Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 895/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2022 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Daria Ratymirska

Protokolant: sekr. sąd. Kamila Kupiec

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2022 roku w K.

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 5.916,30 zł

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda T. P. kwotę 5.793,30 zł (pięć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt trzy złote 30/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17.07.2021 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w dalszej części;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.217 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  nakazuje stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 426,80 zł, tytułem wydatków poniesionych w postępowaniu na wynagrodzenie biegłego tymczasowo przez Skarb Państwa.

sygn. akt I C 895/21

UZASADNIENIE

T. P., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) z/s w J., wniósł pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 5916,30 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13.07.2021r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku z kolizją drogową z dnia 20.05.2021r., której sprawca ubezpieczony był u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Podał, że w związku z likwidacją szkody w swoim pojeździe, poszkodowany A. Z. w okresie od 21.05.2021r. przez 38 dni wynajmował od powoda samochód zastępczy marki F. (...), uzgadniając stawkę dobową za najem w wysokości 150 zł netto (184,50 zł brutto), co odpowiadało cenom rynkowym. W cenie najmu uwzględnione zostały również koszty czyszczenia i dezynfekcji samochodu (123 zł brutto). Kwota, której domaga się powód, na podstawie faktury VAT nr (...) z dnia 25.06.2021r., została pomniejszona o wypłaconą dotychczas kwotę (7237,32 zł – 1321,02 zł), z tytułu uznania przez pozwaną swojej odpowiedzialności. Powód podał, że nabył wierzytelność na podstawie umowy cesji z dnia 28.06.2021r.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że wypłaciła odszkodowanie po zweryfikowaniu stawki dobowej najmu do kwoty 55 zł netto za dzień. Pozwana zarzuciła, że zaproponowała poszkodowanemu bezgotówkowy najem pojazdu zastępczego od współpracującego z pozwaną podmiotu, wg tej stawki. Poszkodowany nie skorzystał z tej oferty i wynajął pojazd za cenę przewyższającą ofertę pozwanej, czym doprowadził do nieuzasadnionej eskalacji rozmiaru szkody. Pozwana zarzuciła nadto, że uzasadnionym jest jedynie okres 18 dni najmu oraz zakwestionowała zasadność ponoszenia kosztów sprzątania pojazdu.

Stan faktyczny:

W dniu 20.05.2021r. w kolizji drogowej uszkodzony został samochód marki F. (...), nr rej. (...), będący własnością A. Z. (szkoda całkowita). Pozwany był ubezpieczycielem sprawcy wypadku z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poszkodowany otrzymał odszkodowanie za tzw. szkodę całkowitą w dniu 21.06.2021r.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pozwany wypłacił odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1217,17 zł (18 dni x 55 zł netto), w kwocie 103,32 zł, z tytułu kosztów podstawie i odbioru samochodu (a nadto 295,20 zł, z tytułu kosztów parkowania i 202,95 zł, z tytułu kosztów holowania – k.19).

Bezsporne.

Sąd ustalił:

Na czas likwidacji szkody, poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...), który był mu potrzebny w życiu codziennym. W umowie wskazano cenę 150 zł netto za dobę najmu. Samochód zastępczy został wydany poszkodowanemu w dniu 25.05.2021r. i zwrócony w dniu 28.06.2021r.

Dowód: umowa najmu (k-11), oświadczenie poszkodowanego (k-13); zeznania świadka A. Z. (k-41)

W dniu 28.06.2021r. poszkodowany upoważnił powoda do bezgotówkowego rozliczenia wynajmu pojazdu zastępczego w Towarzystwie ubezpieczeniowym sprawcy, w tym do wglądu w akta szkody, otrzymywania wszelkich informacji w zakresie likwidacji szkody, załatwienia wszelkich spraw formalnych w zakresie likwidacji szkody oraz wynajmu auta zastępczego oraz do odbioru odszkodowania.

Dowód: upoważnienie (k-15).

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 28.06.2021r. poszkodowany sprzedał powodowi wierzytelność z tytułu kosztów najmu w.w. pojazdu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 20.05.2021r.

Dowód: umowa cesji (k-12).

Pismem z dnia 28.06.2021r. (nadanym pocztą przesyłką poleconą w dniu 29.06.2021r.) powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 7237,32 zł, tytułem odszkodowania zgodnie z doł. fakturą nr (...).

W odpowiedzi pozwana – pismem z dnia 12.07.2021r. – poinformowała powoda o przyznania odszkodowania w wys. 1321,02 zł (koszt najmu pojazdu zastępczego przez 18 dni po stawce 55 zł netto [1217,70 zł] oraz koszt podstawienia i odbioru auta [103,32 zł]).

Pismem z dnia 12.07.2021r. (doręczonym w dniu 21.07.2021r.) powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 5916,30 zł, tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego (które zostały zwrócone jedynie w części).

W odpowiedzi pozwana – pismem z dnia 26.07.2021r. odmówiła dopłaty odszkodowania.

Dowód: pisma powoda z potwierdzeniem nadania/odbioru; decyzje w sprawie szkody (k-16-22).

W okresie maj - czerwiec 2021r. stawki rynkowe najmu pojazdów, odpowiadających klasie pojazdu F. (...) (segment B), w rejonie miejsca zamieszkania poszkodowanego, w zależności od okresu najmu, opiewały na kwoty od 48,78 zł do 145 zł netto (średnie 94,78 zł – 79,57 zł netto).

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej B. D. (k-51-53 i 69 i nast.)

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku z dnia 20.05.2021r. nie była sporna. Powód uzasadnił swoją legitymację wobec pozwanego ubezpieczyciela tym, że nabył wierzytelność o wypłatę odszkodowania, z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, od poszkodowanego, na podstawie umowy cesji (art. 509 kc).

Należność dochodzona w pozwie obejmowała różnicę między kosztami wynajmu samochodu zastępczego, naliczonymi przez powoda, a wysokością odszkodowania, wypłaconego przez pozwanego ubezpieczyciela. Sporna była wysokość stawki za dobę najmu pojazdu, okres najmu oraz dodatkowo zasadność zwrotu kosztów czyszczenia auta (123 zł).

Odnośnie stawki dobowej najmu, wskazać na wstępie należy, że poszkodowany nie miał obowiązku poszukiwać podmiotu, oferującego najniższe stawki. Wystarczy, aby stawki najmu pojazdu nie odbiegały rażąco od średnich stawek na rynku lokalnym.

W rozpoznawanej sprawie strona pozwana zarzuciła, że oferowała poszkodowanemu bezgotówkowy wynajem pojazdu zastępczego w jednej ze współpracujących z nią wypożyczalni, bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat, za cenę 55 zł netto za dobę, a poszkodowany nie skorzystał z tej oferty, wynajmując pojazd zastępczy od powoda za dużo wyższą cenę.

Twierdzenia te okazały się gołosłowne. W piśmie procesowym z dnia 13.11.2021r., powód okolicznościom tym zaprzeczył, wskazując, że brak jest dowodu doręczenia druku z informacją dot. organizacji pojazdu zastępczego. Ciężar udowodnienia tego faktu spoczywał na stronie pozwanej, gdyż to ona czerpie z niego korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6 kc). Przesłuchany w charakterze świadka pokrzywdzony A. Z. zaprzeczył, aby został poinformowany przez pozwaną o możliwości organizacji pojazdu zastępczego oraz dopuszczalnych stawkach (k-41). W dołączonych zaś przez pozwaną aktach szkody brak jest dowodów doręczenia zarówno e-maila (str. 103-105), jak i pisma pozwanego z dnia 28.05.2021r. (str. 98-102), na które powołała się pozwana, a w którym zawarte były informacje o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego (nr infolinii) i akceptowanych stawkach dobowych najmu. W aktach szkody brak jest również dowodów doręczenia poszkodowanemu pism pozwanego z dnia 4 i 17.06.2021r. z informacją o szkodzie całkowitej oraz z prośbą o dostarczenie dowodu rejestracyjnego pojazdu.

Powołując się na obowiązek poszkodowanego minimalizowania szkody i zmniejszenia jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 kc), strona pozwana nie wykazała, że przedstawiła poszkodowanemu realną ofertę organizacji pojazdu zastępczego - w sposób umożliwiający zapoznanie się z jej treścią (art. 61 kc) - która gwarantowała satysfakcjonujący poziom i zakres usług, a więc najem auta zastępczego w tej samej klasie co uszkodzony za cenę 55 zł netto za dobę. Należne odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego powinno zatem być naliczone po stawce dobowej, umówionej z powodem. Koszty te były ekonomicznie uzasadnione, skoro poszkodowany był uprawniony do wyboru wypożyczalni i nie miał przy tym obowiązku poszukiwania najtańszej usługi na rynku. Stawka ta nie jawi się też jako rażąco wygórowana w świetle opinii biegłego sądowego, sporządzonej w niniejszej sprawie.

Stanowiska pozwanego nie można także podzielić odnośnie okresu najmu. Z twierdzeń powoda (doł. jak na k-23) wynika, że otrzymał odszkodowanie z tytułu wystąpienia tzw. szkody całkowitej w dniu 21.06.2021r. Pozwany okolicznościom tym nie zaprzeczył. Uzasadniony okres najmu należało liczyć z uwzględnieniem daty ostatecznej zapłaty odszkodowania za uszkodzony samochód plus siedem dni na organizację zakupu nowego pojazdu, tj. do 28.06.2021r. Okres ten, od dnia wystąpienia szkody, wynosił 38 dni, zgodnie ze stanowiskiem powoda. Zatem należne poszkodowanemu z tego tytułu odszkodowanie powinno wynosić 7011 zł (184,50 zł brutto x 38 dni). Pozwany nie wykazał, że poszkodowany przyczynił się do wydłużenia okresu najmu (zwlekając z dostarczeniem kopii dowodu rejestracyjnego), a przez to do zwiększenia rozmiaru szkody. Poszkodowany zaprzeczył, aby otrzymał pismo pozwanego z wezwaniem do przedłożenia kopii tego dowodu rejestracyjnego pojazdu, a pozwany nie udowodnił, że takie wezwanie pokrzywdzonemu doręczył (art. 6 kc). Zatem twierdzenie pozwanego, że opóźnienie wypłaty odszkodowania za tzw. szkodę całkowitą nie było przez niego zawinione, pozostały gołosłowne.

Na uwzględnienie nie zasługiwało powództwo w części, dotyczącej zapłaty kwoty 123 zł, tytułem zwrotu opłaty za czyszczenie pojazdu / dezynfekcję antybakteryjną. Opłata ta nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, ponadto nie została przewidziana w umowie najmu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów w zw. z art. 822 kc i art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 kc, art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc, zasądzono na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie 5793,30 zł, z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w okresie od 21.05 do 28.06.2021r. wg stawki 184,50 zł (brutto) za dobę, pomniejszając tak ustaloną kwotę o dotychczas wypłaconą z tego tytułu sumę 1217,70 zł.

Powód zgłosił roszczenie i wezwał pozwaną do zapłaty, w oparciu o dołączoną fakturę, w piśmie z dnia 28.06.2021r., nadanym pocztą w dniu 29.06.2021r. (k-17). Powód nie przedłożył dowodu doręczenia tego pisma pozwanej, przy czym w odpowiedzi na pozew ta ostatnia zarzuciła, że otrzymała je w dniu 2.07.2021r. Liczony od tej daty 14-dniowy termin spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela minął w dniu 16.07.2021r. (w dniu 12.07.2021r. strona pozwana wydała decyzję w tej sprawie, zatem wszystkie okoliczności, niezbędne do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokości odszkodowania były już wyjaśnione). W dniu 17.07.2021r. pozwana była w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia, co skutkowało obowiązkiem zapłaty odsetek (art. 481§1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc). W dalszej części powództwo w zakresie żądania odsetek od daty wcześniejszej podlegało oddaleniu.

Orzeczenie w pkt III oparto na przepisach art. 100 zd. 2 kpc w zw. z art. 98 § 1,1(1), 3 kpc, przyjmując, że powód uległ tylko co do nieznacznej części swojego żądania. W skład kosztów procesu, poniesionych przez powoda i obciążających stronę pozwaną, jako przegrywającą sprawę, wchodzi: uiszczona opłata sądowa od pozwu, opłata skarbowa od pełnomocnictwa, wynagrodzenie pełnomocnika, będącego radcą prawnym, w stawce minimalnej, oraz zaliczka na wynagrodzenie biegłego (400 + 17 + 1800 + 1000).

Orzeczenie w pkt IV wyroku oparto na przepisie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. 2019, poz. 785 ze zm.) w zw. z art. 100 zd. 2 kpc i art. 98 § 1 kpc. W toku postępowania Skarb Państwa poniósł tymczasowo wydatki na wynagrodzenie biegłego w kwocie 426,80 zł, ponad uiszczoną zaliczkę (k-75). Zgodnie z wynikiem procesu, wydatkami tymi obciążono stronę pozwaną.