Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2022 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) SA z siedzibą w W.

przeciwko Ł. K., L. K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych kwotę 5.400zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów postepowania

SSO Wojciech Hajduk

IC 667/21 UZASADNIENIE

Powód (...) SA w W. domagał się zasądzenia od pozwanych Ł. K. i L. K. kwoty 98.045,74 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu. Uzasadnił, że pozwana L. K. w dniu 5 września 2016 roku zawarła z (...) SA Umowę kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) nr 1- (...) na kwotę 110.893,23zł. Kredyt poręczył Ł. K. oraz ustanowił hipotekę na swojej nieruchomości KW (...). Pozwani nie wywiązali się ze spłat w związku z czym umowa została im wypowiedziana. Na roszczenie składają się

-niespłacony kapitał w kwocie: 95.032,18zł

-odsetki umowne w kwocie 12.052,94 zł

- odsetki od zobowiązania przeterminowanego w kwocie: 1.760,62 zł.

Pozwani mimo wezwań nie uregulowali zadłużenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 kwietnia 2021r. sygn.. INc 63/21 uwzględniono żądanie

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o oddalenie powództwa.

Zarzucili, że:

- osoby, które podpisały umowę ze strony banku, nie posiadały umocowania do składania oświadczeń woli w imieniu powoda, co powoduje nieważność umowy pożyczki.

-Osoby te nie posiadały umocowania do pośrednictwa ubezpieczeniowego i zawarcia umowy ubezpieczenia, pracownik banku nie był pracownikiem ubezpieczyciela i nie miał umocowania do zawarcia umowy określonego w art. 15 i art. 19 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń. Rodzi to nieważność ubezpieczenia. Ubezpieczenie było również warunkiem kredytu, zostało narzucone, tym samym nieważność ubezpieczenia rodzi nieważność umowy, ubezpieczenie było narzucone, bank pobrał składkę. Takie postanowienia umowne nie wiążą konsumentów i bezzasadnie zawyżały zadłużenie, a w efekcie nie było zadłużenia do wypowiedzenia umowy,

-Z umowy kredytu nie wynika jaki był zakres ubezpieczenia na życie, nie wiadomo jakie świadczenia wiążą się z ubezpieczeniem, w jakich okolicznościach kredytobiorca mógłby z nich skorzystać. Ubezpieczenie narzucono pozwanym, nie było możliwości rezygnacji lub uzgodnienia indywidualnego kosztu. Nie wiadomo czy bank przekazał składkę zakładowi ubezpieczeń,

-Ustanowione zmienne oprocentowanie kredytu jest wadliwe. Stopa oprocentowania jest zmienna, a stopa bazowa jest równa średniej stopie referencyjnej WIBOR3M obowiązującej w ostatnich dwóch dniach roboczych poprzedzających ostatni dzień roboczy poprzedniego okresu rozliczeniowego. Brak jednak informacji w jakich okolicznościach oprocentowanie może się zmieniać i co w istocie wpływa na jego zmianę, ponadto znacznie zawężono możliwość jego zmiany, gdyż przy zmianie oprocentowania brano bowiem pod uwagę jedynie dwa dni poprzedniego okresu rozliczeniowego, a zatem pomimo iż okres rozliczeniowy ustalono na trzy miesiące, znaczenie dla wysokości oprocentowania miało jedynie dwa dni tego okresu. Tym samym brak jest wystarczających i zrozumiałych podstaw ustalania poziomu zmiany wskaźnika WIBOR3M. Umowa nie odsyła do żadnego źródła danych dotyczących wskaźnika WIBOR3M ani nawet nie przedstawia wzoru, przy wykorzystaniu którego można obliczyć poziom zmiany tego wskaźnika. Umowa nie określa jasnych i czytelnych zasad ustalania przez powodowy bank zmian wysokości oprocentowania kredytu. Pozwani jako kredytobiorcy nie byli w stanie ustalić ani skontrolować, czy powodowy bank prawidłowo kształtował ich zobowiązania z tytułu oprocentowania i prowizji, choć powinni mieć zagwarantowaną taką możliwość. Ponadto umowa godzi w ich sferę ekonomiczną nawet z tego względu, że ogranicza zmianę wskaźnika WIBOR3M do dwóch dni w okresie rozliczeniowym. Narusza to rażąco interesy pozwanych jako konsumentów w rozumieniu art. 385 ¹ kc i jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Postanowienia te nie były indywidualnie negocjowane.

-W umowie przewidziano nadmierne koszty, obciążono pozwanych rażąco wygórowaną prowizją i kosztami ubezpieczenia. Powoduje to nieważność umowy, zmierzają do obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych, koszty nie były indywidualnie negocjowane, naruszają dobre obyczaje.

-Naliczenie odsetek przez powoda jest nieprawidłowe z uwagi na strukturę raty. Odsetki zostały naliczone od całej kwoty zadłużenia w tym również prowizji za udzielenie kredytu oraz kosztu narzuconego ubezpieczenia. Jest to niedopuszczalne w świetle art. 5 pkt 12 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy o kredycie konsumenckim.

W przypadku niepodzielenia powyższej argumentacji należy uznać, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy. Pozwani nie mieli zadłużenia wskazanego w wezwaniu do zapłaty, nie wiadomo jakich okresów ono dotyczy. Zakwestionowali skuteczność doręczenia wezwania do zapłaty i wypowiedzenia, a nadto uprawnienie osoby podpisanej na wypowiedzeniu do złożenia tego oświadczenia woli. Nie wiadomo jakie są składowe wyliczonej zaległości.

Zakwestionowali prawdziwość treści przedłożonych dokumentów –wyciągu z ksiąg, historii zadłużenia, harmonogramu spłat, historii rachunku, wezwań do zapłaty

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu 5.09.2016r. powód (...) SA w W. w oddziale banku w G. zawarł z pozwaną L. K. umowę kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) nr (...) na kwotę 110.893,23zł na 180 równych rat, oprocentowanego zmienną stopą procentową „WIBOR3M 2 dni wstecz” stanowiącego sumę stopy referencyjnej i marży, przy stopie referencyjnej 1,71% i marży 4,70% -(łącznie 6,26%). Prowizję ustalono na kwotę 1.108,93zł (§1 i §2pkt1 i 1A umowy k-6 i §8 pkt2 i 12 umowy k-10). Oprocentowanie zmienne zostało wybrane przez pozwaną, bank oferował bowiem również oprocentowanie stałe [formularz informacyjny przewidujący oprocentowanie stałe k-140-144;]. Wraz z umową pozwana otrzymała prognozowany harmonogram spłat, uproszczoną symulację spłaty kredytu zawierającą kształtowanie się wysokości raty przy niekorzystnym wzroście stopy procentowej o 4pp oraz wzroście stopy procentowej o różnicę pomiędzy jej maksymalnym i minimalnym poziomem z ostatnich 12 miesięcy, a także otrzymała uproszczoną symulację rat kredytu w wyniku wzrostu oprocentowania. Otrzymała również formularz informacyjny min. z opisem mechanizmu wyliczenia stopy oprocentowania WIBOR3M, całkowitym kosztem kredytu, wyszczególnieniem poszczególnych kosztów kredytu, warunków na jakich koszty mogą ulec zmianie przy zmiennym oprocentowaniu kredytu [prognozowany harmonogram spłatk-77-78 ,symulacje k-133-134, formularz informacyjny k-140-142]. W §2 pkt1i 6 i §8 pkt 8 umowy określono, że bank nalicza odsetki od całego salda zadłużenia [k-10]. Pozwana przystąpiła do ubezpieczenia grupowego na życie ze składką jednorazową płatną z góry za 5 lat w (...) na (...) SA, dla uzyskania obniżenia marży stanowiącej element wysokości odsetek do poziomu 4,70% z przewidzianego w §2 umowy 4,85% . Wniosek o ubezpieczenie został przyjęty i podpisany przez umocowanego pracownika banku [wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia k- 79-81; §8pkt12 umowy kredytu k-10; adnotacja agenta ubezpieczyciela-pracownika Banku (...) k-81, pełnomocnictwo od (...) dla A. (...) k-97, pełnomocnictwo dla A. S. pkt II ppkt3 k-96v]. Przy podpisaniu umowy otrzymała polisę ubezpieczenia, ogólne warunki ubezpieczenia na wypadek zgonu, całkowitej niezdolności do pracy lub trwałego inwalidztwa, kartę produktu ubezpieczenia. Jednocześnie pozwana podpisała cesję na powoda prawa do świadczenia z tytułu ubezpieczenia w razie zgonu [oświadczenie pozwanej k-91; karta produktu k-81-83; ogólne warunki ubezpieczeń k-84-90, cesja k- 80v].

Głównym zabezpieczeniem umowy było ustanowienie hipoteki na nieruchomości pozwanego Ł. K. położonej w G. przy ul (...) KW (...) oraz poręczenie kredytu przez pozwanego (umowa §2pkt5 i 6; §10 pkt1i2 k-7-10,§13 pkt 5 ppkt12 –umowa poręczenia, podpis poręczyciela k-12v. oświadczenie pozwanego -załącznik do umowy k-13). Umowa została zawarta w siedzibie oddziału banku podpisana przez pracowników banku przez umocowanych do działania pracowników [pełnomocnictwa dla podpisanych na umowie k- 95 i 96].

Kredyt został uruchomiony w dniu 20.09.2016r. [zaświadczenie k-119]. Pozwanej przesyłano aktualne harmonogramy spłat uwzględniające zmiany stóp procentowych [harmonogramy k-120-132]. Pozwana realizowała spłaty rat do marca 2020r., w kwietniu maju i czerwcu 2020r. wpłaciła odpowiednio 38,54zł, 500zł i 700zł, podczas gdy rata wynosiła 971,27zł, a w sierpniu 2020r. i październiku 2020 nie uiściła rat, spłaty zaprzestała całkowicie od stycznia 2021r [historia rachunku k-114-119; harmonogram spłat z 20.03.2020r k-129].

Pismem z dnia 6.11.2020r. wypowiedziano pozwanym umowę kredytu [wypowiedzenia k-18 i 20, dowody doręczenia k-19 i 21]. W ocenie powódki zaległości z tytułu kredytu wynoszą:

-niespłacony kapitał w kwocie: 95.032,18zł

-odsetki umowne w kwocie 12.052,94 zł

-odsetki od zobowiązania przeterminowanego w kwocie: 1.760,62 zł.

Ustalenia faktyczne poczyniono w oparciu o powyższe dokumenty, pominięto dowód z przesłuchania pozwanych w charakterze strony wobec ich nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawie w dniu 4.05.2022r. [k-175]

ROZWAŻANIA PRAWNE

Powództwo nie jest uzasadnione. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (Dz.U.2017.1876 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz do zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Pozwani złożyli szereg zarzutów. Zakwestionowali ważność umowy z uwagi na brak umocowania pracowników banku do zawarcia umowy kredytu i umowy ubezpieczenia. Zarzucili abuzywność postanowień umownych w zakresie:

-narzucenia im zawarcia umowy ubezpieczenia,

-braku określenia w umowie zakresu ubezpieczenia, świadczeń z których mogli skorzystać i okoliczności które do tego uprawniały,

-braku informacji o przekazaniu przez bank składki ubezpieczenia ubezpieczycielowi,

-ustalenia nadmiernych kosztów

-sposobu ustalania wysokości zmiennych odsetek tzn. braku informacji w jakich okolicznościach oprocentowanie może się zmieniać, braku zrozumiałych podstaw do ustalania poziomu wskaźnika WIBOR3M, baku odesłania do źródła ustalania WIBOR i braku wzoru, ustalenie wskaźnika na podstawie 2 ostatnich dni w oderwaniu do okresu rozliczeniowego,

-sposobu naliczania odsetek w umowie w tym od prowizji i innych kosztów w tym kosztów nieważnej umowy ubezpieczenia, a tym samym błędnego wyliczenia wysokości raty

Powyższe godziło to w sferę ekonomiczną pozwanych rażąco naruszało ich interesy jako konsumentów. Zarzucili również nieskuteczne wypowiedzenie umowy wobec braku zadłużenia, które nie wiadomo jak zostało wyliczone, jakie były jego składowe.

Zakwestionowali treść wszystkich dokumentów- wyciągu z ksiąg, historii zadłużenia, historii rachunku, harmonogramu spłat.

