Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2013 r.

na rozprawie

sprawyz wniosku F. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o ustalenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału

w R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu

z dnia 21 sierpnia 2012 r. sygn. akt III U 97/12

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 1071/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją z dnia

8 grudnia 2011 roku stwierdził, że w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2005 roku do 31 marca 2006 roku procentowy wymiar składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązujące płatnika F. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...)-1 wynosi 2, 26%. Organ rentowy przywołał brzmienie przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 roku w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków jak i powołał się na wyniki przeprowadzonej kontroli wskazując, iż płatnik wskazał nieprawidłowy kod rodzaju przeważającej działalności gospodarczej za 2004 rok tj. (...) zamiast (...). wykonywanie prac ogólnobudowlanych związanych ze wznoszeniem budynków, co skutkowało zaniżeniem stopy procentowej składki.

W odwołaniu od wymienionej decyzji płatnik F. P. wniósł o jej zmianę domagając się ustalenia prawidłowości przyjmowanej przez niego w roku rozliczeniowym od 1 kwietnia 2004 roku do 31 marca 2005 roku stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Odwołujący się zarzucił, brak uwzględnienia faktu, iż w podanym okresie prowadził on jedynie działalność gospodarczą polegająca na handlu detalicznym odzieży i tego typu działalność jako przeważająca i ujęta w REGON stanowiła podstawę dla określenia przez niego kodu rodzaju przeważającej działalności.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o oddalenie odwołania uznając swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji za prawidłowe

w świetle dokonanych ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2012 roku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił wielkość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w okresie rozliczeniowym od dnia 1 kwietnia 2004 roku do dnia 31 marca 2005 roku obowiązującej płatnika na 0, 97 % zasądzając jednocześnie od organu rentowego na rzecz płatnika koszty zastępstwa procesowego w kwocie 240 złotych. Sąd pierwszej instancji ustalił, że płatnik rozpoczynając prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej wskazał jako jej zakres handel hurtowy, detaliczny i komisowy z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi i motocyklami oraz budownictwo. Działalności w branży budowlanej jednak nigdy nie prowadził zajmując się handlem detalicznym i w tym zakresie działalności zatrudniając pracowników na stanowiskach sprzedawców. Osoby te w spornym okresie nie uległy wypadkom przy pracy. Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie zarówno dokumentacji rejestracyjnej prowadzonej działalności jak i z zeznań świadków i płatnika dając tym dowodom w pełni wiarę. Sąd pierwszej instancji wskazał na niedostateczność ustaleń faktycznych organu rentowego. Wyraził przekonanie, iż to w rzeczywistości prowadzony rodzaj działalności gospodarczej winien decydować o określeniu kodu przeważającej działalności gospodarczej. Mając to na uwadze oraz przywołując przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 roku w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków Podał, iż w przypadku płatnika należy uznać, iż to kod (...) jest właściwym dla określenia wielkości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. W przedmiocie kosztów postępowania Sąd wydał rozstrzygnięcie wskazując przepis art. 98 k.p.c.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. zarzucając orzeczeniu błędne zastosowanie przepisów art. 27, 33 ust. 1 i art. 28 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. Apelujący zauważył, iż wskazując za 2004 rok kod rodzaju działalności płatnik nie uwzględnił faktu iż ta jego czynność była obwarowana pouczeniem o prawnej odpowiedzialności za podanie prawidłowych danych. W konkluzji apelujący wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. jest nieuzasadniona.

Przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie jest określenie wielkości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres rozliczeniowy obejmujący czas od 1 kwietnia 2004 roku do 31 marca 2005 roku. Ustalenie tej wielkości następuje stosownie do treści przepisów zawartych w rozdziale 4 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. I tak między innymi stopa procentowa składki jest ustalana w oparciu o dane podawane przez płatnika obrazujące grupę prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jak i kategorię ryzyka. Ten ostatni element jak to wynika z art. 30 ust. 4 oraz art. 29 w związku z art. 31 ust. 6 pkt 2 cytowanej ustawy ustala się na podstawie danych PKD ujętych w rejestrze REGON. Taki zapis sposobu ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe wskazuje, że organ rentowy kieruje się danymi określonymi przez podmioty realizujące normy zawarte w ustawie z dnia 29 czerwca 1995 roku o statystyce publicznej jak i rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (w okresie objętym sporem było to rozporządzenie z dnia 2 marca 2004 roku). Wspomniane normy „prawa statystycznego” opisują szczegółowo sposób ustalenia kodu PKD z uwzględnieniem przeważającej działalności dla określenia której nie jest istotny nie tyle zakres faktycznie prowadzonej działalności co statystyczny przyrost materialny wynikający z poszczególnych przejawów zgłoszonej działalności. W niniejszej sprawie tak ustalony kod PKD zapisany w REGON wskazuje, iż to działalność w zakresie budownictwa jest tą wykazywaną jako materialnie przeważająca działalność. Dane te chociaż podstawowe dla ustalenia stopy procentowej ubezpieczenia wypadkowego w przekonaniu Sądu Apelacyjnego orzekającego w niniejszym składzie mogą zostać podważone w postępowaniu sądowym co wynika chociażby z zapisu art. 473 § 1 k.p.c. stosowanego w sądowym postępowaniu odwoławczym. Podany przepis stanowi, iż w postępowaniu w sprawach z ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodów z zeznań świadków jak i z przesłuchania stron. Oznacza to, iż zainteresowana strona może dowodzić fakty stojące w sprzeczności z zapisami zawartymi w zaświadczeniach właściwych instytucji statystycznych. Tego typu dowód płatnik w niniejszym postępowaniu w sposób skuteczny przeprowadził. Należy bowiem za Sądem pierwszej instancji uznać, że wbrew zapisom wynikającym z danych PKD zawartych w REGON nie sposób przyjąć całkowicie fikcyjnej działalności jako przeważającej i tym samym decydującej dla określenia stopy składki na ubezpieczenie wypadkowe. Należy w tym miejscu zauważyć, iż także w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego – którego stosowanie w postępowaniu ubezpieczeniowym wynika z art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – zawarte jest unormowanie umożliwiające stronie zgłoszenie dowodów przeciwko treści dokumentów (art. 76 § 3 k.p.a.) jak i obowiązek działania organów z uwzględnieniem nie tylko interesu społecznego lecz także słusznego interesu strony (art. 7 k.p.a.) czy obowiązku działania w sposób w pełni realizującego zasadę zaufania do władz publicznych (art. 8 k.p.a.). Powyższe oznacza, że już na etapie postępowania administracyjnego prawnie możliwe jest ustalenie okoliczności istotnej dla określenia stawki ubezpieczenia z uwzględnieniem rzeczywistego i obiektywnego stanu, a nie tylko statystycznego.

Reasumując Sąd Apelacyjny uznał wydane w sprawie rozstrzygnięcia za prawidłowe i wydane po przeprowadzeniu odpowiedniego dla dokonanych ustaleń postępowania dowodowego. W konsekwencji powyższe oznacza konieczność uwzględnienia niezasadności zgłoszonej apelacji zarówno w zakresie jej wniosków jak i sformułowanych zarzutów. Należy bowiem uznać prawo strony do określenia przeważającego zakresu działalności gospodarczej uwzględniającej w pełni stan faktyczny. Zarzuty zawarte w uzasadnieniu apelacji a dotyczące stanu pouczenia płatnika o odpowiedzialności za podawanie danych nie stanowią w obecnym postępowaniu elementu, który dyskwalifikowałby dokonane ustalenia.

Orzeczenie Sądu Apelacyjnego znajduje swoją podstawę prawną w treści powołanych przepisów prawa i art. 385 k.p.c.

(...)

(...)

(...)