Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 521/22

POSTANOWIENIE

Dnia 1 marca 2023r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

na posiedzeniu niejawnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

po rozpoznaniu sprawy z odwołania E. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 5 października 2022r., Nr (...)

o kapitał początkowy

w przedmiocie wniosku przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z 7.02.2023r.

postanawia:

1.  oddalić wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z 7.02.2023r.

2.  odrzucić wniosek.

Sygn. akt IV U 521/22

Uzasadnienie postanowienia z 1.03.2023r.

Na rozprawie w dniu 7.02.2023r., Sąd ogłosił wyrok oddalający odwołanie E. A. od decyzji ZUS z 5.10.2022r. Odwołująca była prawidłowo zawiadomiona o terminie rozprawy oraz o nieobowiązkowym stawiennictwie na rozprawie. Odwołująca nie była obecna na ogłoszeniu wyroku w dniu 7.02.2023r.

W dniu 23.02.2023r., wpłynął wniosek E. A. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku z 7.02.2023r., wraz z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia wyroku i jego doręczenie. Wnioskodawczyni wskazywała, że w dniu 21.02.2023r. podczas rozmowy telefonicznej ustaliła, że odwołanie zostało oddalone na posiedzeniu, na które nie stawiła się z uwagi na poważne problemy zdrowotne, a także z uwagi na nieobowiązkowe stawiennictwo. Argumentowała, że jako strona działająca bez profesjonalnego pełnomocnika, która nie została w jakikolwiek sposób pouczona, nie miała wiedzy o wydaniu w sprawie wyroku przez Sąd, jak i co do możliwości złożenia wniosku o uzasadnienie w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia wyroku.

Sąd Okręgowy zważył:

Nie ulega wątpliwości, że wnioskodawczyni uchybiła terminowi żądania uzasadnienia wyroku z dnia 7.02.2023r., który upłynął z dniem 14.02.2023r., co w sprawie jest bezsporne.

Możliwość przywrócenia terminu przewiduje przepis art. 168§1 k.p.c., który stanowi, że jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie.

Jak stanowi przepis art. 169§1 i 2 kpc, pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek.

Konieczną przesłankę przywrócenia terminu procesowego stanowi brak winy po stronie osoby zamierzającej dokonać określonej czynności procesowej. O braku winy w niedokonaniu czynności procesowej w terminie z reguły świadczy zdarzenie nagłe, uniemożliwiające dokonanie tej czynności, którego strona nie mogła przewidzieć i zabezpieczyć się przed jego skutkami (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 25.08.1999r. w sprawie III CKN 542/99). Jako kryterium przy ocenie winy w uchybieniu terminu procesowego należy przyjąć obiektywny miernik staranności. Strona powinna uprawdopodobnić, że mimo całej swej staranności nie mogła dokonać czynności w terminie, a więc, że była przeszkoda od niej niezależna. Przeszkoda ta musi istnieć przez cały czas biegu terminu przewidzianego dla dokonania czynności procesowej. Do oddalenia wniosku o przywrócenie terminu dochodzi wówczas, gdy zachowanie strony nosi znamiona winy w jakiejkolwiek postaci, a zatem także niedbalstwa. Wniosek powinien zawierać uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających przywrócenie terminu. Mają to być okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu, jak też okoliczności uzasadniające dopuszczalność tego wniosku ze względu na zachowanie tygodniowego terminu do jego złożenia od daty ustania przyczyny uchybienia terminowi. Merytoryczne badanie wniosku o przywrócenie terminu polega na ocenie, czy strona nie zachowała terminu do dokonania czynności procesowej bez swojej winy, tj. czy zachowała należytą staranność człowieka przejawiającego dbałość o swe własne, ważne życiowo sprawy (por. postanowienie SN z 29.04.2009r., II Cz 22/09, postanowienie SN z 29.10.1999r., I CKN 556/98, postanowienie SN z 12.01.1999, II UKN 667/98, 10.01.2007r., I CZ 108/06).

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że przy ocenie winy strony w uchybieniu terminu bierze się pod uwagę miernik należytej staranności, jakiej można wymagać od strony przejawiającej dbałość o swoje własne, życiowo ważne sprawy, a analizy tej dokonuje się przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy (porównaj m. in. orzeczenia Sądu Najwyższego z 27.10.1998r. II PKN 385/98, z 26.04.2007r. III CZ 22/07).

Niewątpliwie uprawdopodobnienie podstaw wniosku oznacza złagodzenie rygorów dowodowych odnośnie okoliczności usprawiedliwiających niedopełnienie czynności procesowej w terminie (por. postanowienie SN z 12.05.2006r., sygn. akt V CZ 29/06). Chociaż jest wyjątkiem od reguły formalnego przeprowadzenia dowodu, działającym na korzyść strony powołującej się na określony fakt, to jednak nie oznacza to, że może ono w każdej sytuacji opierać się tylko na samych twierdzeniach strony (por. postanowienie SN z 19.05.2006r., III CZ 28/06).

W ocenie Sądu okoliczności wskazane przez stronę na uzasadnienie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z 7.02.2023r., nie usprawiedliwiają spóźnienia w dokonaniu tej czynności. Przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej jest możliwe w wypadku wskazania tylko takiej przyczyny niedochowania terminu, która była od strony niezależna. Do kategorii tej nie można zaliczyć braku wiedzy o wydaniu wyroku oraz możliwości złożenia wniosku o uzasadnienie, jako strony działającej bez profesjonalnego pełnomocnika. Odwołująca się została poinformowana w dniu 17.01.2023r. o terminie rozprawy z 7.02.2023r. i miała możliwość zasięgnięcia chociażby telefonicznej informacji o sprawie, nawet jeśli stawiennictwo na rozprawie nie było obowiązkowe. Podnieść bowiem należy, że strona postępowania zawsze ma możliwość upewnienia się w tej kwestii (także choćby przez "dopytanie" co do pouczeń wygłaszanych przez sąd) i takie postąpienie nie wykracza poza ramy zwykłej staranności w dochowaniu terminu. Tymczasem odwołująca się tego obowiązku zaniechała. Nadto skarżąca nie uprawdopodobniła, że w okresie biegu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, stan zdrowia uniemożliwiał jej prawidłowe zajmowanie się zarówno sprawami życia codziennego, jak i przede wszystkim sprawami urzędowymi czy sądowymi, w tym dokonanie czynności procesowej.

Reasumując, okoliczności podnoszone przez skarżącą , nie dają podstaw do przywrócenia terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku z 7.02.2023r. , skutkując oddaleniem wniosku. Konsekwencją powyższego jest odrzucenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z uwagi na jego złożenie po terminie, na podstawie art. 328§4 k.p.c.