Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1142/22.

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

4.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wołowie z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II K 314/20.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty oskarżycieli posiłkowych M. Ś. i P. S. (1):

1.  obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść skarżonego orzeczenia, a to:

-

art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie niepełnej i wybiórczej oceny materiału dowodowego, sprzecznej z zasadami obiektywizmu oraz logiki i doświadczenia życiowego, uwzględniającej wyłącznie okoliczności przemawiające na korzyść oskarżonego (przyznanie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w sytuacji, gdy nie korespondowały one z zeznaniami świadków), z pominięciem okoliczności dla oskarżonego niekorzystnych oraz brak odniesienia się do dowodów sprzecznych, co miało istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, w szczególności dla błędnego uznania przez Sąd I Instancji za udowodnione okoliczności, iż oskarżony nie miał zamiaru popełnienia przestępstwa;

-

art. 5 § 2 k.p.k. poprzez przyjęcie, że w sprawie wystąpiły nie dające się usunąć wątpliwości co do sprawstwa oskarżonego pomimo zeznań świadków i dowodów z dokumentów, a w konsekwencji obrazy tych przepisów

a w konsekwencji:

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść będący konsekwencją pobieżnej i dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegający na niesłusznym przyjęciu, że dowody zebrane w toku postępowania są niewystarczające i należało uznać oskarżonego za niewinnego popełnienia zarzucanych mu czynów w akcie oskarżenia, podczas gdy okoliczności sprawy oraz prawidłowa i całościowa wykładnia materiału dowodowego prowadzić winna Sąd do wniosku odmiennego, tym bardziej, że wskazano dowody obciążające oskarżonego (w szczególności: liczne dokumenty oraz zeznania świadków), które oskarżony negował tylko wyjaśnieniami, które wcześniej były przygotowane i odczytane z kartki.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty oskarżycieli posiłkowych nie zasługiwały na uwzględnienie.

Szczegółowa analiza akt przedmiotowego postępowania wskazuje, że Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie rozpoznawcze w niniejszej sprawie w sposób prawidłowy, gromadząc i ujawniając wszelki materiał dowodowy, dążąc do wyjaśnienia istotnych dla rozstrzygnięcia kwestii. Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy zostały oparte na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który został oceniony z poszanowaniem reguł wynikających z art.7k.p.k., co sprawiło, że zaskarżone rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o prawidłowe ustalenia faktyczne. Ponadto Sąd meriti swoje stanowisko w sposób należyty uzasadnił w pisemnych motywach wyroku, sporządzonych zgodnie z wymogami o jakich mowa w art.424k.p.k. Wymowa dowodów przeprowadzonych w toku postępowania nie pozostawia wątpliwości również dla Sądu Odwoławczego, który w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego nie daje wystarczające podstawy do przypisania oskarżanemu P. S. (2) sprawstwa i winy w zakresie zarzuconych mu przestępstw oszustwa z art.286§1k.k.

W kontekście zarzutów skarżącego podkreślić trzeba, że skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia art.7 k.p.k. wymaga wykazania, że ocena dokonana przez Sąd meriti jest sprzeczna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, nie została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, bądź argumentacja zaprezentowana przez Sąd za tak dokonanym rozstrzygnięciem pozostaje w sprzeczności z zasadami logiki. Przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem tych przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2020 r., V KK 31/20).

Sąd Odwoławczy aprobuje w pełni przyjęte przez Sąd I instancji stanowisko, że podstawą czynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie - w zakresie czynów zarzuconych oskarżonemu opisanych w pkt 1,3,5,6 części wstępnej skarżonego wyroku - winny być przede wszystkim dowody o charakterze obiektywnym w postaci zgormadzonej do sprawy dokumentacji, a to zawartych pomiędzy oskarżycielami posiłkowymi, a oskarżonym umów o budowę domów wraz z załącznikami, faktur zaliczkowych, faktury VAT, historii rachunku bakowego P. S., potwierdzeń przelewów, dokumentacji fotograficznej, wydruków z poczty elektronicznej, odstąpienia od umowy dokonanego przez P. i M. S., porozumienia zawartego przez oskarżonego i J. K. (1) oraz J. M. wraz z deklaracją uznania długu, a także spójne u szczere zeznania przesłuchanych do sprawy świadków - P. S. (1), M. Ś., M. K. (1) oraz J. K. (1), a także nadto korespondujące z pozyskanym do sprawy materiałem dowodowym wyjaśnienia samego oskarżonego P. S. (2).

Wyżej wskazane dowody o charakterze obiektywnym w postaci pozyskanej do sprawy dokumentacji, a także zeznań przesłuchanych świadków w zestawieniu z pozostałym pozyskanym materiałem dowodowym, a także korespondującymi z nimi szczerymi i spójnymi wyjaśnieniami P. S. (2) - przesądziły o uznaniu, że całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego nie daje wystarczającej podstawy do przypisania oskarżanemu P. S. (2) sprawstwa i winy w zakresie zarzuconych mu przestępstw oszustwa z art.286§1k.k., opisanych w pkt 1,3,5,6 części wstępnej skarżonego wyroku – a co za tym idzie uniewinnieniu oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów. W pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy odniósł się do wszystkich ujawnionych w toku rozprawy dowodów, które miały znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a dokonane ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku oparł na dowodach, z których w sposób jednoznaczny wynikają okoliczności niepozwalające na przypisane oskarżonemu winy i sprawstwa w zakresie zarzucanych mu czynów z art. 286§1k.k. popełnionych na szkodę oskarżycieli posiłkowych M. Ś., P. S. (1), J. K. (1) i M. K. (1). Okoliczności te tworzą spójną i logiczną całość, a walor środków dowodowych uznanych przez Sąd za wiarygodne, jest tym większy, że korespondują one ze sobą, wzajemnie się uzupełniając, pomimo że pochodzą z różnych, niezależnych od siebie źródeł dowodowych – zarówno osobowych, jak i rzeczowych.

Ustosunkowując się w dalszej kolejności szczegółowo do zarzutów podnoszonych przez skarżących w pierwszej kolejności podkreślić trzeba, że jak słusznie zwraca tu uwagę Sąd Rejonowy, już sam opis zarzuconych podejrzanemu czynów przytoczony w przez Sad Rejonowy w części wstępnej skarżonego wyroku, w sposób w jaki uczynił to prokurator formułując akt oskarżenia, uznać należy za wadliwy – tak opisane czyny nie wyczerpują bowiem znamion przestępstwa oszustwa z art.286§1k.k., do ustawowych znamion którego należy doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, ale nie w jakikolwiek sposób, a tylko za pomocą̨ wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Brak takiego znamienia sprawia, że jakiekolwiek inne zachowanie się̨ sprawcy nie może skutkować́ zakwalifikowaniem go z art.286 §1k.k. Analiza opisu zarzuconych oskarżonemu przez oskarżyciela publicznego czynów w żadnym razie nie wskazuje na to, czy tak opisane zachowanie sprawcy stanowiło wprowadzenie w błąd pokrzywdzonych, ewentualnie wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Nie wskazano zatem w zarzuconych czynach bardzo istotnego ustawowego znamienia czynu zabronionego zawartego w art. 286 § 1 k.k. Z pewnością̨ znamienia tego nie stanowi sformułowanie, że oskarżony doprowadził pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez „nie wywiązanie się z umowy i nie wykonanie w całości określonych prac” (jak w przypadku czynów popełnionych na szkodę M. i P. S. (1), czy też J. K. (1) i J. M., bądź też M. Ś.), czy też „nie wywiązał się z umowy i nie rozpoczął wykonania żadnych prac” (jak w przypadku czynu popełnionego na szkodę M. K. (1)). Samo bowiem przyjęcie określonego zobowiązania cywilnoprawnego (tu zawarcie umowy na wybudowanie domu) oraz późniejsze niewywiązanie się z niego, nawet świadome i celowe, o ile nie należy do zespołu okoliczności poszlakowych wskazujących na pierwotny zamiar oszukańczy sprawcy, nie może dawać podstawy do przypisania odpowiedzialności karnej za oszustwo.

Podkreślenia wymaga oczywiście również to, iż w niektórych przypadkach nie jest konieczne, by opis zarzuconego, a następnie przypisanego sprawcy czynu dokładnie powtarzał sformułowania ustawy karnej. Niemniej jednak istotne, aby opis czynu tak zarzuconego, jak i potem ewentualnie przypisanego sprawcy „odpowiadał pełnemu zespołowi znamion przewidzianych w przepisie określającym dany typ czynu zabronionego” ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2013 r., II KK 2012/13). „Przy opisie czynu należy posłużyć́ się̨ takimi sformułowaniami, które w sposób nie budzący wątpliwości odpowiadają̨ treści poszczególnych znamion przypisanego sprawcy czynu zabronionego”( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2014 r., V KK 156/14), względnie przy redagowaniu opisu czynu zabronionego należy go przypisać́ tak, „aby odzwierciedlał on zdarzenie przestępne, ze wskazaniem znamion” ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2014 r., II KK 141/14).

Niedociągnięcia w zakresie redagowania opisu czynu nie mogą̨ oczywiście prowadzić́ do uwolnienia oskarżonego od odpowiedzialności karnej, gdy ustalenia faktyczne jednoznacznie wskazują̨, że zdarzenie odpowiadające zachowaniu przestępnemu miało rzeczywiście miejsce, jednak wyrażono ten pogląd w sytuacji, gdy w konkretnej sprawie miało miejsce właśnie niedociągnięcie, brak precyzji przy redagowaniu opisu przypisanego sprawcy czynu, jednak możliwe było uznanie, że opis czynu w sposób dorozumiany, ale „jednoznaczny w swojej wymowie” ujmuje wszystkie znamiona charakteryzujące dany typ czynu zabronionego. Jest natomiast istotne, że w żadnym wypadu w orzecznictwie nie jest akceptowalne skazania oskarżonego, gdy owy błąd był natury zasadniczej i polegał na zupełnym pominięciu w opisie znamienia czynu zabronionego.

Przepis art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. nakłada na Sąd bezwzględną powinność dokładnego określenia w ewentualny wyroku skazującym przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikacji prawnej. Brzmienie przepisu wskazuje, że oba człony tej normy są równoważne w tym znaczeniu, że treść ewentualnie przypisanego czynu powinna odpowiadać zawartością semantyczną znaczeniu wszystkich znamion określających typ przestępstwa. Z innej strony ujmując, każde znamię typu przestępstwa powinno znaleźć konkretyzację w opisie czynu. Nie oznacza to oczywiście, że warunkiem owej równowagi między kształtem słownym czynu, a kwalifikacją prawną konieczne jest przytoczenie w opisie czynu słów, którymi ustawa określa poszczególne znamiona typu przestępstwa. Znamiona zakreślają wszak granice obszaru kryminalizacji w sposób abstrakcyjny. Natomiast celem procesu karnego w stadium jurysdykcyjnym jest rozstrzygnięcie, czy zarzuconym czynem oskarżony wypełnił każde z syntetycznie ujętych znamion konkretnego typu przestępstwa, a jeśli tak, na czym to polegało. Uznanie, że czyn odpowiada znamionom przestępstwa, następuje w drodze subsumcji, a więc podciągania konkretnego stanu faktycznego pod ogólną normę sankcjonowaną, wysłowioną w przepisie prawa karnego materialnego. W procesie karnym jest to zatem stadium stosowania prawa materialnego, które według prawideł logiki prawniczej przebiega zgodnie z wzorcem sylogizmu, a więc wnioskowania pośredniego ze zdań kategorycznych. Przesłanką większą schematu wnioskowania jest wyrażona abstrakcyjnie norma sankcjonowana albo jej części składowe charakteryzujące znamiona czynu zabronionego, a przesłanką mniejszą ustalone fakty, których skutki prawne względem tej normy należy wywodzić. Stwierdzenie, że stan faktyczny mieści się w obszarze, który wyznacza pojęcie określające odnośne znamię ustawowe czynu zabronionego obliguje do subsumowania go pod to znamię. Jest też oczywiste, że do znamion ustawowych charakteryzujących stronę podmiotową przestępstwa oszustwa stypizowanego w art. 286 § 1 k.k. należy działanie sprawcy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, rozumianej jako przysporzenie dla siebie, jak i dla kogo innego (art. 115 § 4 k.k.), z kolei do znamion strony przedmiotowej należy działanie za pomocą wprowadzenia pokrzywdzonego w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Zatem bez przypisania sprawcy zachowania, które jednoznacznie wskazywałoby na zamiar realizowany w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a także na realizację znamion strony przedmiotowej, nie ma podstawy prawnej do skazania za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. Podkreślić trzeba tu, że treścią strony intelektualnej zamiaru sprawcy przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. jest świadomość, że podejmowane przez niego zachowania realizują znamiona strony przedmiotowej art. 286 § 1 k.k. Elementy przedmiotowe oszustwa muszą więc mieścić się w świadomości sprawcy i muszą być objęte jego wolą. Sprawca nie tylko musi chcieć uzyskać korzyść majątkową, lecz musi także chcieć w tym celu użyć określonego sposobu działania. Powyższe przestępstwo należy bowiem do tzw. przestępstw kierunkowych, co oznacza, że może być popełnione wyłącznie w zamiarze bezpośrednim zabarwionym motywem (chęcią) osiągnięcia korzyści majątkowej ( dolus directus coloratus). Jak podkreślano już wyżej relewantne na gruncie omawianego przepisu jest doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez wprowadzenie w błąd, wyzyskanie błędu lub wyzyskanie niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Wszelkie inne sposoby wywołania skutku w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem pozostają poza zakresem kryminalizacji z art. 286 § 1 k.k.

W świetle powyższych uwag stwierdzić należało, że opis zarzuconych oskarżonemu czynów opisanych w części wstępnej wyroku w pkt 1,3, 5 i 6 - nie zawiera ustalenia, iż działał on za pomocą wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, a tym samym brakuje jednego z kluczowych znamion przestępstwa typizowanego w tym przepisie. Jak już wyżej sygnalizowano opis zarzuconego, a następnie ewentualnie przypisanego sprawcy czynu winien odpowiadać zawartością semantyczną znaczeniu wszystkich znamion określających konkretny typ przestępstwa. Oczywiście w orzecznictwie sądowym zastępowanie słów ustawy określających znamiona przestępstw stosownym opisem zachowania sprawcy w przypisanym czynie występuje powszechnie. W wielu wypadkach jest to wręcz nieodzowne, gdyż słowa ustawy ujmują znamiona w formule ogólnej, czy też syntetycznej, a opis czynu, który powinien być, w myśl art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., dokładny, musi konkretyzować i uściślać, w czym wyrażało się wypełnienie przez oskarżonego poszczególnych znamion. Jednakże nie oznacza to aprobowania praktyki opisywania czynów zarzuconych, czy też przypisanych oskarżonym w sposób, który nasuwałby jakiekolwiek wątpliwości co do tego, czy narusza on normę sankcjonowaną, dekodowaną z przepisu określającego typ przestępstwa. Opis czynu nie powinien w żadnym stopniu rodzić niepewności co do tego, że czyn mieści się w znamionach typu przestępstwa. Nie można wprawdzie dyskwalifikować opisu z punktu widzenia zasady określoności czynu zabronionego przez ustawę tylko dlatego, że nie użyto w nim słów ustawy nazywających poszczególne znamiona przestępstwa. Ostatecznie bowiem liczy się zawartość semantyczna opisu, jako decydująca dla oceny, czy czyn narusza normę sankcjonowaną ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2015 r. V KK 53/15).

Wymagania tego nie spełniają jednakże opisy czynów zarzuconych przez oskarżyciela publicznego oskarżonemu, bowiem żadne ze sformułowań́, które zostały w nich ujęte, nie mogą̨ być́ uznane za równoważne dla znamienia „wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania”. Nie sposób tu bowiem byłoby zaakceptować poglądu, że opis zarzuconych oskarżonemu czynów zawiera wszystkie znamiona występku oszustwa, poprzez uznanie, że skoro w opisie użytym przez oskarżyciela publicznego jest mowa o doprowadzeniu pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, poprzez przyjęcie zaliczki, zawarcie umowy o budowę domów i przyjęcie zapłaty, a następnie niewywiązanie się z zaciągniętego zobowiązania i nie wykonanie w całości określonych prac (czy też w przypadku M. K. (1) - nierozpoczęcie wykonania prac) - to nie ma cienia wątpliwości, że pokrzywdzeni musieli być́ wprowadzeni w błąd - jest to niedopuszczalne w niniejszej sprawie.

Odnosząc się następnie do błędnie ustalonego w ocenie skarżącego zamiaru oskarżonego – podkreślić trzeba, że do przypisania przestępstwa oszustwa z art.286§1k.k. konieczne jest ustalenie, że sprawca działał z zamiarem niewywiązania się z zaciąganego zobowiązania. Przy czym podkreślić należy, że chodzi tu nie o jakikolwiek zamiar, tylko zamiar bezpośredni i to istniejący w chwili zawierania umowy. Zamiar zaś to określony w art. 9§1k.k. proces zachodzący w psychice sprawcy, wyrażający się w świadomej woli zrealizowania przedmiotowych znamion czynu zabronionego, przy czym zamiar zarówno bezpośredni jak i ewentualny oznacza zjawisko obiektywnej rzeczywistości, realny przebieg procesów psychicznych ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 16 października 2014 r., II AKa 170/14). O zamiarze sprawcy przesądza całokształt tak podmiotowych, jak i przedmiotowych okoliczności sprawy. Dopiero bowiem na podstawie wszystkich okoliczności dotyczących danego wypadku i osoby sprawcy możliwe jest odtworzenie rzeczywistych przeżyć sprawcy i ustalenie, co czego zmierzał, czego chciał. Istotne z punktu oceny zamiaru oszustwa są przy tym nie tylko działania oskarżonego podjęte przed zawarciem umowy i pobraniem zaliczki, ale i także to jak oskarżony zachował się już po rozporządzeniu mieniem przez pokrzywdzonych (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2018 r., II AKa 442/17; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 marca 2018 r., II AKa 37/18).

W przedmiotowej sprawie najistotniejsze znaczenie ma sekwencja zdarzeń, bowiem podstawowym kryterium rozgraniczającym oszustwo od niewywiązywania się ze zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym jest istnienie w chwili zawierania umowy wymaganego przez przepis karny zamiaru bezpośredniego o szczególny zabarwieniu. Zgodzić należy się z twierdzeniem, iż kwestia realizacji zobowiązań powinna być w pierwszej kolejności oceniona w aspekcie niewywiązania się stron z zaciągniętych umów, a zatem na gruncie przepisów prawa cywilnego, albowiem nie każda, nawet nierzetelna realizacja stosunku zobowiązaniowego oznacza automatycznie, iż doszło do zrealizowania znamion oszustwa ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 listopada 2008 r., sygn. II Aka 167/08). Prawo karne, jako mające charakter subsydiarny, nie zawsze jest właściwą i skuteczną płaszczyzną dochodzenia roszczeń cywilnych (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2008 r., sygn. V KK 155/07).

Uwzględniając powyższe w pełni zgodzić należy się z Sądem Rejonowym, że na gruncie niniejszej sprawy nie można ustalić, że taki właśnie oszukańczy zamiar towarzyszył oskarżonemu P. S. (2) przy zawieraniu umów z pokrzywdzonymi i w późniejszym czasie w trakcie realizacji usługi. Ustalenie zamiaru bezpośredniego szczególnie zabarwionego musi wynikać z konkretnych dowodów procesowych, nie może pozostawać w sferze domysłów sprowadzających się do twierdzenia, że skoro oskarżony nie wywiązał się w całości z umów, to oznacza, że dopuścił się do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Powyższe stanowiłoby niedopuszczalne domniemanie, oparte jedynie na subiektywnych odczuciach pokrzywdzonych. Podkreślić trzeba tu, że sam oskarżony działalność w zakresie usług budowlanych prowadził z dobrymi wynikami od kilkunastu lat, samo zawieranie przez oskarżonego kolejnych umów o budowanie domów, pobieranie zaliczek, kupowanie materiałów lub ich część, rozpoczynanie prac budowalnych, a następnie doprowadzanie ich do różnych etapów (w tym w szczególności w przypadku budowy u J. K. (1), gdzie to budowa była właściwie na ukończeniu), po czym zaprzestawanie prac budowalnych, nie zwracając pobranych pieniędzy – nie może samo w sobie zostać uznane za działanie oszukańcze, a wpisywało się ono w przebieg prowadzonej przez oskarżonego działalności gospodarczej, gdzie zdarzają się często pewne przestoje wynikające ze specyfiki branży budowlanej, bądź też nawet porzucenia budowy - co nie jest oczywiście zjawiskiem pożądanym, ale jednak występującym i to wcale nierzadko na polskim rynku budowalnym. Powyższe samo w sobie nie świadczy jednakże jeszcze - jak chcieliby skarżący - że oskarżony od początku działał z zamiarem bezpośrednim szczególnie zabarwionym aby doprowadzić drugą stronę umowy do niekorzystanego rozporządzenia mieniem. Tym bardziej, że- co należy podkreślić- zakres zrealizowanych przez niego u przeważającej większości skarżących robót nie był jedynie symboliczny – jak podkreślono już wyżej w przypadku budowy u J. K. budowa była właściwie na ukończeniu, w przypadku pozostałych kontrahentów również więcej niż połowa prac została zrealizowana. Kwestia braku rozpoczęcia prac u M. K. nie może być oceniana w oderwaniu od powyższych faktów, musi być oceniana w kontekście całokształtu okoliczności niniejszej sprawy.

Następnie, co do podnoszonego przez skarżącego naruszenia art. 410 k.p.k. wskazać należy, że naruszenie treści tego przepisu następuje poprzez oparcie orzeczenia na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też przez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności tak korzystnych, jak i niekorzystnych dla oskarżonego. Nie stanowi zaś naruszenia przepisu art.410 k.p.k. dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 maja 2021 r., II AKa 16/21).

Na końcu ustosunkowując się do wskazywanego przez skarżących naruszenia przepisu art.5§2k.p.k. odnoszącego się do reguły rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego ( in dubio pro reo) – podkreślić trzeba, że przewidziana w ww. przepisie zasada aktualizuje się dopiero wówczas, gdy po rzetelnym przeprowadzeniu oceny zebranych w sprawie dowodów, w sposób zgodny z wymogami art. 7 k.p.k., pozostają nie dające się usunąć wątpliwości. Wówczas należy je tłumaczyć na korzyść oskarżonego. Sąd meriti swoje stanowisko w tym zakresie prawidłowo i przekonująco umotywował.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stwierdzenia niezasadności zarzutów skarżących oraz niedopatrzenia się w sprawie uchybień, które podlegałyby uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, brak było podstaw do wydania przez Sąd Odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego.

3.2.

Zarzuty oskarżyciela posiłkowego J. K. (1):

2.  obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść skarżonego orzeczenia, a to:

-

art. 7 k.p.k., oraz art. 410 k.p.k. poprzez niedokonanie przez Sąd I Instancji wszechstronnej oceny, nie odniesienie się do wszystkich faktów i pominięcie szeregu dowodów zgromadzonych w sprawie mających znaczenie dla rozstrzygnięcia o winie i sprawstwie oskarżonego z jednoznacznym uznaniem, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarczył podstaw do przypisania oskarżonemu czynów z art. 286 § 1 k.k., w konsekwencji wydanie wadliwego orzeczenia o jego uniewinnieniu, która to ocena dowodów była dowolna i wybiórcza oraz sprzeczna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, - zaniechanie dokonania ustalenia okoliczności faktycznych mających istotne znaczenie dla oceny i rozstrzygnięcia sprawy, zaniechanie wskazania w uzasadnieniu Sądu dokonanych przez ten Sąd ustaleń faktycznych, zebranych i uzupełnionych dowodów oraz ich oceny wskazania, które fakty i dowody Sąd uznał za udowodnione lub nie, dlaczego nie uznał dowodów lub odrzucił zebrane w sprawie dowody oraz nie przyjął dowodów przeciwnych oraz analizy powodów odrzucenia dowodów oraz faktów z postępowania zebranych przez Sąd I instancji, co prowadziło do naruszenia wymagań stawianych w uzasadnieniu orzeczenia i uznania, że wyrok ten oparty został o błędną i cząstkową ocenę faktów i dowodów, w konsekwencji bez logicznego i rzetelnego wywodu w przedmiocie jego podstawy i prawidłowych ustaleń co do kwestii braku winy i sprawstwa oskarżonego oraz a zatem przyjęcia, iż wyrok Sądu został wydany na błędnych ustaleniach z rażącą obrazą przepisów wymaganych przy sporządzeniu jego uzasadnienia.

-

art. 5 § 2 k.p.k. poprzez przyjęcie, że w sprawie wystąpiły nie dające się usunąć wątpliwości co do sprawstwa oskarżonego pomimo zeznań świadków i dowodów z dokumentów, a w konsekwencji obrazy tych przepisów

a w konsekwencji:

3.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść będący konsekwencją pobieżnej i dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegający na niesłusznym przyjęciu, że dowody zebrane w toku postępowania są niewystarczające i należało uznać oskarżonego za niewinnego popełnienia zarzucanych mu czynów w akcie oskarżenia, podczas gdy okoliczności sprawy oraz prawidłowa i całościowa wykładnia materiału dowodowego prowadzić winna Sąd do wniosku odmiennego, tym bardziej, że wskazano dowody obciążające oskarżonego (w szczególności liczne dokumenty oraz zeznania świadków), które oskarżony negował tylko wyjaśnieniami, które wcześniej były prze gotowane i odczytane z kartki.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty są bezzasadne.

Nie powielając tu argumentacji przedstawionej w pkt 3.1, odnoszącej się również do zarzutów przedstawionych przez oskarżyciela posiłkowego J. K. - podkreślić należy, że błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tj. błąd braku), bądź też może być skutkiem przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (tj. błąd dowolności). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art.7k.p.k.), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, czy też bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych. Przy czym podkreślić trzeba, że ww. zarzut nie może sprowadzać się do samej tylko polemiki z ustaleniami Sądu wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz powinien zmierzać do wykazania, jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd, oceniając zebrany materiał dowodowy ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 30 grudnia 2019 r., II AKa 55/19).

Jak już zaś wyżej wykazano - ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji zostały oparte na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który został oceniony z poszanowaniem reguł wynikających z art.7 k.p.k. W tym zakresie argumentacja zaprezentowana przez skarżącego sprowadza się jedynie do subiektywnej polemiki z dokonanymi przez Sąd Rejonowy ustaleniami stanu faktycznego i jego oceną dokonaną przez organ orzekający w sprawie, którą Sąd Odwoławczy w całości zaaprobował.

Odnosząc się zaś do podnoszonego przez skarżącego wspierania się oskarżonego podczas składania wyjaśnień przed Sądem z własnych notatek – podkreślić należy, że wspieranie się przez oskarżonego w trakcie składania wyjaśnień własnoręcznie sporządzonymi przez przesłuchiwanego dokumentami np. w postaci notatek, szkiców, zestawień czy wyliczeń, i to nie zamiast oficjalnego protokołu przesłuchania, lecz oprócz niego - nie jest objęte zakazem dowodowym z art. 174 k.p.k. i nie uzasadnia wątpliwości co do ich wiarygodności. ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2017 r., II KK 382/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 listopada 2018 r.,II AKa 443/18). Jak wyjaśnił sam oskarżony, a co wynika także z akt sprawy, czy też już choćby z ilości i opisu postawionych mu zarzutów- P. S. (2) prowadził w inkryminowanym okresie szereg rozmów i podpisywał dużo umów na budowę domów. Powyższe własnoręczne notatki były zaś pomocne dla zachowanie przejrzystości i pewnej chronologii w składanych przez oskarżonego szczegółowych wyjaśnieniach, w których ustosunkowywał się on do stawaniach mu zarzutów.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stwierdzenia niezasadności zarzutów podniesionych przez skarżącego oraz niedopatrzenia się w sprawie uchybień, które podlegałyby uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, brak było podstaw do wydania przez Sąd Odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego.

3.3.

Zarzuty pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. K. (1):

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych, mający bezpośredni wpływ na treść wyroku:

-

wyrażający się w bezpodstawnym przyjęciu że oskarżony P. S. (2), prowadząc działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...), która to działalność polegała na budowie i sprzedaży domów jednorodzinnych dla inwestorów nie działał w stosunku do oskarżyciela posiłkowego M. K. (1) z zamiarem wprowadzenia go w błąd i doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podczas gdy całokształt ujawnionego w toku postępowania materiału dowodowego, w szczególności zeznania wszystkich stawiających w toku postępowania świadków, wyjaśnienia samego oskarżonego, przedsięwzięte przez niego czynności a także fakt i poziom zaległości jego firmy wobec ZUS, Urzędu Skarbowego i Urzędu Miejskiego innych pokrzywdzonych, oceniony wnikliwie poprzez pryzmat zasad logiki i doświadczenia życiowego prowadził do odmiennego wniosku;

-

wyrażający się całkowitym brakiem zbadania sytuacji finansowej firmy oskarżonego tempore criminis (błąd braku), podczas gdy prawidłowo poczynione ustalenia stanu faktycznego winny obejmować takie ustalenia, co pozwoliłoby w rzetelny i całościowy sposób ocenić możliwości działania i zamiary P. S. (2) w odniesieniu tak do pokrzywdzonego M. K. (1) jak i innych pokrzywdzonych, w szczególności obiektywnie przesądziłyby o istnieniu wystarczających środków finansowych na rozpoczynanie i kontynuowanie kolejnych budów bądź dowiodły przeciwnego stanu.

2.  naruszenie norm prawa procesowego, mającego wpływ na treść zapadłego orzeczenia:

-

art. 4 k.p.k., art.5 k.p.k., art.6 k.p.k., art.7 k.p.k. oraz art.410 k.p.k., poprzez jednostronną, bezkrytyczną a przez to dowolną ocenę materiału dowodowego, w szczególności uwzględnienie przy wyrokowaniu jedynie okoliczności pozytywnie skutkujących dla oskarżonego (fragmentów jego wyjaśnień), przy całkowitym pominięciu pozostałego materiału dowodowego, w tym zeznań wszystkich pokrzywdzonych oraz dokumentów wskazujących na istniejące i nawarstwiające się zadłużenie oskarżonego w różnych organach państwowych i samorządowych a wreszcie tych fragmentów wyjaśnień oskarżonego, gdzie wprost przyznaje się on częściowo do winy, szczególnie w zakresie czynności sprawczych wobec pokrzywdzonego M. K. (1);

-

art 167 k.p.k. w zw. z art 193 k.p.k. na skutek nieprzeprowadzenia z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości w celu ustalenia stanu wypłacalności oskarżonego w okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia (co najmniej w zakresie dotyczącym oskarżyciela posiłkowego M. K. (1)) oraz całkowitego braku dokonania tej oceny przez Sąd I instancji, podczas gdy okoliczności te były celowe a wręcz konieczne dla przesądzenia kwestii winy i sprawstwa oskarżonego;

-

art. 424 § 1 k.p.k. poprzez niewskazanie, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty są bezzasadne.

Nie powielając w tym miejscu argumentacji przedstawionej w pkt 3.1 i 3.2 odnoszącej się również do zarzutów przedstawionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. K., odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 167 k.p.k. wskazać trzeba, że ww. przepis nakłada na Sąd obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu, ale tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy - innymi słowy - w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania. Sąd Orzekający ma zatem obowiązek dochodzenia do prawdy również w sytuacji, gdy strony nie wnioskują o przeprowadzenie nowych dowodów, ale dopiero wówczas, gdy dokonując oceny dowodów uzna, że materiał dowodowy jest niepełny i nasuwa wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy i tym samym wymaga uzupełnienia. Sąd I instancji nie narusza przepisu art. 167 k.p.k. wtedy, gdy nie podejmuje z urzędu inicjatywy dowodowej, uznając zebrany w sprawie materiał dowodowy za wystarczający do sprawiedliwego wyrokowania ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2019 r. , II KK 466/18; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2021 r., III KK 182/21). Podkreślić należy przy tym, że istotą zgłaszania i przeprowadzania dowodów w postępowaniu karnym nie jest doprowadzenie do przeprowadzenia każdego możliwego dowodu, a jedynie takiego, który jest niezbędny do prawidłowego wyrokowania. Dowodzenie czegokolwiek w procesie karnym musi być uzasadnione rzeczową potrzebą, a nie formalistycznym przeświadczeniem, że konieczne jest wykorzystanie wszystkich dostępnych źródeł dowodowych, niezależnie od tego, czy mogą przyczynić się do wyjaśnienia sprawy. W postępowaniu dowodowym nie chodzi bowiem o swoiste mnożenie bytów procesowych w celu sprawdzenia czy za pomocą określonego dowodu da się wyprowadzić kolejną wersję zdarzenia bądź też czy ewentualnie nie okaże się przydatny w postępowaniu. Obowiązkiem Sądu jest podejmowanie wyłącznie takich czynności procesowych, które służą realizacji celu głównego procesu, jakim jest rozstrzygnięcie bez zbędnej zwłoki o prawnej odpowiedzialności oskarżonego w zakresie stawianego mu przez oskarżyciela zarzutu ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 marca 2020 r., II AKa 370/19).

