Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 694/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 23.06.2022 roku wydany w sprawie II K 210/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty zawarte w apelacji obrońcy:

1. obrazy prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść wyroku tj. art. 7 kpk poprzez niewłaściwą ocenę wyjaśnień oskarżonego, i nie daniu im wiary co do tego, kiedy i w jakich okolicznościach w/w utracił prawo jazdy i świadomości w chwili składania oświadczenia w Starostwie Powiatowym w R.;

2. błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mającego wpływ na jego treść, poprzez niezasadne przyjęcie, iż K. M. dopuścił się zarzucanego mu czynu tj. ukrywał prawo jazdy, podczas gdy w chwili doręczenia mu wezwania do jego zwrotu nie był w posiadaniu dokumentu;

Zarzuty zawarte w apelacji prokuratora:

3. obrazy prawa procesowego która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. art. 413 §1 pkt 5 kpk i art. 413 § 2 pkt 2 kpk poprzez rozbieżne i nieprecyzyjne wskazanie wysokości zasądzonego świadczenia (inna kwota wskazana cyfra, a inna słownie),

4. rażącej niewspółmierności orzeczonej kary, polegającej na odstąpieniu od jej orzekania i poprzestaniu na orzeczenia świadczenia pieniężnego w kwocie 1500 złotych, w sytuacji gdy tak określona represja karna nie osiągnie wobec sprawcy i społeczeństwa oczekiwanych celów;

☒ zasadny 3, 4

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadny 1, 2

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1 i 2.

Jako, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych podniesiony przez obrońcę związany ma być, w ocenie skarżącego, z uprzednią nieprawidłową oceną zgromadzonych w sprawie dowodów i de facto brakiem uwzględnienia całokształtu sprawy, powyższe zostaną omówione łącznie.

Wbrew twierdzeniom obrońcy, nie sposób zgodzić się z zarzutami w kwestii błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mających wpływ na jego treść, albowiem sąd I instancji błędu takiego się nie dopuścił.

Należy podkreślić, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien dążyć do wykazania konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, których miał dopuścił się Sąd przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach oskarżonego skarżącego wyrok, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.10.2010r., II Aka 162/10). Innymi słowy: sama możliwość przeciwstawienia poczynionym przez Sąd ustaleniom odmiennego punktu widzenia, nie stanowi uzasadnienia stwierdzenia, iż Sąd dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych.

Przyjmuje się również, iż błąd w ustaleniach faktycznych nie jest zarzutem samodzielnym. W praktyce każdy taki błąd jest bowiem skutkiem naruszenia przepisów postępowania, lecz nie odwrotnie. Jeśli bowiem Sąd przeprowadzi postępowanie, zachowując wszystkie reguły i zasady rzetelnego procesu, nie ma możliwości postawienia mu skutecznie zarzutu poczynienia wadliwych ustaleń faktycznych. Wskazuje to więc, iż błąd w ustaleniach faktycznych jest zawsze wtórny wobec naruszenia przepisów postępowania i stanowi konsekwencję uchybień w procedowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, że sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania, toteż poczynione przez niego ustalenia faktyczne – w oparciu o ujawnione i prawidłowo ocenione dowody – polegają na prawdzie i nie mogą być kwestionowane. Wbrew twierdzeniom skarżącego, zgromadzone w sprawie dowody, w szczególności wyjaśnienia oskarżonego K. M., oceniane w sposób zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego myślenia (art. 7 k.p.k.), dawały pełne podstawy do jednoznacznego stwierdzenia, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona przypisanego mu czynu zabronionego. Przyjęta przez oskarżonego linia obrony nie może się więc ostać, gdyż zebrany i jednoznaczny materiał dowodowy prowadzi do odmiennych wniosków. Oceny tej nie są w stanie skutecznie obalić, czy zmienić argumenty zawarte w apelacji.

Nie sposób zgodzić się z apelantem, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do dokonanych przez sąd rejonowy ustaleń w zakresie ukrywania dokumentu. Brak jest w ocenie sądu odwoławczego zastrzeżeń, co do dokonanej przez sąd Rejonowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów w tym zakresie. Skarżący eksponuje w swojej apelacji przede wszystkim to, iż oskarżony został okradziony, a łącznie z kradzieżą jego samochodu, doszło do kradzieży wielu przedmiotów znajdujących się w środku auta, a więc oskarżony mógł być przekonany, że także jego prawa jazdy. Stąd K. M. wezwany przez Starostwo Powiatowe w R. do zwrotu prawa jazdy, miał zdaniem apelanta pełne podstawy do poinformowania urzędu, iż prawa jazdy nie posiada, bo zostało ono skradzione. Sąd odwoławczy zważył, iż z zawodowego doświadczenia wynika, że wielokrotnie takie właśnie oświadczenie osoby wezwanej do zwrotu dokumentu w postaci prawa jazdy jest dla starostwa wystarczające (stanowi automatyczne uznanie, iż orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów winien być „liczony” co najmniej od złożenia oświadczenia o nieposiadaniu dokumentu). Rzecz jednak w tym, że w przedmiotowej sprawie ujawniono szereg okoliczności ujemnie rzutujących na treść oświadczenia oskarżonego, które to oceniane łącznie, przez pryzmat przesłanek, o jakich mowa w art. 7 kpk, uzasadniały dokonanie ustaleń, zgodnie z którymi oskarżony żądane prawo jazdy miał, a nie mając prawa do jego dalszego posiadania, dokumentu tego nie zwrócił.

Sąd odwoławczy zważył, że apelacja obrońcy ma wybitnie wybiorczy charakter i przemilcza bardzo istotne okoliczności zaistniałe w sprawie jak np. to, że zeznania K. M. złożone łącznie z zawiadomieniem o kradzieży jego pojazdu, nie maja charakteru pobieżnych, czy skrótowych, lecz są niezwykle obszerną, merytoryczną i wyczerpującą relacją na temat tego, w jakich okolicznościach skradziono samochód oraz co znajdowało się w jego środku, w tym ilość dziecięcych akcesoriów, ich dokładna wycena, opis, nazwy producentów etc. Nie przekonuje więc argumentacja obrońcy, jakoby stres towarzyszący ujawnieniu kradzieży pojazdu uzasadniał brak poinformowania o kradzieży także prawa jazdy. Co jak co, ale akurat w sytuacji, gdzie jakikolwiek dokument potwierdzający tożsamość (tj. ze zdjęciem) może zostać wykorzystany wbrew woli właściciela, a dla niego samego ujemnie (wszelakie oszustwa, o czym szeroko w środkach masowej informacji), kradzież takiego dokumentu tym bardziej winna zostać zauważona i zapamiętana.

Tymczasem oskarżony wezwany do zwrotu prawa jazdy przez urząd oświadczył, że dokumentu nie posiada bo został mu skradziony łącznie z samochodem. Z pewnością jednak dokument nie został tak utracony, bo pomijając już „jakość” w/w zeznań, oskarżony składając zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa okazał się przedmiotowym prawem jazdy. Nie inaczej rozumieć należało zapis widniejący w dokumentach poparty zeznaniami świadka J. G.. Ocena zeznań tego świadka dokonana przez sąd meriti przekonuje. Oskarżony nie sygnalizował nawet, by okazanie dokumentu policjantce miało polegać na przekazaniu jej jedynie numerów prawa jazdy, czy okazaniu jedynie jego jakiejkolwiek elektronicznej wersji. Obrona nieudolnie stara się przekonać o błędzie po stronie oskarżonego i o tym, ze oskarżony składając sporne oświadczenie był przekonany o takich właśnie okolicznościach zagubienia się prawa jazdy (a widocznie zagubiło się gdzieś indziej). Tymczasem sąd rejonowy, poza okolicznościami podniesionymi powyżej, poprawnie zauważył fakt poinformowania oskarżonego o treści złożonego zawiadomienia (w tym o okazaniu funkcjonariuszom prawa jazdy), także po chwili jego składania, a więc po okresie możliwego stresu.

Dodatkowo sąd odwoławczy zważył, iż sprawca miał motyw do podjęcia przypisanego mu zachowania.

Z akt sprawy wynika, iż w dniu 8 listopada 2019r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. wydał wobec oskarżonego nieprawomocny wyrok skazujący za czyn, o jakim mowa w art. 180a kk popełniony w dniu 24 maja 2018r., z którym wiąże się orzeczenie obligatoryjnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Uznanie sprawstwa miało związek z niestosowaniem się oskarżonego do decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. W oświadczeniu złożonym do protokołu obrońca podniósł, iż oskarżony w przeszłości posługiwał się angielskim prawem jazdy, którego nie uhonorowano, a co uznano za jazdę bez uprawnień. Powyższy wyrok uprawomocnił się w dniu 30 czerwca 2020r. W orzeczeniu pierwszoinstancyjnym nie nałożono na oskarżonego obowiązku zwrotu prawa jazdy, co prawdopodobnie wynikało stąd, iż K. M. w lutym 2020r., a więc w trakcie trwania postępowania apelacyjnego wyrobił sobie nowe (polskie) prawo jazdy (na datę orzekania przez sąd I instancji takowego dokumentu/uprawnień nie posiadał). Uzyskanie prawa jazdy w okresie, w którym na oskarżonym ciążył nieprawomocny wyrok zakazujący przecież uzyskania takich uprawnień przez określony okres czasu, potwierdza pośpiech po stronie oskarżonego.

W przypadku art. 276 kk ustawodawca penalizuje ukrycie każdego dokumentu przed jakąkolwiek osobą uprawnioną. Jak czytamy w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21.02.2018r. II AKa 223/17: Typ przestępstwa ukrywania dokumentu (art. 276 KK), którym sprawca nie ma prawa wyłącznie rozporządzać, polega na podjęciu tego rodzaju zachowań, w wyniku których dokument znajdzie się w miejscu znanym sprawcy, nieznanym natomiast osobom, którym przysługuje prawo do rozporządzania dokumentem, choćby nie wyłącznie (Legalis). W tej sytuacji bez znaczenia są argumenty, że oskarżony nie mógł posługiwać się przedmiotowym dokumentem po wydaniu orzeczenia, a on sam jedynie, ewentualnie złożył nieprawdziwe oświadczenie. Rację ma sąd meriti wnioskując o ukrywaniu (braku ujawnienia miejsca położenia) przez oskarżonego prawa jazdy w okresie od chwili otrzymania wezwania do zwrotu (a dokładnie od dnia następnego) do chwili złożenia wyjaśnień w przedmiotowej sprawie, w których – jak ostatecznie oceniono – złożył nieprawdziwe wyjaśnienia.

Zarzut oskarżyciela publicznego związany z ewentualną obrazą art. 413 § 1 pkt 5 kpk i art. 413 § 2 pkt 2 kpk, wobec podzielenia zarzutu związanego z rażącą niewspółmiernością zastosowanej wobec sprawcy represji karnej, stał się bezprzedmiotowy. Wobec zakreślenia przez obrońcę wniosku o sporządzenie uzasadnienia sądu odwoławczego „z wyłączeniem rozstrzygnięcia co do kary”, pominięto rozważania zarzutu nr 4.

Wniosek

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny -

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ze względów wyżej opisanych, brak było podstaw do korekt yzaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez obrońcę.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

-wyrok w zakresie winy i sprawstwa;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- brak podstaw do korygowania rozstrzygnięć o sprawstwie i winie oskarżonego;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

- zastsowana represja karna,

Zwięźle o powodach zmiany

- zastosowana przez sąd rejonowy instytucja odstąpienia od wymiaru kary nie znajduje zastosowania, w świetle okoliczności sprawy za zasadne uznano wymierzenie oskarżonemu samoistnej kary grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych po 15 złotych każda;

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 3

Zważywszy na wynik sprawy i sytuacje materialną K. M., na podstawie art. 635 kpk w zw. z art. 627 kpk zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłatę za obie instancje (art. 3 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych) oraz wydatki poniesione w postepowaniu odwoławczym (ryczałt 20 zł. za doręczanie pism).

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 23.06.2022 roku w sprawie II K 210/21

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana