Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

11 stycznia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesław Jakubiec

Sędziowie/Ławnicy: -/-

Protokolant : sekretarz sądowy Izabela Niedobecka-Kępa

po rozpoznaniu 11 stycznia 2023 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy M. F.

przy udziale zainteresowanego ./.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania M. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 19 lipca 2022 roku

sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób że przyznaje ubezpieczonej M. F. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 lipca 2022 do 13 lipca 2022 roku.

Sygn. akt V U 257/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 19 lipca 2022 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej M. F. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 lipca do 13 lipca 2022 roku. W uzasadnieniu organ wskazał, że zaświadczenie lekarskie dotyczące ww. okresu zostało wystawione w dniu 29.06.2022 r. a zatem nie spełnia warunków określonych w rozporządzeniu z dnia 10.11.2015 r. i w związku z tym nie może stanowić podstawy przyznania zasiłku.

W odwołaniu ubezpieczona nie zgodziła się z wydaną decyzją organu rentowego. Wskazała, że zaświadczenie zostało wystawione na przyśpieszonej na prośbę lekarza wizycie ze względu na jego urlop od dnia 30.06.2022 r. . Dodała, zwolnienie lekarskie związane było z jej ciążą- była wtedy 4 tygodnie przed porodem.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

Sąd ustalił co następuje:

M. F. prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu podlegała ubezpieczeniu chorobowemu.

W roku 2022 ubezpieczona była w ciąży, którą prowadził jej lekarz ginekolog J. P. (1). W związku z zaplanowanym przez ww. lekarza urlopem (od 30.06.2022 r.) ubezpieczona została poproszona o przybycie na wcześniejszą wizytę (na 29.06.2022 r.) niż pierwotnie planowaną. Ubezpieczona była już wtedy w ostatnim miesiącu ciąży Na zakończenie wizyty w dniu 29.06.2022 r. lekarz wystawił ubezpieczonej zaświadczenie lekarskie seria (...) wskazujące na niezdolność ubezpieczonej do pracy w okresie od 1 lipca do 13 lipca 2022 r. .

W dniu 30.06.2022 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie jej zasiłku chorobowego za ww. okres.

Ubezpieczona otrzymała zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy za kolejny okres od 14.07. do 29.07.2022 r.

Ubezpieczona urodziła dziecko w dniu 26.07.2022 r. metodą cesarskiego cięcia.

Decyzją z 19 lipca 2022 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 lipca do 13 lipca 2022 roku. W uzasadnieniu organ wskazał, że zaświadczenie lekarskie dotyczące ww. okresu zostało wystawione w dniu 29.06.2022 r., a zatem nie spełnia warunków określonych w rozporządzeniu MPiPS z dnia 10.11.2015 r. i w związku z tym nie może stanowić podstawy przyznania zasiłku.

Dowód: akta organu rentowego: zaświadczenie płatnika składek ; zestawienie świadczeń, decyzja ZUS z 19.07.2022 r., zaświadczenie lekarza J. P. z 3.08.2022 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, dowody te tworzyły spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy.

Z uwagi na nieusprawiedliwione niestawiennictwa ubezpieczonej Sąd pominął dowód z jej przesłuchania.

Sąd zważył co następuje:

Jak stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zmianami) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z art. 53 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne albo konieczność osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny są zaświadczenia lekarskie, o których mowa w art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7, albo wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych upoważnia do wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lekarza.

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne lub o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny:

1) następuje po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny;

2) jest dokumentowane w dokumentacji medycznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (art. 55 ust. 4)

Ustawodawca, na podstawie art. 59a. ww. ustawy, udzielił delegacji ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego aby w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia i po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi w drodze rozporządzenia m.in. tryb i sposób orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia. Ministra Pracy i Polityki Społecznej

w dniu 10 listopada 2015 r. wydał rozporządzenie regulujące powyższą kwestię, gdzie m.in. w § 7 określone zostało, że zaświadczenie lekarskie wystawia się na okres od dnia, w którym przeprowadzono badanie, lub od dnia bezpośrednio następującego po dniu badania. Zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres rozpoczynający się po dniu badania, nie później jednak niż 4. dnia po dniu badania, jeżeli:

1) bezpośrednio po dniu badania przypadają dni wolne od pracy;

2) badanie jest przeprowadzane w okresie wcześniej orzeczonej czasowej niezdolności do pracy.

Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczona otrzymała zasadnie zaświadczenie lekarskie stwierdzające jej niezdolność do pracy za okres od 1.07 do 13.07.2022 r. i zaświadczenie to zostało wystawione po przeprowadzeniu badania przez osobę do tego ustawowo upoważnioną. Pomimo tego organ kwestionuje możliwość uznania tego zaświadczenia za podstawę do wypłaty ubezpieczonej zasiłku powołując się na przepisy ww. rozporządzenia i wskazując, że przedmiotowe zaświadczenie zostało wystawione dwa dni przed okresem którego to zaświadczenie dotyczy. W ocenie organu nie zachodzą żadne wskazane § 7 ww. rozporządzenia okoliczności uzasadniające wystawienie zaświadczenie na okres rozpoczynający się po dniu badania.

Zdaniem Sądu, mając na uwadze okoliczności tej konkretnej sprawy, organ zastosował nieprawidłową interpretację przepisów ustawowych. Wykładania przepisów ustawowych powinna mieć pierwszeństwo przed przepisami rozporządzenia w sytuacji, gdy przepisy rozporządzania nie realizują prawidłowo celów ustawowych. Podkreślić jeszcze raz należy, że organ nie kwestionuje tego, że ubezpieczona od 1.07.2022 r. była osobą niezdolną do pracy w związku z ciążą a badanie ubezpieczonej stwierdzające ten stan miało miejsce w dniu 29.06.2022 r., w tej sytuacji wystawienie zaświadczenia lekarskiego dwa dni przed okresem (którego to zaświadczenie dotyczy) przez lekarza ginekologa (od wielu miesięcy ją prowadzącego) nie stanowi naruszenia przepisów i nie może pozbawiać ubezpieczoną prawa do należnego jej świadczenia. Zauważyć należy, iż ustawodawca dopuszcza pewną fikcję prawną w postaci możliwość wystawienia przez lekarza zaświadczenia za okres sprzed badania lub nawet kilku dni po badaniu. Minister PiPS w rozporządzeniu tak ustalił (chociaż mógł też inaczej), że nie ma żadnego problemu, gdy w zaświadczeniu lekarz wskaże, że niezdolność zaczyna się dopiero od dnia następnego. Opisano też sytuacje, które mogą mieć wpływ na wystawienie zaświadczenie za okres aż na 4 dni do przodu. Nie należy tylko literalnie odczytywać tych przepisów, bo nie wypełniają one prawidłowo dyspozycji ustawowej. W ocenie Sądu zresztą sytuacja ubezpieczonej znajduje się pomiędzy ww. opisanymi sytuacjami, tylko nie została właściwie wyartykułowana ww. przepisie. Zauważyć należy, iż ubezpieczona znajdowała się wówczas w ostatnim okresie ciąży i była uprawniona do otrzymania niezdolności do pracy już od dnia badania, jednak chciała aby została ona określona od daty jaka jej wcześniej bardziej z różnych powodów odpowiadała. Na taką decyzję bezsprzecznie wpływ miała okoliczność, że nie miała statusu pracownika tylko osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Przepisy regulujące kwestię wystawiania zaświadczeń lekarskich mają na celu zasadniczo zapobieganiu nadużyć. W ocenie Sądu wystawienie zaświadczenia 2 dni przed wskazanym w nim okresem niezdolności przebadanej ubezpieczonej (która jest w ostatnim okresie ciąży) nie może być uznane za jakąkolwiek formę nadużycia lub obejścia prawa.

Istotną okolicznością w sprawie jest, że ubezpieczona nie miała świadomości tego, że lekarz wystawiając jej 29.06.2022 r. zaświadczenie lekarskie narusza w jakimś zakresie przepisy. Inicjatywa wcześniejszej wizyty (badania) i wystawienia zaświadczenia z wcześniejszą datą niż okres którego dotyczy wyszła od lekarza J. P. i ubezpieczona nie może ponosić negatywnych konsekwencji niewłaściwego (według organu) postępowania lekarza.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej M. F. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1.07. do 13.07. 2022 roku.

Sędzia Wiesław Jakubiec