Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 72/22

POSTANOWIENIE

Dnia 26 października 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Joanna Składowska

Protokolant Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2022 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z wniosku A. B.

z udziałem P. G.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 10 stycznia 2022 roku, sygnatura akt I Ns 690/20

postanawia:

1)  uchylić zaskarżone postanowienie w punkcie I. i postępowanie w sprawie umorzyć w obu instancjach;

2)  nie obciążać wnioskodawczyni i uczestnika postępowania wydatkami poniesionymi w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 72/22

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z 10 stycznia 2022 r., Sąd Rejonowy w Wieluniu w pkt I. dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni A. B. i uczestnika postępowania P. G. w ten sposób, iż:

1. ustalił, że w skład majątku wspólnego wchodzą:

a) zabudowana nieruchomość oznaczona numerem działki (...) położona
w R., gminie W., o obszarze 0,4183 ha, dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...) o wartości 383 000 złotych,

b) nieruchomość oznaczona numerem działek (...) położona w R., gminie W., o łącznym obszarze 1,4140 ha, dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...) o wartości 39 400 złotych,

c) samochód osobowy marki V. (...) rok prod. 2005 o nr rej. (...) o wartości 5 000 złotych;

2. ustalił, że udziały wnioskodawczyni i uczestnika postępowania w majątku wspólnym są równe;

3. przyznał wszystkie opisane w punkcie I 1. składniki na wyłączną własność na rzecz uczestnika postępowania P. G.;

4. zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni z tytułu spłaty kwotę 121 498 złotych, płatną do 30 września 2022 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi zapłaty;

ustalając w pkt II. , że koszty postępowania sądowego ponoszą zainteresowani w zakresie dotychczas wydatkowanym, a nieuiszczone koszty sądowe przejmując na rachunek Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Wieluniu.

Pełnomocnik uczestnika postępowania wniósł apelację od tego orzeczenia, zaskarżając je w odniesieniu do rozstrzygnięć zawartych w punktach I. 2 i I. 4, zarzucając:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

a)  przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i bezzasadną odmowę przyznania wiary zeznaniom uczestnika postępowania i świadków przez niego zawnioskowanych w tej części w jakiej dotyczyły trwonienia przez wnioskodawczynię pieniędzy, jej niegospodarności, braku chęci podjęcia przez nią pracy, a także braku pomocy członków wnioskodawczyni przy budowie domu, czy w innych sprawach rodziny;

b)  ustalenie, iż nie zachodzą podstawy do przyjęcia nierównych udziałów zainteresowanych w majątku wspólnym na korzyść uczestnika postępowania
w jakimkolwiek zakresie, pomimo, że z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wnioskodawczyni trwoniła pieniądze, była niegospodarna i nie przejawiała chęci podjęcia pracy zarobkowej;

c)  zaniechanie wszechstronnej analiz zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającego na błędnym odliczeniu od wartości nieruchomości pozostałego do spłaty kredytu hipotecznego, tj. kwoty 167 884,05 złotych, wynikającej
z aktualnego zaświadczenia banku i tym samym błędnym wyliczeniu spłaty zasądzonej od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni, podczas gdy przy odliczaniu pozostałego do spłaty kredytu hipotecznego winna zostać uwzględniona zarówno zmiana wysokości oprocentowania powodująca wzrost comiesięcznego zobowiązania z tytułu zaciągniętego kredytu oraz kwota kapitału pozostałego do spłaty wraz z odsetkami;

d)  błędne przyjęcie, że uczestnik postępowania jest w stanie uiścić na rzecz wnioskodawczyni kwotę 121 498,00 złotych z tytułu spłaty w terminie do 30 września 2022 r., podczas gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że uczestnik postępowania zarabia 5 000 złotych, a z dochodów ponosi on m.in. koszty utrzymania domu, raty kredytu w kwocie 850 złotych (aktualnie 1 021,21 złotych) i alimenty w kwocie 1 400 złotych, a tym samym nie jest on w stanie dokonać spłaty ani jednorazowo, ani też w wysokich ratach miesięcznych, kwartalnych czy rocznych oraz nie jest on również w stanie zaciągnąć kolejnego kredytu;

2.  naruszenie art. 43 § 2 i § 3 k.r.o., poprzez ustalenie równych udziałów w majątku wspólnym stron.

W oparciu o wskazane zarzuty pełnomocnik uczestnika postępowania wniósł o:

1. zmianę postanowienia w zaskarżonej części poprzez:

- ustalenie w punkcie I. 2, że udziały stron w ich majątku wspólnym nie są równe i udział wnioskodawczyni w tym majątku wynosi ¼ a uczestnika postępowania ¾;

- zasądzenie w punkcie I. 4 od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni z tytułu spłaty kwoty obliczonej w sposób uwzględniający zmianę wysokości oprocentowania powodującej wzrost comiesięcznego zobowiązania z tytułu zaciągniętego kredytu oraz kwotę kapitału pozostałego do spłaty wraz z odsetkami, stosownie do przysługujących im udziałów w majątku wspólnym i rozłożenie jej na raty na okres 10 lat;

ewentualne uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji;

2. orzeczenie, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ponoszą koszty postępowania apelacyjnego związane ze swym udziałem w sprawie.

Wnioskodawczyni domagała się oddalenia apelacji.

W toku postępowania apelacyjnego, na rozprawie w dniu 26 października 2022 r., zainteresowani zawarli ugodę, na mocy której ustalili, że w skład ich majątku wspólnego wchodzą:

- zabudowana nieruchomość oznaczona numerem działki (...) położona
w R., gminie W., o obszarze 0,4183 ha, dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...) o wartości 400 000,00 złotych,

- nieruchomość oznaczona numerami działek (...) położona w R., gminie W., o łącznym obszarze 1,4140 ha, dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...) o wartości 39 400,00 złotych,

- samochód osobowy marki V. (...) rok prod. 2005 o nr rej. (...)

o wartości 5 000 złotych,

dokonując podziału majątku wspólnego, poprzez przyznanie wszystkie tych składników na wyłączną własność P. G.;

a P. G. zobowiązał się uiścić na rzecz A. B. z tytułu spłaty kwotę 100 000 złotych, płatną w czterech ratach:

- pierwsza w wysokości 10 000 złotych - w terminie do 31 grudnia 2022 r.,

- druga w kwocie 30 000 złotych - w terminie do dnia 31 grudnia 2023 r.,

- trzecia w kwocie 30 000 złotych - w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r.,

- czwarta w kwocie 30 000 złotych - w terminie do dnia 31 grudnia 2025 r.

z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia wskazanym terminom.

Jednocześnie wnioskodawczyni i uczestnik postępowania oświadczyli, że rozliczenie z tytułu podziału majątku uwzględnia konieczność spłaty kredytu hipotecznego obciążającego nieruchomości opisaną w punkcie 1. a) zaciągniętego przez P. G. i A. B. w dniu 28 października 2013 r. na podstawie umowy nr (...) oraz raty kredytu już spłacone przez uczestnika po ustaniu wspólności ustawowej, a P. G. zobowiązał się spłacić kredyt opisany w punkcie 4. w całości, nie żądając od wnioskodawczyni jakiejkolwiek partycypacji w tym zakresie w przyszłości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 386 § 3 k.p.c., jeżeli zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd drugiej instancji uchyla wyrok oraz umarza postępowanie. Jak zaś wynika z przepisu art. 355 k.p.c., Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, gdy wydanie wyroku stało się z jakichś przyczyn zbędne. Sytuacja taka zachodzi między innymi w przypadku zawarcia przez strony ugody. Żadne okoliczności sprawy nie wskazywały, aby zawarcie ugody przez zainteresowanych w sprawie przedmiotowej było sprzeczne
z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa, co mogłoby stanowić podstawę do uznania tej czynności za niedopuszczalną w trybie art. 203 § 4 w zw. z art. 223 § 2 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

W związku z powyższym należało, zgodnie z art. 386 § 3 w zw. z art. 355 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., orzec o uchyleniu postanowienia Sądu pierwszej instancji w zaskarżonej
i objętej ugodą części, tj. w punkcie I oraz umorzyć postępowanie w obu instancjach.

O zwrocie kosztów postępowania między zainteresowanymi Sąd nie orzekał z uwagi na treść art. 104 k.p.c. O wydatkach natomiast orzeczono na podstawie art. 117 oraz 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.