Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 28 listopada 2022 r.

Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej

w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Ryszard Marchwicki

Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Stawujak

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2022 r. w (...)na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa -Prezydenta Miasta P.

przeciwko R. Ł. i R. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w (...)

z dnia 26 marca 2021 r sygn. akt IX GC 1083/20

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od powoda na rzecz każdego z pozwanych po 11.250 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

Ryszard Marchwicki

"Niniejsze pismo nie wymaga podpisu własnoręcznego na podstawie § 21 ust. 4 zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej jako właściwie zatwierdzone w sądowym systemie teleinformatycznym"

St. sekr. sąd. Katarzyna Surażyńska

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 7 sierpnia 2020 r. (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 70) powód Skarb Państwa – Prezydent Miasta P. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzeczenie nim, aby pozwani R. Ł. i R. M. zapłacili solidarnie na rzecz powoda kwotę 2.033.820,23 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi: w stosunku do pozwanego R. Ł. od dnia 5 listopada 2019 r. do dnia zapłaty, a w stosunku do pozwanego R. M. od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia zapłaty. Powód wniósł również o to, by pozwany R. Ł. zapłacił na jego rzecz kwotę 1.471.659,41 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od: kwoty 1.432.505,49 zł od dnia 5 listopada 2019 r. do dnia zapłaty i kwoty 39.153,92 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz by pozwany R. M. zapłacił powodowi kwotę 50.719,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od: kwoty 5.687,72 zł od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia zapłaty i kwoty 45.052,15 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód domagał się także zasądzenia w sposób solidarny od pozwanych na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 9 września 2020 r. (k. 71) Referendarz Sądowy w Sądzie Okręgowym w (...) uwzględnił żądanie pozwu.

Pozwani wnieśli sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 82-98), zaskarżając go w całości i domagając się oddalenia powództwa.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2021 r Sąd Okręgowy w (...):

1.  oddalił powództwo w całości;

2.  zasądził od powoda na rzecz każdego z pozwanych kwotę po 15.017 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (w tym kwotę po 15.000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Podstawą rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i wnioski Sądu I Instancji.

(...) sp. z o.o. (poprzednia nazwa: (...) sp. z o.o.) została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) w dniu 19 września 2006 r. Pozwany R. M. figurował w KRS jako prezes tej spółki w okresie od 24 września 2009 r. do 9 września 2013 r., a pozwany R. Ł. od 9 września 2013 r. do chwili obecnej.

Powód Skarb Państwa jest właścicielem nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) stanowiącej działki oznaczone numerami geodezyjnymi (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą nr (...). Na podstawie umowy z dnia 3 stycznia 2008 r. spółka (...) sp. z o.o. nabyła prawo użytkowania wieczystego ww. gruntu za cenę 20.000.000 zł. Zakup został sfinansowany z kredytu w kwocie 20.000.000 zł zaciągniętego w (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.. Umowa kredytu została zawarta w dniu 3 stycznia 2008 r. Termin spłaty tego kredytu został ustalony na 31 grudnia 2008 r. Spłata kredytu została zabezpieczona poprzez ustanowienie na rzecz ww. banku hipoteki kaucyjnej do kwoty 30.000.000 zł na nabywanym prawie użytkowania wieczystego.

Pismem z dnia 4 grudnia 2008 r. Zastępca Dyrektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta P., działając na podstawie pełnomocnictwa Prezydenta Miasta P. (jako prezydenta miasta na prawach powiatu wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej) wypowiedział spółce (...) sp. z o.o. wysokość dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu ww. użytkowania wieczystego nieruchomości na podstawie art. 77 ust. 1 i 3 w zw. z art. 78 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2009 r. (...) sp. z o.o. poinformowała powoda o zmianie nazwy na (...) sp. z o.o. oraz o zmianie swej siedziby.

Wobec nieuiszczania przez ww. spółkę opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w latach 2010-2017 powód kierował wynikające z tego spory na drogę postępowania sądowego. W konsekwencji Sąd Okręgowy w Poznaniu wydał następujące nakazy zapłaty, opatrzone następnie klauzulami wykonalności:

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 24 listopada 2010 r., sygnatura akt: (...) wraz z postanowieniem o nadaniu z urzędu klauzuli wykonalności na przedmiotowe orzeczenie z dnia 14 stycznia 2011 r. i postanowieniem o sprostowaniu oczywistej omyłki z dnia 18 lipca 2011 r.;

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 12 września 2011 r., sygnatura akt: (...), wraz z postanowieniem o nadaniu z urzędu klauzuli wykonalności na przedmiotowe orzeczenie z dnia 13 października 2011 r.;

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 29 sierpnia 2012 r., sygnatura akt:(...) wraz z postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności na przedmiotowe orzeczenie z dnia 1 października 2012 r.

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 29 lipca 2013 r., sygnatura akt: (...) wraz z postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności na przedmiotowe orzeczenie z dnia 9 września 2013 r.;

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 17 czerwca 2014 r., sygnatura akt: (...) wraz z klauzulą wykonalności nadaną w dniu 18 lipca 2014 r.;

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 16 września 2015 r., sygnatura akt: (...), wraz klauzulą wykonalności nadaną w dniu 17 grudnia 2015 r.;

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 10 października 2016 r., sygnatura akt: (...) wraz z klauzulą wykonalności nadaną w dniu 12 grudnia 2016 r.;

- nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 13 grudnia 2017 r., sygnatura akt: (...) wraz klauzulą wykonalności nadaną w dniu 28 lutego 2018 r.

Następnie powód na podstawie ww. tytułów wykonawczych w latach 2011-2016, wszczynał kolejne postępowania egzekucyjne przeciwko spółce (...) sp. z o.o.:

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) i J. Ł. D. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 24 listopada 2010 r., sygn. akt: (...);

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...)prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) E. J. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 24 listopada 2010 r., sygn. akt: (...);

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) Ł. D. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 12 września 2011 r., sygn. akt: (...)

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...)prowadzone przez Komornika Sądowego przy (...) Ł. D. na podstawie nakazu zapłaty z 29 sierpnia 2012 r. sygn. akt: (...);

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) Ł. D. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 29 lipca 2013 r., sygn. akt: (...);

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) Ł. D. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. akt: (...);

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) Ł. D. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 16 września 2015 r., sygn. akt: (...)

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie (...) E. J. na podstawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 10 października 2016 r., sygn. akt: (...)

- postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) prowadzone przez Komornika Sądowego przy (...)Zastępcę M. K. na podstawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt: (...)

Pismem z dnia 30 listopada 2011 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) E. J. zawiadomił powoda o bezskuteczności prowadzonego postępowania egzekucyjnego o sygnaturze akt: (...), a następnie postanowieniem z dnia 19 grudnia 2011 r. umorzył przedmiotowe postępowanie.

Pismem z dnia 16 marca 2012 r. Komornik Sądowy przy Sądzie (...)w (...) Ł. D. w sprawie (...)zawiadomił spółkę (...) sp. z o.o. o wszczęciu przeciwko niej postępowania egzekucyjnego z wniosku (...) Bank (...). Przedmiotem egzekucji było prawo użytkowania wieczystego gruntu i własność posadowionych na nim budynku, tj. nieruchomość położona w P. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy (...) w P. prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Następnie postanowieniem z dnia 16 marca 2012 r. ww. komornik przyłączył egzekucję w sprawie (...) do egzekucji z prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości prowadzonej w sprawie o sygnaturze akt: (...).

Pismem z dnia 5 września 2013 r. Komornik Sądowy przy (...) E. J., w odpowiedzi na pismo zawiadomiła powoda o bezskuteczności prowadzonego postępowania egzekucyjnego przeciwko (...) sp. z o.o. o sygnaturze akt: (...) prowadzonej z wniosku Skarbu Państwa- Prezydenta Miasta P.

Na skutek przetargu przeprowadzonego w ramach postępowania egzekucyjnego w dniu 21 października 2016 r. złożona została oferta nabycia przedmiotowego prawa użytkowania wieczystego za kwotę 18.960.327 zł.

Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2017 r. wydanym na posiedzeniu niejawnym w sprawie egzekucyjnej z wniosku (...) Bank (...) SA i powoda przeciwko dłużnikowi (...) sp. z o.o. o sygnaturze akt:(...) Sąd Rejonowy(...)przysądził na rzecz (...) sp. z o.o. sp. j. prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego w P. przy ul. (...), stanowiącego działki nr (...) wraz z prawem własności budynków znajdujących się na tym gruncie, dla których Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz stwierdził, że ww. dłużnik jest zobowiązany wydać nabywcy nieruchomość objętą prawem użytkowania wieczystego.

Postanowieniem z dnia 17 lipca 2017 r. Komornik Sądowy przy Sądzie (...) Ł. D. sporządził plan podziału kwoty 15.461.864,41 zł jako sumy uzyskanej z egzekucji prawa użytkowania wieczystego o sygnaturze akt: (...) Bankowi (...) SA jako wierzycielowi hipotecznemu została wypłacona kwota 15.336.459,83 zł.

Postępowania egzekucyjne prowadzone pod sygnaturą akt: (...) na mocy postanowień Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. zostały umorzone z uwagi na nieujawnienie majątku dłużnika podlegającego zajęciu i braku możliwości uzyskania w toku postępowania kwot wystarczających na zaspokojenie kosztów egzekucji. Następnie postanowieniem z dnia 6 sierpnia 2019 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) M. K. umorzył również postępowanie egzekucyjne prowadzone pod sygnaturą akt: (...) wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

Spółka (...) sp. z o.o. złożyła na posiedzeniu Sądu Rejonowego w (...) w dniu 6 sierpnia 2019 r. w sprawie o sygnaturze akt:(...)wykaz majątku w trybie art. 913 k.p.c.

W związku z bezskutecznością egzekucji prowadzonych przeciwko spółce (...) sp. z o.o. oraz powzięciem informacji o umorzeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego pod sygnaturą akt: (...) pismem z dnia 23 października 2019 r. powód wezwał R. Ł. do zapłaty kwoty 3.466.325,72 zł w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Przedmiotowe pismo doręczono w dniu 28 października 2019 r. Następnie pismem z dnia 17 czerwca 2020 r. powód wezwał R. M. do zapłaty kwoty 2.039.507,95 zł w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Pismo zostało doręczone w dniu 23 czerwca 2020 r.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał , że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie sądu I Instancji roszczenia dochodzone od obu pozwanych przedawniły się i tym samym zarzut przedawnienia zgłoszony przez nich okazał się uzasadniony.

Niezależnie według sądu pozwani wykazali również istnienie jednej z przesłanek zwalniających członka zarządu spółki od odpowiedzialności za jej niezaspokojone zobowiązanie.

W ocenie sądu wierzyciel ( powód) nie poniósł szkody mimo niezłożenia przez członka zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości.

Mając na uwadze powyższe, za niezasadne należało również uznać stanowisko powoda, który dopiero w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty podniósł, iż zasądzenie od pozwanych żądanej kwoty możliwe jest również na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 586 k.s.h. W ocenie Sądu, stanowiło to jedynie nieudolną próbę uzyskania korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia sprawy wobec podniesienia przez pozwanych zarzutu przedawnienia roszczenia. Trudno wyjaśnić dlaczego powód nie dążył wcześniej do skazania pozwanych za przestępstwo określone w art. 586 k.s.h., skoro w jego ocenie penalizowane zachowanie miało miejsce już w 2008 r., tj. prawie 13 lat temu. W ocenie powoda związek przyczynowy między powstałą szkodą a zachowaniem pozwanych polegał na niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości w 2008 r. który to wniosek uniemożliwiłoby zawarcie ww. umowy, a tym samym powstanie jakichkolwiek roszczeń Skarbu Państwa. W tym miejscu należy wyjaśnić, że pozwany R. M. zaczął pełnić funkcję prezesa spółki dopiero 24 września 2009 r., a pozwany R. Ł. jeszcze później, tj. od 9 września 2013 r., zatem na długo po kryzysie finansowym i po zawarciu umowy sprzedaży użytkowania wieczystego, tym samym nie sposób czynić pozwanym zarzutu niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w 2008 r., skoro nie byli wówczas jeszcze członkami zarządu. Wskazane wyżej okoliczności jednoznacznie świadczą o tym, że stanowisko powoda jest całkowicie niezasadne.

