Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX U 360/22

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z dnia 30 maja 2022 r., znak (...), odmówił Z. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 23 maja 2022r. do 6 czerwca 2022r., przyjmując za podstawę przepis art. 2a ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021r. poz. 113, z późn. zm.), wskazując, że na koncie ubezpieczonej występowało zadłużenie z tytułu składek na kwotę przekraczającą 30,10 zł ( 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę), które nie zostało uregulowane.

Od powyższej decyzji odwołała się Z. S., domagając się jej zmiany poprzez przyznanie zasiłku chorobowego za objęty nią okres. W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego powołała się na zawarcie z organem rentowym układu ratalnego, którego warunki realizowała, opłacając raty, jak i bieżące składki w terminie. W jej ocenie zawarcie układu ratalnego gwarantuje jej uzyskanie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. S., podlegająca ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej, w dniu 4 grudnia 2019r. zawarła z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych Oddziałem w S. umowę nr (...) w przedmiocie rozłożenia na raty należności z tytułu składek w łącznej kwocie 56 200, 10 zł, wraz z odsetkami na zwłokę na łączną kwotę 62 632,10 zł. Na jej podstawie Z. S. zobowiązała się do opłacania poszczególnych rat należności z tytułu składek, w terminach i wysokościach wynikających z ustalonego harmonogramu spłat.

Niesporne, a nadto umowa nr (...) wraz z harmonogramami oraz aneksem - nienumerowane karty w aktach zasiłkowych organu,

Z. S. realizowała harmonogram spłat i na dzień 27 sierpnia 2020r. nie posiadała zaległości w uiszczaniu rat.

Dowód: zaświadczenie z dnia 27.08.2020r. k. 15, wydruk z dnia 16.10.2022r. k. 14, potwierdzenia przelewów k. 16-17

W okresie od 23 maja 2022r. do 6 czerwca 2022r. Z. S. była niezdolna do pracy

Niesporne

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należy zasiłek chorobowy, regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2022.1732 t.j), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

Zgodnie z art. 6 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu (czyli zgodnie z art. 1 ustawy osobie objętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych), który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Okoliczności faktyczne pozostawały w niniejszej sprawie bezsporne. Obie strony nie kwestionowały zarówno faktu zawarcia układu ratalnego, jak i okoliczności jego terminowej realizacji przez ubezpieczoną. Organ rentowy wskazywał natomiast, powołując się na treść art. 2a ust. 1 ww. ustawy, że świadczenia, o których mowa w art. 2 pkt 1 (zasiłek chorobowy), 2, 5 i 6, nie przysługują osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, osobom współpracującym z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 i 2105 oraz z 2022 r. poz. 24 i 974), duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia, w razie wystąpienia w dniu powstania prawa do świadczenia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do czasu spłaty całości zadłużenia.

Poprzez wprowadzoną regulację ustawodawca dążył do rozwiązania ewentualnego problemu realizowania przez osoby w nim wymienione obowiązków w zakresie obliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ewentualnego korzystania ze świadczeń gwarantowanych w ramach ubezpieczenia chorobowego w sytuacji, gdy płatnicy nie wypełniają nałożonych na nich obowiązków. Przyjęte przez ustawodawcę rozwiązanie ma służyć zatem dyscyplinowaniu osób podlegających dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, będących jednocześnie płatnikami składek na własne ubezpieczenie do realizacji obowiązków w zakresie obliczania i realizowania składek na ubezpieczenia społeczne pod groźbą utraty prawa do świadczeń.

Sam fakt posiadania zadłużenia nie przesądza jednakże automatycznie o utracie (braku) prawa do określonych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Ustawodawca przyjął bowiem rozwiązanie, zgodnie z którym ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. Odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek oraz rozłożenie należności na raty następuje w formie umowy (art. 29 ust. 1 -1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U.2022.1009 t.j.).

Zauważyć należy, że w dniu 16 grudnia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2022.2476), która dodała do omawianego art. 29 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ust. 5 w następującym brzmieniu: W przypadku odroczenia terminu płatności należności z tytułu składek lub rozłożenia należności na raty uznaje się, że płatnik składek nie posiada zadłużenia z tytułu należności z tytułu składek, jeżeli:

1) opłaca należności z tytułu składek w terminach i w wysokości ustalonych w umowie, o której mowa w ust. 1a, oraz

2) nie posiada zadłużenia z tytułu należności z tytułu składek, nieobjętych umową, o której mowa w ust. 1a.

Przepis ten znajdzie zastosowanie w niniejszej sprawie, a dotyczącej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 23 maja 2022r. do 6 czerwca 2022r., na podstawie przepisu przejściowego zawartego w art. 6 ustawy z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawodawca przyjął, że do ustalania prawa do świadczeń określonych w ustawie zmienianej w art. 3 oraz w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2189), do których prawo powstało w okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się art. 29 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1.

W konsekwencji ubezpieczona, która w związku z zawartym układem ratalnym opłaca terminowo należności z niego wynikające, nie może być traktowana jako posiadająca zadłużenie w rozumieniu art. 2a ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Tym samym przysługuje jej prawo do zasiłku chorobowego za sporny okres.

Mając na uwadze powyższe Sąd w oparciu o art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 23 maja 2022r. do 6 czerwca 2022r.

ZARZĄDZENIE

1.  (...) M. Z.),

2.  (...)

3.  (...)

20.01.2023