Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 830/21

UZASADNIENIE

postanowienia z 30 wrze śnia 2022 r.

Prezydent miasta stołecznego W. wniósł o orzeczenie przepadku samochodu marki O. nr rejestracyjny (...) na rzecz gminy (...) W. oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wniosku podniósł, że pojazd marki O. o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność A. J., został usunięty z drogi publicznej i umieszczony na parkingu strzeżonym.

Kurator uczestnika wniósł o oddalenie wniosku. Podniósł, że właściciel pojazdu nie został prawidłowo zawiadomiony o usunięciu pojazdu z drogi publicznej i umieszczeniu na parkingu strzeżonym.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 listopada 2017 r. Straż Miejska (...) W. III Oddział (...) wydał dyspozycję usunięcia pojazdu O. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiącego własność A. J., z ulicy (...) w W.. Pojazd został umieszczony na parkingu strzeżonym przy ulicy (...) w W.. W dniu 23 lutego 2018 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawiadomiła Zarząd Dróg Miejskich, że na terenie parkingu depozytowego w W. od 22 listopada 2017 r. przechowywany jest pojazd marki O. (...) o nr. rej. (...), któremu upłynął trzymiesięczny okres przechowywania.

W dniach 28 listopada 2017 r., 24 stycznia 2018 r., 27 lutego 2018 r. i 13 marca 2018 r. Straż Miejska (...) W. III Oddział (...) sporządziła powiadomienie o usunięciu pojazdu z pouczeniem o przepadku pojazdu. W dniach 5 marca 2018 r., 12 marca 2018 r., 14 marca 2018 r. funkcjonariusz Straży Miejskiej podjął próby doręczenia A. J. wezwania. W rozmowie z administratorem domu ustalił, że A. J. rok wcześniej sprzedała mieszkanie i wyprowadziła się. Kontakt telefoniczny na numer podany przez administratora domu nie powiódł się.

(dowody: dyspozycja usuni ęcia pojazdu i zdjęcia k. 15-21, powiadomienia k. 8-8v, 10-10v, 22-22v, 23-23v, notatka urzędowa k. 9, wydruk z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców k. 12-13, pismo k. 24)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości Sądu, wobec czego Sąd obdarzył te dowody walorami wiarygodności i mocy dowodowej.

Postanowieniem z 26 maja 2022 r. Sąd ustanowił dla nieznanej z miejsca pobytu A. J. kuratora w osobie r. pr. M. T..

S ąd zważył, co następuje:

Wniosek okazał się niezasadny.

Zgodnie z art. 130a ust. 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym (dalej: prd) pojazd jest usuwany z drogi na koszt właściciela w przypadku:

1) pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu;

2) nieokazania przez kierującego dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie, jeżeli pojazd ten jest zarejestrowany w kraju, o którym mowa w art. 129 ust. 2 pkt 8 lit. c;

3) przekroczenia wymiarów, dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych w przepisach ruchu drogowego, chyba że istnieje możliwość skierowania pojazdu na pobliską drogę, na której dopuszczalny jest ruch takiego pojazdu;

4) pozostawienia pojazdu nieoznakowanego kartą parkingową, w miejscu przeznaczonym dla pojazdu kierowanego przez osoby wymienione w art. 8 ust. 1 i 2;

5) pozostawienia pojazdu w miejscu obowiązywania znaku wskazującego, że zaparkowany pojazd zostanie usunięty na koszt właściciela;

