Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 812/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 21 września 2022r. sygn. II K 1211/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

podniesiony przez prokuratora:

1. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść poprzez uznanie, iż stopień społecznej szkodliwości czynu i stopień winy oskarżonego nie są znaczne, a jego postawa i warunki osobiste prowadzą do przekonania, że będzie on w przyszłości przestrzegał porządku prawnego, co skutkowało niezasadnym warunkowym umorzeniem postępowania karnego;

podniesione przez obrońcę:

2. zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodu z zawartego przez oskarżonego ze spółką działającą pod firmą (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. porozumienia w sprawie rozwiązania umowy z dnia 1 stycznia 2019r., sprowadzającej się do twierdzenia, iż zawarcie tego porozumienia było celowe, nacechowane złą wolą i zmierzające do umyślnego uchylania się od płacenia alimentów, podczas gdy oskarżony nie miał w dniu 30 kwietnia 2019r. świadomości wydania w dniu 18 kwietnia 2019r. przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim orzeczenia w sprawie I.C.346/19 tj. postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniej córki, a zawarcie porozumienia było spowodowane decyzją przedstawicieli spółki, którzy nie chcieli współpracować z oskarżonym mającym liczne zadłużenia ściągane w drodze egzekucji komorniczych, a która to obraza przepisu miała wpływ na treść wydanego orzeczenia, albowiem doprowadziła do nieprawidłowych ustaleń sądu rejonowego w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego;

3. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, polegający na ustaleniu, iż oskarżony od początku nie zamierzał realizować treści zapadłego rozstrzygnięcia sądowego w przedmiocie świadczeń alimentacyjnych na rzecz córki, a jego postawa świadczy o realizacji znamienia uchylania się, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego w sprawie całokształtu dowodów winna prowadzić do odmiennego wniosku, w szczególności gdy oskarżony płacił alimenty jeszcze przed wydaniem orzeczenia sądowego, nie uchylał się od tego obowiązku, natomiast brak uiszczenia alimentów w pełnej wysokości spowodowany był przyczynami obiektywnymi (liczne zadłużenia i postępowania komornicze, wysokie zadłużenia powstałe w czasach trwania związku małżeńskiego, brak możliwości znalezienia pracy);

4. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, polegający na ustaleniu, iż oskarżony wykazywał lekceważącą, bierna podstawę celem podjęcia zatrudnienia, podczas gdy w rozpoznawanej sprawie prawidłowa ocena zgromadzonego w sprawie całokształtu dowodów winna prowadzić do odmiennego wniosku, a oskarżony podjął rzeczywisty trud zmierzający do podjęcia aktywności zawodowej, mający umożliwić realizację świadczeń alimentacyjnych na rzecz córki m.inn. wysyłając systematyczne aplikacje za pośrednictwem pracuj.pl, zakładając spółki prawa brytyjskiego celem nawiązania współpracy z innymi podmiotami gospodarczymi, podejmując prace dorywcze, który to błąd miał wpływ na treść orzeczenia albowiem doprowadził do błędnych ustaleń w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1 Apelacja prokuratora okazała się być niezasadna.

Skarżący podstawił zaskarżonemu orzeczeniu zarzut błędu w ustaleniach faktycznych poprzez błędne uznanie, że stopień winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego nie są znaczne, a postawa i warunki osobiste A. (wcześniej A. A. (2)) S. prowadzą do przekonania, że pomimo umorzenia będzie on w przyszłości przestrzegał porządku prawnego. Analiza uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego prowadzi także do wniosku, iż spośród dwóch w/w kwantyfikatorów (stopień winy, stopień społecznej szkodliwości), które muszą wystąpić kumulatywnie, w ocenie prokuratora to stopień winy oskarżonego przekraczał próg określony w art. 66 § 1 kk. Tymczasem wbrew temu, sąd rejonowy prawidłowo dostrzegł i ocenił wszystkie okoliczności rzutujące na ocenę stopnia obu w/w przesłanek.

Na wstępie już należy także podnieść, że sąd rejonowy dokonał odmiennych od oskarżyciela publicznego ustaleń w zakresie narażania córki przez oskarżonego na niemożność zaspokojenia jej podstawowych potrzeb życiowych. Ustaleń tych nie zakwestionowano, także w ocenie sądu okręgowego dokonana w konsekwencji powyższego zmiana kalifikacji prawno-karnej przypisanego czynu jest prawidłowa. Ostatecznie oskarżonemu przypisano popełnienia czynu, o jakim mowa w art. 209 §1 kk, który jest zagrożony karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Oczywiście zagrożenie karą to główny wyznacznik stopnia społecznej szkodliwości jakiegoś bezprawnego zachowania, a nie winy sprawcy - tym nie mniej w sposób pośredni wpływa na ocenę stopnia tej winy, skoro i sprawca ma świadomość „większej”, czy „mniejszej” powagi swojego zachowania dla porządku prawnego. Ustalono, że oskarżony miał świadomość, iż jego córka – na skutek zachowania ojca – nie jest narażana na niemożność zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Prokurator zaakcentował takie okoliczności sprawy, jak działanie sprawcy z premedytacją zmierzające „ do ukrywania majątku przed pozostałymi wierzycielami” i późniejsze „ wykreowanie” wobec siebie trudnej sytuacji finansowej, poprzez rezygnację z bardzo dobrze płatnej pracy. Zdaniem sądu okręgowego nie sposób jest twierdzić o celowym „ukrywaniu” majątku przez oskarżonego przed pozostałymi, licznymi wierzycielami. Kodeks karny przewiduje odpowiedzialność karną tego, kto udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku - w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości (art. 300 §1 kk). Oskarżonemu ani nie zarzucono, ani nie przypisano przestępstwa związanego z bezprawnym ukrywaniem majątku, czy innego przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym. Fakt, iż oskarżony uchylał się od pełnej alimentacji, co zostało uznane za wypełnienie przesłanek czynu, o jakim mowa w art. 209 §1 kk, sam w sobie nie przesądza jeszcze, że stopień jego winy musiał być wyższy niż znaczny. Wyjaśnienia oskarżonego, w których przekonuje o swojej trudnej sytuacji finansowej – to linia obrony przyjęta w sprawie, do której oskarżony ma prawo. Podobnie należy ocenić podnoszone przez prokuratora „bagatelizowanie” obowiązku alimentacyjnego.

Reasumując: to sąd rejonowy prawidłowo ocenił całokształt zachowania oskarżonego, w tym stopień winy i społecznej szkodliwości przypisanego zachowania oraz uznał, że pomimo umorzenia postępowania sprawca nie wejdzie już pomocnie w konflikt z prawem. Przekonująco brzmią w szczególności wywody tego sądu, gdy rozważa prawne konsekwencje związane ze skazaniem dla osoby oskarżonego. Właśnie one stanowią najbardziej pewny element założenia, że sprawca nie popełni już w przyszłości żadnego przestępstwa. Można stwierdzić, że oskarżony poprzez przedmiotową sprawę „otarł” się o sytuację, w której - z powodów swojej ewentualnej karalności - jego przyszła kariera mogłaby lec w gruzach. Prawidłowo oceniono zasadność takiej, a nie innej represji karnej zastosowanej wobec sprawcy.

Orzeczenie o warunkowym umorzeniu przedmiotowego postepowania karnego na okres próby 2 lat, w którym dodatkowo zobowiązano oskarżonego do bieżącego wywiązywała się z obowiązku alimentacyjnego wobec córki i zasadzono kwotę 1000 zł. świadczenia pieniężnego, nie razi także niewspółmiernością w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk. W orzecznictwie trafnie podkreśla się, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985, nr 7-8, poz.60). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739).

Reasumując: sąd odwoławczy podziela dokonane przez sąd I instancji ustalenia faktyczne, w tym w zakresie stopnia winy sprawcy, przez prymat podniesionych powyżej, w tym negatywnych skutków, jakie dla dobrostanu córki poczyniło zachowanie oskarżonego.

Ad. 2.

Apelację obrońcy zmierzającą do ustalenia, iż oskarżony nie uchylał się od obowiązku alimentacyjnego, co wino doprowadzić do uniewinnienia A. S., uznano za niezasadną.

Analiza apelacji obrońcy prowadzi do wniosku, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych (pkt II i III apelacji) miał być związany po pierwsze: z uprzednią nieprawidłową oceną dowodu z dokumentu tj. porozumienia zawartego przez oskarżonego w dniu 1 stycznia 2019r. oraz po drugie: z brakiem uwzględnienia całokształtu sprawy (brak świadomości wydanego orzeczenia sądowego, liczne zadłużenia powstałe jeszcze w trakcie trwania związku małżeńskiego i postępowania komornicze z nimi związane, podejmowane starania o znalezienie pracy) – w tej sytuacji powyższe zostaną omówione łącznie.

Wbrew twierdzeniom obrońcy nie sposób zgodzić się z zarzutami w kwestii błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mających wpływ na jego treść, a który to zarzut winien doprowadzić do wydania orzeczenia uniewinniającego - albowiem sąd I instancji błędu takiego się nie dopuścił.

Należy także podkreślić, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien dążyć do wykazania konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, których miał dopuścił się Sąd meriti przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach oskarżonego skarżącego wyrok, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.10.2010r., II Aka 162/10). Innymi słowy: sama możliwość przeciwstawienia poczynionym przez Sąd ustaleniom odmiennego punktu widzenia, nie stanowi uzasadnienia stwierdzenia, iż Sąd dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych. Przyjmuje się również, iż błąd w ustaleniach faktycznych nie jest zarzutem samodzielnym. W praktyce każdy taki błąd jest bowiem skutkiem naruszenia przepisów postępowania, lecz nie odwrotnie. Jeśli bowiem Sąd przeprowadzi postępowanie, zachowując wszystkie reguły i zasady rzetelnego procesu, nie ma możliwości postawienia mu skutecznie zarzutu poczynienia wadliwych ustaleń faktycznych. Wskazuje to więc, iż błąd w ustaleniach faktycznych jest zawsze wtórny wobec naruszenia przepisów postępowania i stanowi konsekwencję uchybień w procedowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, że sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania określonych w art. 7 kpk. Wbrew twierdzeniom skarżącego, zgromadzone w sprawie dowody, zostały oceniane w sposób zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego myślenia w zakresie dopuszczenia się przez oskarżonego przestępstwa, o jakim mowa w art. 209 §1 kk, w szczególności poprawnie oceniono wyjaśnienia oskarżonego, w których neguje uchylanie się od pełnej alimentacji na rzecz dziecka. Przyjęta przez oskarżonego linia obrony polegająca na całkowitym zanegowaniu negatywnego stosunku do tego obowiązku, po prostu nie mogła się ostać, gdyż zebrany i dostatecznie jednoznaczny materiał dowodowy, oceniany całościowo, prowadzi do jednak odmiennych wniosków. Oceny tej nie są w stanie skutecznie obalić, czy zmienić argumenty podnoszone przez obrońcę związane z istniejącymi zadłużeniami, w szczególności czasem ich powstania, czy wykazywane podejmowanie starań o znalezienie pracy – w oparciu o „bazę internetową” (na portalu pracuj.pl, zakładanie spółek, zamieszczanie ogłoszeń przez internet). Tak odszyfrowywane przez apelanta zamiary i świadomość oskarżonego, nie przekonują, gdy weźmie się pod uwagę oczywiste fakty: oskarżony to młody, silny i bardzo dobrze wykształcony mężczyzna, mający świadomość konieczności łożenia na utrzymanie swojego dziecka. Poprzez pryzmat własnego wykształcenia oraz doświadczeń z żoną (aktualnie byłą), wyjątkowo nawet pewną świadomość sprawy sądowej i dochodzonych alimentów, co oskarżony sam przecież przyznawał usprawiedliwiając zawarcie z matką dziecka ugody opiewającej na 3.000 zł. miesięcznych alimentów na córkę.

Kłóci się uzasadnienie wykazywane przez apelanta na poparcie tezy o braku świadomości istnienia obowiązku alimentacyjnego (uzasadnienie zarzutu nr I), z podnoszonym jednocześnie faktem, iż A. S. płacił alimenty nawet jeszcze zanim wydano sądowe orzeczenie (uzasadnienie zarzutu nr II). Okoliczności, w jakich doszło do rozstania małżonków S., a co wynika także z załączonych akt sprawy rozwodowej, są bardzo burzliwe. Wniosek o rozwód został wniesiony w dniu 11 marca 2019r. , ale strony fizycznie rozstały się jeszcze w końcu 2017r. Przesłuchana w charakterze świadka matka dziecka przekonująco opisała, że czasokres objęty przedmiotowym aktem oskarżenia poprzedzały rozmowy małżonków co do tego, kto i w jakiej wysokości winien utrzymywać córkę, a w szczególności, że oskarżony prezentował postawę, iż winien to czynić jej dziadek (ojciec matki dziecka), skoro dotychczas finansował tak córkę, jak i wnuczkę oraz wydatnie zaspokajał potrzeby całej ich rodziny. Faktycznie oskarżony nie był obecny na posiedzeniu przeprowadzonym przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. w dniu 18 kwietnia 2019r., na którym wydano postanowienie o zabezpieczeniu powództwa – zgodnie z prawem został jednak o owym posiedzeniu zawiadomiony na ostatni wiadomy dla żony (...) adres (w sprawie karnej musiało dojść do wydania postanowienia o tymczasowym aresztowaniu w/w, albowiem nie można było ustalić miejsca jego pobytu), a przesłuchana w tej sprawie w charakterze świadka A. S. zeznawała o poinformowaniu oskarżonego o pozwie, terminie w sprawie rozwodowej, czy zabieraniu dziecka przez oskarżonego pod w/w adres (...) i taki także adres wskazał sam oskarżony, gdy po raz pierwszy zapoznawał się z aktami sprawy cywilnej po doręczeniu mu na ów adres zaocznego wyroku rozwodowego (k.68, 69 akt I.C. 346/19). Sam proces rozwodowy nie był więc dla A. S. żadnym zaskoczeniem, tak samo jak wysokie żądania ze strony matki, co do łożenia na dziecko (o czym stanowią m.inn. zeznania). Przekonująco brzmią argumenty sądu rejonowego w tym względzie. Sąd odwoławczy rozważał, czy ewentualnie istnieje konieczność zmiany opisu przypisanego ostatecznie czynu, poprzez ustalenie innych jego granic czasowych tj. ustalenia późniejszej daty początkowej (od dnia wydania prawomocnego orzeczenia) czy wyszczególnienia poszczególnych kwot alimentów wynikających z poszczególnych orzeczeń (sąd rejonowy zastąpił powyższe wskazanie zawarte w akcie oskarżenia, stwierdzeniem „w ostatnio zasądzonej kwocie”), ostatecznie jednak uznał, że takiej potrzeby nie ma w kontekście konieczności wykazania zaległości alimentacyjnej równoważnej określonej w przepisie art. 209 §1 kk kwoty – co niewątpliwie miało miejsce. Ponadto powyższe pozostawałyby bez wpływu na ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie. Przede wszystkim zaś nie budzi wątpliwości ocena tego, że oskarżony – w granicach wskazanych w opisie czynu, łącznie dopuścił się uchylania się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego, co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, gdzie łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych. Ostateczna kwota 3000 zł. została ustalona na mocy ugody z dnia 28.10.2019r., którą dobrowolnie zawarł oskarżony, a o której to ugodzie zawiadomił sąd cywilny jego pełnomocnik pismem z dnia 1 października 2019r. (porozumienie musiało być zatem zawarte wcześniej). Odnosząc natomiast powyższą kwotę 3.000 zł. do potwierdzonych wpłat na poczet alimentów, już choćby z tego okresu czasu – zaległości alimentacyjne znacząco przekraczają zsumowaną wysokość trzech świadczeń okresowych. Jak wynika także z pisma komornika sądowego w sprawie sygn. KMP 4/20, z dnia 15 września 2021r. zaległości na dzień „złożenia wniosku” przez wierzycielkę w pozycji „należność główna” to już kwota 22.200 zł. (k.163). Załączone przez obrońcę do akt kopie dowodów wpłat przekazami pocztowymi, na poczet alimentów z okresu od 19.01.2019r. do 08.07.2021r. (k. 215, k. 217-220) potwierdzają ich wpłatę w łącznej kwocie 6.492,49 zł., gdzie z okresu od dnia 28.10.2019r. do 12.08.2021r. jest to kwota wpłat łącznie 5.000zł. (takowa ustalił także sąd rejonowy, co wynika z pisemnych motywów jego orzeczenia). Analizując akta sprawy stwierdzić należy istnienie potwierdzenia wpłat dokonanych przez oskarżonego przelewem na konto matki dziecka, z tego okresu czasu tj. od 13 sierpnia 2020r. do 08.07.2021r włącznie w wysokości 3800 zł. (k.305-307) - przy należnej ich wysokości (wobec treści orzeczenia) już za sam w/w okres pełnych 21 miesięcy (od listopada 2019r. – do końca lipca 2021r.), rzędu 63.000 zł. Sam oskarżony jak wyjaśnia, złożył wniosek o obniżenie alimentów dopiero we wrześniu 2021r.

Sąd odwoławczy zauważa, że obrońca przedstawił dowody przelania przez oskarżonego pieniędzy na konto A. S. (2) także z okresu od 13.08.2017r. do 30.04.2018r., w łącznej wysokości około 35.000 zł. - ale jest to okres pozostający poza granicami przedmiotowego czynu. Świadek A. S. zeznała natomiast, że to rażący brak partycypowania w utrzymaniu dziecka w późniejszym okresie spowodował, iż zdecydowała się na wszczęcie egzekucji komorniczej w zakresie alimentów. Różnice pomiędzy kwotami należnymi, a wpłacanymi na ich poczet są natomiast tak duże, że dokonywane wpłaty słusznie zostały uznane przez sąd I instancji za symboliczne.

Wbrew stanowisku obrony poprawne są ustalenia sądu meriti, co do całościowej oceny zachowania A. S. pod kątem przesłanek, o jakich mowa w art. 209 §1 kk. Choć także istnieją dla sądu odwoławczego pewne wątpliwości, co do wszystkich powodów, dla których oskarżony zawarł sporne porozumienie z kwietnia 2019r., to w pewnością ocena dokumentu wymienionego w zarzucie z pkt I apelacji obrońcy, nie jest przejawem takiej obrazy przepisów postepowania, o jakiej mowa w art. 438 pkt 2 kpk tj. by miała ona wpływ na treść wydanego ostatecznie orzeczenia.

W sprawie chodzi o okres niealimentacji trwającej do dnia 12 sierpnia 2021r., gdzie nawet pomimo czynnej postawy samego A. S. w procesie cywilnym, nie wzruszono wysokości alimentów ustalonych na 3000 zł. w dniu 28 października 2019r., a więc blisko dwa lata wcześniej. Skoro oskarżony nie był w stanie płacić pełnych alimentów w tym okresie czasu, to winien podjąć wszystkie możliwe kroki, by albo udowodnić potrzebę ich zmniejszenia (wszczynając skutecznie sprawę o obniżenie alimentów), albo zatrudnienie podjąć i je płacić w pełnej wysokości – także wbrew oczekiwaniom, co do własnej kariery i wbrew posiadanemu wykształceniu (tj. poniżej niego). Oskarżony tymczasem płacił bardzo niewielkie, by nie powiedzieć symboliczne wręcz kwoty alimentów na córkę. Nigdy przy tym nie zarejestrował się jako poszukujący pracy w Urzędzie Pracy do tego przeznaczonym. Dobrze, jeśli ktoś poszukuje zatrudnienia dodatkowo także poprzez internet (platforma pracuj.pl, inne), dobrze, gdy jest czynny w poszukiwaniach tam zatrudnienia (próby prowadzenia własnej działalności) - jeśli jednak jest rodzicem, który winien płacić określone alimenty - dodatkowo w wysokości, o którą sam ostatecznie wnioskował - i nie płaci alimentów (czy też płaci w symbolicznych kwotach), a zadłużenie sięga co najmniej trzykrotności świadczeń okresowych – to już naraża się na uchylanie w rozumieniu art. 209 §1 kk. Dodatkowo twierdzenia oskarżonego, gdzie wyjaśnia, iż zawarcie ugody dotyczącej 3000 zł. alimentów na dziecko było sprzężone z obietnicą żony, że nie będzie ona w procesie rozwodowym dochodziła alimentów na siebie samą, w żaden sposób nie ekskulpuje oskarżonego. Potwierdza jedynie jakieś „przeliczenia” po stronie A. S. i podejmowanie „zabiegów” w zakresie tego, co mu się lepiej na daną chwilę opłacało. Postawa oskarżonego, który płacąc tak symboliczne kwoty alimentów, będąc dodatkowo zdrowym, młodym wykształconym mężczyzną, jednocześnie nie poszukuje pracy w sposób przewidziany prawem w urzędzie do tego przeznaczonym - jakiejkolwiek zatrudnienia – z racji przedłużającego się okresu braku wpłaty alimentów w pełnej wysokości, w tym także pracy nawet poniżej własnego wykształcenia i oczekiwań, a dodatkowo prezentuje roszczeniową postawę wobec małżonka, co do dochodzonych kwot– została poprawnie oceniona przez sąd rejonowy.

Na rozprawie apelacyjnej obrońca podniósł, iż oskarżony jest „ofiarą swojego życiowego sukcesu” , w znaczeniu: wykorzystywaną w sprawach rodzinno-opiekuńczych przez drugą stronę procesu. Tymczasem, w ocenie sądu odwoławczego, kwestia alimentów na córkę winna zostać rozgraniczona od innych ewentualnych spraw majątkowych byłych już małżonków S., także sporów dotyczących tego: kiedy i na co zaciągnęli oni (on?) swoje niespłacone zobowiązania finansowe, w szczególności, czy długi oskarżonego ściągane przez wierzycieli, o których stanowi apelacja obrońcy, powstały na skutek wystawnego (zbyt?) życia całej rodziny (także byłej żony). Kwoty objęte egzekucjami komorniczymi prowadzonymi przeciwko oskarżonemu, to wysokie zaległości powstałe dużo wcześniej, w których istnieniu oskarżony przecież wiedział. Oskarżony, jako osoba wykształcona tym bardziej miał świadomość narastającego zadłużenia i tego konsekwencji. Jeśli jego długi z jakiś powodów winny obciążać obje małżonków – to udowodnienie tego stanu winno nastąpić na drodze cywilnej, w innym procesie, a nie rzutować na kwestie łożenia alimentów na córkę. W niniejszej sprawie oskarżony mający wyjątkowe doświadczenie zawodowe, wyjątkowo dobre wykształcenie, do tego znający kilka języków – niewątpliwie powinien i mógł uiszczać wyższe kwoty na poczet należnych alimentów. Prezentowana postawa wobec tego obowiązku, w szczególności nieregularne uiszczanie symbolicznych alimentów oraz ustalone przez sąd rejonowy pojedyncze zachowania w/w oceniane całościowo, nawet uwzględniając okres pandemiczny, uzasadniało ich łączną ocenę jako wypełnienie znamion uchylania się od alimentów w rozumieniu przepisu art. 209 §1 kk.

Wniosek

- prokuratora: o zmianę wyroku i orzeczenie wobec oskarżonego kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2, orzeczenie grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 10 złotych każda, obowiązku łożenia na córkę i nawiązki w wysokości 1000 zł. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

- obrońcy: o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- apelacja zmierzająca do zmiany wyroku poprzez skazanie A. S. na wnioskowaną przez oskarżyciela karę, podobnie jak apelacja obrońcy zmierzająca do wydania wyroku uniewinniającego, nie zasługiwały na uwzględnienie z przyczyn wymienionych powyżej w punkcie 3.1.(Ad.1);

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wina, sprawstwo, zastosowana represja karna;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- wskazano w punkcie 3.1.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Przytoczyć okoliczności

pkt 2, 3

O wydatkach za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o treść art. 636 § 1 i 2 kpk, art. 633 kpk i art. 8, 9, 12 ustawy o opłatach w sprawach karnych. Wysokość należnej opłaty za drugą instancję orzeczono w oparciu o art. 8 i 7 ustawy o opatach w sprawach karnych. Na wydatki postępowania odwoławczego złożył się 20 zł. ryczałt za doręczenie pism. Zdaniem sądu odwoławczego, mając na uwadze ustaloną sytuacją finansową oskarżonego, a w tym jego możliwości zarobkowe, brak było podstaw do uznania, iż w/w nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych związanych z wniesioną apelacją. Wydatki za postępowanie odwoławcze w części dotyczącej nieuwzględnionej apelacji prokuratora przejęto na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 21.09.2022r. w sprawie II K 1211/22

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 21.09.2022r. w sprawie II K 1211/22

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana