Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt II W 1683/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 lutego 2023r

Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Marta Przybylska

Protokolant sekr. sąd. Ilona Pilarczyk

w obecności oskarżyciela publicznego za Urząd Skarbowy P. w P. K. W.

po rozpoznaniu dnia 02.02.2023r

sprawy M. T. ,

urodzonego (...) w Z.,

syna J. i I. zd. Kredens,

oskarżonego o to, że:

w K., woj. (...), będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, NIP 618 197 57 53, w okresie od 22.03.2022r. do 20.06.2022r. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru, nie wpłacił w terminie na rzecz Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. obliczonych i pobranych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za miesiące:

luty 2022r. – 61.795,00 zł

kwiecień 2022r. – 2.925,00 zł

maj 2022r. – 16.556,00 zł

w łącznej kwocie 81.276,00zł, gdzie terminy płatności upłynęły 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym pobrano zaliczkę na podatek czym naruszył przepisy art. 44 ust.3f i ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 1406 z późn. zm.),

tj. o czyn z art. 57 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

1.  oskarżonego M. T. uznaje za winnego zarzucanego mu czynu wypełniającego dyspozycję art. 57 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to na podstawie art. 57 § 1 k.k.s. wymierza mu karę grzywny w wysokości 5000 (pięć tysięcy) złotych;

2.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 570 (pięćset siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych i opłaty.

Sędzia Marta Przybylska

II W 1683/22

UZASADNIENIE

Oskarżony M. T. ma 39 lat. Oskarżony obecnie nie uzyskuje dochodów. Ma wykształcenie średnie techniczne z zawodu technik elektronik. M. T. jest rozwiedziony i ma na utrzymaniu 2 dzieci w wieku 8 i 12 lat. . Oskarżony nie był wcześniej karany.

Dowód : wyjaśnienia oskarżonego k. 14v, dane o karalności k 30,

M. T. w okresie od stycznia do lipca 2022 r. prowadził jako osoba fizyczna pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwa (...) M. T. . Oskarżony nie zatrudniał pracowników. W związku z wykonywaniem działalności gospodarczej oskarżony jest objęty obowiązkiem podatkowym z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach wynikających z ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oskarżony wybrał opodatkowanie stawką 19% tzw. podatek liniowy.

M. T. w okresie od 22.03.2022r. do 20.06.2022r nie wpłacił w terminie na rzecz Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. obliczonych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za miesiące:

luty 2022r. – 61.795,00 zł

kwiecień 2022r. – 2.925,00 zł

maj 2022r. – 16.556,00 zł

w łącznej kwocie 81.276,00zł, gdzie terminy płatności upłynęły 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym obliczono zaliczkę na podatek. Oskarżony nie kontaktował się z Urzędem Skarbowym w sprawie zaległości.

Dowód : wyjaśnienia oskarżonego k. 14v, karta informacyjna k. 1- 3, 47 - 48, protokół kontroli k. 4 - 8

Oskarżony złożył wyjaśnienia w trakcie postępowania przygotowawczego w których wskazał, iż nie uiścił wskazanych w zarzucie należności z uwagi na sytuację finansową. Wskazał, iż chciał rozliczyć zaliczki w zeznaniu rocznym, z którego według jego obliczeń wynikałaby strata i otrzymałby zwrot nadpłaconego podatku. Według oskarżonego uiszczanie zaliczek stanowiłoby w istocie kredytowanie Skarbu Państwa.

Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego za wiarygodne w zakresie braku uiszczenia zaliczek albowiem znajdują potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. W pozostałym zakresie stanowią one polemikę z ustaleniami kontroli i osobistą interpretację oskarżonego w zakresie obowiązującego prawa podatkowego.

Za wiarygodne należało uznać także zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty. Zostały one sporządzone przez uprawnione organy w zakresie przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudzała wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje

Oskarżony swym zachowaniem polegającym na tym, że działając w K., będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, NIP 618 197 57 53, w okresie od 22.03.2022r. do 20.06.2022r. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru, nie wpłacił w terminie na rzecz Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. obliczonych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za miesiące:

luty 2022r. – 61.795,00 zł

kwiecień 2022r. – 2.925,00 zł

maj 2022r. – 16.556,00 zł

w łącznej kwocie 81.276,00zł, gdzie terminy płatności upłynęły 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym obliczono zaliczkę na podatek czym naruszył przepisy art. 44 ust.3f i ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 1406 z późn. zm.), wyczerpał ustawowe dyspozycje art. 57§1 k.k.s.w związku z art. 6 § 2 kks

Istotą wykroczenia penalizowanego przez art. 57 k.k.s. jest uporczywość zachowania podatnika, która przejawia się w długotrwałym uchybieniu lub permanentnym uchybianiu terminom do zapłacenia należnego podatku. Karalne z art. 57 § 1 k.k.s. jest "uporczywe" niewpłacanie w terminie podatku. Nie można bowiem uznać za usprawiedliwiające opóźnienie w regulowaniu podatku niezgromadzenie przez podatnika na czas środków finansowych na pokrycie podatku w terminie. Chodzi bowiem o brak środków na sam podatek, który reguluje się "od czegoś" (dochód, czynności itd.) w sytuacji, gdy istniały środki finansowe na tę transakcję, która jest podstawą opodatkowania. Zła wola podatnika polega tu na tym, że gromadzi on środki na same czynności podlegające opodatkowaniu, a nie interesuje się potrzebą ich posiadania także na podatek od tych czynności, ani nie podejmuje prób skorzystania z dopuszczalnych ulg przy czasowym braku środków, np. z rozłożenia podatku na raty czy odroczenia jego płatności. (por. T. Grzegorczyk „Komentarz do art. 57 Kodeksu Karnego Skarbowego). Należy też mieć na uwadze, że "uporczywy" oznacza także stan "utrzymujący się długo", niekoniecznie powtarzający się (zob. Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. III, Warszawa 1989, s. 610). Zatem zarówno powtarzające się, jak i długotrwałe jednorazowe opóźnienie w uregulowaniu podatku może być potraktowane jako uporczywe niewpłacenie podatku w terminie. Zauważyć należy, że k.k.s. mówi o niewpłaceniu podatku - a nie podatków - w terminie, oczywiście z cechą uporczywości tego niewpłacenia, ale podatek - odmiennie niż np. alimenty, których uporczywość w niepłaceniu penalizuje art. 209 k.k. - może podlegać terminowemu regulowaniu zarówno wielokrotnie w ciągu roku, w tym w postaci rat lub zaliczek jak i jednorazowo, np. roczny podatek dochodowy. Przepis art. 57 § 1 k.k.s nie wskazuje, iżby nie odnosił się do tej ostatniej sytuacji, a uporczywość - jak wskazano - może oznaczać nie tylko wielokrotność, ale i długotrwałość w niewpłaceniu danego podatku. (por. T. Grzegorczyk „Komentarz do art. 57 Kodeksu Karnego Skarbowego). W doktrynie słusznie wskazuje się, że "podatnik, który należnego podatku [...] nie płaci od dłuższego czasu, pomimo wezwania organu podatkowego" dopuszcza się wykroczenia z art. 57 § 1 k.k.s. (G. Bogdan, A. Nita, J. Raglewski, A. Światłowski, Kodeks karny skarbowy..., s. 344), gdyż uporczywość, o jakiej tu mowa, "przejawia się w długotrwałym lub permanentnym uchybianiu terminu do zapłacenia podatku" (F. Prusak, Prawo karne skarbowe, Warszawa 2008, s. 234), chodzi bowiem o "wielokrotność zaniechań [...] bądź długotrwałe opóźnienie w uregulowaniu podatku lub zaliczki" (F. Prusak, Kodeks..., t. II, s. 90), a więc stan "trwający jakiś czas lub powtarzalny", gdyż chodzi o czyn popełniany "w czasie wywołania i utrzymywania przez sprawcę stanu naruszenia wypełniającego znamiona z art. 57" (A. B., K. Rola-S., Uporczywe niewpłacanie..., s. 69).

Działanie oskarżonego wyczerpało znamiona art. 6 § 2 kks, gdzie dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru lub z wykorzystaniem takiej samej sposobności, uważa się za jeden czyn zabroniony; w zakresie czynów zabronionych polegających na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej za krótki odstęp czasu uważa się okres do 6 miesięcy.

M. T. prowadził jako osoba fizyczna pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. T.. Nie zatrudniał pracowników. W związku z wykonywaniem działalności gospodarczej M. T. w 2022 roku uzyskał przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oskarżony nie wpłacił zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za miesiące luty - maj 2022 r.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Stosownie do art. 3 pkt 3 lit. a w/w ustawy podatkiem jest również zaliczka na podatek.

Art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi, iż osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy" _ obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Kosztami uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Dochód uzyskany przez oskarżonego M. T., z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania, podlega w 2022 r. opodatkowaniu tak zwanym podatkiem liniowym, to jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi, że podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, którzy złożyli właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 29 i art. 30, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

W myśl art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ustawy, opodatkowani na zasadach ogólnych, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f—3h. Przepis art. 44 ust. 3f i ust. 6 powyższej ustawi stanowi, że podatnicy opodatkowani na zasadach określonych w art. 30c, są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonym zgodnie z art. 30e,-cr sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące, z uwzględnieniem art. 27b — w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za ostatni miesiąc roku podatkowego — w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Podatnik nie wpłaca zaliczki za ostatni miesiąc, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku na zasadach określonych w art. 45.

Wobec powyższego M. T. był zobowiązany był do zapłaty należnych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w następującej wysokości:

- za luty 2022 r. w kwocie 61.795,00 zł do 21.03.2022 roku,

- za kwiecień 2022 r. w kwocie 2.925,00 zł do 20.05.2022 roku,

- za maj 2022 r. w kwocie 16.556,00 zł do 20.06.2022 roku.

Oskarżony miał możliwość uzyskania środków finansowych za zapłatę podatku zgodnie z regułami racjonalnego postępowania w działalności gospodarczej (model racjonalnie postępującego przedsiębiorcy). Brak jest też dowodów na to, iż nie mógł on zgromadzić choćby części środków niezbędnych do spłaty należności. Jednocześnie oskarżony wyjaśnił, iż nie wpłacał zaliczek, bo nie chciał kredytować Skarbu Państwa.

Zarzucany oskarżonemu czyn był przez niego zawiniony, brak bowiem jakichkolwiek okoliczności wyłączających bezprawność bądź winę oskarżonego. Oskarżony w chwili dokonania zarzucanego mu czynu rozumiał jego znaczenie i mógł pokierować swoim postępowaniem. M. T. miał zdolność rozpoznania bezprawności czynu i zachodziła normalna sytuacja motywacyjna.

Mając powyższe na uwadze, Sąd kierując się określonymi w art. 12 i 13 k.k.s. dyrektywami wymiaru kary wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wysokości 5000 zł . Zdaniem Sądu orzeczona kara jest sprawiedliwa i słuszna w odczuciu społecznym, spełniając tym samym wymogi prewencji generalnej, jak również stanowi zasłużoną dolegliwość, jaka spotyka sprawcę za naruszenie pozostających pod ochroną dóbr. Przy wymiarze tej kary Sąd wziął pod uwagę jako okoliczność obciążającą rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu oraz rodzaj i stopień naruszenia obowiązku finansowego oraz uprzednią karalność oskarżonego.

O kosztach sądowych i opłacie sąd orzekł na podstawie art. 627 k.p.k. obciążając nim oskarżonego w wysokości 570 złotych.

SSR Marta Przybylska