Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 września 2022r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Dulas

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 września 2022r. w K.

sprawy z powództwa A. B. (PESEL (...))

przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. z/s w W. (KRS (...))

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. na rzecz powódki A. B. kwotę 8.195,90zł (osiem tysięcy sto dziewięćdziesiąt pięć złotych 90/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 5.400,00zł (pięć tysięcy czterysta złotych 00/100) od dnia 29 października 2020r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.600,00zł (jeden tysiąc sześćset złotych 00/100) od dnia 17 listopada 2020r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.000,00zł (jeden tysiąc złotych 00/100) od dnia 8 grudnia 2020r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 150,00zł (sto pięćdziesiąt złotych 00/100) od dnia 2 marca 2021r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 45,90zł (czterdzieści pięć złotych 90/100) od dnia 2 marca 2021r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu:

- od powódki A. B. kwotę 212,51zł (dwieście dwanaście złotych 51/100) tytułem zwrotu części nieuiszczonych wydatków,

- od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. kwotę 387,10zł (trzysta osiemdziesiąt siedem złotych 10/100) tytułem zwrotu części nieuiszczonych wydatków,

4.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. na rzecz powódki A. B. kwotę 1.860,27zł (jeden tysiąc osiemset sześćdziesiąt złotych 27/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości w stosunku rocznym odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1285/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 października 2021r. powódka A. B. skierowała do tut. Sądu żądania zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. łącznie kwoty pieniężnej w wysokości 12.695,90zł, i tak tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku z wypadkiem komunikacyjnym z dnia 4 lipca 2020r. kwoty 8.000,00zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 października 2020r. do dnia zapłaty oraz kwoty 4.695,90zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot 150,00zł, 45,90zł, 2.400,00zł i 2.400,00zł odpowiednio od dnia 2 marca 2021r. oraz 17 listopada i 8 grudnia 2020r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 4 lipca 2020r była pasażerką pojazdu m – ki O. o nr rej. (...). We wskazanej dacie kierujący innym samochodem wytworzył stan niebezpieczeństwa w ruchu i doprowadził do zderzenia aut, w następstwie czego powódka doznała obrażeń i uszczerbku na zdrowiu. Na miejscu wypadku interwencję przeprowadził patrol policji, a ponadto interweniowały straż pożarna i załoga ratownictwa medycznego.

Powódka tego samego dnia była konsultowana w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K., gdzie udzielono jej ambulatoryjnej pomocy medycznej.

U powódki rozpoznano powierzchowny uraz powłok głowy, stłuczenie w okolicy czołowej prawej.

Po opuszczeniu szpitala powódce zlecono przyjmowanie środków farmakologicznych oraz kontrolę w poradni specjalistycznej. Powódka rozpoczęła i kontynuowała leczenie neurologiczne oraz poddała się zabiegom fizjoterapeutycznym.

Powódka nadal odczuwa negatywne skutki zdarzenia.

Powódka podniosła, że w związku z leczeniem i rehabilitacją poniosła dalsze koszty leczenia w wysokości 4.695,90zł.

Sprawca zdarzenia w chwili wypadku objęty był ochroną ubezpieczeniową z tytułu odpowiedzialności cywilnej w towarzystwie pozwanego.

Powódka dokonała zgłoszenia u pozwanego zaistnienia szkody w celu przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego. W związku ze zgłoszeniem pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne w ramach którego przyznał powódce kwotę 600,00zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 226,30zł tytułem zwrotu kosztów leczenia.

W odpowiedzi na pozew pozwany Towarzystwo (...) S.A. z/s w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu tego kwalifikowanego pisma procesowego pozwany wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego ustalił rodzaj, charakter i rozległość uszkodzeń ciała i uszczerbku na zdrowiu powódki oraz zasadność i celowość poniesionych przez nią kosztów leczenia oraz rehabilitacji i innych wydatków oraz przyznał zadośćuczynienie w wysokości 600,00zł, które odpowiada rozmiarom krzywdy powódki i je rekompensuje w całości, a ponadto uznał za zasadne z tytułu zwrotu kosztów zakupu leków i leczenia powódki przyznanie jej odszkodowania w wysokości 226,30zł.

Pozwany podniósł również zarzut przyczynienia się powódki do powstania szkody w rozmiarze 80%, zarzucając powódce brak korzystania w czasie zdarzenia z pasów bezpieczeństwa, w które był wyposażony pojazd, a ponadto zakwestionował zasadność i celowość przeprowadzenia u powódki zabiegów fizjoterapeutycznych.

Sąd Rejonowy ustalił, następujący stan faktyczny.

W dniu 4 lipca 2020r. o godz. 21:23 w miejscowości Ż. (...) kierujący pojazdem m – ki A. o nr rej. (...) wytworzył stan niebezpieczeństwa w ruchu drogowym, w ten sposób, że nie dostosował prędkości do warunków ruchu i nieprawidłowo obserwując przedpole jazdy doprowadził do zderzenia z samochodem m – ki O. o nr rej. (...), którego pasażerką była powódka A. B., powodując uszkodzenia aut oraz powstanie obrażeń ciała powódki.

W czasie zdarzenia powódka posiadała zapięte pasy bezpieczeństwa.

Na miejsce zdarzenia skierowano patrol policji, a ponadto jednostkę straży pożarnej i ratownictwa medycznego.

( zdjęcie k. 11, zaświadczenie o zdarzeniu drogowym k. 12, oświadczenie k. 13, 14, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 67, zeznania świadka R. G. k. 106v 00:36:18-00:53:40, przesłuchanie powódki A. B. k. 106-106v 00:02:39-00:23:26, k. 134v 00:10:01-00:11:17)

Po wypadku powódka konsultowała się w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K., gdzie udzielono jej ambulatoryjnej pomocy medycznej w Szpitalny Oddziale Ratunkowym.

U powódki rozpoznano stan po urazie komunikacyjnym – powierzchowny uraz powłok głowy, stłuczenie okolicy czołowej prawej.

U powódki zastosowano leczenie farmakologiczne oraz zlecono kontrolę w poradni chirurgicznej.

Powódka kontynuowała leczenie specjalistyczne u lekarzy chirurga i neurologa oraz odbyła zabiegi fizjoterapeutyczne, a także zażywała leki.

Lekarz neurolog stwierdził u powódki przewlekły pourazowy ból głowy.

Powódka nadal odczuwa negatywne skutki zdarzenia w obszarze zdrowia fizycznego i psychicznego.

( karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 15, historia choroby k. 16-17, 19, skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne k. 18, 20, 61, karta zabiegów fizjoterapeutycznych k. 21, 22-23, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 67, inf. NFZ k. 92-93, dokumenty na płycie Cd. k. 94, zeznania świadka G. M. k. 134-134v 00:01:51-00:09:16, przesłuchanie powódki A. B. k. 106-106v 00:02:39-00:23:26, k. 134v 00:10:01-00:11:17)

Pod kątem neurologicznym u powódki w związku ze zdarzeniem komunikacyjnym z dnia 4 lipca 2020r. rozpoznano przebyte stłuczenie głowy bez utraty przytomności – uraz wygojony bez trwałych następstw; stan po skręceniu kręgosłupa w odcinku szyjnym z okresowym pourazowym zespołem bólowym – bez powikłań neurologicznych i bez następstw funkcjonalnych.

W następstwie doznanych obrażeń powódka odczuwała pourazowe dolegliwości bólowe głowy oraz bóle w odcinku szyjnym kręgosłupa. Stłuczenie powłok głowy wygoiło się w typowym okresie i w miarę gojenia dolegliwości pourazowe zmniejszały się aż do całkowitego ustąpienia w okresie do ok. 2 – miesięcy. Bóle kręgosłupa szyjnego były przedmiotem leczenia i rehabilitacji w okresie do miesiąca listopada 2020r.

Dolegliwości pourazowe powódki nie były długotrwałe.

U powódki w czasie wypadku nie doszło do uszkodzenia struktur anatomicznych w zakresie głowy i kręgosłupa szyjnego.

W związku z wypadkiem u powódki nie doszło do trwałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Podjęte przez powódkę leczenie i rehabilitacja byłe celowe i skuteczne, postępowanie lecznicze doprowadziło do pełnego wygojenia urazów i do odzyskania pełnej sprawności jej organizmu.

Ceny za zabieg masażu suchego kształtują się średnio w przedziale 80,00zł – 100,00zł za odcinek; ceny zabiegów fizykalnych średnio 20,00zł – 30,00zł za zabieg.

Koszt zabiegów na zlecenia z dnia 28 sierpnia 2020r. należy określić na: masaż suchy odcinka szyjnego – 100,00zł, tens – 30,00zł, UD – 30,00zł, co stanowi maksymalnie 160,00zł za jedną terapię, tj. 1.600,00zł za serią 10 zabiegów.

Koszt zabiegów masażu suchego na zlecenie z dnia 19 października 2020r. maksymalnie 3 odcinki po 100,00zł każdy daje wartość 300,00zł za 1 zabieg, co stanowi 3.000,00zł za serię 10 zabiegów, przy czym uzasadnienie w związku z wypadkiem znajduje tylko masaż odcinka szyjnego, tj. 10 zabiegów po 100,00zł każdy, co stanowi kwotę 1.000,00zł.

Powódka w związku ze zdarzeniem nie wymagała pomocy i opieki osób trzecich.

Zdolność do pracy powódki była ograniczona w okresie do ok 4 – 6 tygodni po wypadku.

( opinia sądowo – lekarska k. 138-139, 160-161)

Powódka, w wyniku zdarzenia, poza szkodą na osobie poniosła również wydatki z tytułu kosztów leczenia, które uznano za zasadne i celowe oraz pozostające w związku z następstwami wypadku z dnia 4 lipca 2020r. do łącznej kwoty 2.795,90zł.

( faktury k. 39, 40 41, potwierdzenie wpłaty k. 42, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 67, opinia sądowo – lekarska k. 138-139, 160-161, przesłuchanie powódki A. B. k. 106-106v 00:02:39-00:23:26, k. 134v 00:10:01-00:11:17)

W momencie zdarzenia sprawca wypadku posiadał zawartą z pozwanym Towarzystwem (...) S.A. z/s w W. umowę odpowiedzialności cywilnej z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku z ruchem tych pojazdów.

Powódka dokonała zgłoszenia u pozwanego zaistnienia szkody na osobie i mieniu w celu przeprowadzenia postępowania szkodowego w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej Ubezpieczyciela sprawcy szkody z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku z ruchem tych pojazdów. Postępowanie szkodowe zostało zarejestrowane pod numerem (...)-02.

W związku ze zgłoszeniem pozwany przeprowadził postępowanie szkodowe i decyzją z dnia 1 października 2020r. przyznał powódce zadośćuczynienie w kwocie 600,00zł oraz zwrot wydatków z tytułu poniesionych kosztów zakupu leków i leczenia w łącznej wysokości 226,30zł oraz odmówił wypłaty dalszych kwot pieniężnych tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania.

( zgłoszenie roszczeń k. 24-25, wezwanie do zapłaty k. 26-27, 28-29, 30-31, decyzja k. 33, 34, 35-36, 37, 38, zaoczna opinia lekarska OC k. 58, inf. NFZ k. 65-66, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 67)

Sąd nie uwzględnił wniosku strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego w dziedzinie medycyny sądowej albowiem wobec dostarczonego przez strony i zgromadzonego w sprawie dokumentarnego materiału dowodowego dot. stanu zdrowia powódki oraz procesu jej leczenia i rehabilitacji, a ponadto wobec uzyskania w toku procesu dokumentu urzędowego w postaci opinii biegłego sądowego w dziedzinie neurologii, który w szczególności potwierdza istnienie związku przyczynowego pomiędzy zaistnieniem zdarzenia drogowego z dnia 4 lipca 2020r. a powstaniem u powódki obrażeń ciała, w tych ich rodzaju charakteru i rozmiarów, a ponadto wobec treści depozycji powódki A. B., która oświadczyła, że w momencie wypadku posiadała zapięte pasy bezpieczeństwa, w które wyposażony był pojazd, którego była pasażerką, a któremu Sąd nadał atrybut wiarygodności, przeprowadzenie dowodu ze wskazanego źródła dowodowego byłoby nieprzydatne do wykazania faktów bezpośrednio istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy oraz nie wykazałoby również faktu pośredniego, jako elementu domniemania faktycznego, a w konsekwencji zmierzałoby jedynie do przedłużenia postępowania.

Sąd pominął przy ustaleniu stanu faktycznego zeznania świadka G. M. złożonych na rozprawie w dniu 4 lutego 2022r. ( k.106-106v 00::23:26-00:28:33) albowiem w/w osoba nie wykonywała w stosunku do powódki czynności fizjoterapeutycznych oraz nie posiadała żadnych wiadomości dotyczących przedmiotu sprawy.

Sąd uznał za przydatną do ustalenia stanu faktycznego opinię sporządzoną przez biegłego neurologa albowiem jest ona pełna, jasna, zrozumiała, wyczerpująca i kompleksowa oraz wewnętrznie spójna. Biegła w opinii udzieliła odpowiedzi na wszystkie postawione w tezie dowodowej pytania, sformułowania zawarte w treści opinii pozwalają na zrozumienie wyrażonych w nich ocen i poglądów oraz sposobu dochodzenia do nich, a ponadto biegły przedstawił metody badawcze i materiał badawczy, na którym się oparł. Wnioski końcowe opinii są zwięzłe i precyzyjne, a ponadto wnioski opinii są logiczne i znajdują oparcie w przeprowadzonych przez biegłego badaniach i nie budzą zastrzeżeń, co do ich trafności w porównaniu z podanym w opinii materiałem badawczym.

Ponadto biegła w sposób fachowy i rzeczowy ustosunkowała się również do wszystkich zarzutów skierowanych w stosunku do opinii wypowiadając się szczegółowo w obszarze każdego zastrzeżenia odwołując się przy tym do dokumentarnego materiału dowodowego oraz reguł postępowania przy sporządzaniu takiego typu operatów.

Podnoszone przez strony uwagi należy w tych warunkach uznać jedynie za polemikę z prawidłowo i właściwie sporządzonym dokumentem procesowym i nie stanowią podstawy do reformacji albo odrzucenia czy to w całości lub w części tak przeprowadzonych w postępowaniu rozpoznawczym czynności procesowych.

Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Na podstawie art. 436 § 1 kc odpowiedzialność przewidzianą w art. 435 kc ponosi samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny.

Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2022.621 – j.t. ze zm.) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

W celu przypisania odpowiedzialności cywilnej posiadaczowi pojazdu – musi zaistnieć adekwatny związek przyczynowy łączący ruch pojazdu ze szkodą (art. 361 § 1 kc).

Opisana w cyt. powyżej przepisach odpowiedzialność jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, która oparta jest na założeniu, że sam ruch mechanicznego środka komunikacji stwarza zwiększone ryzyko dla otoczenia, niebezpieczeństwo wyrządzenia szkody, niezależnie od działania lub zaniechania podmiotu prowadzącego taki pojazd.

Odpowiedzialność taką uchylają jedynie okoliczności egzoneracyjne. Posiadacz pojazdu może się uwolnić od odpowiedzialności wyłącznie przez wykazanie, że szkoda powstała na skutek: siły wyższej, wyłącznej winy poszkodowanego, wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą posiadacz nie ponosi odpowiedzialności.

Wina poszkodowanego zachodzi wówczas, gdy można mu postawić zarzut niedokładania należytej staranności wymaganej od osoby rozważnej w konkretnych okolicznościach. Wyłącza ona odpowiedzialność, gdy jako jedyna, w świetle wskazań nauki i doświadczenia życiowego, jest na tyle poważna, że może być uwzględniana, pochłaniając przy tym inne poboczne okoliczności.

Odpowiedzialność posiadacza pojazdu wykluczona jest także w sytuacji wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą ten nie ponosi odpowiedzialności. Wyłączenie odpowiedzialności z tytułu ryzyka z art. 436 § 1 kc następuje nie tylko wówczas, gdy szkoda nastąpiła wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, lecz także wtedy, gdy szkoda jest wyłącznie następstwem zawinionych działań (zaniechań) poszkodowanego i osoby trzeciej (tak SN w wyr. z dnia 6 lipca 1973r. w sprawie o sygn. akt II CR 156/73, opubl. OSPiKA 1974, Nr 5, poz. 85).

Dla przypisania odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji, którego odpowiedzialność konstruowana jest na zasadzie ryzyka, zbędne jest rozważanie, czy można mu przypisać zawinienie lub bezprawne zaniedbania (tak SN w wyr. z 19 czerwca 2001r., II UKN 424/00, opubl. OSN 2003, Nr 6, poz. 155, oraz w wyr. z 14 lutego 2002r., I PKN 853/00, opubl. OSN 2002, Nr 18, poz. 4) – por. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2016.

Jak już wskazano dla ustalenia odpowiedzialności za szkodę niematerialną warunkiem koniecznym jest istnienie adekwatnego związku przyczynowego między krzywdą a zdarzeniem ją wyrządzającym albowiem rolą oraz istotą związku przyczynowego jako przesłanki roszczenia o zadośćuczynienie jest ocena, czy doznana szkoda niemajątkowa może być normalnym skutkiem zdarzenia szkodzącego, przy czym stopień natężenia doznanej krzywdy, tj. rodzaj, charakter, długotrwałość ujemnych przeżyć, a także ich intensywność, stanowi tylko przesłankę określającą wysokość zadośćuczynienia, a nie przesłankę zasadności samego roszczenia z tego tytułu, przy przyjęciu, że treść art. 445 § 1 kc oraz art. 448 kc stanową lex specialis w stosunku do art. 361 § 1 kc – por. wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 11 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1184/13, opubl. LEX nr 1454546, wyrok s.apel. w Białymstoku z dnia 18 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 175/14, opubl. LEX nr 1489037, wyrok s.apel. w Gdańsku z dnia 12 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 8/14, opubl. LEX nr 1500753, wyrok s.apel. w Katowicach z dnia 12 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1193/13, opubl. LEX nr 1451641.

Szkoda niemajątkowa musi pozostawać w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem w rozumieniu art. 361 § 1 kc.

Na tle art. 361 § 1 kc odnotowania wymaga, że na gruncie tego przepisu „obojętne jest, czy ma miejsce związek przyczynowy bezpośredni, czy pośredni oraz, czy jest to związek przyczynowy złożony, wieloczłonowy, z tym, że odpowiedzialność cywilną uzasadnia jedynie taki związek przyczynowy wieloczłonowy, w którym między poszczególnymi ogniwami zachodzi normalna zależność przyczynowa, a więc każde ogniwo tego związku podlega ocenie z punktu widzenia przyczynowości adekwatnej.

Norma zawarta w przepisie art. 361 § 1 kc opiera się na założeniach teorii adekwatnego związku przyczynowego, w wersji obiektywnej, zwanego też „normalnym związkiem przyczynowym”. Teoria ta zakłada, że związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy, gdy w grupie wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powodują określone skutki. Nie wystarczy więc stwierdzić istnienie związku przyczynowego jako takiego, lecz należy stwierdzić, że chodzi o następstwa normalne (a nie niezwykłe, nadzwyczajne).

Związek przyczynowy należy pojmować jako obiektywne powiązanie ze sobą zjawiska nazwanego „przyczyną” ze zjawiskiem określonym jako „skutek”. Istnienie związku przyczynowego jako zjawiska obiektywnego determinowane jest okolicznościami faktycznymi sprawy. W pierwszej kolejności należy za pomocą testu „ conditio sine qua non” zbadać, czy określony skutek stanowi obiektywne następstwo zdarzenia, które wskazano jako jego przyczynę, to znaczy, czy oceniany skutek nastąpiłby mimo braku wskazanej przyczyny. Jeżeli odpowiedź jest negatywna, czyli badany skutek nastąpiłby również mimo nieobecności tej przyczyny należy stwierdzić, że nie występuje żaden obiektywny związek przyczynowy i nie ma potrzeby dalszego badania, czy relacje pomiędzy przyczyną a skutkiem są adekwatne w rozumieniu art. 361 § 1 kc. Pojawienie się w przebiegu kauzalnym przyczyny zewnętrznej, nie powiązanej z działaniem lub zaniechaniem podmiotu odpowiedzialnego za powstanie szkody, przesądza o braku związku przyczynowego, jeśli bez przyczyny pierwotnej szkoda i tak powstałaby. Przepis art. 361 § 1 kc wiąże jednak odpowiedzialność tylko z normalnymi następstwami zjawisk stanowiących jej podstawę. W razie pozytywnego stwierdzenia, że dany fakt był koniecznym warunkiem wystąpienia skutku, należy rozważyć, czy wspomniane powiązania można traktować jako „normalne”, tzn. typowe lub oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy. Typowym jest skutek jaki daje się przewidzieć w zwykłym porządku rzeczy, taki, o którym na postawie zasad doświadczenia życiowego, wiadomo, że jest charakterystyczny dla danej przyczyny jako normalny rezultat określonego zjawiska. Nie mieści się w płaszczyźnie adekwatnego związku przyczynowego skutek, który wprawdzie daje się łączyć z określonym zdarzeniem początkowym w sensie oddziaływania sprawczego, ale jest następstwem nietypowym, tj. nie występującym w kolejności zdarzeń, która charakterystyczna jest dla określonej przyczyny i przez to nie dającym się uwzględnić w ewentualnych przewidywaniach, a zarazem zależny jest w istocie od innych zdarzeń, które w zbiegu z przyczyną wyjściową jawią się jako przypadkowy zbieg okoliczności – por. wyrok s.apel. w Lublinie z dnia 20 maja 2015r. w sprawie o sygn. akt I ACa 968/14, opubl. LEX nr 1770850, wyrok s.apel. w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2015r. w sprawie o sygn. akt I ACa 959/14, opubl. LEX nr 1667508, wyrok s.apel. w Warszawie z dnia 4 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt VI ACa 68/14, opubl. LEX nr 1624064, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 28 października 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 824/14, opubl. LEX nr 1554766, wyrok s.apel. w Lublinie z dnia 13 lutego 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 785/13, opubl. LEX nr 1469375.

Zadośćuczynienie pełni przede wszystkim funkcję kompensacyjną, czyli jego rolą jest wynagrodzenie krzywdy (szkody niemajątkowej) rozumianej jako cierpienie fizyczne (ból i innego rodzaju dolegliwości) i psychiczne (ujemne odczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała lub rozstrojem zdrowia), aby przynajmniej w ten sposób częściowo przywrócić równowagę zachwianą w wyniku popełnienia czynu niedozwolonego. Okoliczność powyższa powoduje, że o rozmiarze należnego zadośćuczynienia decyduje w pierwszym rzędzie rozmiar i natężenie doznanej krzywdy, tj. rodzaj, charakter, długotrwałość cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych, ich intensywność, nieodwracalność negatywnych skutków zdrowotnych, np. stopień i trwałość kalectwa, w tym potrzeby stałej rehabilitacji, zażywania środków farmakologicznych, utrata perspektyw na przyszłość, konieczność korzystania z opieki osób trzecich, poczucie wykluczenia i nieprzydatności społecznej, a ponadto prognozy na przyszłość (polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia) oraz towarzyszące jej poczucie bezradności powodowanej koniecznością korzystania z opieki innych osób oraz nieprzydatności społecznej, a także wiek poszkodowanego, konieczność zmiany zatrudnienia, niemożność wykonywania zawodu, uprawiania sportów, pracy twórczej lub artystycznej, utratę kontaktów towarzyskich, zmianę trybu życia, przyzwyczajeń, czy też sposobu spędzania wolnego czasu.

Zmierzenie rozmiaru doznanej krzywdy nie jest możliwe, gdyż krzywda stanowi subiektywne przeżycie danej osoby. Niezbędne jest wszakże odniesienie wysokości żądanej kwoty do konkretnych, obiektywnych okoliczności faktycznych w danej sprawie, a nie do subiektywnego poczucia krzywdy osoby uprawnionej.

Wysokość zadośćuczynienia odpowiadająca doznanej krzywdzie powinna być odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne i fizyczne. Zadośćuczynienie przyznawane jest jednorazowo, zatem musi rekompensować całą krzywdę w postaci cierpień fizycznych i psychicznych już doznanych jak i tych, które w związku z doznanym uszkodzeniem ciała wystąpią w przyszłości jako możliwe do przewidzenia następstwa czynu niedozwolonego, a także prognozę na przyszłość – por. wyrok s.apel. w Warszawie z dnia 5 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1670/13, opubl. LEX nr 1509116, wyrok s.apel. w Krakowie z dnia 27 lutego 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1622/13, opubl. LEX nr 1563513, wyrok s.apel. w Lublinie z dnia 18 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 615/14, opubl. LEX nr 1587268, wyrok s.apel. w Białymstoku z dnia 6 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 457/14, opubl. LEX nr 1554625, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 5 lutego 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 936/13, opubl. LEX nr 1439218, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 11 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1593/13, opubl. LEX nr 1480479, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 13 grudnia 2013r. w sprawie o sygn. akt I ACa 829/13, opubl. LEX nr 1416140, wyrok s.apel. w Gdańsku z dnia 15 stycznia 2014r. w sprawie o sygn. akt V ACa 755/13, opubl. LEX nr 1454457

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż pomiędzy zdarzeniem i powstałą u powódki szkodą niemajątkową istnieje adekwatny związek przyczynowy, który nie pozostaje w jakiejkolwiek zależności z istniejącymi u niej schorzeniami samoistnym i innymi dolegliwościami, a ocena zdiagnozowanych u powódki schorzeń powypadkowych, ich rodzaj, charakter, rozmiar, jakość, intensywność i czas trwania, wpływ na funkcjonowanie w życiu osobistym i zawodowym oraz starania o odwrócenie ujemnych następstw oceniane przez pryzmat kwantyfikatorów decydujących o wysokości zadośćuczynienia wskazują, iż przyznana przez Sąd kwota zadośćuczynienia w wysokości 5.400,00zł, których rozmiar oszacowano przy określonych przez biegłą neurolog rodzaju, charakteru i rozmiarów cierpień fizycznych i psychicznych powódki, a także braku uszczerbku na zdrowiu powódki z tytułu trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu urazów wypadkowych.

Zadośćuczynienie wypłacone powódce w ramach postępowania szkodowego w rozmiarze 600,00zł Sąd wziął pod uwagę przy określaniu wysokości odszkodowania, co nie jest jednak jednoznaczne z mechanicznym zmniejszeniem sumy zadośćuczynienia o kwotę tego odszkodowania, a jego wysokość oceniana łącznie przedstawia realną, ekonomicznie odczuwalną wartość.

Odczucie krzywdy jest pojęciem subiektywnym i niewymiernym, jednak określając wysokość zadośćuczynienia Sąd kierował się przesłankami obiektywnymi, biorąc pod uwagę szeroko rozumiane cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego, w tym skutki jakie zdarzenie wywarło na organizmie powoda, w ograniczeniach w życiu codziennym, planach życiowych, możliwości funkcjonowania w rodzinie i w dotychczasowym środowisku. Przyznanie odpowiedniego zadośćuczynienia oznacza przyznanie takiej kwoty, która rozsądnie oceniana da się określić jako godziwa w realiach danej sprawy. Skutkiem tej oceny winno zaś być zasądzenie zadośćuczynienia, które wystarcza do złagodzenia doznanych cierpień, a zarazem nie premiuje osób o słabszej konstrukcji psychicznej, reagujących intensywniej na sytuacje traumatyczne lub też nie prowadzi do pokrzywdzenia osób o osobowości zamkniętej, kumulującej w sobie wewnętrzne emocje.

W szczególności Sąd miał na względzie rodzaj, charakter i rozmiar doznanej krzywdy, w tym cierpień fizycznych i psychicznych powódki, przy uwzględnieniu przebytego procesu leczenia i rehabilitacji oraz ich rezultatów i wpływ zdarzenia na bieżące funkcjonowanie powódki.

Kwota zadośćuczynienia nie może stanowić źródła wzbogacenia dla poszkodowanego, a jedynym kryterium dla oceny wysokości zasądzonego zadośćuczynienia jest rozmiar krzywdy doznanej przez poszkodowanego. Zadośćuczynienie powinno być bowiem zarazem środkiem pomocy dla poszkodowanego i pozostawać w odpowiednim stosunku do rozmiarów krzywdy, winna ona uwzględniać aktualne warunki i przeciętną stopę życiową społeczności, w której przebywa pokrzywdzony, przy czym rozmiar szkody niemajątkowej, ustala się, uwzględniając moment wyrokowania. – por. wyrok SN z dnia 29 sierpnia 2013r. w sprawie o sygn. akt I CSK 667/12, opubl. LEX nr 1391106, wyrok s.apel. w Warszawie z dnia 17 kwietnia 2013r. w sprawie o sygn. akt VI ACa 974/12, opubl. LEX nr 1362966, wyrok s.apel. w Katowicach z dnia 16 kwietnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 940/13, opubl. LEX nr 1466803, wyrok SN z dnia 24 lipca 2014r. w sprawie o sygn. akt II CSK 595/13, opubl. LEXX nr (...).

Powódka była również uprawniona do żądania zwrotu wydatków z tytułu kosztów leczenia. Powódka poniosła wydatki na leczenie i rehabilitację, które uznano za zasadne i celowe oraz pozostające w związku z następstwami wypadku z dnia 4 lipca 2020r. do łącznej kwoty 2.795,90zł, tj. wynikających z faktury Vat nr (...) do kwoty 1.600,00zł i z faktury Vat nr (...) do kwoty 1.000,00zł, a ponadto z tytułu zakupu leków w wysokości 45,90zł oraz konsultacji neurologicznej w wysokości 150,00zł.

Świadczenie ubezpieczyciela w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje także uzasadnione i celowe koszty leczenia oraz rehabilitacji poszkodowanego niefinansowane ze środków publicznych. Przepis art. 444 § 1 kc nie nakłada na poszkodowanego obowiązku wykazywania, iż nie mógł skorzystać z państwowej służby zdrowia. (por. uchwała SN z dnia 19 maja 2016r. w sprawie o sygn. akt III CZP 63/15, opubl. Biul. SN 2016 nr 5).

W myśl art. 444 § 1 kc odszkodowanie obejmuje wszelkie koszty wynikłe z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Celem odszkodowania w ramach art. 444 § 1 kc jest restytucja stanu istniejącego przed wypadkiem, a jeśli jego przywrócenie nie jest możliwe, zastąpienie stanu dawnego stanem, w którym poszkodowanemu zostaną zapewnione warunki życiowe zbliżone do tych, jakie miał przed wyrządzeniem mu uszczerbku.

Ogranicza się jednak rozmiary obowiązku pokrycia „wszelkich kosztów” wymaganiem, aby ich żądanie było konieczne i celowe. Osoba, która doznała uszczerbku na zdrowiu na skutek wypadku ma zatem prawo domagać się w ramach naprawienia szkody, pokrycia wszystkich niezbędnych i celowych wydatków wynikających z tego zdarzenia. Ponadto pojęcie „wszelkie koszty”, o których mowa w art. 444 § 1 kc oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić.

Celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania. Muszą to być jednakże koszty, które pozostają w związku przyczynowym z likwidacją skutków uszkodzenia ciała. Koszty te należy oceniać wg kryteriów obiektywnych w zakresie potrzeb poszkodowanego. Nie mogą to być koszty, które przekraczają te potrzeby. Realność szkody wyraża się w tym, że przyznanie odszkodowania nie uzasadnia sama utrata zdrowia i ewentualność poniesienia wydatków, ale rzeczywiste zwiększenie potrzeb powstałe w następstwie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Przesłanką uwzględnienia żądania, o którym mowa w art. 444 § 1 kc jest wyłącznie wykazanie przez poszkodowanego, że suma której zwrotu domaga się od zobowiązanego do naprawienia szkody jest sumą potrzebną na koszty restytucji pełnej sprawności.

W szczególności należało, tu mieć na względzie uwagi poczynione przez biegłego neurologa oraz ostateczne wyniki przyjętych i wdrożonych u powódki metod leczniczych i usprawniających.

W tym miejscu należy wskazać, iż obowiązkiem stron postępowania było w ramach procesu przed Sądem przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzą roszczenia (art. 187 § 1 pkt 2 kpc) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność ich twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc). Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc., art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).

Dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne.

Opóźnienie świadczenia odszkodowawczego następuje, jeżeli dłużnik nie spełni świadczenia niezwłocznie po wezwaniu go przez wierzyciela i od tej chwili należą się wierzycielowi odsetki. W razie wyrządzenia szkody czynem niedozwolonym odsetki należą się poszkodowanemu już od chwili zgłoszenia roszczenia o zapłatę odszkodowania, w tej bowiem chwili staje się, zgodnie z art. 455 kc, wymagalny obowiązek spełnienia świadczenia odszkodowawczego. – por. wyrok s.apel. w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013r. w sprawie o sygn. akt VI ACa 1150/12, opubl. LEX nr 1314923, wyrok SN z dnia 8 lutego 2012r. w sprawie o sygn. akt V CSK 57/11, opubl. LEX nr 1147804.

Wymagalne roszczenie o zadośćuczynienie powoduje stan opóźnienia po jego sprecyzowaniu co do wysokości i wezwaniu dłużnika do zapłaty konkretnej kwoty z tego tytułu – por. wyrok s.apel. w Rzeszowie z dnia 15 maja 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 77/14, opubl. LEX nr 1506727.

O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 - 2 ⁴ kc.

Odsetki na podstawie art. 481 kc należą się jeżeli zobowiązany nie płaci należnego zadośćuczynienia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub art. 455 kc. Nie sprzeciwia się temu okoliczność, że zasądzenie zadośćuczynienia jest fakultatywne, a jego wysokość zależy od oceny sądu oraz, że do zadośćuczynienia stosuje się art. 363 § 2 kc albowiem orzeczenie sądu przyznające zadośćuczynienie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, nie zaś konstytutywnego. W świetle art. 455 kc roszczenie o zadośćuczynienie, jako roszczenie pieniężne - w przypadku braku oznaczenia terminu spełnienia świadczenia - staje się wymagalne z chwilą wezwania do zapłaty. Stąd też odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia należnego uprawnionemu należą się już od tej chwili, czemu nie stoi na przeszkodzie to, że wysokość świadczenia jest ostatecznie kształtowana przez sąd. – por. wyrok s.apel. w Rzeszowie z dnia 29 sierpnia 2013r. w sprawie o sygn. akt I ACa 203/13, opubl. LEX nr 1396899, wyrok s.apel.w Lublinie z dnia 27 marca 2013r. w sprawie o sygn. akt I ACa 807/12, opubl. LEX nr 1306007, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 9 stycznia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 459/13, opubl. LEX nr 1416095.

Sąd miał przy tym również na względzie treść art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2022.621 – j.t. ze zm.), gdyż powołany przepis nakłada na ubezpieczyciela obowiązek spełnienia świadczenia najdalej 30. dnia od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Ustanawiając krótki termin spełnienia świadczenia ustawodawca wskazał na konieczność szybkiej i efektywnej likwidacji szkody ubezpieczeniowej. Po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku Fundusz - jako profesjonalista korzystający z wyspecjalizowanej kadry i w razie potrzeby z pomocy rzeczoznawców (art. 355 § 2 kc) - obowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności, czyli samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia okoliczności wypadku oraz wysokości powstałej szkody – por. wyrok s.apel. we Wrocławiu z dnia 14 czerwca 2013r. w sprawie o sygn. akt I ACa 539/13, opubl. LEX nr 1369453, wyrok SN z dnia 16 grudnia 2011r. w sprawie o sygn akt V CSK 38/11, opubl. LEX nr 1129170, por. wyrok s.apel. w Poznaniu z dnia 27 czerwca 2013r. w sprawie o sygn. akt I ACa 494/13 LEX nr 1353802.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 – 3 kpc i art. 100 kpc oraz w oparciu o treść § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018.265 – j.t.) oraz art. 13 ust. 1 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2022.1125 – j.t.) i art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2021.1923 – j.t. ze zm.).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.