Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2022 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

Przewodniczący: sędzia Monika Rosłan-Karasińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 grudnia 2022 r. w W.

sprawy (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z udziałem zainteresowanej A. D.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym, wysokość podstawy wymiaru składek

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w W. (płatnika składek)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 4 grudnia 2020 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 185/21

UZASADNIENIE

A. D. i płatnik składek (...) sp. z o.o. w dniu 12 stycznia 2021 r. złożyli odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 4 grudnia 2020 r., nr (...), wnosząc o jej zmianę i orzeczenie, że odwołująca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o.o. od 1 kwietnia 2020 r.

W uzasadnieniu swojego stanowiska odwołująca wskazała, że nieuprawnionym jest twierdzenie organu rentowego, że umowa o pracę z dnia 1 kwietnia 2020 r. pomiędzy odwołującą a płatnikiem składek została zawarta dla pozoru i jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, gdyż odwołująca pracę faktycznie wykonywała. Skarżonej decyzji zarzuciła naruszenie:

-art.58 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, że umowa o pracę zawarta pomiędzy ubezpieczoną a płatnikiem jest nieważna;

-art.67 Konstytucji RP poprzez pozbawienie pracownika zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę;

-art.6 ust.1 pkt 1 oraz art.11 ust.1 w związku z art.6 ust.1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych- poprzez przyjęcie, iż ubezpieczona nie podlega obowiązkowym pracowniczym ubezpieczeniom społecznym.

W uzasadnieniu zostało podniesione, że w dniu 1 kwietnia 2020 r. płatnik (...) sp. z o.o. nawiązał stosunek pracy z A. D., pomiędzy którą nie występuje stopień pokrewieństwa ani powinowactwa. Umowa na okres próbny przewidywała świadczenie przez ubezpieczoną pracy na stanowisku asystentki w pełnym wymiarze czasu z wynagrodzeniem miesięcznym brutto wynoszącym 2.600,00 zł. Z kolei umowa na czas określony przewidywała świadczenie pracy na stanowisku (...) Menagera w wymiarze 7/8 etatu z wynagrodzeniem brutto wynoszącym 4.118,50 zł. W związku z zatrudnieniem, płatnik dopełnił obowiązku zgłoszenia ubezpieczonej jako pracownika do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego oraz wypadkowego, jednakże w związku z przeoczeniem pracownika biura księgowego, który dokonywał rejestracji w ZUS, zgłoszenie zostało wysłane po terminie. Pracodawca skierował ubezpieczoną także na szkolenie BHP oraz pracownicze badania lekarskie, które to w związku z pandemią (...)19 zostały wykonane w późniejszym terminie. Sytuacja pandemii spowodowała bowiem duże trudności w dostępie do świadczeń medycznych. Od 27 lipca 2020 r. ubezpieczona z powodów zdrowotnych nieprzerwanie przebywa na zwolnieniu lekarskim. Z powodu wniosku o wypłatę zasiłku chorobowego złożonego w krótkim okresie od zgłoszenia do pracowniczych ubezpieczeń społecznych, ZUS (...)Oddział w W., Inspektorat W.-P. wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie, a następnie decyzją z dnia 4 grudnia 2020 r. orzekł o niepodleganiu przez ubezpieczoną obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu oraz wypadkowemu. Organ uzasadnił swoje stanowisko tym, że umowa o pracę z płatnikiem była czynnością pozorną, mającą na celu umożliwienie ubezpieczonej uzyskanie należnego jej świadczenia. Skarżona decyzja jest wadliwa, ponieważ w niniejszej sprawie nie doszło do pozornego nawiązania stosunku pracy. Podnoszona przez organ pozorność stosunku pracy mogłaby mieć miejsce jedynie wówczas, gdy osoba zgłoszona do ubezpieczeń, nie świadczyłaby pracy faktycznie ( odwołanie, k.3-5 a. s.).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o wezwanie odwołującej do uzupełnienia braku pisma poprzez doręczenie odpisu odwołania dla organu rentowego pod rygorem zwrotu w trybie art.130 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art.128 § 1 k.p.c.; oddalenie odwołania na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c.; zobowiązanie płatnika składek do przedłożenia sprawozdania finansowego za 2019 r. i 2020 r. celem wykazania faktu, że płatnik składek nie miał możliwości finansowych do zatrudnienia ubezpieczonej z wynagrodzeniem w wysokości 4.118,50 zł brutto w wymiarze 7/8 etatu i gwarantowaniem takiego wynagrodzenia, a także celem wykazania faktu, że wynagrodzenia zostały przez spółkę ujęte za sporny okres w bilansie; dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego rewidenta celem wykazania, że płatnik składek nie miał możliwości finansowych do zatrudnienia ubezpieczonej z wynagrodzeniem 4.118,50 zł brutto w wymiarze 7/8 etatu i gwarantowaniem takiego wynagrodzenia; zobowiązanie ubezpieczonej do przedłożenia dokumentacji medycznej będącej podstawą zwolnienia lekarskiego celem wykazania faktu, że w dacie zawarcia umowy w dniu 1 kwietnia 2020 r. była w ciąży; dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego ginekologa-położnika celem wykazania faktu, że w dacie zawarcia umowy w dniu 1 kwietnia 2020 r. ubezpieczona była w ciąży; doręczenie odpisu sentencji prawomocnego orzeczenia wraz ze wskazaniem daty uprawomocnienia się tego orzeczenia; zasądzenie od odwołującej na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwrotu kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego według norm przepisanych. Organ rentowy podkreślił, że w toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego strony nie przedłożyły materialnych dowodów potwierdzających wykonywanie czynności przez ubezpieczoną wymienionych w zakresie obowiązków. Jako dowód świadczenia pracy została przesłana jedynie dokumentacja kadrowo-płacowa, która nie stanowiła dla Zakładu dowodu na faktyczne wykonywanie pracy. Ponadto organ rentowy zauważył, że skierowanie na badanie lekarskie zostało wystawione w dniu 29 czerwca 2020 r., czyli ubezpieczona w dniu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych nie posiadała orzeczenia lekarskiego o braku przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy. Orzeczenie lekarskie zostało wystawione 6 lipca 2020 r., co oznacza, że podjęła pracę bez ważnych badań lekarskich. Również świadkowie nie potwierdzili wykonywania pracy przez ubezpieczoną, nie znają jej. Przez osiem miesięcy jej zatrudnienia nie mieli okazji do żadnego kontaktu, nawet mailowego z odwołującą się. Dodatkowo analiza zapisów na koncie płatnika składek wykazała, że na miejsce ubezpieczonej nie został zatrudniony nowy pracownik. Zgodnie z ustaleniami organu ubezpieczona od 29 czerwca 2019 r. do 22 marca 2020 r. była zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna niepobierająca zasiłku, a więc w tym okresie nie posiadała tytułu do ubezpieczeń społecznych. Od 23 marca 2020 r. do 31 marca 2020 r. była zatrudniona w spółce (...), na rzecz której następnie wystawiała faktury z ramienia (...) sp. z o.o. Zdaniem organu rentowego celem i zamiarem stron stosunku pracy nie była faktyczna realizacja postanowień umowy o pracę, a jedynie uzyskanie przez odwołującą się statusu pracownika oraz zamierzone krótkotrwałe wykonywanie pracy za wynagrodzeniem, które miałyby stanowić podstawę do wyliczenia zasiłków z ubezpieczenia chorobowego, a następnie zasiłku macierzyńskiego. Opisane powyższej działania stron stosunku pracy w opinii Zakładu miały na celu świadome osiągnięcie nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu. Przepisy z jednej strony nakładają obowiązek opłacania składek, z drugiej strony gwarantują świadczenie jako swoisty ekwiwalent za opłacone składki. Poprzez taką właśnie konstrukcję realizowany jest cel zabezpieczenia społecznego. Sfera ubezpieczeń społecznych należy do sfery publicznej, co zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych do podejmowania odpowiednich kroków zmierzających do eliminowania niepożądanych społecznie sytuacji godzących w poczucie sprawiedliwości społecznej oraz interes pozostałych uczestników systemu. Mając na uwadze powyższe okoliczności organ rentowy stwierdził, że A. D. od 1 kwietnia 2020 r. nie spełniła warunków do podlegania ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika (...) sp. z o.o. Płatnik składek złożył odwołanie, które poza polemiką nie wniosło do sprawy żadnych nowych okoliczności mogących skutkować jej uchyleniem ( odpowiedź na odwołanie, k.6-8 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Firma (...) sp. z o.o. została zarejestrowana 12 lutego 2012 r. ( (...), nienumerowane a. r.). A. D. urodzona (...) ukończyła studia na Akademii (...) w K. na kierunku Ekonomia w zakresie ,, (...) i sprzedaży na rynkach krajowych i międzynarodowych” z wynikiem dobrym i w dniu 4 lipca 2008 r. uzyskała tytuł zawodowy magistra. Od 22 kwietnia 2010 r. do 31 lipca 2010 r. była zatrudniona w (...) sp. z o.o. Od 12 lipca 2010 r. do 11 października 2010 r. była zatrudniona w (...) Bank S.A. Od 8 lipca 2011 r. do 12 października 2011 r. była zatrudniona w (...) sp. z o.o. Od 17 listopada 2014 r. do 31 maja 2016 r. była zatrudniona w (...) S.A. Od 1 lipca 2017 r. do 31 grudnia 2017 r. była zatrudniona w (...) sp. z o.o. W okresie od 29 czerwca 2019 r. do 22 marca 2020 r. była zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku (nie posiadała w tym okresie tytułu do ubezpieczenia). Od 23 marca 2020 r. do 31 marca 2020 r. była zatrudniona w spółce (...), na rzecz której wystawiała faktury z ramienia (...) sp. z o.o. Firma (...) była powiązana z firmą (...) sp. z o.o. przez Członka Zarządu W. K.. Odwołująca się przeglądała strony internetowe i portale o pracę i tam znalazła ofertę na stanowisko asystenckie. Zdecydowała się na firmę (...) z uwagi na pracę zdalną. P. C. rekrutował odwołującą do zatrudnienia na okres próbny. W. K. pełniący funkcję członka zarządu poznał A. D. w toku postępowania rekrutacyjnego na stanowisku (...) Manager w spółce. W firmie (...) sp. z o.o. odwołująca się była zatrudniona od 1 kwietnia 2020 r., najpierw na trzy miesiące na okres próbny na stanowisku asystenta z wynagrodzeniem 2.600 zł brutto w wymiarze pełnego etatu, a od 1 lipca 2020 r. na stanowisku (...) Menagera ze zmianą etatu na 7/8 części etatu na czas określony do dnia 31 grudnia 2020 r. Wynagrodzenie było ustalane indywidualnie w ramach swobody stosunku pracy. Wysokość uzależniona była od kompetencji zatrudnianej osoby oraz od zakresu zadań i odpowiedzialności oferowanego stanowiska. W każdym przypadku było to wynagrodzenie wyższe od wynagrodzenia minimalnego przewidzianego obowiązującymi przepisami i ze względu na prowadzenie działalności na rynku (...), kwoty te były dostosowane do rynku pracy, na którym działa spółka. Wynagrodzenie pracowników spółki wynosiło pomiędzy 2800 a 4903 złotych brutto. Przed zatrudnieniem ubezpieczonej w spółce nie było utworzone stanowisko (...) Managera. Ustanowienie takiego stanowiska podyktowane było tworzeniem struktury organizacyjnej spółki i podjęciem współpracy z nowymi klientami. Na umowę na czas określony odwołującej zwiększył się zakres obowiązków i stanowisko. A. D. była w ciąży, zawierając umowę na okres próbny. Praca była wykonywana zdalnie od 9.00 do 17.00, a od lipca 2020 r. od 9.00 do 16.00, co spowodowane było wprowadzoną organizacją pracy w spółce w okresie pandemii wirusa (...). Bezpośrednim przełożonym był wspólnik spółki i członek zarządu-P. C. oraz pełniący funkcję członka zarządu W. K.. Osoby te wyznaczały i rozliczały zadania wykonywane przez A. D.. Płatnik zatrudniał siedmiu pracowników. Do obowiązków ubezpieczonej na stanowisku asystenta należało zarządzenie obiegiem i archiwizacją poufnych dokumentów, prowadzenie korespondencji firmowej, bieżąca obsługa sekretariatu spółki, organizacja spotkań członków zarządu, organizowanie i obsługa zebrań oraz spotkań służbowych, dostarczanie i odbieranie przesyłek od kurierów, tworzenie korespondencji na potrzeby kadry kierowniczej i wystawianie faktur. Z kolei do obowiązków na stanowisku (...) Menagera poza powyższymi należało zgłaszanie zapotrzebowania na artykuły biurowe i realizacja zleceń zakupów, bieżące zakupy, prowadzenie rejestru gości przychodzących klientów oraz wyjść służbowych pracowników firmy, obsługa administracyjna zarządu, dbanie o porządek w pomieszczeniach biurowych oraz wykonywanie innych prac zleconych przez zarząd. Zatrudnienie ubezpieczonej podyktowane było brakami personalnymi w spółce, która z początkiem 2020 r. podjęła wzmożoną działalność gospodarczą na rynku usług (...), co związane było z przystąpieniem do spółki nowego wspólnika jak i poszerzeniem składu zarządu oraz zawarciem nowych kontraktów. Płatnik przeprowadził rekrutację samodzielnie. Po zakończeniu rekrutacji oferty innych kandydatów zostały trwale usunięte. Wynagrodzenie ubezpieczonej ustalone zostało adekwatnie do jej doświadczenia, zakresu obowiązków i poziomu odpowiedzialności na stanowisku asystenckim. Poziom wynagrodzenia po okresie próbnym dostosowany został do wysokiego poziomu efektywności pracy zaprezentowanej w okresie próbnym, a także wynikał z podwyższenia poziomu odpowiedzialności i zmiany stanowiska pracy. Zmiana etatu na 7/8 części miała tu takie znaczenie, że od dnia zmiany wymiaru etatu odwołująca się nabyła uprawnienia z ubezpieczenia społecznego od zmienionej podstawy zasiłkowej jako od wskazanej wysokości wynagrodzenia umowy o pracę w kwocie 4.118,50 zł brutto. Praca odbywała się w warunkach obostrzeń (...)19. Przebiegała zdalnie od początku zatrudnienia. Zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego płatnik składek dokonał z opóźnieniem (6 maja 2020 r.). Skierowanie na badanie lekarskie ubezpieczonej, zakład pracy wystawił w dacie 29 czerwca 2020 r., czyli po terminie. W dniu 27 lipca 2020 r. powstała niezdolność do pracy z powodu choroby, niezdolność do pracy przypada na okres ciąży. Po przejściu A. D. na zwolnienie lekarskie nikt nie został zatrudniony na stanowisku (...) Menagera. A. D. urodziła dziecko 14 października 2020 r., przed terminem w 38 tygodniu ( oświadczenie A. D. w toku postepowania przed organem rentowym -akta rentowe, zeznania A. D., k.77 a.s., zeznania P. C., k.78 a.s., zeznania W. K., k.68-69 a.s.; dyplom ukończenia studiów wyższych; świadectwo pracy z 11 sierpnia 2010 r.; świadectwo pracy z 11 października 2010 r,; świadectwo pracy z 14 października 2011 r.; świadectwo pracy z 8 czerwca 2016 r.; świadectwo pracy z 31 grudnia 2017 r.; świadectwo pracy z 1 kwietnia 2020 r.-nienumerowane a.r. ).

Dokument (...) z datą zgłoszenia do ubezpieczeń A. D. od 1 kwietnia 2020 r. wpłynął do Zakładu po obowiązującym terminie, tj. w dniu 6 maja 2020 r. W dniu 5 listopada 2020 r. organ rentowy zawiadomił (...) sp. z o.o. i A. D. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia prawidłowości zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i podstaw wymiaru składek na te ubezpieczenia. W trakcie postępowania wyjaśniającego organ wezwał świadków celem złożenia przez nich wyjaśnień w sprawie i zebrał odpowiednie dokumenty ( zawiadomienie o wszczęciu postępowania w aktach rentowych).

W powyższym piśmie poproszono strony między innymi o złożenie wyjaśnień na okoliczność świadczenia pracy oraz o przekazanie materialnych dowodów potwierdzających wykonanie pracy przez ubezpieczoną od 1 kwietnia 2020 r. na rzecz ww. firmy. Płatnik składek (...) sp. z o.o. oraz A. D. w skierowanych pismach zostali poinformowani o prawie do czynnego uczestnictwa w toczącym się postępowaniu wyjaśniającym, a przed wydaniem decyzji do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Ubezpieczona złożyła wyjaśnienia do sprawy i przedłożyła kopię umowy o pracę na okres próbny, kopię pracy na czas określony, kopię zakresu obowiązków, kopię orzeczenia lekarskiego, wydruk listy operacji wynagrodzenia. Płatnik złożył wyjaśnienia do sprawy oraz przedłożył następujące dokumenty: kopię umowy o pracę na okres próbny od 1 kwietnia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r. w wymiarze czasu pracy pełnego etatu z wynagrodzeniem 2.600,00 zł brutto na stanowisku asystentki; kopię umowy o pracę na czas określony od 1 lipca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. w wymiarze 7/8 etatu z wynagrodzeniem 4.118,50 zł brutto na stanowisku (...) Manager; kopię orzeczenia lekarskiego; kopię karty szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP; wydruki przelewów wynagrodzeń; kopię zakresów obowiązków pracownika; kopię listu intencyjnego; kopię pełnomocnictwa; kopię dyplomu ukończenia studiów wyższych; kopię świadectw pracy; kopię faktur; kopię pasków płacowych. Na potwierdzenie tego faktu nie przedłożono żadnej dokumentacji oraz nie wskazano osób, które mogłyby potwierdzić wykonywanie pracy w tym zakresie przez A. D. u płatnika składek (...) sp. z o.o. Jako dowód świadczenia pracy przez ww. została przesłana jedynie dokumentacja kadrowo-płacowa, która nie stanowiła dla Zakładu dowodu na faktyczne wykonywanie pracy. Skierowanie na badanie lekarskie zostało wystawione 29 czerwca 2020 r., czyli ubezpieczona A. D. w dniu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych nie posiadała orzeczenia lekarskiego o braku przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy. Orzeczenie lekarskie zostało wystawione 6 lipca 2020 r., co oznacza, że ww. podjęła pracę bez ważnych badań lekarskich. W celu potwierdzenia świadczenia pracy przez ubezpieczoną A. D. organ rentowy zwrócił się do płatnika o wskazanie osób, które mogłyby potwierdzić wykonywanie pracy przez ubezpieczoną. W toku postepowania wyjaśniającego płatnik składek wskazał jako świadka jedynie jednego ze wspólników firmy (...) sp. z o.o. Dodatkowo w celu wykonywania pracy przez A. D. na rzecz płatnika (...) sp. z o.o. organ rentowy skierował wezwania do złożenia wyjaśnień do czterech pracowników ww. spółki. Jedna osoba nie odebrała wezwania do złożenia wyjaśnień. Trzy osoby odebrały wezwania do złożenia wyjaśnień i udzieliły pisemnych odpowiedzi. Świadkowie nie potwierdzili wykonywania pracy przez A. D. na rzecz płatnika (...) sp. z o.o. Dodatkowo wskazali, że od początku pandemii wykonywali pracę zdalnie. Analiza zapisów na koncie płatnika składek wykazała, że na miejsce A. D. nie została zatrudniona nowa osoba i jak wynikało z wyjaśnień płatnika inny pracownik nie przejął obowiązków ww. ubezpieczonej. Dodatkowo A. D. od 29 czerwca 2019 r. do 22 marca 2020 r. była zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna niepobierająca zasiłku, a więc w ww. okresie nie posiadała tytułu do ubezpieczeń społecznych. W ocenie organu rentowego obejście prawa w rozpatrywanej sprawie polegało na tym, że rzeczywistym celem zawarcia umowy o pracę od 1 kwietnia 2020 r. było stworzenie A. D. warunków do uzyskania przez nią statusu pracowniczego rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych, a w konsekwencji uzyskania prawa do zasiłku chorobowego, a po urodzeniu dziecka zasiłku macierzyńskiego. W dniu 4 grudnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał decyzję nr (...), w której na podstawie art.83 ust.1 pkt 1, art.6 ust.1 pkt.1, art.8 ust.1, art.11 ust.1, art.12 ust.1, art.13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art.58 § 2 k.c. i 83 § 1 k.c. stwierdził, że A. D. jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 kwietnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. 6 października 2020 r. zawiadomił A. D. i płatnika składek o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia prawidłowości zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia A. D. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy u pracę u w/w płatnika składek. Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję z 4 grudnia 2020 r., w której stwierdził, że A. D. jako pracownik płatnika składek (...) sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 1 kwietnia 2020 r. ( decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. z 4 grudnia 2020 r., nr (...) w aktach rentowych).

Sąd postanowieniem z dnia 8 listopada 2021 r. pominął dowód z opinii biegłego sądowego ginekologa położnika zgłoszony przez pełnomocnika organu rentowego w punkcie szóstym odpowiedzi na odwołanie na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. ponieważ nie było potrzeby przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego, szczególnie że taki dowód ma charakter akcesoryjny ( protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2021 r., k.79 a.s.).

W opinii z dnia 9 lutego 2022 r. biegły sądowy rewident A. G. uwzględniając zatrudnienie odwołującej się na czas określony do dnia 31 grudnia 2020 r.-sytuacja finansowa spółki w okresie roku obrotowego rozpoczynającego się od 1 lipca 2020 r. do 30 czerwca 2021 r., gdzie ubezpieczona w tym okresie pracowałaby przez pięć miesięcy- to przy wynagrodzeniu umowy o pracę jako 4.118,50 zł brutto, spółka osiągnęłaby stratę w wysokości 17.548,76 zł, a ujemny kapitał własny wynosiłby 13.372,31 zł, czyli sytuacja ta wskazuje na brak możliwości zatrudnienia odwołującej się z tym poziomem wynagrodzenia, zatrudniając na powyższych warunkach spółka bierze odpowiedzialność za sfinansowanie ujemnego wyniku finansowego w ramach przyszłych zysków. Mniejsze skutki finansowe dla zakładu pracy wywołuje przyjęcie poziomu wynagrodzenia jako 2.600 zł brutto jako wynagrodzenie minimalne jak w okresie próbnym od 1 kwietnia do 30 czerwca 2020 r. powoduje, że wynik brutto jako strata wyniesie 8.398,28 zł, a ujemny kapitał własny osiągnie poziom -4.221,83 zł. Z uwagi, że ubezpieczona przebywała na absencji chorobowej po dniu 27 lipca 2020 r. do końca okresu zatrudnienia (31 grudnia 2020 r.) na rzecz ubezpieczonej w tym okresie wyniósł jako dodatni zysk w wysokości 7.264,12 zł, a kapitał własny był także dodatni i wynosił 4.176,45 zł dla okresu roku obrotowego od 1 lipca 2020 r. do 30 czerwca 2021 r. ( opinia biegłego sądowego A. G., k.141-147 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 16 marca 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. podtrzymał dotychczasowe stanowisko organu rentowego w sprawie. Ponadto poinformował, że w przedmiotowej sprawie nie było prowadzonej kontroli u płatnika składek (...) sp. z o.o. w rozumieniu art.86 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Było prowadzone postępowanie wyjaśniające na podstawie art.61 § 1 kodeksu postepowania wyjaśniającego w związku z art.123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i art.68 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Spór w niniejszej sprawie dotyczy decyzji z dnia 4 grudnia 2020 r. stwierdzające, że ubezpieczona nie podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. od 1 kwietnia 2020 r. Ww. została zgłoszona przez wskazanego płatnika składek ode 1 kwietnia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. W ocenie organu rentowego wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wynosi 13641 zł, liczona jako kwota składek od wykazanych za odwołującą przez płatnika podstawy wymiaru składek ( pismo procesowe organu rentowego, k.182-183 a.s.).

Wskazany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i opinii biegłego sądowego A. G.. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Sąd miał także na uwadze, że odwołująca A. D., P. C. i W. K. na okoliczność wykonywanej przez ubezpieczoną pracy nie przedstawili żadnych miarodajnych dowodów poza niewieloma, na których nie sposób się oprzeć. Oceniając zeznania odwołującej A. D., P. C. i W. K.. Sąd uwzględnił cały zgromadzony materiał dowodowy, ocenę tego materiału oraz całokształt okoliczności sprawy, o których szerzej będzie mowa.

Wynikiem przeprowadzonej oceny było uwzględnienie zeznań A. D. i płatnika składek jako wiarygodnych jedynie w części opisującej ogółem działalność płatnika składek, a także okres przebywania przez ubezpieczoną na zwolnieniach lekarskich i okoliczność braku posiadania przez odwołującą się zatrudnienia na umowę o pracę przed dniem 1 kwietnia 2020 r. W pozostałej zaś części, szczególnie odnośnie pracy realizowanej przez ubezpieczoną zgodnie z zawartą w dniu 1 kwietnia 2020 r. umową o pracę na czas nieokreślony, Sąd zeznaniom odwołującej i zainteresowanego nie dał wiary. Poza tym, wskazana ocena zeznań stron wynika z całokształtu okoliczności sprawy, a także innych dowodów, które Sąd zgromadził, co będzie przedmiotem dalszej analizy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. D. i płatnika składek, jako niezasadne, podlegało oddaleniu.

Sporne w rozpatrywanej sprawie było to, czy A. D. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w firmie (...) sp. z o.o. od 1 kwietnia 2020 r. Aby tę kwestię rozstrzygnąć należało dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2021r., poz. 423), zwanej dalej ustawą systemową. Art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 13 pkt 1 ustawy następuje to od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. O tym jednak, czy dany stosunek prawny łączący dwa podmioty może być uznany za stosunek pracy, rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Stosownie do treści definicji zawartej w art. 2 k.p. pracownikiem jest osoba zatrudniona między innymi na podstawie umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy. Istotą tegoż stosunku jest – w świetle art. 22 § 1 k.p. – uzewnętrznienie woli umawiających się stron, z których jedna deklaruje chęć wykonywania pracy określonego rodzaju w warunkach podporządkowania pracodawcy, natomiast druga – stworzenia stanowiska pracy i zapewnienia świadczenia pracy za wynagrodzeniem. Przy tym celem i zamiarem stron umowy o pracę winna być każdorazowo faktyczna realizacja treści stosunku pracy. Oba te elementy wyznaczają: ze strony pracodawcy – realna potrzeba ekonomiczna i umiejętności pracownika, zaś ze strony pracownika – ekwiwalentność wynagrodzenia uzyskanego za pracę.

Przesłankę nawiązania stosunku ubezpieczenia oraz wynikające z tego stosunku prawo do świadczeń stanowi jednak nie samo zawarcie umowy o pracę, lecz faktyczne zatrudnienie. Jak wynika bowiem z utrwalonego orzecznictwa, wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy, a nie samo zawarcie umowy uprawnia do świadczeń przewidzianych przepisami (m.in. do świadczeń chorobowych, świadczeń emerytalno-rentowych). Z tego wynika, że dokument w postaci umowy nie jest niepodważalnym dowodem na to, że osoby podpisujące go, jako strony, faktycznie złożyły niewadliwe oświadczenie woli o treści zapisanej w tym dokumencie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010r., I UK 43/10).

Na podstawie art. 86 ust. 2 ustawy systemowej Zakład Ubezpieczeń Społecznych w ramach przeprowadzanych kontroli może między innymi ustalać zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego oraz oceniać prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania jest obowiązany. Może więc badać fakt zawarcia umowy o pracę oraz jej ważność, celem stwierdzenia objęcia pracownika ubezpieczeniami społecznymi ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2005r., III UK 200/04, LEX nr 155677) i na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących zgłaszania do ubezpieczeń społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdzając w zaskarżonej decyzji, że A. D. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu, powołał się na cel zatrudnienia i dążenie do uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Wskazał przy tym, że umowa o pracę łącząca strony jest nieważna na podstawie at. 58 § 2 k.c. ze wzglądu na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego i na podstawie art. 83 k.c. wskazał na jej pozorność. Sąd rozważając, czy nie doszło do nieważności umowy o pracę, analizował stan faktyczny sprawy w odniesieniu do przesłanek, jakie wskazał organ rentowy, ale także przy uwzględnieniu treści art. 58 § 1 k.c. Powołanym przez organ rentowy przepisie art. 83 § 1 k.c. stanowi, że nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Pozorność umowy wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych przy jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Czynność prawna może być sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, przez które rozumie się na ogół obowiązujące w stosunkach między ludźmi reguły postępowania, które za podstawę mają uzasadnienie ocenne, a nie prawne. Odwołują się one do powszechnie uznawanych w całym społeczeństwie lub w danej grupie społecznej wartości i ocen właściwego, przyzwoitego, rzetelnego, lojalnego czy uczciwego zachowania. Zasady te obejmują nie tylko reguły moralne, lecz także obyczajowe (por. np. Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 240 i n.; M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2008, s. 327).

Z uwagi na argumenty organu rentowego sformułowane w zaskarżonej decyzji, ale uwzględniając również okoliczność, że Sąd tymi zarzutami nie jest związany, zostało przeprowadzone postępowanie dowodowe ustalające rzeczywistą wolę stron w odniesieniu do istotnych elementów stosunku pracy, a także została dokonana ocena prawna, czy umowa o pracę z dnia 1 kwietnia 2020 r. nie była nieważna z uwagi na pozorność, obejście prawa bądź sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.

W wyniku dokonanych ustaleń i przeprowadzonej oceny Sąd doszedł do wniosku, że - pomimo zachowania formalnego wymogu w postaci m.in. sporządzenia umowy o pracę i dokonania zgłoszenia do ubezpieczeń - w rzeczywistości nie doszło do faktycznego nawiązania stosunku pracy pomiędzy A. D. a płatnikiem składek. Umowa o pracę została oceniona przez Sąd jako pozorna.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa rozróżnia się dwie podstawowe postacie pozorności:

1) pozorność czystą, zwaną też bezwzględną lub absolutną, kiedy to strony, dokonując czynności prawnej, nie mają zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych. W ich sferze prawnej nic się nie zmienia, a jedynym celem ich zachowania jest stworzenie u innych przeświadczenia, że czynność prawna, w takiej postaci jak ujawniona, została w rzeczywistości dokonana. Jak to wyjaśnia SN w wyroku z dnia 23 czerwca 1986r. (I CR 45/86, LEX nr 8766): „Czynność prawna pozorna, wyrażająca oświadczenie woli pozorne, nie ukrywająca innej czynności prawnej, nie wywołuje między stronami skutków prawnych, gdyż jest nieważna w świetle art. 83 § 1 k.c. Pozorność jest zatem wadą oświadczenia woli polegającą na niezgodności między aktem woli a jej przejawem na zewnątrz, przy czym strony zgodne są co do tego, aby wspomniane oświadczenie nie wywołało skutków prawnych. Oświadczenie woli stron nie może wtedy wywoływać skutków prawnych odpowiadających jego treści, ponieważ same strony tego nie chcą" (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2007r., I CSK 70/07, LEX nr 287785; tak również wyrok SN z dnia 26 lipca 2012r., I UK 27/12, LEX nr 1218584);

2) pozorność kwalifikowaną, względną, zwana też relatywną, kiedy strony zawierają czynność prawną pozorną tzw. symulowaną dla ukrycia innej, rzeczywiście przez te strony zamierzonej i dokonanej (czynność ukryta tzw. dysymulowana). Rzeczywistym zamiarem stron jest wywołanie innych skutków prawnych niż wynikałoby to z treści ujawnionych oświadczeń. Jest to najczęściej występujący w praktyce przypadek pozorności. Strony posługują się czynnością prawną ujawnioną dla ukrycia swoich rzeczywistych zamiarów. „Strony udają więc, że dokonują jakiejś czynności prawnej, a pozorność ma miejsce wtedy, gdy pod pozorowaną czynnością prawną nic się nie kryje, jak i wtedy, gdy czynność pozorna ma na celu ukrycie innej rzeczywistej i zamierzonej czynności prawnej" (wyrok SN z dnia 12 lipca 2002r., V CKN 1547/00, LEX nr 56054). Rozwiązaniem z punktu widzenia ważności złożonych oświadczeń w wyżej wymienionej sytuacji zajmuje się art. 83 § 1 k.c. zdanie drugie.

Zdaniem Sądu sytuacja, jaka zaistniała w rozważanym przypadku powinna być kwalifikowana jako drugi ze wskazywanych przypadków pozorności. Wprawdzie ani ubezpieczona, ani płatnik składek na taką okoliczność wprost nie wskazywali, a wręcz przeczyli, by doszło do pozorności umowy o pracę, ale przeważnie nie mamy do czynienia z sytuacją, w której umawiające się strony, w postępowaniu, które same lub jedna z nich zainicjowały, potwierdzą, że złożyły pozorne oświadczenia. Najczęściej więc pozorność umowy o pracę można stwierdzić w oparciu o całokształt okoliczności sprawy i tak też było w analizowanym przypadku. Jednak w pierwszej kolejności, aprobując stanowisko odwołujących się, należy podkreślić, że z racji tego, że zgromadzony materiał dowodowy potwierdził, że A. D. wykonywała pewne czynności na rzecz płatnika składek w dniu 1 kwietnia 2020 r., zatem nie było podstaw, aby sporną umowę o pracę ocenić jako pozorną w pierwszej z wyżej omówionych form, jakie wyróżnia orzecznictwo. Do takiego wniosku Sąd doszedł uwzględniając jako wiarygodne zeznania odwołującej, a w części również i zeznania stron, z których wynika, że ubezpieczona wykonywała pracę zdalnie.

Okoliczność realizacji przez ubezpieczoną czynności związanych z działalnością płatnika – choć wyklucza ustalenie bezwzględnej pozorności umowy o pracę, takiej więc, kiedy pod czynnością symulowaną nic się nie kryje – nie daje podstaw do zakwestionowania stanowiska Zakładu, zaprezentowanego w zaskarżonej decyzji. Jak już zostało wcześniej wskazane, pozorne zawarcie umowy o pracę przejawia się w tym, że praca w ogóle nie jest wykonywana, bądź też jest wykonywana na innej podstawie, niż umowa o pracę (w szczególności, na podstawie umowy cywilnoprawnej), albo też "pracownik" podejmuje wyłącznie czynności pozorowane. Ocena, czy praca jest wykonywana na podstawie łączącego strony stosunku pracy, czy też umowa o pracę została zawarta dla pozoru, zależy przy tym od okoliczności konkretnej sprawy, dotyczących celu, do jakiego zmierzały strony oraz zachowania elementów konstrukcyjnych stosunku pracy, w tym w szczególności cechy podporządkowania pracownika w procesie świadczenia pracy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 5 grudnia 2019r., III AUa 82/19). W rozpatrywanym przypadku Sąd, ocenił że A. D., nawet wykonując czynności zdalnie, pozorowała wykonywanie pracy jako pracownik na podstawie umowy o pracę z dnia 1 kwietnia 2020 r., mając świadomość zagrożenia z uwagi na stan epidemiczny oraz stan jej zdrowia ze względu na ciążę.

Na powyższe wskazuje przede wszystkim analiza zeznań odwołującej oraz wyjaśnień złożonych przed organem rentowym, a także dokumentów, a w szczególności umów o pracę zawartych ze spółką (...). Odwołująca się i zainteresowany nie przedstawili w wystarczającym stopniu powodów zawarcia pierwszej umowy w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem miesięcznym brutto wynoszącym 2.600,00 zł i konieczności jej zmiany na umowę w wymiarze czasu pracy 7/8 etatu na stanowisku (...) Menagera z wynagrodzeniem brutto wynoszącym 4.118,50 zł. Sąd nie dał wiary ich zeznaniom w zakresie, że umowa z 1 kwietnia 2020 r. miała być to kontynuacja wcześniejszej umowy z (...) sp. z o.o.

Ponadto, analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd doszedł do wniosku, że A. D. miała świadczyć pracę na podstawie umowy z dnia 1 kwietnia 2020 r. przez kilka miesięcy z uwagi na otrzymanie 6 lipca 2020 r. zwolnienia, które było kontynuowane do końca ciąży. Powyższe oznacza, że zeznania i wyjaśnienia złożone przez świadków, nie są jednoznacznym, niepodważalnym i przesądzającym dowodem potwierdzającym wykonywanie przez A. D. pracy w oparciu o umowę o pracę na rzecz (...) sp. z o.o. Sąd na podstawie zeznań świadków nie mógł ustalić ani zakresu zadań ubezpieczonej, ani rodzaju pracy, którą wykonywała, ani godzin pracy, ani wreszcie podporządkowania pracodawcy. To zaś są elementy kluczowe dla ustalenia, czy potwierdzenia istnienia stosunku pracy.

Stwierdzenie istnienia stosunku pracy, który w zakresie ubezpieczeń społecznych, rodziłyby określone obowiązki, a dla A. D. tytuł do podlegania ubezpieczeniom, wymaga szerszych ustaleń w kontekście omówionych na wstępie regulacji z kodeksu pracy. W przedmiotowej sprawie, z powodów, o których była mowa, takich ustaleń nie można było dokonać na podstawie zeznań świadków, zatem mogły być one poczynione w zasadzie wyłącznie w oparciu o zeznania samej ubezpieczonej i zainteresowanego oraz dokumenty, które oni stworzyli.

Dowodami mającymi poświadczać rzeczywistą pracę ubezpieczonej w spornym okresie nie sposób uznać również kopii umowy o pracę na okres próbny od 1 kwietnia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r.; kopii umowy o pracę na czas określony od 1 lipca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.; kopii orzeczenia lekarskiego; kopii karty szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP; wydruków przelewów wynagrodzeń; kopii zakresów obowiązków pracownika; kopii listu intencyjnego. Dokumenty te w świetle braku jakichkolwiek innych dowodów były niewystarczające, aby uznać, że A. D. zawarła w dniu 1 kwietnia 2020 r. umowę z płatnikiem składek w celu jej rzeczywistego wykonywania. Wątpliwości Sądu wzbudziły bowiem niejasności wynikające z zeznań świadków, zgłoszenia A. D. do ubezpieczeń 6 maja 2020 r., krótki okres świadczenia pracy przez ubezpieczoną, brak wykazania potrzeby pracodawcy do zatrudnienia pracownika w momencie wybuchu pandemii.

Dodatkowo biegły sądowy rewident podkreślił, że sytuacja finansowa spółki w okresie roku obrotowego rozpoczynającego się od 1 lipca 2020 r. do 30 czerwca 2021 r., gdzie ubezpieczona w tym okresie pracowałaby przez pięć miesięcy- to przy wynagrodzeniu umowy o pracę jako 4.118,50 zł brutto, spółka osiągnęłaby stratę w wysokości 17.548,76 zł, a ujemny kapitał własny wynosiłby 13.372,31 zł, czyli sytuacja ta wskazuje na brak możliwości zatrudnienia odwołującej się z tym poziomem wynagrodzenia, zatrudniając na powyższych warunkach spółka bierze odpowiedzialność za sfinansowanie ujemnego wyniku finansowego w ramach przyszłych zysków. Mniejsze skutki finansowe dla zakładu pracy wywołuje przyjęcie poziomu wynagrodzenia jako 2.600 zł brutto jako wynagrodzenie minimalne jak w okresie próbnym od 1 kwietnia do 30 czerwca 2020 r. powoduje, że wynik brutto jako strata wyniesie 8.398,28 zł, a ujemny kapitał własny osiągnie poziom -4.221,83 zł. Z uwagi, że ubezpieczona przebywała na absencji chorobowej po dniu 27 lipca 2020 r. do końca okresu zatrudnienia (31 grudnia 2020 r.) na rzecz ubezpieczonej w tym okresie wyniósł jako dodatni zysk w wysokości 7.264,12 zł, a kapitał własny był także dodatni i wynosił 4.176,45 zł dla okresu roku obrotowego od 1 lipca 2020 r. do 30 czerwca 2021 r. Sąd nie miał zatem podstaw, by ocenić jako wiarygodne twierdzenia ubezpieczonej i zainteresowanego zaprezentowane w zeznaniach, a dotyczące jej pracy tym bardziej, że z wyjaśnień pisemnych złożonych przed organem rentowych i zeznań świadków przed Sądem oraz dokumentów wynikały niejasności dotyczące potrzeby podpisania z ubezpieczoną umowy. W tej sytuacji, uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, kwestii potrzeby zatrudnienia pracownika przez płatnika składek, zakresu obowiązków ubezpieczonej, czasu pracy czy jej podporządkowania nie potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Inną kwestią podlegającą badaniu, poza elementami istotnymi z punktu widzenia przepisów kodeksu pracy, było to, czy po stronie płatnika składek istniała realna potrzeba zatrudnienia pracownika. Istotnie pracodawca ma pełną swobodę w prowadzeniu działalności gospodarczej, w tym w zatrudnianiu pracowników. Jednak ocena racjonalności pracodawcy - potrzeby zatrudnienia konkretnej osoby, na konkretnym stanowisku i na określonych warunkach - ma wpływ na uznanie skuteczności zawartej umowy w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym takiej osoby. Przy ocenie pozorności umowy o pracę racjonalność zatrudnienia, potrzeba zatrudnienia pracownika są przesłankami istotnymi dla oceny ważności umowy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 9 lipca 2019r., III AUa 451/18; wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 2 lutego 2002r., II UKN 359/99, OSNAP 2002/13/447; z dnia 17 marca 1997r., II UKN 568/97, OSNAP 1999/5/18 oraz z dnia 4 lutego 2000r., II UKN 362/99, OSNAP 2001/13/449). W analizowanym przypadku zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do tego, aby ocenić, że P. C. i W. K., mając świadomość wybuchu pandemii i ograniczeń z nią związanych faktycznie mieli potrzebę zatrudnienia pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy. Zeznania i oświadczenie zainteresowanego potwierdzają bowiem, że taka potrzeba nie istniała. Ponadto Sąd miał na uwadze, że płatnik składek wskazał, że nie zatrudniał wcześniej nikogo na stanowisku odwołującej się, miała ona przejąć jego obowiązki, następnie nie zatrudnił nikogo na jej zastępstwo. Biorąc pod uwagę rozpoczynający się okres zagrożenia epidemicznego, nielogicznym wydaje się zatrudnianie pracownika pomimo wcześniejszego braku zatrudnionej osoby na tym stanowisku. Zainteresowany nie wykazał, dlaczego sam nie mógł w dalszym ciągu wykonywać obowiązków, które miał powierzyć A. D. oraz czy istniała realna potrzeba zatrudnienia kolejnego pracownika. Biorąc natomiast pod uwagę, że sytuacja finansowa spółki w okresie roku obrotowego rozpoczynającego się od 1 lipca 2020 r. do 30 czerwca 2021 r., gdzie ubezpieczona w tym okresie pracowałaby przez pięć miesięcy- to przy wynagrodzeniu umowy o pracę jako 4.118,50 zł brutto, spółka osiągnęłaby stratę w wysokości 17.548,76 zł, a ujemny kapitał własny wynosiłby 13.372,31 zł, Okoliczność ta również potwierdza niewykazanie potrzeby ekonomicznej pracodawcy do zatrudnienia w tym okresie pracownika.

Zdaniem Sądu powyższe działania pracodawcy miały związek z ciążą ubezpieczonej i ich zgodnym zamiarem związanym nie tyle z rzeczywistym świadczeniem pracy w warunkach, jakie określa umowa o pracę z dnia 1 kwietnia 2020r., co z pozorowaniem stosunku pracy w celu uzyskania przez A. D. świadczeń na wypadek choroby i macierzyństwa. Wskazuje na to całokształt okoliczności, które Sąd omówił, poczynając od rozbieżności w zeznaniach świadków, braku dowodów potwierdzających wykonywanie przez ubezpieczoną obowiązków i czasu jej pracy, a kończąc na kwestiach przyczyn zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ostatecznie ocenionej jako pozorna.

Podsumowując, Sąd ocenił, że przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, by A. D. od 1 kwietnia 2020 r. wykonywała czynności w ramach stosunku pracy na rzecz (...) sp. z o.o. Nie zostały wykazane tak istotne elementy stosunku łączącego strony jak potrzeba ekonomiczna pracodawcy zatrudnienia pracownika, rzeczywiste wykonywanie przez nią zadań, zakres jej obowiązków.

Zdaniem Sądu, w sytuacji gdyby nie podzielić stanowiska co do pozorności względnej, wszystkie omówione argumenty stanowią wystarczające podstawy do tego, by ocenić, że działania odwołującej się i zainteresowanego naruszały zasady współżycia społecznego. Sąd, dokonując takiej oceny, nie ma jednak na względzie tylko stanu, w jakim znajdowała się ubezpieczona i przyświecającej jej motywacji związanej z poszukiwaniem ochrony ubezpieczeniowej. Te elementy same w sobie nie są ani naganne, ani sprzeczne z prawem bądź z zasadami współżycia społecznego, ale w powiązaniu z całokształtem omówionych okoliczności, dają asumpt do tego, by podzielić stanowisko Zakładu, wykluczającego A. D. z ubezpieczeń społecznych od dnia 1 kwietnia 2020r. W orzecznictwie akcentuje się bowiem, że o ile samego celu w postaci chęci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego orzecznictwo nie traktuje jako sprzecznego z ustawą, o tyle na akceptację nie może zasługiwać naganne i nieobojętne społecznie zachowanie oraz korzystanie ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, przy zawarciu umowy o pracę na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczenia. Taka umowa (niezależnie od jej pozorności) jest nieważna (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r., sygn. akt II UK 43/05, L.).

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., odwołanie od decyzji z dnia 4 grudnia 2020 r., jako bezzasadne, podlegało oddaleniu.