Odnosząc się kolejno do zarzutów należy stwierdzić, że umowa kredytu została zawarta w oddziale banku w G. przez pracowników banku i już z tej przyczyny oświadczenia złożone przez pracowników były ważne [art. 97kc]. Środki kredytu zostały udostępnione, a pozwana do 2020r spłacała raty. Ponadto bank wykazał pełnomocnictwami umocowanie pracowników do reprezentowania banku [pełnomocnictwa dla A. C. k-95, A. S. k-96]. W odniesieniu do umocowania pracowników banku do zawarcia umowy ubezpieczenia na życie, to należy stwierdzić, że nie budzi wątpliwości. Wniosek o ubezpieczenie został przyjęty i podpisany przez umocowanego do tego pracownika banku (...), która miała również umocowanie do zawierania umów o produkty będące w ofercie banku [pełnomocnictwo pkt IIppkt3 k-96], bank miał upoważnienie od (...) do pośredniczenia w zawieraniu umów ubezpieczenia [pełnomocnictwo k-97]. O skutecznym zawarciu umowy świadczy wydanie pozwanej polisy, ogólnych warunków ubezpieczenia i karty produktu ubezpieczenia. Tym samym również zarzuty dotyczące braku informacji o zakresie ubezpieczenia, świadczeniach z których mogli skorzystać i okolicznościach które do tego uprawniały oraz nieprzekazaniu składki są całkowicie bezzasadne.

Na gruncie przepisów kodeksu cywilnego istotę klauzul niedozwolonych określa art. 385 ¹ § 1 k.c., zgodnie z którym postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Pierwszy z zarzutów dotyczących abuzywności postanowień umownych odnosił się do wykorzystania silniejszej pozycji banku i przymuszenia pozwanej do zawarcia umowy ubezpieczenia na życie w (...). Zarzut jest bezzasadny. W §8 pkt12ppkt2 wskazano, że w razie przystąpienia do oferowanego przez banku ubezpieczenia grupowego na życie ze składką jednorazową płatną z góry za 5 lat marża banku określona w §2 umowy (4,85%) zostanie obniżona do poziomu 4,70%. Wynika z tego wprost, że przystąpienie do ubezpieczenia uzgodniono indywidualnie, na wniosek pozwanej by obniżyć koszty kredytu. Nie może być więc mowy o nadużyciu ze strony powodowej i naruszeniu interesów pozwanych jako konsumentów.

Podobnie zarzuty dotyczące nieprzekazania składki, braku informacji o zakresie ubezpieczenia, warunkach wypłaty świadczenia są bezzasadne, wynikają z doręczonej pozwanej polisy, ogólnych warunków ubezpieczenia oraz karty produktu ubezpieczenia.

Kolejne zarzuty dotyczyły ustalenia nadmiernych kosztów przez bank. W §2pkt6 umowy kredytu przedstawiono całkowity koszt kredytu, w tym prowizję 1.108,93zł, składkę ubezpieczenia na życie 8.967,10zł; koszty ustanowienia zabezpieczenia hipotecznego 200zł oraz kwotę podatku od czynności cywilnoprawnych 19zł. W tym zakresie nie można mówić o nadmiernych kosztach, umowę ubezpieczenia zawarto na wniosek pozwanej, a prowizja jest b. niska, mieści się w zakresie uregulowanym art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim. Zarzut dotyczący kosztów odsetkowych. Obejmował dwa główne elementy. Pierwszy dotyczył sposobu ustalania wysokości zmiennych odsetek tzn. braku informacji w jakich okolicznościach oprocentowanie może się zmieniać, braku zrozumiałych podstaw do ustalania poziomu wskaźnika WIBOR3M, baku odesłania do źródła ustalania WIBOR i braku wzoru, ustalenie wskaźnika na podstawie 2 ostatnich dni w oderwaniu do okresu rozliczeniowego. W tym zakresie zarzut jest bezzasadny. Wybór zmiennego oprocentowania był wynikiem indywidualnej decyzji pozwanej. Pozwana mogła wybrać oprocentowanie stałe, wybrała zmienne przypuszczalnie licząc na obniżanie stóp procentowych, które w tamtym czasie miało miejsce i tym samym obniżenie raty i kosztu kredytu. Z uwagi na nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie i pominięcie dowodu z przesłuchania w charakterze strony niemożliwe było dokładne ustalenie przyczyn wyboru oprocentowania zmiennego. Pozwaną szczegółowo poinformowano na piśmie o mechanizmie ustalania wysokości zmiennego oprocentowania, ryzyku związanym ze wzrostem oprocentowania, wzrostem wysokości raty. Podpisała szczegółowe pouczenie o ryzku zmiennej stopy procentowej zawarte w symulacji spłaty kredytu wraz z „informacją do oceny tego ryzyka i kosztów związanych z zawarciem umowy kredytu M.”, oświadczyła że wyjaśniono jej wszelkie wątpliwości w tym zakresie [k-133 i 133v]. Otrzymała również „uproszczoną symulację rat kredytu w wyniku wzrostu oprocentowania” [k-134]. Mechanizm ustalania wysokości oprocentowania raty wynikał z §2pkt1A umowy [k-6v] i §8pkt2,6,11 umowy [k-10]. Z oświadczenia pozwanej zawartego na „Symulacji Spłaty Kredytu” pod „informacją do oceny ryzyka kosztów..” wynika, że pozwanej wyjaśniono wszelkie wątpliwości i udzielono w pełni wyjaśnień [k-133v]. Również „uproszczona symulacja rat kredytu [k-134] odnosiła się do stawek referencyjnych (WIBOR, LIBOR i NIBOR), a sposób obliczania oprocentowania i skutki wzrostu stopy referencyjnej przedstawiono tam w szczegółowej symulacji. Zawarto tam również adres internetowy KNF z komunikatem wzrostu raty kredytu w wyniku zmiany oprocentowania [k-134]. Z tych samych przyczyn zarzut dotyczący ustalania poziomu wskaźnika WIBOR 3M na podstawie dwóch ostatnich dni poprzedzających ostatni dzień roboczy poprzedniego okresu rozliczeniowego (3 m-ce) jest również bezzasadny. Można tylko zaznaczyć, że takie kształtowanie poziomu wskaźnika stanowiło gwarancję stabilności oprocentowania pomimo wahań stopy referencyjnej, mieściło się w zasadzie swobody zawierania umów z art. 353 ^{( 1 )}kc. Zarzuty nie miałyby miejsca w razie wyboru oprocentowania stałego. Tym samym zastrzeżenia dotyczące zastosowania stawki WIBOR3M są całkowicie bezzasadne. Należy wskazać, że pozwani wezwani do stawiennictwa celem przesłuchania w charakterze strony nie stawili się na terminie rozprawy, co spowodowało pominięcie tego dowodu. Tym samym nie wykazali by przebieg czynności związanych z zawarciem umowy i zakres udzielonych informacji był odmienny niż wynika to z samej umowy, by uniemożliwiono im negocjacje i narzucono całą treść umowy.

Zarzut dotyczący niedopuszczalności naliczania odsetek od kosztów (składki ubezpieczenia, prowizji banku) jest uzasadniony. Należy go rozpatrywać nie w aspekcie abuzywności z art. 385 ¹ kc (rażącego naruszenia interesów i sprzeczności z dobrymi obyczajami) lecz przez pryzmat sprzeczności z przepisami ustawy. W szczególności z treści art. art. 5 pkt 7 i 12 w zw. z art. 25ust 1 pkt 1 ustawy o kredycie konsumenckim. W art. 5pkt12 ustawy o kredycie konsumencki zdefiniowano rzeczywistą roczną stopę oprocentowania jako całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Całkowitą kwotę kredytu określono w art. 5pkt7 jako maksymalną kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt …[..]. Już z porównania powyższych definicji wynika, że oprocentowanie kredytu nie może obejmować kredytowanych kosztów. Również z art. 25 ust1 pkt1 ustawy o kredycie konsumenckim wynika, że przy ustalaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania uwzględnia się całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, z wyłączeniem opłat z tytułu niewykonania swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt oraz opłat innych niż cena nabycia towaru lub usługi, które konsument jest zobowiązany ponieść bez względu na sposób finansowania tego nabycia …[..]. Ponadto z brzmienia art. art. 69 prawa bankowego należy wnioskować o wyłączeniu prowizji banku z środków podlegających oprocentowaniu. W świetle tego przepisu obowiązkiem kredytobiorcy jest zwrot kwoty kredytu z odsetkami oraz zapłata prowizji [art. 69 pr.b. przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu]. Tym samym naliczenie przez powoda odsetek od kosztów prowizji ubezpieczenia i pozostałych było bezzasadne. Powoduje to w oczywisty sposób niewłaściwe wyliczenie wysokości raty, a tym samym niewłaściwe ustalenie rzeczywistej wysokości zadłużenia. Na podstawie materiału dowodowego nie można ustalić jaka jest jego wysokość. Powoduje to nieskuteczność wypowiedzenia umowy kredytu. Przy wypowiedzeniu umowy naruszono również obowiązek wynikający z art. 75c ust1 i 2 prawa bankowego. Według art. 75 ust 1 prawa bankowego w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Przepis art. 75c ust 1 i 2 prawa bankowego stanowi, że jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych, w wezwaniu informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. W świetle tego przepisu bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej w razie zaprzestania spłaty rat kredytowych. Dokonanie wypowiedzenia nie może być czynnością nagłą, zaskakującą dla kredytobiorcy nawet jeśli istnieją podstawy do podjęcia takiego działania zgodnie z treścią umowy. Bank jest zobowiązany do uprzedniego wdrożenia tzw. działań upominawczych tzn. do wezwania do zapłaty zaległych rat, spełniającego wymogi art. 75 prawa bankowego, tzn informującego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. Wypowiedzenie umowy jest najbardziej dotkliwą sankcją dla kredytobiorcy, dlatego skorzystanie z niego powinno nastąpić po wyczerpaniu środków mniej dolegliwych, odpowiednich wezwań. Przeciwny wniosek prowadziłby do sytuacji, w której art. 75c prawa bankowego byłby normą iluzoryczną [min. wyrok SA w Białymstoku z 8.08.2019r. IACa 160/19 i wyrok SA w Katowicach z 6.06.2019r. IACa 1132/2018]. Powód nie wykazał, że wypowiedzenie kredytu było poprzedzone wezwaniem do zapłaty. W piśmie z dnia 16.08.2021r. powołał się na wezwanie do zapłaty i dowody doręczenia tego pisma pozwanym, nie dołączył ich jednak do materiału dowodowego. Zarządzeniem z dnia 16 lutego 2022 [k-165] wezwano pełn. powoda do nadesłania w terminie 7 dni wezwań do zapłaty z dowodami doręczenia pozwanym. W zarządzeniu tym omyłkowo wskazano błędną datę wezwania do zapłaty tj 20.07.2020 zamiast 15.09.2020, na które powoływał się w piśmie procesowym z 16.08.2021. Zarządzenie pozostało bez odpowiedzi. Kolejnym zarządzeniem z dnia 4.05.2022r ponownie wezwano do przedłożenia wezwania wskazując już prawidłową datę wezwania do zapłaty 15.09.2020. W wykonaniu zarządzenia powód przedłożył wezwania bez dowodów doręczenia ich pozwanym. Wobec zakwestionowania przez nich faktu otrzymania tego pisma brak dowodów doręczenia nie pozwala na przyjęcie, że zostało prawidłowo doręczone.

Z powyższych przyczyn wypowiedzenie umowy należy uznać za bezskuteczne.

Żądanie pozwu obejmowało zasądzenie długu z tytułu rozwiązanej umowy na skutek jej wypowiedzenia. Przy tak ukształtowanej podstawie faktycznej pozwu, gdy poczynione ustalenia nie dają podstaw do uznania skutecznego rozwiązania umowy, niedopuszczalne jest zasądzenie kwoty zaległych rat (wysokość zadłużenia ratalnego też nie została wykazana). Stanowiłoby to wyjście ponad podstawę faktyczną pozwu, którą sąd jest związany. W świetle powyższego na zasadzie art. 15zzs ² ustawy z 2.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zamknięto rozprawę na posiedzeniu niejawnym i wobec niespełnienia przesłanek z art. 75 ust 1 prawa bankowego w zw. z art. 75c prawa bankowego w pkt 1 wyroku powództwo oddalono, w pkt 2 zasądzono od powoda na rzecz pozwanej kwotę 10.800zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego [wg minimalnej stawki].