Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2022 r. w Toruniu

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. S.K.A. w T.

przeciwko (...) S. A. w W.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego (...) S. A. w W. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. S.K.A. w T. kwotę 2.150 zł (dwa tysiące sto pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2021r. do dnia zapłaty;

II. w pozostałej części powództwo oddala;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 494,42 zł (czterysta dziewięćdziesiąt cztery złote czterdzieści dwa grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV. nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 241,20 zł (dwieście czterdzieści jeden złotych dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu nieuiszczonych wydatków;

V. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 410,69 zł (czterysta dziesięć złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem zwrotu nieuiszczonych wydatków.

Sygn. akt I C 493/22

UZASADNIENIE

Powódka (...) Sp. z o.o. S.K.A. w T. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Zakładu (...) w W. kwoty 3.400 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 3.100 zł od dnia 4 października 2021 r. do dnia zapłaty i od kwoty 300 zł od dnia 20 października 2021 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, iż pozwany przyjął odpowiedzialność za zaistniałe zdarzenie drogowe. W toku postępowania likwidacyjnego ustalono, iż przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody jest nieuzasadnione z ekonomicznego punktu. Powódka nie zgodziła się z wyceną przedstawioną przez pozwanego. Wskazała, iż wartość pojazdu przed zdarzeniem wynosiła 6.700 zł a jego wartość w stanie uszkodzonym 1.042,95 zł. Należne odszkodowanie wynosi więc 5.657,41 zł zaś pozwany wypłacił jedynie 2.557,41 zł. Powódka dochodzi zapłaty kwoty 3.100 zł tytułem odszkodowania oraz 300 zł tytułem kosztów sporządzenia opinii.

Nakazem zapłaty z dnia 26 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania. Podał, iż w toku postępowania likwidacyjnego ustalono wartość pojazdu przed szkodą na kwotę 3.600 zł zaś wartość pojazdu uszkodzonego 1.042,59 zł. Zakwestionował opinię prywatna powódki wskazując, iż przyjęto w niej zawyżoną wartość pojazdu. Za niezasadne uznał również roszczenie zasądzenia kosztów prywatnej ekspertyzy.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 września 2021 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku, którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) nr rej (...) należący do A. T..

Bezsporne

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego (...) Zakład (...) ustalił, iż szkoda w pojeździe O. miała charakter szkody całkowitej. Pojazd w stanie nieuszkodzonym wyceniono na kwotę 3.600 zł zaś w stanie uszkodzonym na kwotę 1.042,59 zł. Wysokość przyznanego odszkodowania za uszkodzenie pojazdu wynosiła 2.557,41 zł

Dowód: decyzja z 9 września 2021 r. k. 19

kalkulacja k. 19v-23

W dniu 24 września 2021 r. A. T. zawarł z (...) Sp. z o.o. S.K.A. w T. umowę przelewu wierzytelności przysługujących mu z tytułu odszkodowania za szkodę w pojeździe O. (...) nr rej (...) z 1 września 2021 r.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności z załącznikiem k. 14-17

(...) Sp. z o.o. S.K.A. w T. zleciła Ł. W. sporządzenie ekspertyzy. Koszt jej wykonania wyniósł 300 zł

Dowód: opinia k. 25

rachunek k. 26

Na skutek zdarzenia z dnia 1 września 2021r. w pojeździe wystąpiła szkoda całkowita. Wartość pojazdu marki O. (...) przed uszkodzeniem wynosiła 5.750 zł. Wartość uszkodzonego pojazdu wynosiła 1042,41 zł.

Bezsporne i

Dowód: opinia biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej i ruchu drogowego – k. 68—75, 99-103

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny został ustalony na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów przedłożonych przez strony do akt sprawy oraz opinii biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej i ruchu drogowego.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami obrazowały dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła, w ocenie Sądu, jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność i autentyczność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się przede wszystkim na opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego mgr inż. I. A.. Konieczne bowiem było ustalenie wartości pojazdu O. (...) w chwili powstania szkody, co wymagało wiadomości specjalistycznych.

Sąd uznał przedmiotową opinię za wiarygodną w całości i w pełni podzielił wnioski biegłego. Opinia ta została sporządzona w sposób rzetelny, była logiczna, spójna, nie zawierała sprzeczności. Biegły udzielił odpowiedzi na pytanie sformułowane w tezie dowodowej. Trzeba jednocześnie zaznaczyć, iż biegły jest osobą odznaczającą się niekwestionowanymi kwalifikacjami, kompetentną i posiada duże doświadczenie w sporządzaniu tego typu opinii. Nie można również pomijać tego, że biegły swoje stanowisko w tym przedmiocie sformułował po zapoznaniu się ze zgromadzoną w aktach sprawy dokumentacją, a została zatem sporządzona nie na podstawie arbitralnej i formułowanej a priori oceny, lecz w oparciu o obiektywny i rzetelnie zebrany materiał badawczy, który potwierdzał prawidłowość wyrażonych przez biegłego twierdzeń.

Opinia została zakwestionowana przez obie strony. Powódka wobec rozbieżności w wyliczeniach pojazdów przez programy (...) Ekspert i E. wnosiła o określenie wartości rynkowej w oparciu o oferty sprzedaży podobnych pojazdów. Pozwany natomiast wskazywał, iż najbardziej wiarygodna jest wycena sporządzona w oparciu o program E.. Dodał, iż w systemie (...) Ekspert w wycenie biegły uwzględnił korektę za wyposażenie dodatkowego, które według danych producenta jest wyposażeniem standardowym; nadto przyjął nieprawidłową datę montażu instalacji gazowej oraz uwzględnił zaniżoną korektę ze względu na stan utrzymania i dbałość.

Biegły ustosunkował się do zarzutów stron. Wyjaśnił, iż strony w swoich obliczeniach stosowały różne bazy tj. powódka – (...)Ekspert a pozwany E.. Podkreślił, iż nie można było zakwestionować obliczeń wykonanych na podstawie obu baz, więc w ramach przysługującej mu autonomii przedstawił podejście, w którym wartość pojazdu stanowi średnia z obu systemów. Dodał, iż w systemie (...)Ekspert klimatyzacja jest wyposażeniem dodatkowym, co uwzględniono w wycenie. Biegły wskazał, iż nie dysponował datą montażu instalacji gazowej i uwzględniając otrzymane dane przeliczył ponownie wartość pojazdu. Nadto biegły wyjaśnił zastosowanie korekty za stan utrzymania i dbałość. Podkreślił, iż w rzeczoznawstwie samochodowym stosuje się do wycen profesjonalne bazy danych oferowane i prezentowane w bazach danych (...)Ekspert i E.. Nie stosuje się natomiast ofert sprzedaży z Internetu. Ostatecznie po ponownym przeliczeniu biegły wskazał, iż wartość samochodu w stanie nieuszkodzonym przed kolizją opracowana w systemie (...) Ekspert i E. wynosi 5.750 zł,.

Zważyć też należy, że ugruntowany jest w orzecznictwie pogląd, według którego Sąd w sprawie do rozstrzygnięcia której wymagane są wiadomości specjalistyczne nie może wydać orzeczenia wbrew wnioskom wypływającym z opinii uznanej przez tenże Sąd za fachową i rzetelną / zob. np. wyrok SN z 26/10/2006 I CSK 166/06 – publ. Lex nr 209297 lub II UK 277/04 OSNP 2006/5-6/97/.

Okoliczności faktyczne takie jak zaistnienie zdarzenia drogowego, posiadanie ubezpieczenia OC sprawcy szkody u pozwanego czy powstanie szkody, całkowity charakter szkody oraz wartość pojazdu w stanie uszkodzonym nie były sporne. Ponadto nie był spornym fakt wypłacenia przez pozwanego odszkodowania w kwocie 2.557,41 zł. Sporna pozostawała natomiast kwestia faktycznej wysokości szkody, w tym wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym.

Zgodnie z treścią 822 kc., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający.

Wypłacone odszkodowanie ma pozwolić na naprawienie pojazdu w zakresie niezbędnym do przywrócenia stanu sprzed powstania szkody, wykluczając jednocześnie możliwość wzbogacenia się poszkodowanego. Dochodzona kwota, pozwalająca na naprawienie szkody może zostać zakwestionowana tylko wtedy, gdy chodzi o dokonanie „ulepszeń" które nie istniały przed wypadkiem, bądź gdyby prowadziło to do zwiększenia wartości pojazdu w relacji do wartości sprzed wypadku. Odpowiedzialność posiadacza lub kierującego pojazdem w ruchu kształtuje się na zasadach ogólnych, czyli na zasadzie winy (art. 436 § 2 k.c.), a przy rozstrzygnięciu o odszkodowaniu ubezpieczeniowym przy ubezpieczeniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c., w którym zostały określone reguły nakazujące przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego.

Szkoda jest uszczerbkiem w prawnie chronionych dobrach wyrażającym się w różnicy między stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby następnie wytworzyć się w normalnej kolei rzeczy, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej. Samo jednak wyznaczenie rozmiaru szkody nie przesądza jeszcze o rozmiarze odszkodowania; każdorazowo granice obowiązku naprawienia szkody wyznaczane są przez tzw. normalny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem wywołującym uszczerbek a szkodą. Ponadto, muszą być też uwzględnione okoliczności ograniczające zasadę pełnego odszkodowania wynikające np. ze szczególnej regulacji prawnej (tak z uzasadnienia wyroku SN z 7.08.2003, IV CKN 387/01, Lex 141410).

Zgodnie z art. 363§1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego (restytucja naturalna), bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Zamierzonym skutkiem wyboru przez poszkodowanego restytucji naturalnej jako formy odszkodowania jest zamiar odzyskania takiej samej sytuacji w dobrach i interesach prawnie chronionych, jak ta, która istniała przed wyrządzeniem szkody. Dlatego zasadnie można przyjmować, iż cechą charakterystyczną tej formy odszkodowania jest dążność do naprawienia poszczególnego naruszonego dobra lub interesu, w przeciwieństwie natomiast do rekompensaty pieniężnej, która pozwala wyrównać szkodę rachunkową w całym majątku (zob. T. Dybowski, System pr. cyw., t. III, cz. 1, s. 288, za K. Zagrobelny [w] E. Gniewek, Kodeks cywilny komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2006, str. 54).

Przepis art. 363§1 k.c. obok roszczenia o przywrócenie stanu poprzedniego pozwala kształtować roszczenie odszkodowawcze w postaci obowiązku zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. Suma pieniężna stanowiąca odszkodowanie odpowiadać ma wysokości szkody, dlatego też w tym wypadku ustalenie rozmiaru doznanej szkody ma istotne znaczenie.

W przypadku likwidacji szkód komunikacyjnych z OC sprawcy szkoda może zostać zakwalifikowana jako szkoda częściowa bądź całkowita.

Szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo gdy koszty naprawy przekroczyłyby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody. Szkoda częściowa zaś ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania. W przypadku wystąpienia szkody częściowej zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do pokrycia kosztów dokonanej naprawy.

Bezspornym było, iż szkoda w pojeździe O. (...) miała charakter całkowity i że wartość pojazdu w stanie uszkodzonym wynosiła 1.042,59 zł. W. pojazdu w stanie nieuszkodzonym wynosiła 5.750 zł. Opierając się na wyliczeniach przedstawionych przez biegłego Sąd uznał, iż zasadnym jest zasądzenia na rzecz powódki dodatkowej kwoty tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe. Wysokość szkody stanowiącej różnicę pomiędzy wartością samochodu w stanie nieuszkodzonym a jego pozostałościami wynosiła 4.707,41 zł, zaś pozwany w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił na rzecz powódki kwotę 2.557,41 zł. Tym samym należy stwierdzić, iż powódce przysługuje roszczenie o wypłatę odszkodowania w łącznej wysokości 2.150 zł.

W ocenie Sadu żądanie zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy 300 zł było bezzasadne. Oszacowanie wartości roszczenia mogło zostać dokonane przez profesjonalnego nabywcę wierzytelności niższym kosztem, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powódka, profesjonalista, parająca się skupowaniem wierzytelności tego rodzaju, powinna wykazać, że zaszła konieczność zaangażowania do powyższego zewnętrznego zleceniobiorcę. Powyższemu obowiązkowi jednak nie sprostała.

Mając na uwadze powyższe, w pkt I wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powódki 2.150 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 października 2021 r.

W pozostałym zakresie Sąd w pkt II wyroku oddalił powództwo.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 494,42 zł. Powódka wygrała sprawę w 63%. Koszty procesu poniesione przez powódkę wyniosły łącznie 1.617 zł (200,00 zł opłata od pozwu, 17,00 zł opłata od pełnomocnictwa, 900,00 zł koszty zastępstwa procesowego, 500 zł wykorzystana zaliczka na biegłego). Refundacji przez pozwanego podlegało 68% tej kwoty tj. 1.018,71 zł. Pozwany wygrał sprawę w 37%. Koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną wynosiły 1417 zł (17,00 zł opłata od pełnomocnictwa, 900,00 zł koszty zastępstwa procesowego, 500 zł wykorzystana zaliczka na biegłego). Należał mu się zwrot 37% tej kwoty tj. 542,29 zł. Dokonując rozliczenia powyższych sum, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 494,42 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia orzeczenia.

Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Toruniu tymczasowo poniósł koszty w kwocie 651,89 zł tytułem wynagrodzenia biegłego.

Na mocy przepisu art. 113 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych, który nakazuje o nieuiszczonych przez strony kosztach sądowych orzec zgodnie z zasadami dotyczącymi kosztów procesu Sąd Rejonowy nakazał pobrać od pozwanego kwotę 410,69 zł zaś od powódki 241,20 zł.