Z uwagi na powyższe ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sąd w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. oddalił powództwo w całości.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku w oparciu o art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Powód jako strona przegrywająca sprawę w całości obowiązany jest zwrócić pozwanym wszystkie koszty niezbędne do celowej obrony, na które składały się w przypadku każdego z pozwanych: koszty zastępstwa procesowego w wysokości 15.000 zł i koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 17 zł. Koszty zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. O odsetkach w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od kwot zasądzonych tytułem zwrotu kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód który zaskarżył go w całości i zarzucił:

) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c., które miało wpływ na wynik tego postępowania poprzez:

-

wybiórczą ocenę wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów w postaci: pisma komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) E. J. z dnia 30 listopada 2011 r. (sygn. (...)), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) E. J. z dnia 19 grudnia 2011 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)) - co doprowadziło do błędnego ustalenia przez Sąd momentu, w którym Powód dowiedział o bezskuteczności egzekucji wierzytelności przysługującej mu wobec (...) sp. z o. o. (poprzednia nazwa: (...) sp. z o.o.) na dzień 19 grudnia 2011 r., a w konsekwencji do błędnego ustalenia przez Sąd momentów, w których przedawnienie rozpoczęło swój bieg w stosunku do poszczególnych wierzytelności;

-

wybiórczą ocenę wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów w postaci: postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) M. K. z dnia 6 czerwca 2019 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. KM 600/18), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) i J. Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) i J. Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...)i J. Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) i J. Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) i J. Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. KM 979/14), postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...)i J. Ł. D. z dnia 17 kwietnia 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)) - co doprowadziło do nieustalenia przez Sąd faktu, że Powód dowiadywał się każdorazowo o bezskuteczności egzekucji wierzytelności przysługujących mu wobec (...) sp. z o. o. z tytułu poszczególnych nakazów zapłaty z chwilą doręczenia mu kolejnych postanowień o umorzeniu egzekucji,

- wybiórczą ocenę wiarygodności i mocy dowodowej dokumentu w postaci umowy kredytu z dnia 3 stycznia 2008 r. zawarta pomiędzy spółką (...) sp. z o.o. (późniejsza nazwa: (...) sp. z o. o.) a (...) Bank (...) S. A. z siedzibą w W., repertorium A nr (...)- co doprowadziło do błędnego ustalenia przez Sąd, że wierzytelności Powoda wobec spółki nie zostałyby w żadnej mierze zaspokojone z powodu obciążenia prawa użytkowania wieczystego hipoteką kaucyjną na rzecz banku, nawet gdyby toczyło się postępowanie upadłościowe, a w konsekwencji, że Powód nie poniósł szkody na skutek niezgłoszenia przez Pozwanych wniosku o ogłoszenie upadłości;

2) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 442(1) § 1 k.c. w zw. z art. 299 § 1 k.s.h. poprzez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że bieg terminu przedawnienia roszczenia Powoda rozpoczął się w dniu 19 grudnia 2011 r., to jest w dniu wydania postanowienia komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) E. J. z dnia 19 grudnia 2011 r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego (sygn. (...)), chociaż okoliczności faktyczne nie pozwalają na przyjęcie, że w tym dniu Powód mógł dowiedzieć się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia.

Podnosząc powyższe zarzuty powód wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez utrzymanie w mocy w stosunku do pozwanych R. M. i R. Ł. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 września 2020 r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. (...)

2.  o zasądzenie od Pozwanych solidarnie na rzecz Powoda kosztów postępowania przed Sądem II Instancji według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz Skarbu Państwa - (...)wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Pozwani w odpowiedzi na apelację wnieśli o jej oddalenie i zasądzenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Sąd Apelacyjny w całości akceptuje i podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I Instancji i na podstawie art. 382 k.p.c. czyni je własnymi. Na akceptację zasługują również ustalenia i wnioski prawne Sądu I Instancji .

Nieuzasadniony jest zarzut naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wybiórczą ocenę wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów w postaci pism komorników sądowych prowadzących postępowania egzekucyjne przeciwko spółce (...) sp. z o.o., oraz umowy kredytowej z dnia 3 stycznia 2008 r.

Przede wszystkim należy wskazać , że dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu. W szczególności strona skarżąca powinna wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając. W wywiedzionej apelacji pozwana nie wykazała przy użyciu argumentów o charakterze jurydycznym, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, gdyż tylko takie uchybienie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy uznał wszystkie przedłożone do sprawy dokumenty za niebudzące wątpliwości i w całości wiarygodne w zakresie ich treści.

W związku z tym niezrozumiały jest zarzut wybiórczej oceny wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionych dokumentów . Sąd bowiem uznał wskazane dokumenty za wiarygodne w całości . Ponadto w ocenie sądu apelacyjnego sąd okręgowy dokonał prawidłowej oceny tych dokumentów bez przekroczenia zasady wynikające z art. 233 k.p.c.

Z dokumentów tych jak to słusznie wskazuje pozwany w odpowiedzi na apelację wynika bowiem , że Komornik Sądowy E. J., pismem z dnia 30 listopada 2011 r. ((...)) poinformowała powoda, że:

1.  postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce (...) wypada bezskutecznie,

2.  dłużnik nie prowadzi działalności gospodarczej pod żadnym adresem,

3.  spółka została powołana w konkretnym celu do inwestycji, a obecnie do sprzedaży nieruchomości, której dłużnik jest użytkownikiem wieczystym, a położonej w P., ul. (...),

4.  pełnomocnik oświadczył, że nie odbywają się obecnie żadne transakcje finansowe. W związku z tym istnieje tylko możliwość spłaty zadłużenia poprzez sprzedaż w/w nieruchomości,

5.  zajęcie rachunku bankowego okazało się bezskuteczne.

-

Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2011 r. Komornik Sądowy E. J. umorzyła postępowanie w sprawie (...). Sąd I instancji słusznie uznał to postanowienie za ostateczne potwierdzenie okoliczności wskazanych w piśmie z dnia 30 listopada 2011 r. i za wiarygodne i w pełni wystarczające źródło wiedzy powoda na temat braku jakichkolwiek perspektyw egzekucji z rachunki bankowego, wierzytelności i ruchomości należących do spółki (...).

-

kolejne pismo Komornika Sądowego E. J. (z dnia z dnia 5 września 2013 r.) potwierdza stan rzeczy ujawniony w piśmie z dnia 30 listopada 2011 r.

-

postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie (...) M. K. z dnia 11 czerwca 2019 r. sąd uznał za równie wiarygodne i posiadające niekwestionowaną moc dowodową. Potwierdza ono, że stan majątkowy spółki (...) nie uległ zmianie. Jednakże dokument ten nie wnosi nic nowego do wiedzy powoda na temat stanu majątkowego spółki (...), powtarza bowiem jedynie informacje znajdujące się w pismach Komornika Sądowego E. J..

-

umowa kredytowa z dnia 3 stycznia 2008 r. potwierdza, że nieruchomość została zakupiona za środki w całości pochodzące z kredytu (20 min zł), a wierzytelność kredytował została zabezpieczona hipoteką do kwoty 30 mln zł.

W świetle powyższych dokumentów zasadnie Sąd Okręgowy przyjął , że przy zachowaniu należytej staranności powód o niewypłacalności spółki powinien mieć wiedze już od dnia 19 grudnia 2011 r .

W związku z tym prawidłowo za uzasadniony sąd przyjął zarzut przedawnienia roszczeń w stosunku do obu pozwanych .

Datą od której biegnie termin przedawnienia roszczeń wierzyciela spółki z o.o. wobec członków jej zarządu lub jej likwidatorów jest data dowiedzenia się przez wierzyciela o tym że spółka jest niewypłacalna lub data w której przy zachowaniu należytej staranności wierzyciel mógł się o niewypłacalności dowiedzieć (zob. wyrok SA w (...)z 5.3.2014 r., (...), LEX nr (...); wyrok SA w (...) z 11.8.2016 r.,(...) LEX nr (...)). Zasadniczo będzie to data doręczenia wierzycielowi postanowienia komornika o umorzenia postępowania egzekucyjnego z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Może być to jednak również moment wcześniejszy, taki w którym wierzyciel poweźmie w inny sposób niebudzącą wątpliwości wiadomość o niewypłacalności spółki-dłużniczki (zob. wyrok SN z 18.2.2015 r., (...), LEX nr (...)).

Powód twierdził , ze tym momentem jest dopiero moment doręczenia postanowienia o umorzeniu egzekucji wydanego przez Komornika Sądowego M. K. z 6 czerwca 2019 r.

Sąd Apelacyjny podziela jednak stanowisko Sądu Okręgowego, że powód w istocie najpóźniej w 2011 roku miał wprost pełną świadomość, że bieżąca i ewentualne przyszłe egzekucje przeciwko spółce są i będą bezskuteczne.

Jednoznacznie świadczą o tym dołączone do sprzeciwu od nakazu zapłaty dokumenty pochodzące od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) E. J., który z wniosku powoda prowadził postępowanie egzekucyjne o sygnaturze akt: (...) przeciwko ww. spółce. Zawiadomieniem z dnia 30 listopada 2011 r. komornik poinformował między innymi o tym, że egzekucja wypada bezskutecznie, dłużnik nie prowadzi działalności gospodarczej pod żadnym adresem, brak jest transakcji finansowych, a zajęcie rachunku bankowego również okazało się bezskuteczne. Następnie postanowieniem z dnia 19 grudnia 2011 r. powód został poinformowany o umorzeniu przedmiotowego postępowania z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Roszczenia powoda wobec pozwanych zgodnie z art. 442 ¹ k.c. przedawniały się z upływem 3 lat od dnia dowiedzenia się – lub możności dowiedzenia się przy zachowaniu należytej staranności – przez powodową spółkę o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.

A więc prawidłowo sąd uwzględnił podniesiony zarzut przedawnienia.

Niezależnie od tego prawidłowo sąd uznał również , i to bez powoływania się na wiadomości specjalne , że pozwani skutecznie podnieśli jedną z przesłanek egzoneracyjnych określonych w art. 299 k.s.h.

W świetle art. 299 § 2 k.s.h. przesłanką zwalniającą członka zarządu spółki od odpowiedzialności za jej niezaspokojone zobowiązanie jest także wykazanie, że wierzyciel nie poniósł szkody mimo niezłożenia przez członka zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości. Wypracowane w orzecznictwie stanowisko na temat sposobu rozumienia tej przesłanki egzoneracyjnej zreferował Sąd Najwyższy w uchwale z 1 grudnia 2017 r., (...) ((...)) i przytoczył liczne orzeczenia, z których wynika, że w celu stwierdzenia braku szkody w rozumieniu art. 299 § 2 k.s.h. po stronie niezaspokojonego wierzyciela spółki konieczne jest wykazanie, iż w postępowaniu upadłościowym wierzyciel nie uzyskałby zaspokojenia, nawet gdyby to postępowanie wszczęto wcześniej.

Pozwani wskazali, że jedynym aktywem zbywalnym spółki było prawo użytkowania wieczystego nieruchomości nabyte w dniu 3 stycznia 2008 r. za kwotę 20.000.000 zł. Zakup ten został sfinansowany z kredytu zaciągniętego w (...) Bank (...) S.A., którego spłata została zabezpieczona poprzez ustanowienie hipoteki kaucyjnej do kwoty 30.000.000 zł.

Nieruchomość będąca jedynym majątkiem spółki była obciążona zabezpieczeniem hipotecznym, korzystającym z pierwszeństwa zaspokojenia. W dniu 21 października 2016 r. przedmiotowa nieruchomość została sprzedana w toku postępowania egzekucyjnego za kwotę 18.960.327 zł, z czego wierzyciel hipoteczny został zaspokojony tylko w części – do kwoty 15.336.459,83 zł, gdyż reszta ceny została przeznaczona na pokrycie kosztów postępowania egzekucyjnego. Powyższe jednoznacznie wskazuje, że wierzytelności powoda wobec spółki kierowanej przez pozwanych nie zostałyby w żadnej mierze zaspokojone- nawet gdyby toczyło się postępowanie upadłościowe. Jak wynika bowiem z podziału sumy uzyskanej z egzekucji - zaspokojeniu z tej nieruchomości uległa jedynie w części należność zabezpieczona hipotecznie w stosunku do banku - zaś wobec pozostałych wierzycieli - zaspokojeniu podlegały jedynie koszty egzekucyjne.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. apelację jako nieuzasadnioną oddalił

O kosztach postepowania sąd orzekał na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art.108 § 1 k.p.c. oraz § 2 pkt. 8 w zw. z § 10 ust.1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 października 2015 r w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Ryszard Marchwicki

"Niniejsze pismo nie wymaga podpisu własnoręcznego na podstawie § 21 ust. 4 zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej jako właściwie zatwierdzone w sądowym systemie teleinformatycznym"

St. sekr. sąd. Katarzyna Surażyńska