Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 148/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

J. H. (1), W. P.

w dniu 6 lipca 2017 roku w K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzili w błąd E. H., co do autentyczności i treści zapisów umowy pożyczki z dnia 6 lipca 2017 roku, skutkującej zobowiązaniem zapłaty przez E. H. kwoty 100 000,00 zł wynikającej z tej pożyczki, czym działali na szkodę E. H., lecz zamierzonego celu nie osiągnęli bowiem pokrzywdzony odmówił zwrotu pożyczki, co doprowadziło do wniesienia w dniu 11 grudnia 2019 roku w Sądzie Okręgowym w Nowym Sączu pozwu o zapłatę, w następstwie którego Sąd Okręgowy w Nowym Sączu wyrokiem z dnia 30 września 2020 roku zobowiązał E. H. do zapłaty na rzecz J. H. (1) kwoty 100 000,00 zł wraz z odsetkami w wysokości 3,9 % w skali roku, liczonymi od dnia 6 lipca 2017 roku do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi w wysokości 14 % w skali roku liczonymi od dnia 24 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kwotą 10 417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 18 § 1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. E. H. 6.07.2017 r. podpisał umowę pożyczki z J. Ż. - H. na kwotę 100 tyś zł, wraz z odsetkami w wysokości 3,9% w skali roku liczonymi od 6.07.2017 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi w wysokości 14% liczonymi od 24.04.2018 r. do dnia zapłaty. Pożyczka zaciągnięta przez oskarżonego miała stanowić prowizję dla oskarżonego W. P. z tytułu zakupu nieruchomości w K.. Pokrzywdzony przy podpisywaniu umowy nie zapoznawał się z jej treścią, którą dopiero przeczytał w domu. Następnie po spostrzeżeniu, że jako pożyczkodawca została wpisana J. H. (1), zniszczył swój egzemplarz dokument, prosząc o to samo W. P..

częściowo zeznania E. H.

62-64

akta prokuratorskie k. 18-22

umowa pożyczki z 6.07.2017 r.

9 akt prokuratorskich

częściowo zeznania D. H.

92v-93

częściowo zeznania M. H. (1)

93-94

częściowo zeznania W. H.

94

częściowo zeznania M. H. (2)

94v-95

zeznania J. H. (2)

101-102

2. E. H. nie wywiązywał się z spłaty pożyczki, wobec czego J. H. (1), skierowała sprawę na drogę postępowania cywilnego.

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 25.02.2022 r. w sprawie I ACa 1134/20, utrzymano w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z 30.09.2020 r. w sprawie I C 128/20 zasądzający od pozwanego E. H. na rzecz oskarżonej J. H. (1) kwotę 100 tyś zł z odsetkami umownymi w wysokości 3,9% rocznie od 6.07.2017 r. do 30.09.2017 r. oraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 20% rocznie lecz nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie od 1.10.2017 r. do dnia zapłaty.

częściowo zeznania E. H.

62-64

akta prokuratorskie k. 18-22

pozew o zapłatę w sprawie (...)

29-30 akt prokuratorskich

wyrok SO w Nowym Sączu z 30.09.2020 r. w sprawie (...)

99 akt (...)

wyrok SA w Krakowie z 25.02.2022 r. w sprawie I ACa 1134/20

249 akt I ACa 1134/20

częściowo zeznania D. H.

92v-93

częściowo zeznania M. H. (1)

93

częściowo zeznania W. H.

94

częściowo zeznania M. H. (2)

94v-95

3. E. H. wykonał wyrok uwzględniający powództwo oskarżonej J. H. (1).

częściowo zeznania E. H.

62-64

akta prokuratorskie k. 18-22

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

J. H. (1), W. P.

w dniu 6 lipca 2017 roku w K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzili w błąd E. H., co do autentyczności i treści zapisów umowy pożyczki z dnia 6 lipca 2017 roku, skutkującej zobowiązaniem zapłaty przez E. H. kwoty 100 000,00 zł wynikającej z tej pożyczki, czym działali na szkodę E. H., lecz zamierzonego celu nie osiągnęli bowiem pokrzywdzony odmówił zwrotu pożyczki, co doprowadziło do wniesienia w dniu 11 grudnia 2019 roku w Sądzie Okręgowym w Nowym Sączu pozwu o zapłatę, w następstwie którego Sąd Okręgowy w Nowym Sączu wyrokiem z dnia 30 września 2020 roku zobowiązał E. H. do zapłaty na rzecz J. H. (1) kwoty 100 000,00 zł wraz z odsetkami w wysokości 3,9 % w skali roku, liczonymi od dnia 6 lipca 2017 roku do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi w wysokości 14 % w skali roku liczonymi od dnia 24 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kwotą 10 417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 18 § 1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Doprowadzenie E. H. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez J. Ż. - H. oraz W. P. poprzez wprowadzenie go w błąd.

zeznania E. H.

62-64

akta prokuratorskie k. 18-22

zeznania D. H.

92v-93

zeznania M. H. (2)

94v-95

OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

częściowo zeznania D. H.

wiarygodne w zakresie w jakim korespondują z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Mianowicie sąd obdarzył wiarą zeznania świadka co do faktu zawarcia umowy pożyczki przez E. H. z oskarżoną oraz co do dalszych wątków związanych z postępowaniem sądowym. Co do przyczyn odmowy wiary świadkowi w pozostałym zakresie sąd wypowie się w dalszych wywodach.

częściowo zeznania E. H.

Również wiarygodne w zakresie w jakim korespondują z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Sąd obdarzył wiarą zeznania pokrzywdzonego co do okoliczności zawarcia umowy pożyczki, dalszego postępowania przed sądem cywilnym oraz zaspokojenia wierzyciela. Sąd z kolei nie uznał za wiarygodne zeznania świadka jakoby oskarżeni doprowadzili go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W tym zakresie sąd wypowie się w dalszych wywodach.

częściowo zeznania M. H. (2)

Wiarygodne w zakresie w jakim korespondują z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Syn pokrzywdzonego wskazał bowiem, że jego ojciec zawierał umowę pożyczki, która była związana z zakupem nieruchomości w K.. Nie dał sąd wiary natomiast świadkowi jakoby pokrzywdzony padł ofiarą oszustwa ze strony oskarżonych.

częściowo zeznania M. H. (1)

Świadek słuchany w toku postępowania wskazał, że pokrzywdzony będący jego bratem zakupił nieruchomość w K. oraz co do okoliczności, że pożyczał pokrzywdzonemu pieniądze. Jednakże świadek nie posiadał wiedzy na temat okoliczności istotnych z punku omawianego postępowania. M. H. (1) bowiem nie wiedział czy pokrzywdzony zawierał umowę pożyczki z oskarżonymi ani w jaki sposób mieliby doprowadzić jego brata do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Zeznania świadka zatem sąd uznał za istotne jedynie w zakresie w jakim korespondują z ustalonym w sprawie stanem faktycznym.

częściowo zeznania W. H.

Świadek słuchany w toku postępowania wskazał, że pokrzywdzony będący jego bratem zakupił nieruchomość w K. oraz co do okoliczności, że pożyczał pokrzywdzonemu pieniądze. Jednakże świadek nie posiadał wiedzy na temat okoliczności istotnych z punku omawianego postępowania. W. H. tak samo jak M. H. (1), nie wiedział czy pokrzywdzony zawierał umowę pożyczki z oskarżonymi ani w jaki sposób mieliby doprowadzić jego brata do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Zeznania świadka zatem sąd uznał za istotne jedynie w zakresie w jakim korespondują z ustalonym w sprawie stanem faktycznym.

pozew o zapłatę w sprawie (...)

obiektywny dowód na fakt wszczęcia postępowania cywilnego co do zawartej przez pokrzywdzonego z oskarżona umowy pożyczki.

umowa pożyczki z 6.07.2017 r.

obiektywny dowód na fakt zawarcia umowy pożyczki miedzy pokrzywdzonym a J. Ż. – H.. Pokrzywdzony nie kwestionował, że podpisał dokument tej treści.

wyrok SA w Krakowie z 25.02.2022 r. w sprawie I ACa 1134/20

obiektywny dowód na fakt zasądzenia przez sąd całości kwoty wynikającej z pożyczki od pokrzywdzonego na rzecz oskarżonej

zeznania J. H. (2)

wiarygodne. Świadek wskazał, że jego żona pożyczyła pieniądze pokrzywdzonemu. Sąd nie miał podstaw do kwestionowania zeznań świadka.

wyrok SO w Nowym Sączu z 30.09.2020 r. w sprawie (...)

obiektywny dowód na fakt zasądzenia przez sąd całości kwoty wynikającej z pożyczki od pokrzywdzonego na rzecz oskarżonej

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

zeznania D. H.

Sąd nie dał wiary świadkowi jakoby jego ojciec był ofiarą oszustwa ze strony oskarżonych. Świadek bowiem nie znał okoliczności dotyczących zwarcia umowy pożyczki, czerpiąc swą wiedze jedynie z relacji swojego ojca, która to przedstawiała wersję wskazującą na winę oskarżonych. Świadek nie potrafił jednak wskazać na czym miałoby konkretnie polegać zachowanie sprawcze oskarżonych powodujące niekorzystne rozporządzenie mieniem przez ojca.

zeznania E. H.

Zeznania pokrzywdzonego sąd uznał za niewiarygodne w zakresie dot. rzekomego doprowadzenia przez oskarżonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez E. H.. Pokrzywdzony wskazywał bowiem, że zawierał umowę pożyczki ale z W. P. a nie oskarżoną J. Ż. - H., co zdaniem pokrzywdzonego miało skutkować niekorzystnym rozporządzeniem mieniem. Jednakże zdaniem sądu brak jest podstaw ku temu aby przyjmować, że oskarżeni rzeczywiście doprowadzili pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Z ustaleń sądu wynika bowiem, że J. H. (1), egzekwowała jedynie umowę pożyczki, którą zawarła z pokrzywdzonym, co samo w sobie nie implikuje realizacji znamion przestępstwa w postaci oszustwa. Pokrzywdzony nie wskazał także kto i w jakim zakresie wprowadził go w błąd przy podpisywaniu dokumentu, którego treść znał i który to dokument sam, z własnej woli miał zniszczyć. Z kolei wersja przedstawiona przez pokrzywdzonego nie znajduje odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie. Sąd zatem w przeważającej mierze odmówił wiary pokrzywdzonemu.

zeznania M. H. (2)

Sąd nie dał wiary świadkowi jakoby jego ojciec był ofiarą oszustwa ze strony oskarżonych. Świadek bowiem nie znał okoliczności dotyczących zwarcia umowy pożyczki, czerpiąc swą wiedze jedynie z relacji swojego ojca, która to przedstawiała wersję wskazującą na winę oskarżonych. Świadek nie potrafił jednak wskazać na czym miałoby konkretnie polegać zachowanie sprawcze oskarżonych powodujące niekorzystne rozporządzenie mieniem przez ojca.

wyjaśnienia oskarżonej J. H. (1) oraz W. P.

oskarżeni odmówili składania wyjaśnień.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☒

3.5. Uniewinnienie

I

J. H. (1), W. P.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Przestępstwo stypizowane w art. 286 § 1 k.k. popełnia ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Działanie sprawcy, określone w art. 286 § 1 kk jako doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem, sprowadza się do trzech wymienionych w tym przepisie sposobów: wprowadzenie w błąd, wyzyskanie błędu, wyzyskanie niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Jeżeli chodzi o dwa pierwsze sposoby działania, to zawsze przy ich stosowaniu warunkiem zrealizowania skutku jest błąd po stronie pokrzywdzonego. Może to być błąd co do osoby, błąd co do rzeczy, błąd co do zjawiska lub zdarzenia. W sytuacji wprowadzenia w błąd sprawca wywołuje w świadomości pokrzywdzonego fałszywe wyobrażenie (rozbieżność między rzeczywistością), zaś w przypadku wyzyskania błędu ta rozbieżność już istnieje, a sprawca nie koryguje jej, lecz korzysta z tego błędu dla uzyskania przez siebie, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, niekorzystnej dla pokrzywdzonego decyzji majątkowej - Wyrok SN z 2.12.2002 r., IV KKN 135/00, LEX nr 74478.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszego postępowania należy wskazać, że oskarżeni: J. H. (1) oraz W. P. swoim zachowaniem nie zrealizowali znamion w/w czynu zabronionego. Oskarżenie nie wykazało bowiem aby J. H. (1) oraz W. P. swoim zamiarem obejmowali doprowadzenie pokrzywdzonego E. H., poprzez wprowadzenie go w błąd, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W toku postępowania sąd ustalił, że E. H. zawarł 06.07.2017 r. umowę pożyczki z J. Ż. - H., na mocy której oskarżona pożyczyła pokrzywdzonemu 100 tyś zł, które miały stanowić prowizję dla W. P. za zakup nieruchomości od A. M.. Przy czym, jak twierdzi pokrzywdzony nie był on świadomy, że zawiera umowę z J. Ż. - H. tylko, że stroną umowy jest W. P.. Po odkryciu tego faktu, pokrzywdzony zniszczył swój egzemplarz umowy, prosząc o to samo W. P.. Oskarżona J. H. (1), wobec braku spłaty pożyczki (której przedmiot zgodnie z umową został pokrzywdzonemu wydany) wytoczyła pokrzywdzonemu powództwo przed SO w Nowym Sączu domagając się zasądzenia kwoty pożyczki wraz z odsetkami. Postępowanie przed SO w Nowym Sączu, zakończyło się wyrokiem uwzględniającym powództwo oskarżonej, który zobowiązał pokrzywdzonego do zwrotu całej kwoty wraz z odsetkami. Apelacja pokrzywdzonego nie przyniosła skutku, niekorzystny wyrok wobec E. H. został utrzymany w mocy. Pokrzywdzony spłacił całe zadłużenie wraz z odsetkami względem oskarżonej J. H. (1). Oskarżenie nie wykazało aby E. H. w jakikolwiek sposób został wprowadzony w błąd przez oskarżonych. Pokrzywdzony podpisał umowę, zaś okoliczność czy się z nią dobrze zapoznał czy też nie, nie ma większego znaczenia w realiach niniejszego postępowania. W przypadku zawierania umowy pożyczki pod wpływem błędu pokrzywdzonego ew. podstępu osoby trzeciej, E. H. miałby środki aby na drodze cywilnej uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli. Realia niniejszego postępowania nie wykazały aby oskarżeni w jakikolwiek sposób wykorzystali błąd czy też aby w błąd pokrzywdzonego wprowadzili, przez co doprowadzili E. H. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Wobec powyższych należało oskarżonych uniewinnić, o czym sąd orzekł w pkt I wyroku.

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

na zasadzie art 626 § 1 k.p.k. i art 627 k.p.k., sąd zasądził od oskarżyciela subsydiarnego E. H. na rzecz oskarżonych J. H. (1) i W. P. kwoty po 840 zł tytułem zwrotu kosztu ustanowienia obrońców w toku postępowania sądowego.

Podpis