Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2022 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: sędzia Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2022 r. w G. sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w K. przeciwko K. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego K. B. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w K. kwoty:

b.  26.400 zł (dwadzieścia sześć tysięcy czterysta złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 19 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty,

c.  504,30 zł (pięćset cztery złote trzydzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 21 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty,

I.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

II.  zasądza od pozwanego K. B. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w K. kwotę 4.786,38 zł (cztery tysiące siedemset osiemdziesiąt sześć złotych trzydzieści osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni z roszczenia zasądzonego powodowi w punkcie I. lit. b) niniejszego wyroku kwotę 139,90 zł (sto trzydzieści dziewięć złotych dziewięćdziesiąt groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanego K. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1.414,96 zł (jeden tysiąc czterysta czternaście złotych dziewięćdziesiąt sześć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 154/21

UZASADNIENIE

Stan faktyczny

K. B. wieczorem 20 lipca 2019 r. spotka ³ siê ze swoimi kilkoma kolegami celem spo¿ywania alkoholu. Po pewnym czasie od rozpoczêcia spo¿ywania alkoholu udali siê na ulicê, chcieli przemieœciæ siê do niedalekiego klubu, jednak nie by ³o autobusu, a przed nimi sta ³ samochód T..

Dowód: zeznania pozwanego, k. 136

zeznania D. D.¿, k. 135

Wówczas to, 21 lipca 2019 r. (oko ³o godziny 1:00) K. B. zawar ³ z (...) sp. z o.o. w K. umowê najmu (nazywan ¹ w nomenklaturze przedsiêbiorcy „rezerwacj ¹”) pojazdu R. (...) n rej. (...), a integraln ¹ czêœci ¹ umowy (...) dostêpny w aplikacji mobilnej s ³u¿ ¹cej do obs ³ugi umowy „Regulamin korzystania z us ³ugi T.”. K. B. wczeœniej niejednokrotnie korzysta ³ z tej us ³ugi (mia ³ ju¿ zainstalowan ¹ i aktywowan ¹ niezbêdn ¹ aplikacjê w swoim telefonie komórkowym).

O.œci bezsporne

Koledzy ustalili, ¿e samochód prowadziæ bêdzie D. D. (2). K. B. usiad ³ na przednim fotelu pasa¿era, z ty ³u – D. D. (3)¿ i S. K.. Po krótkiej jeŸdzie D. D. (2) uderzy ³ przodem pojazdu w przeszkodê. Wszyscy wysiedli z samochodu i oddalili siê z miejsca zdarzenia. K. B. zatelefonowa ³ na infoliniê T. dopiero kilka godzin po wypadku: powiedzia ³, ¿e nie zg ³asza ³ uszkodzenia pojazdu, oddali ³ siê z miejsca zdarzenia, bo by ³ „w panice”, nie poda ³ ¿adnych szczegó ³ów przebiegu zdarzenia, pyta ³ siê natomiast, czy zdarzenie zosta ³o zg ³oszone na P. i czy szkodê pokryje odszkodowanie AC. (...), ¿e w szkodzie ucierpia ³y inne pojazdy.

Dowód: zeznania pozwanego, k. 136

zeznania D. D.¿, k. 135

nagranie na CD, k. 146

Wartoœæ uszkodzonego pojazdu przed szkod ¹ wynosi ³a 45.400 z ³, po szkodzie – 19.000 z ³, niezbêdne ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy powsta ³ych uszkodzeñ wynios ³yby 55.145,12 z ³ netto (67.826,04 z ³ brutto).

Dowód: opinia (...) D. (...), k. 161-244

Powód poniós ³ koszt 504,30 z ³ tytu ³em us ³ugi odholowania zniszczonego po wypadku pojazdu.

O.Ͼ bezsporna

Ocena dowodów

Zeznania pozwanego i œwiadka D. D.¿ s ¹ czêœciowo wiarygodne, dotyczy do ogólnego przebiegu zdarzeñ.

W zeznaniach powoda jest wszelako wiele cech nieszczeroœci i szereg wypowiedzi nielogicznych (wzajemnie niespójnych). Po pierwsze, nie dano wiary powodowi, ¿e w chwili dokonywania rezerwacji by ³ trzeŸwy – z przedstawionego przez niego przebiegu zdarzeñ wynika, ze najpierw z kolegami pi ³ alkohol, a dopiero póŸniej wyszli z kolegami z budynku i pozwany dokona ³ rezerwacji pojazdu T. – w tym kontekœcie koñcowy fragment jego zeznañ, ¿e by ³o inaczej, nale¿y uznaæ za nieudoln ¹ próbê obrony swojego interesu procesowego (D. D.¿ w tym zakresie zdaniem (...) szczery i stwierdzi ³, ¿e w momencie dokonywania rezerwacji pozwany „na pewno by ³ pod wp ³ywem alkoholu”). Nie sposób wyt ³umaczyæ, jak pozwany mia ³ dopiero zacz ¹æ piæ alkohol po dokonaniu rezerwacji i wejœciu do samochodu, skoro wypadek nast ¹pi ³ dos ³ownie chwilê póŸniej. Nie dano tak¿e wiary zeznaniom powoda, ¿e pyta ³ D. D., czy ma prawo jazdy – koledzy na takim nieformalnym spotkaniu nie zachowuj ¹ siê jak formalistyczni urzêdnicy i zdaniem (...) to twierdzenie jest ca ³kowicie niewiarygodne i nieszczere. Nie dano tak¿e wiary pozwanemu, ¿e akurat jeden z kolegów – D. D. – nie pi ³ alkoholu. Skoro g ³ównym motywem spotkania by ³o spo¿ywanie alkoholu i nic wiêcej (tak przynajmniej wynika z zeznañ pozwanego i œwiadka D. D.¿), to D. D. albo oddali ³by siê jako abstynent, a z pewnoœci ¹ nie wykonywa ³by jeszcze dla kolegów darmowych czynnoœci us ³ugowych (jako szofer). Poœrednio na fakt, ¿e D. D. te¿ by ³ nietrzeŸwy wskazuje fakt, ¿e wypadek nast ¹pi ³ krótko po rozpoczêciu jazdy i wynika ³ z wjechania pojazdu przodem w przeszkody, która nie porusza ³y siê. Praktycznie ¿aden kierowca o niezaburzonych zdolnoœciach poznawczych nie doprowadzi ³by do takiego zdarzenia. P.¿sze obala tezê, ¿e pozwany mia ³by zrobiæ wszystko, aby przejazd by ³ bezpieczny i legalny. Nie dano te¿ wiary zeznaniom pozwanego, ¿e D. D. na jego polecenie mia ³ zg ³osiæ siê na P. i zadeklarowaæ, ¿e prowadzi ³ samochód. Ten fragment zeznañ pozwanego jest ra¿ ¹co niewiarygodny, jest to wypowiedŸ zdaniem (...) wykreowana wy ³¹cznie na potrzeby niniejszego procesu: koledzy w takiej sytuacji nie wydaj ¹ sobie nawzajem poleceñ formu ³owanych z pozycji formalistycznego nadzorcy. Na niewiarygodnoœæ tego fragmentu wskazuje te¿ pytanie zadane przez pozwanego w trakcie rozmowy z infolini ¹ T., czy zdarzenie w ogóle zosta ³o zg ³oszone Policji – z treœci tego pytania wynika, ¿e pozwany liczy ³ na to, ¿e tak siê nie sta ³o, co stoi w ra¿ ¹cej sprzecznoœci z rzekomym nakazaniem kierowcy zg ³oszenia siê na P.. N. wypada zreszt ¹, ¿e D. D. tego rzekomego polecenia kolegi nie wykona ³, co przyzna ³ sam pozwany. Zdaniem (...) wszyscy po wypadku ulegli panice i oddalili siê z miejsca zdarzenia, by ³o to zachowanie z ich punktu widzenia racjonalne, skoro byli pod wp ³ywem alkoholu, a skala zniszczeñ by ³a znaczna. Fakt zaobserwowania przez pozwanego lawety po wypadku niczego w takiej ocenie nie zmienia.

Z tych samych przyczyn nie uznano wiarygodnoœci zeznañ D. D.¿ co do przepytywania D. D. o prawo jazdy i tego ¿e nie pi ³ alkoholu przed rozpoczêciem jazdy.

Opinia (...) D. (...) jest zdaniem (...) jasna, pe ³na i wewnêtrznie niesprzeczna.

Nagranie rozmowy pozwanego z infolini ¹ nie by ³o kwestionowane co do autentycznoœci i integralnoœci.

Kwalifikacja prawna

Powództwo jest w przewa¿aj ¹cej czêœci zasadne.

Na wstêpnie nale¿y wyjaœniæ, ¿e podstaw ¹ faktyczn ¹ ¿ ¹dania pozwu jest odpowiedzialnoœæ kontraktowa pozwanego, st ¹d zarzut braku legitymacji czynnej podniesiony przez niego jest ca ³kowicie nietrafny – D. D. niew ¹tpliwie nie by ³ stron ¹ umowy najmu pojazdu.

W niniejszej sprawie zosta ³y spe ³nione podstawy odpowiedzialnoœci kontraktowej (odszkodowawczej) pozwanego z art. 471 k.c. w zw. z pkt 34 oraz pkt 61 lit. c, d, e Regulaminu stanowi ¹cej integraln ¹ czeœæ umowy najmu pojazdu. Pozwany przekaza ³ œwiadomie pojazd do prowadzenia innej osobie (D. D.), do uszkodzenia pojazdu dosz ³o w wyniku ra¿ ¹cego naruszenia przepisów Prawa o ruchu drogowym, kierowca (D. D.) zbieg ³ z miejsca zdarzenia. Wszystkie te naruszenia Regulaminu uchylaj ¹ klauzulê o braku odpowiedzialnoœci najemcy z uszkodzenie (zniszczenie pojazdu), s ¹ zdaniem (...) precyzyjne, uczciwe i nie naruszaj ¹ ¿adnych interesów konsumenta. Opisane w tych postanowieniach sytuacji pozostaj ¹ tak¿e w adekwatnej relacji do zwiêkszonego ryzyka uszkodzenia pojazdu, a wiêc z punktu widzenia formy wynajmu pojazdów przez powoda (brak mo¿liwoœci nadzoru i kontroli nad momentem wydania pojazdu we w ³adanie najemcy), maj ¹ s ³uszny cel dyscyplinuj ¹cy klientów.

(...) D. D. teoretycznie tak¿e móg ³by ponosiæ (solidarn ¹) wspó ³odpowiedzialnoœæ za szkodê, ale wówczas musia ³ byæ wspó ³pozwanym w sprawie.

Twierdzenie pozwanego, ¿e nie zbieg ³ z miejsca wypadku jest pozbawione znaczenia, gdy¿ z miejsca wypadku niew ¹tpliwie zbieg ³ kierowca (D. D.). (...), pozwany w rozmowie z infolini ¹ sam przyzna ³, ze oddali ³ siê z miejsca wypadku z uwagi na „panikê”. Co wiêcej, w relacji o wypadku kilka godzin po jego zaistnieniu pozwany zatai ³ tak istotny fakt, a mianowicie osobê kierowcy (w ogóle nie poda ³ ¿adnych informacji o zdarzeniu, ogólnie w trakcie rozmowy z infolini ¹ T. zadawa ³ wy ³¹cznie pytania). (...) trudnym do realizacji by ³oby zatrzymanie przez pozwanego D. D. na miejscu wypadku, ale nie dosz ³oby do naruszenia pkt 61 lit. d Regulaminu, gdyby pozwany sam niezw ³ocznie ujawni ³ osobê kierowcy powodowi, a tak siê nie sta ³o (albo sam uda ³ siê niezw ³ocznie na P. i zawiadomi ³ o prawdziwym przebiegu wypadku).

N.¿y te¿ zauwa¿yæ, ¿e jedno z naruszeñ Regulaminu (pkt 61 lit. c) jest w ogóle bezsporne i samo w sobie wystarczy ³oby do przypisania pozwanemu zasady odpowiedzialnoœci. Uchylenie klauzuli braku odpowiedzialnoœci odszkodowawczej najemcy nie wymaga zbiegu kilku naruszeñ Regulaminu.

Odszkodowanie zosta ³o przez (...) uznane (po uwzglêdnieniu wyników opinii (...)) do wysokoœci tzw. szkody ca ³kowitej (wobec ewidentnej nieop ³acalnoœci naprawy pojazdu) i odpowiada ró¿nicy wartoœci pojazdu przed i po szkodzie (26.400 z ³) oraz kosztów jego odholowania (504,30 z ³); daty wymagalnoœci wynikaj ¹ z bezskutecznego up ³ywu terminów p ³atnoœci wynikaj ¹cych z faktur VAT (odpowiednio: 19 wrzeœnia i 21 grudnia 2019 r., traktowanych jako wezwania do zap ³aty w trybie art. 455 k.c.). W pozosta ³ym zakresie powództwo by ³o zawy¿one.

Argument pozwanego, ¿e nie zapozna ³ siê z Regulaminem (nie przeczyta ³) jest pozbawiony znaczenia prawnego, skoro rozpoczêcie korzystania z platformy internetowej umo¿liwiaj ¹cej rezerwacjê pojazdów wymaga wyraŸnej akceptacji owego Regulaminu – konsument zawsze mo¿e nie chcieæ przeczytaæ Regulaminu i przedsiêbiorca nie mo¿e go do tego fizycznie zmusiæ. Zaoferowanie mo¿liwoœci zapoznania siê z tym tekstem przed zawarciem umowy jest w tym kontekœcie wystarczaj ¹ce (por. art. 384 § 1 k.c.).

(...)¿sze na uwadze orzeczono jak w punkcie I. sentencji na mocy art. 471 k.c. w zw. z art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 1 k.c.

W pukcie II. sentencji w pozosta ³ym zakresie powództwo oddalono na mocy art. 471 k.c. a contrario.

Koszty

O kosztach stron orzeczono w punkcie III. na mocy art. 100 k.p.c. (stosunkowe rozdzielenie). Powód wygra ³ proces w 81%. Koszty powoda to: op ³ata s ¹dowa od pozwu ( (...)), op ³ata za czynnoœci radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600 z ³, § 2 pkt 5 rozp. MS z dnia 22.10.2015 r. w sprawie op ³at za czynnoœci radców prawnych), op ³ata skarbowa od pe ³nomocnictwa (17 z ³), zaliczka na bieg ³ego (1.000 z ³). 81% z sumy tych kosztów to: (...),91 z ³. Koszty pozwanego to: op ³ata za czynnoœci adwokackie w stawce minimalnej (3.600 z ³, § 2 pkt 5 rozp. MS z dnia 22.10.2015 r. w sprawie op ³at za czynnoœci adwokackie), op ³ata skarbowa od pe ³nomocnictwa (17 z ³), z czego 9% to: 325,53 z ³. Ró¿nica na korzyœæ powoda wynosi: (...),38 z ³.

W punktach IV. i V. roz ³o¿ono na strony proporcjonalnie do przegranej w procesie nieuiszczone koszty s ¹dowe na mocy art. 113 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o kosztach s ¹dowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c.