Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 10 listopada 2022 r. w Warszawie

sprawy W. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania W. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 25 maja 2022 r.

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 730/22

UZASADNIENIE

W. G. w dniu 21 czerwca 2022 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 25 maja 2022 r., znak: (...) w przedmiocie odmowy przyznania emerytury pomostowej. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że w świadectwie o szczególnych warunkach, które złożył w ZUSie w dniu 2 kwietnia 2004 r. jest zarządzenie nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego. Odwołujący poniósł, że to zarządzenie jest widoczne na świadectwie o szczególnych warunkach w nagłówku jak również na końcu tego świadectwa, a on takie pracy wykonywał, co jest zapisane na świadectwie o szczególnych warunkach, które w złożył w ZUSie. W dalszej części uzasadnienia odwołania ubezpieczony wskazał, że w dniu 25 kwietnia 2022 r. udał się do organu rentowego w W. celem uzyskania informacji kiedy może zabiegać o przejście na emeryturę pomostową i pani w okienku kazała mu wypełnić ankietę i zapewniła go, że ma przepracowane więcej niż 15 lat w warunkach szkodliwych, zatem decyzja organu rentowego powinna być pozytywna i będzie to tylko formalnością do uzyskania emerytury pomostowej, kiedy tylko ukończy 60 lat. Odwołujący wskazał, w dniu 3 czerwca 2022 r. odebrał z ZUS za pośrednictwem poczty odmowną decyzją i w jego ocenie odmowa powinna dotyczyć tylko, że na dzień 25 maja 2022 r. nie ukończył 60 lat i dopiero po ukończeniu 60 lat może otrzymać taką emeryturę pomostową. Następnie, ubezpieczony podniósł, że w dniu 6 czerwca 2022 r. udał się do ZUS-u w W. przy ul. (...) celem wyjaśnienia odmowy uznania emerytury pomostowej i w pani w okienku poinformowała go, że zmieniły się przepisy o pracy w szczególnych warunkach i powinien pojechać do byłego zakładu (...) celem zaktualizowania świadectwa pracy. Ubezpieczony podniósł, że takiej aktualizacji nie może dokonać, ponieważ zakład (...), w którym pracował już nie istnieje (odwołanie z dnia 14 czerwca 2022 r. – k. 3 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnił niezbędnego warunku do nabycia prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy, ponieważ nie osiągnął wieku 60 lat, nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w wysokości co najmniej 15 lat, nie udowodnił wykonywania przed dniem 01.01.1999r. pracy w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze oraz nie udowodnił wykonywania po dniu 31.12.2008r. pracy w szczególnych warunkach lub pracy o szczególnym charakterze, wymienionej w nowych wykazach prac. Organ rentowy w ramach ustalania prawa do świadczenia nie uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu od 1.09.1980r. do 11.07.1997r. wykazanego w świadectwie pracy z (...) Sp. z o.o., gdyż pracodawca nie wskazał charakteru pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku' emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., poz.43) i nie podał stanowiska pracy ściśle według wykazu, działu, pozycji i punktu zarządzenia resortowego pod które podlegał zakład pracy. Ponadto ze wskazanego świadectwa pracy wynika, że ww. wykonywał prace w szczególnych warunkach równocześnie na dwóch różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzenia resortowego. Nadmienia się, że okres pracy w szczególnych warunkach przed 01.01.1999r. winien być wykazany na świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze sporządzonym zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., poz.43). Natomiast po 31.12.2008r. w świadectwie powinno być podane stanowisko zgodne z załącznikiem nr 1 lub nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych. Po 31.12.2008r. w organie rentowym brak jest zgłoszenia ubezpieczonego jako pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach. A w myśl art. 38 ww. ustawy płatnik składek przekazuje informację o pracowniku, za którego był obowiązany opłacać składkę na FEP do 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni rok. Odwołujący na dzień złożenia wniosku o emeryturę pomostową i na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie ukończył wieku 60 lat. Ogólny staż pracy ww. wynosi 43 lata, 1 miesiąc i 18 dni (pomyłka w stażu sumarycznym w zaskarżonej decyzji) (odpowiedź na odwołanie z 7 lipca 2022 r. – k. 8 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. G., urodzony (...), zatrudniony był m.in. w (...) sp. z o.o. od 1 września 1977 r. i od 1 września 1980 r. do 11 lipca 1997 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał prace remontowe na wysokości w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych, lakierniczych, hartowni i kuźni na stanowisku ślusarz remontowy, konserwator urządzeń dźwigowych. Pracodawca zaświadczył, że ubezpieczony wykonywał w tym okresie pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zakwalifikowaną w Dziale III i XIV poz. 86 i 12 pkt. 18 i 4 Dz. U nr 1-3 MhiPM z 29 czerwca 1985 r. (kopia świadectwa pracy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – k. 4 a.s., kopia świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z dnia 29 czerwca 1996 r. – k. 5 a.s.).

Odwołujący w dniu 25 kwietnia 2022 r. złożył wniosek o przyznanie emerytury pomostowej (wniosek z dnia 25 kwietnia 2022 r. – k. 1 tom II a.r.). Decyzją z dnia 25 maja 2022 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odmówił przyznania ubezpieczonemu ww. świadczenia. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, m.in. że ubezpieczonemy nie osiągnął wieku 60 lat, nie odwodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnych charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej usrawy lub art. 32 i art. ustawy emerytalnej oraz po dniu 31 grudnia 2008 r. nir wykonywał prac w szczeólnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej surawy (decyzja z dnia 25 maja 2022 r. – a.r.).

Wskazany stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych, które zostały ocenione jako w pełni wiarygodne oraz korespondowały ze sobą tworząc spójny stan faktyczny. Strony nie kwestionowały ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z tych dokumentów, należało uznać za mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie W. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 25 maja 2022 r., znak: (...) podlegało oddaleniu.

Rozpoznanie sprawy w analizowanym przypadku nastąpiło na posiedzeniu niejawnym. Taką możliwość daje art. 148 ¹ § 1 k.p.c. (Dz. U. z 2021r., poz. 1805), który przewiduje, że sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, Sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Strony nie wniosły o przeprowadzenie rozprawy. Sąd na podstawie powołanego przepisu ocenił, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy i wydanie rozstrzygnięcia na posiedzeniu niejawnym.

W toku niniejszego postępowania strona odwołująca się wniosła o przyznanie prawa do emerytury pomostowej. Natomiast organ rentowy wskazywał, że ubezpieczony nie spełnił wszystkich przesłanek do przyznania świadczenia na mocy art. 4 ustawy
z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1340) zwanej dalej ,,ustawą pomostową’’.

Przepisy ustawy pomostowej wskazują przesłanki, jakie odwołujący ma obowiązek spełnić, aby uzyskać przedmiotowe świadczenie . Ustawa pomostowa ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania świadczenia dla osób urodzonych po dniu 31 stycznia 1948 r., które prace w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze rozpoczęły z dniem 1 stycznia 1999 r. Celem tej ustawy pomostowej jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę, powinny zostać zaspokojone ( wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt II UK 164/11 i z dnia 4 września 2012 r., sygn. akt I UK 164/12).

Wskazany cel ustawy pomostowej realizują przepisy określające warunki nabycia prawa do przewidzianego w niej świadczenia, w tym art. 4 i art. 49. W myśl pierwszego z nich, prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948r r.

2. posiada okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4. posiada okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2018 r., poz. 1270) zwanej dalej ,,ustawą emerytalną’’, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej;

6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub
o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej;

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Z kolei art. 49 ustawy pomostowej przewiduje, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub
o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12 ustawy pomostowej;

3. w dniu wejścia w życie ustawy pomostowej miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2 okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej.

Przesłanki wymienione w cytowanych przepisach muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt III AUa 252/12 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 lipca 2013 r., sygn. akt III AUa 1664/12).

Sąd zważył, że odwołujący na dzień złożenia wniosku o emeryturę pomostową, jak również na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie spełnił niezbędnego warunku do nabycia prawa do emerytury pomostowej, tj. nie ukończył wieku 60 lat. Sąd dokonując analizy sprawy doszedł do przekonania, że badanie i kontrola w toku postępowania charakteru pracy odwołującego w spornym okresie byłaby bezprzedmiotowa i prowadziłaby tylko do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Sąd Okręgowy zauważa, że w przypadku udowodnienia przez ubezpieczonego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, nie uzyskałby przedmiotowego świadczenia, gdyż na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie ukończył 60 lat. Podkreślić bowiem należy, że w postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do świadczenia sąd ubezpieczeń społecznych ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania, zaś postępowanie dowodowe przed sądem jest postępowaniem sprawdzającym ustalenia dokonane przez ZUS (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05, LEX nr 272581).

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.