Pełny tekst orzeczenia

WYROK CZĘŚCIOWY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2021 r. w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. zs. w C.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w R.

o zapłatę

utrzymuje w mocy nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 9 kwietnia 2018 roku, sygnatura XII Nc 18/18 w stosunku do pozwanego M. M.

IC 433/18 UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. w S. domagał się zasądzenia nakazem zapłaty w postepowaniu nakazowym na podstawie weksla, od pozwanych (...) sp. z o.o. w R. i M. M., kwoty 115.000zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 19.09.2017r. oraz kosztów postepowania. Uzasadnił, że 31.07.2017r. udzielił pożyczki pozwanej (...) sp. z o.o. w R. w kwocie 100.000 zł, pozwana zobowiązała się do zwrotu kwoty 115.000zł do 15.09.2017r.Na zabezpieczenie wykonania swojego zobowiązania pozwana wystawiła weksel własny zupełny na kwotę 115.000zł. Weksel poręczył pozwany M. M.. 25.09.2017r. pozwana zwróciła się z wnioskiem o udzielenie dwumiesięcznej prolongaty spłaty pożyczki, potwierdzając brak terminowej spłaty swojego zobowiązania, a tym samym w sposób dorozumiany uznała swoje zobowiązanie względem powódki. W dniu 2.01.2018 została wezwana do wykupu weksla, odpis wezwania został doręczony pozwanemu M. M.. Wezwania zostały zwrócone przez Pocztę z adnotacją, że adresat wyprowadził się.

Nakazem zapłaty w postepowaniu nakazowym z weksla z dnia 9.04.2018r. XII Nc 18/18 uwzględniono żądanie pozwu.

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany M. M. wniósł o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa. Zarzucił, że 25.08.2017 r. pozwana (...) sp. z o.o. dokonała spłaty w całości należności z tytułu w/w umowy pożyczki, zaś dnia 2.10. 2017 r., wezwała powódkę do zwrotu weksla. Wezwanie pozostało bezskuteczne.

Pozwana (...) sp. z o.o. w R. nie wniosła zarzutów. Postanowieniem z dnia 24.04.2019r. zniesiono postepowanie wobec pozwanej i zawieszono postępowanie na zasadzie art. 174§1pkt2kpc [k-161]

SĄD USTALIŁ

W dniu 31.07.2017r. powód (...) Sp. z o.o. w S. zawarł z pozwaną (...) sp. z o.o. w R. umowę pożyczki, na mocy której pozwanej (...) sp. z o.o. w R. otrzymała kwotę 100.000 zł. Pozwana zobowiązała się do jej zwrotu przelewem na rachunek bankowy powódki do 15.09.2017r. Jako zabezpieczenie wystawiła weksel własny zupełny na kwotę 115.000zł, który został poręczony przez pozwanego M. M., ówczesnego prezesa zarządu pozwanej spółki. Pismem z dnia 25.09.2017, podpisanym imieniem i nazwiskiem pozwanego M. M. przez inna osobę, zwrócono się do powodowej spółki o dwumiesięczne odroczenie spłaty pożyczki [umowa pożyczki k-14, weksel k-21, prośba o prolongatę -koperta k-1513, opinia biegłego z zakresu grafologii i technicznych badań dokumentów J. O. k-205-226, ustne wyjaśnienia do opinii k-336-339]. Jedynym udziałowcem powodowej spółki jest J. Ł.- ojciec prezesa zarządu powoda M. Ł.. Łączyły go z pozwanym M. M. rozmaite stosunki biznesowe, min. został nakłoniony przez pozwanego do nabycia udziałów w pozwanej spółce (...) sp. z o.o. w R., wynajął lokal w R. na siedzibę pozwanej spółki. J. Ł. jako właściciel udziałów powodowej spółki, a także szeregu innych firm, min. Browaru (...) sp. z o.o. w R. odgrywał decydującą rolę w prowadzeniu spraw powodowej spółki, w tym również zdecydował o udzieleniu pożyczki pozwanej spółce, prowadził w tym zakresie negocjacje z M. M., jako prezesem zarządu pozwanej spółki, który jemu pozwany wręczył dokument z 25.09.2017 „prośba o prolongatę” [zeznania świadka J. Ł. k-408-410, wydruki z Internetowego Monitora Sądowego k-262-264]. Spłata nie została dokonana. Pozwany M. M., przypuszczalnie w czasie współpracy biznesowej z powodową spółką i (...) wszedł w posiadanie dokumentu podpisanego przez prezesa zarządu powodowej spółki (...) i sporządził na nim pokwitowanie spłaty pożyczki z datą 25.08.2017r. [pokwitowanie k- 113, opinia biegłego grafologii i technicznych badań dokumentów J. O. oraz ustne wyjaśnienia do opinii k-336-339, zeznania prezesa zarządu powodowej spółki (...) k408-410]. Relacje pomiędzy J. Ł. i M. M. uległy pogorszeniu, strony wzajemnie wytoczyły postepowania o zapłatę. M. M. złożył doniesienie o podejrzeniu popełnienia przestępstw przez M. Ł. z art. 270§1 kk, art. 286§1 kk i 276kk tj. podrobienia w celu użycia za autentyczny dokumentu z 25.09.2017 „prośba o prolongatę”, doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) sp. z o.o. za pomocą wprowadzenia w błąd organu (Sądu Okręgowego w Gliwicach) co do podstaw faktycznych i prawnych niniejszego powództwa i uzyskania nakazu zapłaty w oparciu o fałszywe dowody, pomimo dokonanej spłaty, a także ukrywania weksla własnego wystawionego przez pozwaną spółkę i niewydania go w trybie art. 39 w zw z art. 103 prawa wekslowego. Wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 2.02.2021 sygn II K 572/19 M. Ł. został uniewinniony od zarzucanych czynów [dowód: wyrok SR w S. k- 348 akt karnych IIK 572/19].

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane wyżej dowody. Opinia biegłego z zakresu grafologii i technicznych badań dokumentów J. O. została zakwestionowana przez powoda w zakresie w jakim biegły ustalił, że pokwitowanie zostało sporządzone przez prezesa zarządu M. Ł.. Biegły na rozprawie w dniu 26.02.2020 wyjaśnił wszystkie wątpliwości i zastrzeżenia podniesione przez powoda, w tym metodę którą się posługuje, zakres materiału porównawczego, wszystkie istotne elementy i cechy pisma. W ocenie sądu opinia jest rzetelna jasna i jednoznaczna, z tej przyczyny podzielono w pełni jej ustalenia.

Nie ulega wątpliwości, w świetle opinii, że podpis zamieszczony na dokumencie „pokwitowanie” został sporządzony przez M. Ł.-prezesa zarządu powodowej spółki. Nie jest jednakże jasne i nie wiadomo w jaki sposób pozwany M. M. wszedł w posiadanie tego dokumentu, a w ocenie Sądu pomimo dysponowania tym dokumentem przez pozwanego nie doszło do spłacenia pożyczki. W sprawie zachodzą istotne wątpliwości co do okoliczności faktycznych związanych z działaniami pozwanej (...) sp. z o.o. i pozwanego M. M.. W szczególności umowa przewidywała jej spłacenie przelewem. Przekazanie gotówki w kwocie 15.000zł pomiędzy przedsiębiorcami jest niedopuszczalne w świetle przepisu art. 19 ustawy z dnia 6.03.2018r. Prawo przedsiębiorców. Nie było więc podstaw do spłaty pożyczki gotówką. Wątpliwości budzi wskazanie niepełnego nr PESEL M. Ł. na tym dokumencie. Jednakże przede wszystkim wątpliwości budzi postawa pozwanego zarówno w niniejszym postepowaniu jak i w procesie karnym przeciwko M. Ł. II k 572/19. W szczególności w sprawie karnej przed Sądem Rejonowym wS.na rozprawie w dniu 5.08.2020r. w trybie art. 183kpk uchylił się od odpowiedzi na wszystkie istotne pytania np. czy spłacił pożyczkę, w jakich okolicznościach nastąpiła spłata, jaki był przebieg spotkań z M. Ł., czy pokwitowanie z 25.08.2017 istotnie zostało podpisane przez M. Ł. i w jakich okolicznościach [zeznania M. M. k-314-318 akt karnych IIK 572/19]. Nieobecność pozwanego na rozprawie przed tutejszym Sądem w dniu 5.01.2021r, pomimo prawidłowego wezwania, uniemożliwiła przeprowadzenie dowodu z przesłuchania pozwanego w charakterze strony i wyjaśnienie istotnych wątpliwości, które nasuwają się min. wobec jego postawy w sprawie karnej. Istotnym jest, że nie wyjaśnił w jaki sposób wszedł w posiadanie pokwitowania, jeżeli istotnie spłacił pożyczkę w imieniu pozwanej spółki to skąd wziął tak znaczną gotówką, czy i z jakiego konta bakowego i kiedy została wypłacona, dlaczego zdecydował się na naruszenie art. 19 Prawa przedsiębiorców, które zabrania takich transakcji, gdzie i w jakich okolicznościach nastąpiła spłata. Nieusprawiedliwiona nieobecność uniemożliwiła wyjaśnienie powyższych wątpliwości i ustalenie faktu i okoliczności zwrotu pożyczki, w związku z czym Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanego w charakterze strony i uznał spłatę pożyczki za niewykazaną.

Sąd pominął na zasadzie art. 235 ² §1 pkt 5 kpc dowód z opinii innego biegłego z zakresu grafologii, wnioskowany przez stronę powodową uznając, że prowadziłoby to do przedłużenia postepowania.

SĄD ZWAŻYŁ

Żądanie pozwu jest uzasadnione. Powódka wywodzi roszczenie z weksla poręczonego przez pozwanego. Powódkę i pozwaną (...) sp. z o.o. w R. łączyła umowa pożyczki określona w art. 720kc. Umowa ta była podstawą wręczenia weksla. Weksel jest papierem wartościowym o cechach określonych ściśle przez ustawę - Prawo wekslowe z dnia 28 kwietnia 1936 r. (Dz. U. Nr 37, poz. 282 z późn. zm.), stanowi materialny wyraz bezwarunkowego i abstrakcyjnego zobowiązania pieniężnego osób, których podpisy figurują na tym dokumencie. O możliwości dochodzenia roszczeń wekslowych decyduje poprawność wypełnienia weksla, tj. zgodność jego elementów z wymogami ustawy. W przypadku weksla własnego są to: nazwa "weksel" w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono; przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej; oznaczenie terminu płatności; oznaczenie miejsca płatności;określenie podmiotu, na którego rzecz lub na którego zlecenie zapłata ma być dokonana; oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla; podpis wystawcy weksla. (art. 101 ustawy). Przedłożony weksel zawiera wszystkie niezbędne ustawowe elementy. Należy jednak wskazać, że w postepowaniu sądowym z weksla własnego pomiędzy remitentem, a wystawcą i poręczycielem wekslowym, abstrakcyjny charakter zobowiązania ulega ograniczeniu i dopuszczalnym jest badanie stosunku podstawowego. Zarzut spełnienia świadczenia, zgłoszony przez pozwanego, okazał się niewykazany i tym samym nieskuteczny. Powódka wykazała powstanie zobowiązania jego wysokość i wymagalność. Skoro pozwany nie wykazał by pożyczka została spłacona odpowiada względem powódki za niewykonanie zobowiązania (art. 32 prawa wekslowego). W świetle powyższego na mocy art. 496 kpc wyrokiem częściowym utrzymano w mocy wobec pozwanego M. M. nakaz zapłaty z dnia 9.04.2018r. XII Nc 18/18

Z

(...)

(...) (...)

G-ce 4.10.21