Odnosząc się do wskazywanego przez skarżącego nieprzeprowadzenia z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości w celu ustalenia stanu wypłacalności oskarżonego w okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia – zgodzić należy się tu z Sądem Rejonowym, że badanie szczegółowe sytuacji prowadzonej przez oskarżonego firmy byłoby istotnym w sprawie w sytuacji, w której oskarżony po zawarciu umów z żadnej części tych umów by się nie wywiązał bądź podjęte przez niego prace byłyby symboliczne – celem ustalenia czy w momencie zawierania umów na budowę domów oskarżony nie miał zamiaru ani możliwości wywiązania się z przejętych na siebie zobowiązań. Oskarżony zaś z szeregu zawartych umów wywiązał się w większej lub mniejszej części, zaś jedynie wobec M. K. nie przystąpił w ogóle do jej realizacji. Jak już wyżej jednakże podkreślano- powyższego nie można oceniać w oderwaniu od całokształtu okoliczności przedmiotowej sprawy, w tym zwłaszcza pobytu oskarżonego bezpośrednio przed terminem rozpoczęcia pracy u pokrzywdzonego w szpitalu. Jak już wyżej wskazano, przy ocenie prawnokarnej zachowań wynikających z umowy, tylk przez całościową, kompleksową ocenę wszystkich okoliczności dotyczących zawarcia transakcji, zachowania się oskarżonego przed i po zawarciu umowy, możliwości finansowych i stosunku do kontrahenta w związku z upływem terminu płatności, można wysnuć poprawne wnioski, czy mamy do czynienia z oszustwem, czy tylko z niekaralnym niedotrzymaniem warunków umowy. Niedotrzymanie zobowiązań w rozumieniu prawa cywilnego samo w sobie nie stanowi bowiem jeszcze przestępstwa ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2021 r.,II AKa 213/20). Jak słusznie podkreśla tu Sąd Rejonowy- niewykonanie prac na budowie u M. K. wpisywało się w ogólną tendencję, w jaką popadł w tamtym czasie oskarżony, nie umiejąc wybrnąć z problemów i zaległości w prowadzonym przedsiębiorstwie. Powyższe nawarstwiały się i doprowadziły ostatecznie do pobytu oskarżonego w szpitalu psychiatrycznym, o czym M. K. dowiedział się we wrześniu 2019 r. Po opuszczeniu szpitala przez oskarżonego doszło do spotkania M. K. i P. S. (2), podczas którego oskarżony poinformował pokrzywdzonego o niemożliwości realizacji umowy ze względu na swój stan psychiczny. Dnia 5 listopada 2019 r. pisemnie rozwiązali umowę i oskarżony zobowiązał się do zwrotu łącznej kwoty 102.400 złotych, czego jednakże dotychczas nie zrobił.

Odnosząc się zaś do zarzutu naruszenia przepisu art. 424§1 k.p.k. zauważyć trzeba, że ww. zarzut odwoławczy może być skuteczny jedynie wyjątkowo, o ile motywy rozstrzygnięcia Sądu Orzekającego zawarte w uzasadnieniu są zupełnie nieprzejrzyste, wewnętrznie sprzecznie, nie odnoszące się do materiału dowodowego, nie wyjaśniające żadnych kluczowych kwestii. Przy czym z dniem 1 lipca 2015r. zgodnie z art. 455a k.p.k. wyłączona została możliwość uchylenia wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art.424k.p.k. Podnoszenie tego zarzutu wymaga przy tym nadto wykazania przez skarżącego, że naruszenie przepisu art.424§ 1k.p.k. przy sporządzaniu uzasadnienia wyroku - sporządzanego wszak już po jego wydaniu - wpłynęło na treść zapadłego wcześniej orzeczenia. Przy czym podkreślić trzeba, że w ocenie Sądu Odwoławczego pisemne uzasadnienie skarżonego wyroku zostało sporządzone poprawnie, przekonująco i zgodnie z wymogami, o jakich mowa w art. 424k.p.k.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stwierdzenia niezasadności zarzutów podniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. K. (1) oraz niedopatrzenia się w sprawie uchybień, które podlegałyby uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, brak było podstaw do wydania przez Sąd Odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Wołowie z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II K 314/20.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelacje oskarżycieli posiłkowych M. Ś., P. S. (1), J. K. (1) oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. K. (1) nie zasługiwały na uwzględnienie.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanych na podstawie oceny tych dowodów ustaleń faktycznych Sąd Odwoławczy uznał, że brak jest wystarczających podstaw do przypisania oskarżonemu sprawstwa i winy w zakresie zarzuconych mu czynów

z art.286 § 1 k.k. Omówione wyżej zarzuty skarżących, mające na celu wykazanie sprawstwa i winy oskarżonego P. S. (2) w zakresie zarzuconych mu czynów z art.286§1k.k. popełnionych na szkodę M. Ś., P. S. (1), J. K. (1) oraz M. K. (1) - okazały się nieskuteczne, gdyż za ich pomocą skarżący nie zdołali podważyć dokonanej przez Sąd I instancji oceny w tym przedmiocie.

Wobec stwierdzenia niezasadności zarzutów skarżących oraz braku uchybień, które podlegałyby uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia - zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Orzeczenie oparto na podstawie art.636§1k.p.k. oraz art.636§2 k.p.k. w zw. z art.633k.p.k.

7.  PODPIS

SSO Dorota Nowińska

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel posiłkowy P. S. (1).

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego P. S. (2) od popełnienia czynu opisanego w pkt 1 części wstępnej wyroku.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2.

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel posiłkowy J. K. (1).

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego P. S. (2) od popełnienia czynu opisanego w pkt 3 części wstępnej wyroku.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3.

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego M. K. (1).

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego P. S. (2) od popełnienia czynu opisanego w pkt 5 części wstępnej wyroku.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

4.

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel posiłkowy M. Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego P. S. (2) od popełnienia czynu opisanego w pkt 6 części wstępnej wyroku.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana