Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 791/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2023 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2023 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: J. G.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powódki J. G. kwotę 5.500 zł ( pięciu tysięcy pięciuset złotych ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2023 r do dnia zapłaty ,

II.  oddala powództwo w pozostałej części ,

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.117 zł ( pięciu tysięcy stu siedemnastu złotych ) - tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty ,

IV.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 77,56 zł ( siedemdziesięciu siedmiu złotych pięćdziesięciu sześciu groszy ) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 791/21

UZASADNIENIE

W dniu 11 sierpnia 2021 r. powódka J. G. reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wytoczyła przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. powództwo o zapłatę kwoty 15.500 zł tytułem dalszego częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze zdarzeniem z dnia 18 października 2019 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 lutego 2020 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 1.045,60 zł tytułem dalszej skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby powódki w postaci opieki osób trzecich po wypadku z dnia 18 października 2019 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 29 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych .

W uzasadnieniu żądania pełnomocnik powódki wskazał, że w dniu 18 października 2019 roku doszło do zdarzenia polegającego na tym, że powódka J. G. podróżowała jako pasażerka autobusem miejskim linii (...) w S.. Na skutek nagłego hamowania powódka niesiona siłą bezwładności została wyrzucona z zajmowanego siedziska i spadła na podłogę pojazdu. W wyniku zdarzenia powódka została przetransportowana do szpitala. Powódka odniosła szereg obrażeń, w postaci licznych powierzchniowych urazów brzucha, dolnej części grzbietu i miednicy, złamania lewych żeber, obrzęku guzek i guza kończyny dolnej. Powódka została poddana zabiegowi ewakuacji i drenażu krwiaka pourazowego uda prawego. Powódka przebywała w szpitalu przez okres 4 dni, następnie kontynuowała leczenie w poradni chirurgicznej. Pomimo zakończonego leczenia powódka nie powróciła do pełni zdrowia. Znacznym problemem w okresie leczenia była nie gojąca się, ropiejąca rana na nodze. W wyniku zdarzenia i powstałych obrażeń ciała zostało ograniczone normalne funkcjonowanie powódki w codziennym życiu. Przez okres ok. 3 miesięcy od dnia zdarzenia powódka odczuwała silny ból, który wywoływał bezsenność. Powódka od dnia wypadku odczuwa lęk przed transportem zbiorowym. Nadto powódka od dnia wypadku wymagała pomocy osób trzecich niemalże przy każdej czynności życia codziennego.

W odpowiedzi na pozew pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz zwrotu kosztów procesu. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała , że przyjęła odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 18.10.2018 r z udziałem powódki i przyznała jej kwotę 4.300 zł tytułem zadośćuczynienia, 98 zł tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich w łącznej kwocie 858,94 zł, a także zwrot kosztów dojazdów w kwocie 20,48 zł i 761,16 zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia. Pozwana wskazała, że wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynienie jest adekwatne do rozmiarów krzywdy powódki. W przedmiocie odszkodowania z tytułu pomocy osób trzecich pozwana ustaliła, że zasadny wymiar opieki to przez 6 tygodni po 1,5 godziny oraz przez 5 tygodni po 0,5 godziny. Stawka nie stanowiła przedmiotu sporu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 października 2019 roku powódka J. G. podróżowała jako pasażerka autobusem miejskim linii (...) w S. , zajmowała miejsce siedzące usytuowane za środkowymi drzwiami autobusu. Na skutek nagłego hamowania powódka , niesiona siłą bezwładności , została wyrzucona z zajmowanego siedziska i spadła na podłogę pojazdu. Po upadku nie była w stanie samodzielnie się podnieść , pomogli jej inni pasażerowie, którzy podnieśli ją , a następnie wezwali karetkę, którą powódka została przetransportowana do szpitala.

Bezsporne , a nadto dowód:

- karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 8-8v,

- zeznania świadka A. Z., k. 71-73,

- zeznania powódki J. G., k. 73-74 .

Po przeprowadzonych w szpitalu badaniach u powódki stwierdzono obrażenia w postaci: licznych powierzchniowych urazów brzucha, dolnej części grzbietu i miednicy, złamania lewych żeber, obrzęku guzka i guza kończyny dolnej.

W dniu 19 października 2019 roku J. G. została poddana zabiegowi ewakuacji i drenażu krwiaka pourazowego uda prawego. Pooperacyjnie wobec powódki prowadzono rehabilitację oddechową i ogólnousprawniającą.

Powódka przebywała w szpitalu do dnia 23 października 2019 roku. Została wypisana do domu z zaleceniami kontroli w poradni chirurgicznej, codziennej zmiany opatrunku, stosowania przepisanych leków, zakazu dźwigania więcej niż 5 kg przez 6 tygodni oraz do kontunuowania gimnastyki oddechowej.

Bezsporne , a nadto dowód :

- karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 8-8v,

- dokumentacja zdjęciowa, k. 18-32.

(...) Sp. z o.o. w S. pismem z dnia 2 stycznia 2020 roku przekazało roszczenie J. G. o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu zdarzenia z dnia 18.10.2019r ubezpieczycielowi z tytułu umowy odpowiedzialności cywilnej - (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. .

Szkoda została zarejestrowana pod numerem (...).

Bezsporne , a nadto dowód :

- pismo z dnia 2 stycznia 2020 r., k. 58 (płyta CD),

- pismo z dnia 10 stycznia 2020 r., k. 58 (płyta CD).

W okresie od dnia 25 października 2019 roku do dnia 10 lutego 2020 roku J. G. kontynuowała leczenie w poradni chirurgicznej , gdzie łącznie odbyła 13 wizyt.

W dniu 3 listopada 2019 roku powódka zgłosiła się na Izbę Przyjęć z powodu niegojącej się rany po naciętym krwiaku. Stwierdzono martwicę powierzchniową wokół brzegów rany, szwy skórne niewydolne z sączącą się między nimi treścią surowiczą. Szwy zdjęto, ewakuowano duży zbiornik surowiczo-krwisty, pobrano posiew, założono sączek, opatrunek z Octaniseptem i bandażem elastycznym.

W dniu 9 listopada 2019 roku pacjentka zgłosiła się na zmianę opatrunku. Stwierdzono ranę bez wydzieliny patologicznej, poniżej uwypuklenie powłok-punkcja.

Następie , powódka musiała jeździć przez okres 10 dni na zmianę opatrunku, otrzymała również antybiotyk w związku ze stwierdzoną w ranie bakterią.

Powódka w tym okresie była w trakcie terapii przeciwzakrzepowej z powodu przebytego wcześniej udaru.

Wynik badania RTG z dnia 16 stycznia 2020 roku wskazał, iż u powódki wciąż występował brak zrostu VII żebra w linii pachowej tylnej.

Dowód:

- historia zdrowia i choroby poradni chirurgicznej, k. 10-15,

- wynik badania RTG z dnia 16 stycznia 2020 r., k. 9,

- karta informacyjna izby przyjęć z dnia 3 listopada 2019 r., k. 17,

- karta informacyjna izby przyjęć z dnia 9 listopada 2019 r., k. 16,

- zeznania świadka A. Z., k. 71-73,

- zeznania powódki J. G., k. 73-74.

Powódka od dnia wypadku wymagała pomocy osób trzecich przy czynnościach życia codziennego. Powódka po wyjściu ze szpitala była osobą leżącą, nie mogła się samodzielnie obracać z powodu bólu nogi i żeber.

J. G. wymagała pomocy przy wstawaniu, dojściu do toalety, czy kąpieli. Trzeba było jej także pomóc by wstała i zjadła posiłki. Taki stan trwał przez okres około 2-3 tygodni. Pomocy w tym zakresie udzieliła powódce jej córka A. Z., która w związku z powyższym korzystała ze zwolnień lekarskich na opiekę nad członkiem rodziny w łącznym wymiarze 9 dni.

Powódka od dnia wyjścia ze szpitala do połowy lutego 2020 roku mieszkała u swojej córki A. Z..

Dowód;

- zaświadczenia lekarskie, k. 33-34,

- zeznania świadka A. Z., k. 71-73,

- przesłuchanie powódki J. G., k. 73-74.

Decyzją z dnia 7 lutego 2020 roku ubezpieczyciel odpowiedzialnego - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wypłacił poszkodowanej J. G. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w związku ze zdarzeniem z dnia 18.10.2019 r w wysokości 4.300 zł.

Decyzją z dnia 12 lutego 2020 roku ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie z tytułu opieki osób trzecich w wysokości 98 zł.

Decyzją z dnia 9 marca 2020 roku ubezpieczyciel przyznał dopłatę do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wysokości 200 zł.

Na podstawie decyzji z dnia 28 kwietnia 2021 roku ubezpieczyciel poinformował, że przyznane zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w łącznej wysokości 4.500 zł jest adekwatne do skutków wypadku. Ponadto poinformował o przyznaniu odszkodowania w wysokości 1.640,58 zł, tytułem: zwrotu kosztów opieki w wysokości 858,94 zł (6 tyg. x 1.5 h x 10,67 zł oraz 5 tyg. x 0,5 h x 10,67 zł), uwzględniając wypłaconą kwotę 98 zł do dopłaty pozostało 760,94 zł; zwrot kosztów dojazdu do placówek medycznych w kwocie 20,48 zł; zwrot kosztów leczenia w kwocie 7.61,16 zł. Łącznie przekazano powódce dodatkową kwotę w wysokości 1.542,58 zł.

Dowód:

- decyzja z dnia 7 lutego 2020 r., k. 36-39v,

- decyzja z dnia 9 marca 2020 r., k. 35,

- decyzja z dnia 12 lutego 2020 r., k. 58 (płyta CD),

- decyzja z dnia 28 kwietnia 2021 r., k. 58 (płyta CD).

J. G. przed wypadkiem była aktywną osobą, sama robiła zakupy, chodziła na działkę oraz do kościoła. Obecnie powódka jest już samodzielna, lecz mniej aktywna. Ma 83 lata . Nie porusza się już autobusami, a gdy chce gdzieś dojechać muszą ją w to miejsce zawozić bliscy. Przed wypadkiem powódka prowadziła życie towarzyskie, obecnie nigdzie nie wychodzi, odwiedza ją jedynie sąsiadka. Powódka nie wychodzi już do kościoła , jak przed zdarzeniem.

Powódka obecnie mieszka sama, zakupy przynoszą jej bliscy. Gotuje sama , bliscy pomagają jej w sprzątaniu mieszkania.

Na nodze u powódki pozostała blizna. Żebra ma nadal obolałe, a kładąc się spać musi uważać , aby nie bolały.

Dowód:

- zeznania świadka A. Z., k. 71-73,

- zeznania powódki J. G., k. 73-74.

Na skutek zdarzenia z dnia 18.10.2019 r powódka doznała stłuczenia powłok brzucha, dolnej części grzbietu, złamania środkowych lewych żeber, krwiaka uda prawego.

Długotrwałym następstwem złamania lewych żeber jest obecnie bolesność uciskowa od IV do VII żebra w linii pachowej środkowej. Następstwo to można ocenić zgodnie z tabelą procentową stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r., Dziennik Ustaw Nr 234, pozycja 1974, punkt 58a - na 5%, uwzględniając brak zniekształceń klatki piersiowej i klinicznych objawów ograniczenia pojemości oddechowej płuc,

Trwałym następstwem jest nieregularna blizna na udzie prawym, z zanikiem tkanki podskórnej, o wymiarach 7 cm x 6 cm, którą można ocenić zgodnie z punktem 149 - na 5%.

Łączny uszczerbek na zdrowiu wynosi u powódki - 10%.

Doznane przez powódkę podczas zdarzenia z dnia 18.10.2019 r. obrażenia powodowały dolegliwości o znacznym nasileniu przez okres około 5 tygodni .

Rokowanie co do stanu zdrowia powódki na przyszłość jest pomyślne. Brak podstaw do przyjęcia wystąpienia ujemnych następstw po doznanych w dniu 18.10.2019 r. obrażeniach. Rana uda zagojona bez upośledzenia funkcji kończyny dolnej. Stłuczenia brzucha, grzbietu nie spowodowały długotrwałych następstw. Złamania żeber nie spowodowały zniekształcenia klatki piersiowej i klinicznych objawów upośledzenia funkcji oddechowej.

Doznane przez powódkę obrażenia mogły powodować konieczność korzystania z częściowej pomocy osób trzecich przez okres około 5 tygodni - przy ubieraniu się i myciu, robieniu zakupów, w wymiarze średnio 1,5 godz. dziennie.

Po zdarzeniu z dnia 18.10.2019 r. u powódki wystąpiło krótkotrwale zaburzenie funkcji oddechowej (około 3-4 tyg.) i przejściowe upośledzenie funkcji kończyny dolnej prawej (przez około 2 miesiące).

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały przejściowe (na okres około 5 tygodni ) trudności związane z poruszaniem się.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia nie spowodowały przejściowych lub trwałych problemów z przenoszeniem lub manipulowaniem przedmiotami. Spowodowały natomiast przejściowe (na okres 5 tygodni ) przeszkody w dbaniu o siebie , w wykonywaniu obowiązków domowych , a także problemy z realizacją podstawowych zadań i obowiązków dnia codziennego.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia nie spowodowały przejściowego lub trwałego zaburzenia funkcji poznawczych.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia nie spowodowały przejściowych lub trwałych trudności w porozumiewaniu się.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały krótkotrwałą (na okres 2 miesięcy) niepełnosprawność zawodową.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały krótkotrwałe (na okres 2 miesięcy) utrudnienia w funkcjonowaniu w społeczności lokalnej.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały krótkotrwałe (na okres 2 miesięcy) trudności w angażowaniu się w życie polityczne i pełnienie ról obywatelskich.

Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały krótkotrwałą (na okres 2 miesięcy) niepełnosprawność towarzyską oraz rodzinną. Nie spowodowały natomiast niepełnosprawności edukacyjnej.

Powódka wymagała pomocy i opieki w wymiarze - średnio 1,5 godz. dziennie przez okres 5 tygodni od zdarzenia z dnia 18.10.2019 r .

Dowód :

- opinia biegłego sądowego z dziedziny ortopedii i traumatologii dr n. med. H. M., k. 83-90.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Rejonowego , wywiedzione przez powódkę żądanie zasługiwało na uwzględnienie w części.

Powódka domagała się w niniejszej sprawie :

- kwoty 15.500 zł tytułem dopłaty do już wypłaconego zadośćuczynienia ,

- kwoty 1.045,60 zł tytułem dopłaty do odszkodowania z tytułu opieki osób trzecich nad powódką .

Podstawę faktyczną żądania pozwu stanowił wypadek komunikacyjny z dnia 18 października 2019 roku, kiedy to powódka będąc pasażerką autobusu miejskiego , na skutek gwałtownego hamowania upadła na podłogę pojazdu i doznała obrażeń ciała . Ubezpieczycielem autobusu z tytułu zawartej umowy OC był pozwany zakład ubezpieczeń .

Podstawę prawną roszczenia stanowił przepis art. 415 k.c., zgodnie z którym kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Z kolei w myśl art. 435 § 1 k.c. w zw. a art. 436 § 1 zd. pierwsze k.c., samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Ponadto, w myśl art. 444 § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu, a jeżeli (art. 444 § 2 k.c.), poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Z kolei art. 445 § 1 k.c. stanowi, że w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Legitymację czynną pozwanego ubezpieczyciela statuował z kolei art. 822 § 1 k.c., stanowiący, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. W myśl § 4 cytowanego przepisu uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela .

Sąd określił zakres odpowiedzialności pozwanego przez pryzmat związku przyczynowego, określonego w art. 361 § 1 k.c., zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Przyjęcie, że skutek, stanowiący podstawę roszczenia jest normalnym następstwem zachowania sprawcy zdarzenia nie tylko statuuje jego odpowiedzialność co do zasady, ale także wyznacza jej zakres, albowiem sprawca nie odpowiada za skutki zdarzenia, które nie mieszczą się w granicach jego normalnych następstw. Dla uznania, że krzywda stanowi normalne następstwo zachowania sprawcy zdarzenia wystarczającym jest uznanie, że zachowanie sprawcy zwiększyło prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Nie jest koniecznym ustalenie, że stanowi ona skutek każdorazowego zachowania określonego rodzaju, czy chociażby skutek zazwyczaj występujący.

Dla ustalenia odpowiedzialności pozwanego co do roszczeń określonych przez powódkę niezbędnym zatem było ustalenie faktu zaistnienia zdarzenia drogowego, określenie jego skutków dla zdrowia powódki oraz adekwatnego związku przyczynowego między nimi, doznania przez powódkę krzywdy oraz poniesienia przez nią szkody związanej z poniesionymi kosztami sprawowania opieki przez osoby trzecie . Ponadto koniecznym było wykazanie, że sprawcę wypadku wiązała z pozwanym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej .

Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, że w dniu 18 października 2019 roku powódka na skutek gwałtownego hamowania spadła z siedzenia pasażera i upadła na podłogę autobusu miejskiego , który ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń , a w wyniku tego zdarzenia powódka doznała dotkliwych obrażeń ciała wymagających hospitalizacji , zabiegu chirurgicznego , leczenia oraz opieki osób trzecich . Pozwane towarzystwo ubezpieczeń nie kwestionowało swojej odpowiedzialności co do samej zasady, ponieważ w postępowaniu likwidacyjnym wypłaciło już powódce częściowe zadośćuczynienie i odszkodowanie, na które składały się koszty opieki , dojazdów i leczenia . W niniejszym postępowaniu podważało jedynie wysokość dochodzonego przez powódkę roszczenia wskazując, iż wypłacone dotychczas powódce kwoty są adekwatne do doznanej przez nią krzywdy i szkody .

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że na skutek wypadku z dnia 18 października 2019 roku J. G. doznała stłuczenia powłok brzucha, dolnej części grzbietu, złamania środkowych lewych żeber, krwiaka uda prawego. Przez okres 4 dni przebywała w szpitalu , gdzie poddano ją zabiegowi ewakuacji i drenażu krwiaka pourazowego uda prawego. Następnie kontynuowała leczenie w poradni chirurgicznej do 08 stycznia 2020 r . W tym okresie przebywała u córki , gdyż potrzebowała pomocy w ubieraniu się i czynnościach dnia codziennego.

Powołany w sprawie biegły z dziedziny chirurgii urazowo-ortopedycznej, w pisemnej opinii wskazał, że długotrwałym następstwem złamania lewych żeber jest obecnie bolesność uciskowa od IV do VII żebra w linii pachowej środkowej. Biegły wskazał, że następstwo to można ocenić zgodnie z tabelą procentową stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r., Dziennik Ustaw Nr 234, pozycja 1974, punkt 58a - na 5%, uwzględniając brak zniekształceń klatki piersiowej i klinicznych objawów ograniczenia pojemości oddechowej płuc powódki. Trwałym następstwem jest nieregularna blizna na udzie prawym, z zanikiem tkanki podskórnej, o wymiarach 7 cm x 6 cm, którą można ocenić zgodnie z punktem 149 - na 5%. Łączny uszczerbek na zdrowiu biegły określił na poziomie 10%.

Według biegłego doznane przez powódkę podczas zdarzenia z dnia 18.10.2019 r. obrażenia powodowały dolegliwości o znacznym nasileniu przez okres około 5 tygodni . Nadto biegły wskazał, że rokowania co do stanu zdrowia powódki na przyszłość są pomyślne. Brak jest podstaw do przyjęcia wystąpienia ujemnych następstw po doznanych w dniu 18.10.2019 r. obrażeniach. Rana uda powódki jest już zagojona bez upośledzenia funkcji kończyny dolnej. Stłuczenia brzucha, grzbietu nie spowodowały długotrwałych następstw. Złamania żeber nie spowodowały zniekształcenia klatki piersiowej i klinicznych objawów upośledzenia funkcji oddechowej.

Nadto biegły wskazał, że po zdarzeniu w dniu 18.10.2019 r. u powódki wystąpiło krótkotrwale zaburzenie funkcji oddechowej (ok.3-4 tyg.) i przejściowe upośledzenie funkcji kończyny dolnej prawej (przez ok 2 miesiące).

W opinii biegły wskazał, że doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały przejściowe (na okres ok. 5 tygodni ) trudności związane z poruszaniem się, przeszkody w dbaniu o siebie, przeszkody w wykonywaniu obowiązków domowych, problemy z realizacją podstawowych zadań i obowiązków dnia codziennego. Doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia nie spowodowały jednak przejściowych lub trwałych problemów z przenoszeniem lub manipulowaniem przedmiotami, przejściowego lub trwałego zaburzenia funkcji poznawczych, przejściowych lub trwałych trudności w porozumiewaniu się oraz niepełnosprawności edukacyjnej. Nadto doznane przez powódkę w przedmiotowym wypadku obrażenia spowodowały krótkotrwałą (na okres 2 miesięcy) niepełnosprawność zawodową, utrudnienia w funkcjonowaniu w społeczności lokalnej, trudności w angażowaniu się w życie polityczne i pełnienie ról obywatelskich, niepełnosprawność towarzyską, niepełnosprawność rodzinną.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia sąd miał na względzie, że przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, ponieważ wypracowała je judykatura, szczególnie Sądu Najwyższego. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze, że jego celem jest wyłącznie złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada umiarkowania wyrażająca się w uwzględnieniu wszystkich okoliczności oraz skutków doznanego kalectwa ( wyrok SN z dnia 3 maja 1972 r., I CR 106/72, Monitor Prawniczy - Zestawienie Tez 2001/8 str. 4). Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach ( tak SN w wyroku z dnia 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, OSNCP 1963, nr 5, poz. 107; w wyroku z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966, poz. 92; por. też wyrok z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, Monitor Prawniczy - Zestawienie Tez 2001/8 str. 469).

Jak wskazał SN w wyroku Izby Cywilnej z dnia 10 marca 2006 r., IV CSK 80/2005, LexPolonica nr 402258, Biuletyn Sądu Najwyższego 2006/6, OSNC 2006/10 poz. 175 „Uwzględnianie stopy życiowej społeczeństwa przy określaniu wysokości zadośćuczynienia nie może podważać jego kompensacyjnej funkcji”. Zasadniczą przesłanką przy określaniu jego wysokości jest stopień natężenia krzywdy, tj. cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych ( uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r. III CZP 37/73, OSNCP 1974/9 poz. 145). Decydujące znaczenie mają rzutujące na rozmiar krzywdy okoliczności uwzględnione przez sądy orzekające, takie jak rodzaj, charakter, długotrwałość i intensywność cierpień fizycznych i psychicznych, stopień i trwałość kalectwa. Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 15 lutego 2006 r., IV CK 384/2005, LexPolonica nr 1354994 wskazano, że ocena kryteriów decydujących o wysokości zadośćuczynienia musi odnosić się do okoliczności konkretnej sprawy. Porównywanie wysokości zasądzonego w różnych sprawach zadośćuczynienia, nie może prowadzić do prawidłowego rozstrzygnięcia. Zawsze bowiem można wskazać przykład sprawy, w której zasądzono tytułem zadośćuczynienia kwotę wyższą lub niższą. Nie da się przy tym w sposób wymierny ocenić, czy doznana przez poszkodowanego krzywda jest większa czy mniejsza niż krzywda doznana przez innego poszkodowanego, na rzecz którego w innej sprawie zasądzono inną kwotę .

Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie doznanych i odczuwanych cierpień, winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Charakter kompensacyjny szkody niemajątkowej - krzywdy musi wyrażać się w odczuwalnej ekonomicznie wartości, przy czym owa odczuwalna ekonomicznie wartość ma być utrzymana w rozsądnych granicach wyznaczonych przez aktualne warunki i przeciętną stopę życiową społeczeństwa.

Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę (art. 445 § 1 k.c.) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym ( por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 czerwca 1999 r. I UKN 681/98, LexPolonica nr 346071, OSNAPiUS 2000/16 poz. 626).

Oceniając zasadność wysokości dochodzonego przez powódkę zadośćuczynienia sąd miał na względzie rozmiar oraz charakter odniesionych przez nią obrażeń , długotrwałość procesu leczenia , komplikacje w trakcie leczenia , trwałe następstwa odniesionych obrażeń , doznane przez nią cierpienia fizyczne oraz psychiczne . Nie może umknąć z pola widzenia również fakt , iż powódka jest osobą w podeszłym wieku ( 83 lata ) , a wypadek negatywnie wpłynął nie tylko na jej stan zdrowia , ale i również życie osobiste wprowadzając czasowe ograniczenia i zmuszając do rezygnacji z wcześniejszych aktywności . Następstwa wypadku zostały szczegółowo omówione powyżej i w ocenie Sądu Rejonowego były dość znaczne . W omawianej sprawie Sąd nie mógł pominąć dolegliwości bólowych, które pojawiły się po wypadku, w postaci bólu żeber u powódki i które utrzymują się do dnia dzisiejszego. Powódka wskazywała, że przebyte zdarzenie w istotny sposób zmieniło jej dotychczasowe życie, z uwagi na fakt, iż ucierpiało jej życie towarzyskie. Powódka nie porusza się już transportem zbiorowym oraz nie wychodzi do kościoła. Sąd jednak wziął pod uwagę fakt, iż powódka jest starszą osobą ( 83 lata ) , której aktywność zmniejszyła się również ze względu na wiek. Tak też wskazała córka powódki – A. Z., która zeznała, że powódka radzi sobie sama i choć jest mniej aktywna, to jest to również związane z wiekiem. Nadto A. Z. wskazała, że powódka nie porusza się już autobusami również ze względu na wiek i jeżeli potrzebuje zawiezienia w pewne miejsce, to bliscy jej towarzyszą lub ją zawożą.

Sąd miał na uwadze fakt, iż powódka po wypadku odczuwała ból, a nadto uciążliwym były dla niej problemy z gojeniem się rany na nodze. Ponadto powódka po wypadku miała również problemy ze snem, z uwagi na odczuwany ból. Wypadek i jego następstwa spowodowały również pogorszenie stanu psychicznego powódki, pogorszenie samopoczucia z uwagi na ból fizyczny, poczucie niezaradności. Wprawdzie brak jest w materiale dowodowym potwierdzenia, że powódka doznała uszczerbku na zdrowiu psychicznym, jednak jak sama powódka zeznała, od wypadku czuje się „do niczego”.

Wreszcie Sąd miał na uwadze, że rokowania co do stanu zdrowia powódki na przyszłość są pomyślne. Brak jest podstaw do przyjęcia wystąpienia ujemnych następstw po doznanych w dniu 18.10.2019 r. obrażeniach. Rana uda powódki jest już zagojona , bez upośledzenia funkcji kończyny dolnej. Stłuczenia brzucha, grzbietu nie spowodowały długotrwałych następstw. Złamania żeber nie spowodowały zniekształcenia klatki piersiowej i klinicznych objawów upośledzenia funkcji oddechowej. Wypadek spowodował u powódki niepełnosprawność towarzyską oraz rodzinną, jednak krótkotrwale, na okres 2 miesięcy. Po tym okresie powódka na nowo może prowadzić życie towarzyskie i rodzinne, wszelkie ograniczenia w tym zakresie nie wynikają z następstw wypadku. Być może ich przyczyną jest podeszły wiek powódki .

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania , że wypłacone dotychczas powódce zadośćuczynienie w kwocie 4.500 zł nie spełniło swojej kompensacyjnej roli i nie jest adekwatne do doznanych przez nią cierpień fizycznych i psychicznych . Zdaniem Sądu , w pełni zasadnym jest przyznanie powódce dopłaty do już wypłaconego zadośćuczynienia w kwocie 5.500 zł , co łącznie stanowić będzie kwotę 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za skutki wypadku z dnia 18.10.2019 r . W ocenie Sądu kwota ta z jednej strony odpowiada stopniowi krzywdy doznanej przez powódkę , tak fizycznej, jak i psychicznej oraz skutkom, których doznała w codziennym życiu osobistym i społecznym, stanowiąc dla niej odczuwalną wartość, a z drugiej opowiada aktualnym stosunkom majątkowym panującym w społeczeństwie, co wyklucza uznanie powyższej kwoty za nadmierną. Taką też kwotę sąd zasądził od pozwanego ubezpieczyciela na rzecz powódki orzekając jak w punkcie I sentencji wyroku .

Odnosząc się zaś do żądania powódki z tytułu odszkodowania związanego z kosztami opieki wskazać należy , iż z przeprowadzonej w sprawie opinii biegłego z dziedziny chirurgii urazowo-ortopedycznej wynika , że doznane przez powódkę obrażenia mogły powodować konieczność korzystania z częściowej pomocy osób trzecich przez okres około 5 tygodni - przy ubieraniu się i myciu, robieniu zakupów, w wymiarze średnio 1,5 godz. dziennie.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego , pozwana spółka uznała wymiar opieki osób trzecich nad powódką przez okres 6 tygodni w wymiarze po 1,5 godziny oraz przez okres kolejnych 5 tygodni w wymiarze po 0,5 godziny i z tego tytułu wypłaciła powódce odszkodowanie w wysokości 858,94 zł. Stawka za opiekę w wysokości 10,67 zł / h nie była sporna pomiędzy stronami. W związku z powyższym uznać należało , iż pozwana spółka wypłaciła odszkodowanie z tytułu pokrycia kosztów opieki nad powódką w pełnej wysokości , a nawet więcej, niż wskazał biegły w niekwestionowanej przez strony opinii z dnia 11 lipca 2022 r . Tym samym dochodzenie przez powódkę odszkodowania z tytułu kosztów opieki w kwocie 1.045,60 zł nie było uzasadnione . Dlatego też w punkcie II sentencji wyroku sąd oddalił bezzasadne roszczenia powódki z tytułu zadośćuczynienia powyżej kwoty 5.500 zł oraz kwoty odszkodowania z tytułu opieki w wysokości 1.045,60 zł .

Zasadą prawa cywilnego jest, że dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Niespełnienie świadczenia w terminie powoduje po stronie dłużnika konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie (§ 2 art. 481 k.c.).

W niniejszej sprawie Sąd zasądził odsetki od zasądzonej na rzecz powódki kwoty 5.500 zł od dnia wydania wyroku, tj. od dnia 24 stycznia 2023 roku. Zgodnie bowiem z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 sierpnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 693/11: „regułą jest, iż wymagalność roszczenia z tytułu zadośćuczynienia powstaje z chwilą wyrokowania, niezależnie od tego, czy obowiązany był wcześniej wzywany przez poszkodowanego do zapłaty”.

Stan faktyczny Sąd ustalił jako bezsporny, na podstawie powołanych wyżej dowodów, w tym dowodów z dokumentacji medycznej, przesłuchania powódki, zeznań świadka A. Z. oraz opinii biegłego z dziedziny chirurgii urazowo-ortopedycznej . Oceniając opinię biegłego Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zawartych w jej treści wniosków, opinia ta była bowiem rzetelna, jasna, logiczna oraz w sposób wyczerpujący objaśniająca budzące wątpliwości kwestie. Opinia ta w pełni odnosiła się do zagadnień będących jej przedmiotem, wnioski biegłego nie budzą przy tym wątpliwości w świetle zasad wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a jednocześnie opinia została sporządzona w sposób umożliwiający prześledzenie – z punktu widzenia zasad wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania – analizy przez biegłego zagadnień będących jej przedmiotem. Nadto opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Orzeczenie o kosztach postępowania Sąd oparł o przepis art. 98 § 1, 1 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Zgodnie bowiem z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Na koszty poniesione przez powódkę składały się opłata od pozwu w wysokości 1.000 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, wynagrodzenie dla pełnomocnika powódki w osobie radcy prawnego w wysokości 3.600 zł obliczone na podstawie §2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015. poz. 1804 ze zm.) oraz zaliczka na biegłego w kwocie 500 zł, a więc łącznie kwota 5.117 zł. W związku z faktem, iż określenie należnej powódce sumy zależało od oceny Sądu, w punkcie III sentencji wyroku sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.117 zł tytułem zwrotu całości poniesionych przez nią kosztów procesu.

W punkcie IV sentencji wyroku Sąd, na podstawie przepisu art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin Centrum w Szczecinie kwotę 77,56 zł tytułem pozostałej części należnych kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa – wydatków na sporządzenie opinii biegłego, które w tej części nie znalazły pokrycia w uiszczonej przez powódkę zaliczce.

Sędzia Agnieszka Kuryłas