Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 610 /22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sadu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 6 lipca 2022 roku

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 286 & 1 k.k. w zw. z art. 12 & 1k.k. poprzez przyjęcie, że przypisany oskarżonemu czyn stanowi wypadek mniejszej wagi, podczas gdy w rzeczywistości oskarżony swoim działaniem wypełnił znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 286 & 3 k.k. w zw. z art. 12 & 1k.k.,

2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia poprzez przyjęcie, że zachodzą przesłanki warunkowego umorzenia postepowania karnego, podczas gdy w rzeczywistości społeczna szkodliwość czynu jakiego się dopuścił oskarżony jest znaczna

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie ma racji skarżący, że czyn przypisany oskarżonemu M. W. zaskarżonym wyrokiem, nie stanowi wypadku mniejszej wagi z art. 286 § 3 k.k. Prawidłowe ustalenia w tej kwestii poczynił sąd merytoryczny, albowiem za taką oceną prawną przemawiały zarówno okoliczności przedmiotowe, jak i podmiotowe inkryminowanego ww. zachowania.

W licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego podkreśla się, że o przyjęciu wypadku mniejszej wagi decydują przedmiotowe i podmiotowe znamiona czynu. Wśród znamion strony przedmiotowej istotne znaczenie mają w szczególności: rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo, zachowanie się i sposób działania sprawcy, użyte środki, charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu prawem, czas, miejsce i inne okoliczności popełnienia czynu oraz odczucie szkody przez pokrzywdzonego. Dla elementów strony podmiotowej istotne są: stopień zawinienia oraz motywy i cel działania sprawcy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 1997 r., sygn. akt V KKN 6/97; wyrok Sądu Apel. w Lublinie z dnia 8 sierpnia 1996 r., sygn. akt II AKa 91/96). A zatem o tym, czy zachodzi wypadek mniejszej wagi decyduje ostateczny bilans, wynikający z oceny wszystkich znamion przedmiotowych i podmiotowych danego czynu, pozwalający ocenić, iż konkretny czyn cechuje się niewysoką społeczną szkodliwością.

Podobnie w literaturze przyjmuje się, że wypadek mniejszej wagi zachodzi wówczas, gdy okoliczności popełnienia czynu zabronionego wskazują, że czyn charakteryzuje się niewielkim stopniem społecznej szkodliwości. To stopień społecznej szkodliwości czynu jest podstawowym kryterium oceny czy dany czyn można zakwalifikować jako wypadek mniejszej wagi (por. Małgorzata Dąbrowska - Kardas, Piotr Kardas, Kodeks Karny z Komentarzem, Zakamycze, Kraków 1999 r. tom III s.116 - 118 oraz przytoczoną tam literaturę).

A zatem dokonując oceny czynu jako wypadku mniejszej wagi, o którym mowa w art. 286 § 3 k.k., trzeba było mieć na uwadze szczegółową analizę wszystkich okoliczności towarzyszących zachowaniu się sprawcy. W realiach przedmiotowej sprawy, sąd merytoryczny słusznie wskazał na krótkotrwałe, bo dotyczące okresu od 3 do 13 sierpnia 2020 roku, a przy tym mające epizodyczny charakter działanie oskarżonego. Jego przypadkowość, okazjonalność, wyjątkowość należy oceniać zwłaszcza w obliczu nienagannego przebiegu dotychczasowej współpracy pomiędzy stronami, prowadzącymi działalność gospodarczą. Miała ona miejsce od 2015 roku i polegała na za zamawianiu przez oskarżonego do prowadzonych przez siebie trzech punktów sklepowych, wyrobów tytoniowych dostarczanych przez przedstawiciela handlowego pokrzywdzonego. Dokumentowana była fakturami VAT, z odroczonym 10 dniowym terminem płatności. Łączna szkoda wyrządzona zachowaniem przestępnym wyniosła 21 105, 68 złotych, a więc nie stanowiła dla firmy pokrzywdzonego zajmującej się hurtowym handlem towarów i dystrybucją towarami tytoniowymi, istotnego uszczerbku finansowego.

Nie sposób przejść obojętnie do tego, że przed obliczem sądu pierwszej instancji strony doszły do porozumienia, ustaliły że kwota zadłużenia na dzień rozprawy wynosi 20 876, 45 złotych. Po przeprowadzeniu dodatkowych negocjacji oświadczyły, że zaległości będą regulowane przez oskarżonego w 10 ratach, płatnych do 30 każdego miesiąca, poczynając od lipca 2022 roku, wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi przez księgowość firmy pokrzywdzonego i wskazywanymi odrębnym pismem każdego miesiąca. W toku trwania postępowania międzyinstancyjnego oskarżony przystąpił do realizacji zaległego zobowiązania. Podał w postępowaniu odwoławczym, że uregulował przelewem na konto pokrzywdzonego trzy raty: w miesiącu lipcu, sierpniu i wrześniu 2022 roku, w kwotach od 2200 złotych do 2500 złotych. Natomiast obecny na rozprawie apelacyjnej oskarżyciel posiłkowy W. K. potwierdził otrzymanie dwóch wpłat: w kwocie 2 250, 86 złotych i w kwocie 2 578, 60 złotych, zaś odnośnie trzeciej uznał, iż nie zdążyła wpłynąć na jego konto, z racji jej dokonania przez oskarżonego w dzień poprzedzający posiedzenie sądu odwoławczego.

Na przeszkodzie dokonaniu oceny prawnej przypisanego oskarżonemu czynu jako wypadku mniejszej wagi, według sądu odwoławczego, nie stało popełnienie tegoż na przestrzeni 10 dni, czyli w warunkach czynu ciągłego określonego w art. 12 & 1 k.k., za który ustawodawca w art. 57 b k.k. przewidział wymiar kary w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia ( w więc w tym konkretnym przypadku jeśli chodzi o karę pozbawienia wolności określoną w sankcji art. 286 & 3 k.k. do 2 lat, nie mogłaby być ona niższa od 2 miesięcy i wyższa od 4 lat ).

Zasługuje na aprobatę stanowisko sądu pierwszej instancji co do ziszczenia się wobec oskarżonego M. W. przesłanek probacyjnej instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego. Na gruncie okoliczności przedmiotowej sprawy, wskazanych powyżej, sąd ten uczynił zadość prawidłowej ocenie stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu. Wziął pod uwagę kwantyfikatory określone przepisem art. 115 § 2 k.k. a przy dokonywaniu ich oceny przypisał im właściwy i dostateczny ciężar gatunkowy.

Zgodnie z dyspozycją tegoż przepisu, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Wszystkie z wymienionych okoliczności związane są z czynem, z jego stroną przedmiotową i podmiotową ( postać zamiaru, motywacja ), a ustalenie stopnia społecznej szkodliwości może nastąpić wyłącznie na podstawie oceny samego czynu, a nie na podstawie oceny jego sprawcy (vide: Kodeks karny - Część ogólna - Komentarz pod red. A. Zolla, Zakamycze 2000, s. 623).

Zgodnie natomiast z art. 66 § 1 kk instytucję warunkowego umorzenia postępowania sąd może zastosować wtedy, gdy wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowe umorzenie postępowania jako instytucja o charakterze wyjątkowym stosowana być może wyłącznie co do przestępstw, w przypadku których występuje nasilenie okoliczności łagodzących, tak w zakresie samego czynu, stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przestępstwa, stopnia winy oskarżonego, jak i jego właściwości i warunków osobistych.

Analiza okoliczności niniejszej sprawy pod kątem wskazanych przesłanek warunkowego umorzenia postępowania daje podstawy do stwierdzenia, iż zasadne w świetle celów postępowania karnego, w tym założeń kodeksu karnego w kwestii prawnokarnej reakcji na czyn zabroniony, było orzeczenie o warunkowym umorzeniu postępowania wobec oskarżonego M. W.. Należy zważyć, że istotą warunkowego umorzenia postępowania, zgodnie z założeniami ustawodawcy, jest likwidowanie konfliktu wywołanego przestępstwem. Znajduje ono zastosowanie tam, gdzie nie ma potrzeby ze względu na cele kary, jej wymierzenia. Podstawowym zatem celem wyżej wymienionej instytucji jest cel wychowawczy, którego spełnienie oceniane jest poprzez sprawdzenie funkcjonowania sprawcy w okresie próby. Jest to szansa dana sprawcy, by pomyślnym upływem okresu próby udowodnił, że zrozumiał naganność swego postępowania i tym samym dał gwarancję akceptowania w przyszłości obowiązujących norm prawnych.

Sąd odwoławczy bacząc na całokształt okoliczności sprawy uznał, że wymierzenie kary oskarżonemu w istocie nie jest konieczne, a cele postępowania zostaną osiągnięte poprzez warunkowe umorzenie postępowania. Jednocześnie wyznaczony okres próby, pozwoli sprawdzić przestrzeganie przez oskarżonego norm prawnych i realizowanie nałożonego obowiązku naprawienia szkody.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że oskarżony swoim działaniem wypełnił znamiona czynu z art. 286 & 1 k.k. w zw. z art. 12 & 1k.k. i wymierzenie mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 1 roku i kary grzywny w wysokości 200 stawek dziennych po 20 złotych każda oraz nałożenie obowiązku naprawienia szkody na warunkach uzgodnionych z pokrzywdzonym i obciążenie go kosztami postępowania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek nie jest zasadny z przyczyn podanych powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wszystkie rozstrzygnięcia zawarte w wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Całościowa ocena wszystkich okoliczności mających wpływ na stwierdzenie nieznacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, w powiązaniu z brakiem podniesienia w apelacji okoliczności, które ocenę tę mogłyby odmienić, doprowadziła sąd odwoławczy do wniosku o trafności zaskarżonego wyroku i jego utrzymaniu w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

W oparciu o przepisy art. 636 § 1 k.p.k. i art. 9 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) sąd odwoławczy ustalił, iż wydatki związane z wniesieniem apelacji przez prokuratora ponosi Skarb Państwa ( z powodu jej nieskuteczności ).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

zakwalifikowanie przypisanego czynu jako wypadku mniejszej wagi z art. 286 & 3 k.k. w zw. z art. 12 & 1 k.k. i warunkowe umorzenie postępowania zamiast skazania oskarżonego za zarzucany czyn z art. 286 & 1 k.k. w zw. z art. 12 & 1 k.k.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana