Pełny tekst orzeczenia

IV Ka 667.22

UZASADNIENIE

E. K. została obwiniona o to, że: w dniu 31 października 2020 o godzinie 18:20 w Ż. przy ul. (...) chcąc wywołać niepotrzebną czynność fałszywym alarmem, polegającym na tym, że sąsiedzi zalali jej mieszkanie wprowadziła w błąd Dyżurnego KPP T. tj. o czyn z art. 66 § 1 kodeksu wykroczeń.

Sąd Rejonowy w Trzebnicy II Wydział Karny wyrokiem z dnia 4 marca 2022 r. sygnatura akt II W 356/20 po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2022 r. w Trzebnicy na podstawie art. 1 § 2 kw w zw. z art. 17 § 1 kw w zw. z art. 62§2 kpw umarzył postępowanie w stosunku do obwinionej E. K. o czyn opisany w części wstępnej wyroku tj. o wykroczenie z art. 66 § 1 kw; ponadto zasądził od Skarby Państwa na rzecz adw. P. K. kwotę 221,40 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej obwinionej z urzędu; a na podstawie art. 119§2 pkt 1 kpw kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Od powyższego orzeczenia apelację wniósł obrońca oskarżonej, wskazując jednocześnie, iż jest to podyktowane zobowiązaniem przez obwinioną i zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania wyroku, to jest przyjęcie, że obwiniona jest chora psychicznie w rozumieniu psychozy , podczas gdy opinia zawiera nieprawdziwe wnioski, a materiał dowodowy wskazuje, iż doszło do zalania jej mieszkania.

Wniósł o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie obwinionej i zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego.

Obwiniona w obszernym piśmie również wskazała, iż sąd rejonowy niesłusznie przyjął, jej chorobę psychiczną.

Sąd zważył co następuje.

Apelacja obwinionej i obrońcy obwinionej jest bezzasadna, a zawarte w środku odwoławczym zarzuty i argumentacja przedstawiona na ich poparcie stanowią jedynie nieskuteczną polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu meriti.

Na podstawie analizy treści uzasadnienia apelacji można wysnuć wniosek, że obwiniona w podnoszonych zarzutach wskazywała, że Sąd I instancji podczas wyrokowania w sprawie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych oraz przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów, przyjmując, iż obwiniona dopuściła się zarzucanego jej wykroczenia a ponadto, że jest osobą chorą psychicznie.

Powyższe zarzuty byłyby zasadne jedynie wówczas, gdyby sąd I instancji oparł swój wyrok na faktach, które nie znajdują potwierdzenia w wynikach postępowania dowodowego, albo też z faktów tych wyciągnął wnioski niezgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Takich uchybień Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie się nie dopuścił, albowiem wskazał dowody, na których oparł swoje ustalenia jednocześnie wskazując przesłanki, którymi się kierował odmawiając wiary dowodom przeciwnym, przy czym dokonanych ustaleń dokonał zgodnie z zasadami swobodnej oceny dowodów. Analizując podniesione zarzuty należy przypomnieć powszechny już pogląd, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd I instancji z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada logicznemu rozumowaniu lub wskazaniom wiedzy. Zarzut ten nie może więc sprowadzać się jedynie do samej polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie materiału dowodowego. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (por. Kodeks postępowania karnego. Komentarz pod red. P. Hofmańskiego, tom II, Warszawa 1999, s. 546 i powołane tam orzecznictwo). Zawarta we wniesionej apelacji argumentacja obwinionego stanowi li tylko polemikę z ustaleniami Sądu Rejonowego i w żaden sposób nie może podważyć prawidłowości zaskarżonego wyroku.

Dla bytu wykroczenia przyjętego w zarzucie, a to ,że w dniu 31 października 2020 r. wywołała niepotrzebną czynność w postaci interwencji funkcjonariuszy Policji w Ż. poprzez wprowadzenie Policji w błąd i podanie, iż została zalana wodą przez sąsiadów, niezbędnym elementem jest wskazanie winy. O ile sprawstwo zostało wykazane, to z uwagi jednak na treść opinii sadowo-psychiatrycznej z 29.12 .2021 ( karta 66 akt), z której wynika, iż obwiniona w krytycznym czasie z powodu choroby psychicznej miała całkowicie zniesioną zdolność rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postepowaniem, na podstawie art. 1§2 kw w zw. z art. 17§1 kw i art. 62§2 kpw należało przedmiotowe postepowanie umorzyć.

Sąd Rejonowy w związku z powyższym nie rozpoznawał sprawy w zakresie winy i tym samym okoliczności leżących po stronie podmiotowej .

Jednym z warunków przypisania sprawcy winy jest jego zdolność do rozpoznania znaczenia popełnianego czynu zabronionego i pokierowania swoim postępowaniem. Tym samym wszelkie zakłócenia tej zdolności muszą być rozpatrywane na płaszczyźnie winy. Wyrazem tego jest m.in. art. 17 KW, który w § 1 zawiera okoliczność wyłączającą winę.

2

.Ustawodawca określił niepoczytalność przy zastosowaniu tzw. metody mieszanej (kombinowanej), która opiera się zarówno na kryteriach medycznych (psychiatrycznych), jak i psychologicznych. Kryterium medyczne (psychiatryczne) ma postać enumeratywnego wyliczenia przyczyn niepoczytalności, którymi w art. 17 § 1 KW są choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe i inne zakłócenie czynności psychicznych. Z kolei kryterium psychologiczne wyraża się we wskazaniu następstw niepoczytalności, a mianowicie niemożności rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem. Użycie w art. 17 § 1 KW wyrażenia "z powodu" podkreśla ścisłą zależność wskazanych kryteriów niepoczytalności. Oba z nich muszą bowiem wystąpić łącznie, i to w takiej relacji, w której choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe lub inne zakłócenie czynności psychicznych wywołują u sprawcy niemożność rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem. Nie będziemy mieli zatem do czynienia z niepoczytalnością w rozumieniu art. 17 § 1 KW, jeżeli sprawcę dotyka choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe lub inne zakłócenie czynności psychicznych, jednakże nie powoduje to u niego niemożności rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem. Nie będzie również niepoczytalnością występująca u sprawcy niemożność rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem, jeżeli nie jest wynikiem choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innych zakłóceń czynności psychicznych (zob. np. M. Cieślak, W. Wolter, w: M. Cieślak, K. Spett, A. Szymusik, W. Wolter, Psychiatria, s. 23–25).

Określone w art. 17 § 1 KW przyczyny i następstwa niepoczytalności ujęte są w sposób alternatywny. Oznacza to, że dla jej przyjęcia wystarczające jest wystąpienie jednej z wymienionych przyczyn (choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe, inne zakłócenie czynności psychicznych) i jednego ze wskazanych następstw (niemożność rozpoznania znaczenia czynu, niemożność pokierowania swoim postępowaniem). Warto przy tym zaznaczyć, że jeżeli chodzi o kryterium psychologiczne, to niemożność rozpoznania znaczenia czynu zawsze będzie wiązała się z jednoczesną niemożnością pokierowania swoim postępowaniem.

Obwiniona korzystała z pomocy adwokata z urzędu. Stąd też należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. K. zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Opłata za reprezentację przed Sądem Okręgowym jako II instancją została ustalona na podstawie § 17 ust. 11 pkt 4 (420 zł plus VAT) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ,Sąd zasądził w pkt II części dyspozytywnej wyroku od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy obwinionej adw. P. K. kwotę 516,60 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej obwinionej z urzędu.

Z kolei na podstawie art. 119§2 kpw Sąd kosztami postepowania obciążył Skarb Państwa.

Sędzia Marcin Sosiński