6) kierowania nim przez osobę nieposiadającą uprawnienia do kierowania pojazdami albo której zatrzymano prawo jazdy i nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu przez przekazanie go osobie znajdującej się w nim i posiadającej uprawnienie do kierowania tym pojazdem; przepisu nie stosuje się, jeżeli kierujący posiada pokwitowanie, o którym mowa w art. 135 ust. 4 lub 5 albo w art. 135a ust. 5 lub 6, upoważniające do kierowania pojazdem. W myśl art. 130a ust. 10 i 10a prd starosta w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1 lub 2, występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona nie odebrała pojazdu w terminie 3 miesięcy od dnia jego usunięcia. Powiadomienie zawiera pouczenie o skutkach nieodebrania pojazdu. Starosta występuje z wnioskiem, o którym mowa w ust. 10, nie wcześniej niż przed upływem 30 dni od dnia powiadomienia. Stosownie do treści § 3 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie usuwania pojazdów, których używanie może zagrażać bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu drogowego albo utrudniających prowadzenie akcji ratowniczej z 22 czerwca 2011 r. [tj. z dnia 19 listopada 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2285)] podmiot, który wydał dyspozycję, po usunięciu pojazdu powiadamia o tym niezwłocznie właściciela pojazdu. Zgodnie z § 3 ust. 2 tego rozporządzenia powiadomienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, powinno mieć formę pisemną; przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego [(Dz.U. z 2018 r. poz. 2096) dalej: kpa] o doręczeniach stosuje się odpowiednio. W myśl art. 48 § 1 kpa pisma skierowane do osób nieznanych z miejsca pobytu, dla których sąd nie wyznaczył przedstawiciela, doręcza się przedstawicielowi ustanowionemu w myśl art. 34. Wedle art. 34 §§ 1 i 2 kpa organ administracji publicznej wystąpi do sądu z wnioskiem o wyznaczenie przedstawiciela dla osoby nieobecnej lub niezdolnej do czynności prawnych, o ile przedstawiciel nie został już wyznaczony. W przypadku konieczności podjęcia czynności niecierpiącej zwłoki organ administracji publicznej wyznacza dla osoby nieobecnej przedstawiciela uprawnionego do działania w postępowaniu do czasu wyznaczenia dla niej przedstawiciela przez sąd.

Niewątpliwie Straż Miejska (...) W. nie dopełniła swoich obowiązków w zakresie powiadomienia ustalonego właściciela usuniętego pojazdu, w szczególności nie zastosował przepisów kpa o doręczeniach, do których odsyła wyżej powołane rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wprawdzie przepis § 3 ust. 2 tego rozporządzenia nakazuje stosować przepisy kpa odpowiednio, niemniej jednak Sąd uznał, że w okolicznościach niniejszej sprawy zachodzi stan faktyczny, będący hipotezą normy statuowanej w art. 48 § 1 kpa. Nie ma zatem przeszkód, aby przepisy kpa o doręczeniach stosować wprost. Oznacza to, że Straż Miejska winna był wystąpić do sądu o ustanowienie przedstawiciela dla nieobecnego właściciela usuniętego pojazdu i doręczyć powiadomienie o usunięciu pojazdu do rąk tegoż przedstawiciela. Z akt sprawy w sposób oczywisty wynika, że wnioskodawca takich działań nie podjął. Podejmowane przez Straż Miejską działania, mające na celu doręczenie właścicielowi usuniętego pojazdu powiadomienia o usunięciu pojazdu, należy ocenić jako nieskuteczne. W aktach sprawy znajdują się powiadomienia kierowane na adresy A. J. w W. i w B., brak jednak dowodów na wysłanie tych powiadomień czy to przez operatora pocztowego czy w inny sposób oraz na doręczenie ich A. J.. Podjęta próba doręczenia wezwania bezpośrednio do rąk A. J. nie powiodła się ze względu na wyprowadzenie się jej z tego miejsca zamieszkania.

Zgodnie z art. 130a ust. 10e prd w sprawach o przepadek pojazdu sąd stwierdza, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia przepadku, w szczególności, czy usunięcie pojazdu było zasadne i czy w poszukiwaniu osoby uprawnionej do jego odbioru, dołożono należytej staranności oraz czy orzeczenie przepadku nie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy prowadzi do przekonania, że w tym przypadku orzeczenie przepadku byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Poza wyżej omówionymi nieprawidłowościami w zakresie realizacji ustawowego obowiązku powiadomienia właściciela usuniętego pojazdu o usunięciu pojazdu należy podkreślić, że sprawa o przepadek pojazdu dotyczy prawa własności zarówno w rozumieniu przepisów prawa rzeczowego (art. 140 i nast. kc), jak również konstytucyjnego. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. w art. 21 ust. ust. 1 i 2 stanowi, że Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem, a w art. 64 ust. ust. 1-3 stanowi, że każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Z powołanych wyżej przepisów Konstytucji RP płynie zasadnicza dyrektywa wykładni przepisów prawa, na mocy których może nastąpić odjęcie prawa własności, że przepisy te winny być wykładane restrykcyjnie in favorem proprietatis.

Mając powyższe na względzie, Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w myśl art. 520 § 3 kpc. Interesy stron były w niniejszej sprawie sprzeczne, a wniosek został oddalony w całości. Z tego względu wnioskodawca winien ponieść koszty wynagrodzenia kuratora. Wysokość tych kosztów Sąd ustalił na podstawie § 1 ust. 1 i § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej w związku z § 8 ust. 1 pkt 3) i § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, powiększoną o podatek od towarów i usług wedle stawki 23%.

Z tych względów Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji.

S. P. ł S.

Zarządzenie: odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.