Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 4/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 20 września 2021 r., sygn. VIII K 140/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za

podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Nie dotyczy

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty

1

2

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego:

1. w zakresie punktu I i III wyroku – orzeczenie rażąco niewspółmiernie surowej kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy, za czyny opisane w punktach 1-7 aktu oskarżenia, co skutkowało orzeczeniem rażąco niewspółmiernie surowej kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

2. w zakresie punktu IV podpunkt d wyroku – błąd w ustaleniach faktycznych mający istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, polegający na uznaniu przez Sąd, że szkoda względem pokrzywdzonej spółki, Bank (...) S.A. wynosi 725 000,00 zł, którą to kwotę Sąd wyliczył na podstawie zsumowania kwot wynikających z 3 umów zawartych pomiędzy (...) Sp. z o.o., a Bankiem (...) S.A. (strona 34, 35 uzasadnienia), i orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w ww. kwocie, podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd, na podstawie materiału dowodowego, w postaci pisma Banku (...) (karta 3457), prowadzą do wniosku, iż należności wynikające z dwóch umów, zostały w całości spłacone przez oskarżonego w dniu 22 grudnia 2015r., a jedna umowa została spłacona w części (strona 13, 14, 15 uzasadnienia).

Zarzuty apelacji prokuratora:

1.rażąca niewspółmierność kary orzeczonej wobec T. P., wyrażająca się w orzeczeniu wobec niego za przestępstwa opisane w punkcie I sentencji wyroku kary 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, oraz orzeczeniu przy zastosowaniu częściowej absorpcji kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności, podczas gdy przesłanki podmiotowe i przedmiotowe przestępstw, dyrektywy sądowego wymiaru kary, znaczna społeczna szkodliwość czynów, potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, potrzeby w zakresie osiągania celów zapobiegawczych i wychowawczych w stosunku do oskarżonego, przemawiają za wymierzeniem temu oskarżonemu surowszej kary

2.naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 415 k.p.k. poprzez orzeczenie obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwami popełnionymi przez T. P. w sytuacji, gdy roszczenia te były już przedmiotem innych postępowań przewidzianych przez ustawę.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zważywszy na charakter zarzutów podniesionych przez apelujących, Sąd Odwoławczy uznał za zasadne łączne ich omówienie.

Zasadny okazał się zarzut obrońcy rażąco niewspółmiernie surowej kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego T. P. w wymiarze 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej w punkcie I wyroku za czyny opisane w punktach 1-7 aktu oskarżenia, a także kary łącznej w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, tym samym nie uznano zasadności zarzutu prokuratora rażąco niewspółmiernie łagodnych kar orzeczonych w tej części wyroku. Rację bowiem ma skarżący obrońca, wskazując, że Sąd Okręgowy przy jej wymiarze dostrzegł wprawdzie występujące okoliczności łagodzące, takie jak: przyznanie się oskarżonego T. P. do winy i złożenie obszernych wyjaśnień, oraz wyrażenie szczerej skruchy. Uzasadniając wymiar orzeczonej kary jednostkowej (w zaskarżonej części) Sąd meriti odwołał się wprawdzie do postawy i sytuacji osobistej skazanego, jednak poprzestał na tym stwierdzeniu. Powyższych okoliczności nie uwzględnił w należyty sposób i nie nadał im właściwego znaczenia. Zasadnie podniósł apelujący obrońca, także to, że Sąd pierwszej instancji pominął ponadto okoliczności dotyczące zachowania oskarżonego po popełnieniu zarzucanych mu czynów, w szczególności podejmowanie przez oskarżonego T. P. skutecznych działań zmierzających do odzyskania pojazdów przez firmy windykacyjne, w efekcie czego odzyskano wszystkie pojazdy.

Z materiału dowodowego sprawy wynika, że oskarżony T. P. już przy pierwszej czynności procesowej jaka była z nim wykonywana przyznał się do winy, wskazał dane wszystkich osób, które z nim współpracowały, opisał ich role, sposób działania, mechanizm popełnianych przestępstw, prezentując tym samym faktyczną chęć pomocy w wyjaśnieniu tej sprawy. Nie tylko z depozycji oskarżonego, ale obszernego materiału dowodowego, w tym z zeznań pracowników firm leasingowych i windykacyjnych, wynika, że oskarżony sam aktywnie poszukiwał leasingowanych pojazdów, kontaktował się z Ł. Ż., który był w ich posiadaniu, żądając ich zwrotu oraz informacji o miejscu przechowywania pojazdów, co w konsekwencji doprowadziło do odzyskania wszystkich pojazdów, a także podejmował wobec Ł. Ż. działania zmierzające do regulowania rat leasingu. Rację ma skarżący obrońca, podnosząc że Sąd pierwszej instancji nie nadał również właściwego znaczenia właściwościom i warunkom osobistym oskarżonego. Sąd pominął okoliczności dotyczące dotychczasowego sposobu życia oskarżonego, jak to, że oskarżony nie był wcześniej karany, sposobu życia po popełnieniu przypisanych mu czynów – brak informacji, aby oskarżony dalej wchodził w konflikt z prawem, pomimo upływu kilku lat od zdarzeń będących przedmiotem niniejszego postępowania, krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw, wykonywanie legalnej pracy zarobkowej. Ponadto oskarżony wykazał w postępowaniu odwoławczym, że dokonał dalszych, choć niewielkich wpłat na rzecz wierzycieli. Suma należycie uwzględnionych wszystkich tych okoliczności czyniła zasadnym wniosek skarżącego obrońcy o obniżenie wymiaru jednej z kar jednostkowych, jak i kary łącznej pozbawienia wolności.

Reasumując, w warunkach niniejszej sprawy i w odniesieniu do wniosku skarżącego obrońcy zaskarżona kara jednostkowa i łączna stanowiły kary rażąco niewspółmiernie surowe, tym samym nie zyskał akceptacji zarzut prokuratora, że w okolicznościach tej konkretnej sprawy przesłanki podmiotowe i przedmiotowe przestępstw, dyrektywy sądowego wymiaru kary, znaczna szkodliwość społeczna czynów, przemawiały za wymierzeniem temu oskarżonemu surowszej kary. Także nie sposób zgodzić się z twierdzeniem skarżącego prokuratora, że kara w wymiarze przez niego postulowanym zapewniłaby odpowiednie oddziaływanie w zakresie prewencji ogólnej bowiem społecznemu poczuciu sprawiedliwości czyni zadość kara adekwatna w stosunku do ciężaru popełnionego czynu, a nie nadmiernie surowa, bowiem może to wywoływać niepożądane wrażenie niesprawiedliwości orzeczenia.

Zarzuty obu skarżących dotyczące środka kompensacyjnego obowiązku naprawienia szkody, tj. rozstrzygnięć z punktu IV wyroku litera b, d, c oraz e – okazały się zasadne.

W zakresie orzeczenia zawartego w punkcie IV wyroku, Sąd meriti orzekając w oparciu o przepis art. 46 § 1 k.k. o obowiązku naprawienia szkody prawidłowo rozstrzygnął jedynie w punkcie IV a, gdyż zawarta tam kwota 11.733,79 zł obejmuje całość szkody wynikającej z doprowadzenia przez oskarżonego (...) Sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w postaci zawarcia jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i działając w jej imieniu, na jej rzecz z (...) Sp. z o.o. dwóch umów na leasing dwóch samochodów dostawczych marki P. (...) (k. 3580 t. XI, k.3983 t. XXI – wniosek mLeasing), czego zresztą de facto nie kwestionowali skarżący, jedynie prokurator sformułował w punkcie 2 apelacji ogólny zarzut dotyczący orzeczonego obowiązku naprawienia szkody.

Odnośnie zaskarżonego rozstrzygnięcia zawartego w punkcie IV b należy podnieść, że pokrzywdzony (...) S.A. (...) S.K.A. z siedzibą we W. złożył w przedmiotowej sprawie wniosek o nałożenie obowiązku naprawienia szkody z 6 umów leasingu na łączną kwotę 303.729,31 zł (k. 3985), jednak kwota ta winna ulec pomniejszeniu o kwotę 43.566,17 zł, gdyż co do umowy (...)/(...)/ (...) pokrzywdzony uzyskał nakaz zapłaty, oraz o kwotę 50.333,41 zł – z umowy (...)/(...)/ (...), gdyż z pisma pokrzywdzonego (k. 3672 t. XIX) wynika, że toczy się postępowanie sądowe. Zatem kwota pokrzywdzenia to: 208.829,73 zł, stąd podlegała obniżeniu w stosunku do zasądzonej w zaskarżonym rozstrzygnięciu.

Odnośnie zaskarżonego rozstrzygnięcia zawartego w punkcie IV c wyroku – gdzie orzeczono obowiązek naprawienia szkody na rzecz (...) S.A. z siedzibą w P. (wcześniej (...) S.A.) w kwocie 161.693,22 zł – trafnie podniósł skarżący prokurator, że Sąd Okręgowy nie dostrzegł, że o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono (pokrzywdzony uzyskał nakaz zapłaty). Już z treści pisma pokrzywdzonego (k. 3670 t. XIX) wynika, że prowadzone było postępowanie egzekucyjne komornicze, zatem pokrzywdzony dysponował tytułem wykonawczym. Zaś wynik egzekucji pozostaje bez znaczenia w przedmiotowym postępowaniu, gdyż obowiązku naprawienia szkody nie orzeka się, jeżeli o roszczeniu wynikającym z popełnienia przestępstwa prawomocnie orzeczono – klauzula antykumulacyjna (art. 415 § 1 zd. 2 k.p.k.). Dlatego rozstrzygnięcie zawarte w punkcie IV c zostało uchylone.

Także w odniesieniu do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie IV c zaskarżonego wyroku kwota nałożonego na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody na rzecz (...) S.A. została obniżona do kwoty 267.247,01 zł – zamiast orzeczonej kwoty w wysokości 725.000,00 zł . Wskazana w zaskarżonym wyroku kwota stanowi wysokość szkody powstałej w wyniku zawarcia 3 umów kredytowych z T. P.. Z dokumentacji uzyskanej z (...) S.A. wynika, że spośród 3 kredytów udzielonych Spółce (...) Sp. z o.o., kredyty nr (...) na kwotę 250.000 zł i nr (...) na kwotę 50.000 zł, zostały spłacone w całości Natomiast należność główna z tytułu trzeciego kredytu nr (...) wynosiła na dzień 23.10.2017r. – ostatnia informacja z Banku – 267.247,01 zł (wniosek k. 3995). Zatem, w tym postępowaniu, tylko ta kwota może być orzeczona tytułem obowiązku naprawienia szkody.

Uchyleniu podlegało rozstrzygnięcie zawarte w punkcie IV c zaskarżonego wyroku albowiem z dokumentacji (...) S.A. (wniosek k. 4055) wynika, że wierzytelność w kwocie 482.462,18 zł została sprzedana firmie (...) S.A. z siedzibą we W. – jak w wyroku, która nie jest pokrzywdzonym w tym postępowaniu. Podnieść też należy, że Sąd Okręgowy zliczył wartość ofertową wraz z opłatami manipulacyjnymi z każdej z umów – wymienionych na stronie 35 uzasadnienia, nie dostrzegając przy tym, że wszystkie pojazdy będące przedmiotem tych umów zostały odzyskane (vide np. zeznania M. K. k. 4028 i nast.).

Wnioski:

W apelacji obrońcy:

– w zakresie punktu I i III wyroku o zmianę wyroku, poprzez wymierzenie oskarżonemu za czyny opisane w punktach 1-7 aktu oskarżenia kary 1 roku pozbawienia wolności oraz kary łącznej w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności

– w zakresie punktu IV, podpunkt d wyroku, o zmianę wyroku, poprzez orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody na rzecz (...) S.A., w wysokości kwoty faktycznie pozostałej do spłaty, a wynikającej tylko z umowy pożyczki z dnia 5 grudnia 2014r.

W apelacji prokuratora:

– o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez wymierzenie oskarżonemu T. P. za przestępstwa opisane w punkcie I sentencji wyroku kary 4 lat pozbawienia wolności, kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności oraz orzeczenie obowiązku naprawienia szkody przy uwzględnieniu dyrektyw wynikających z treści art. 415 k.p.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny ☒częściowo zasadny – w zakresie art. 415 k.p.k.

☒ niezasadny – co do kary

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody uwzględnienia wniosków apelacji obrońcy oraz częściowo wniosków prokuratora w zakresie dotyczącym obowiązku naprawienia szkody oraz nieuwzględnienia wniosków prokuratora o orzeczenie surowszych kar, są tożsame z powodami uznania zasadności i bezzasadności zarzutów apelacyjnych wskazanymi w punkcie 3 niniejszego uzasadnienia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

II.

Przedmiot utrzymania w mocy

Punkt IVa części dyspozytywnej wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie było prawidłowe, o czym szerzej w części 3 uzasadnienia.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

I i

III III.

Przedmiot i zakres zmiany

I.

– uchylono orzeczoną w pkt III zaskarżonego wyroku karę łączną pozbawienia wolności

– karę pozbawienia wolności orzeczoną w pkt I wyroku złagodzono do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności

– zmieniono rozstrzygnięcia odnośnie obowiązku naprawienia szkody zawarte w pkt IV: b, d – obniżono, a uchylono c oraz e

– orzeczono na nowo jedną łączną karę pozbawienia wolności

Zwięźle o powodach zmiany

Powyższe wynikało z częściowego uwzględnienia zarzutów i wniosków apelacji skarżących, o czym szerzej w części 3 uzasadnienia.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Zwolniono oskarżonego T. P. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa , gdyż ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na rodzaj i rozmiar orzeczonej kary, implikującej istotne ograniczenia w zakresie możliwości zarobkowania oraz fakt, że na oskarżonym ciążą wysokie kwoty zobowiązań finansowych, wynikające nie tylko z przedmiotowego wyroku (art. 624 § 1 k.p.k.).

7.  PODPIS

Anna Nowakowska Przemysław Filipkowski Katarzyna Wróblewska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wymiar kary jednostkowej i kary łącznej oraz środka kompensacyjnego - obowiązku naprawienia szkody

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wymiar kary jednostkowej i kary łącznej oraz naruszenie przepisów postępowania , mające wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 415 k.p.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana