Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Maria Antecka

po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2022 roku w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. N.

przeciwko Miastu i Gminie K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Środzie Wielkopolskiej

z dnia 24 lutego 2022 r.

sygn. akt I C 822/14

uchyla zaskarżony wyrok w punktach 1. I 3. i sprawę przekazuje w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Środzie Wielkopolskiej, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

Maria Antecka

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 30 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Wielkopolskiej I Wydział Cywilny w sprawie z powództwa S. N., przeciwko Miastu i Gminie K., o zapłatę kwoty 10.450 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, tytułem bezumownego korzystania z nieruchomości powoda w okresie od dnia 06.11.2013r. do dnia 06.10.2014r. (sygn.. akt I C 814/22), wyrokiem z 24 lutego 2022 r.:

- w punkcie 1.zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.996 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 października 2014r do dnia zapłaty,

- w punkcie 2. w pozostałym zakresie powództwo oddalił,

- w punkcie 3. koszty procesu rozdzielił stosunkowo obciążając nimi powoda w 14%,
a pozwanego w 86 % i pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Powyższy wyrok został zaskarżony w części, w punktach 1. i 3. przez pozwanego. Pozwany zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału,

2.  uchybienia procesowe, które miały wpływ na wynik sprawy, w szczególności naruszenie przepisów art.321 k.p.c., poprzez wydanie wyroku ponad żądanie zgłoszone w pozwie oraz art.233§1 k.p.c. w zw. z art.327 1 §1 pkt 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów i nieustosunkowanie się do podniesionych przez pozwaną zastrzeżeń do opinii biegłego.

Z uwagi na powyższe zarzuty apelujący wniósł o:

1.  zmianę wyroku i oddalenie powództwa,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za obie instancje wg norm przepisanych

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona.

Istotą zarzutów postawionych w apelacji było, że ustalając wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powoda, stanowiącej działkę oznaczoną numerem geodezyjnym (...), na kwotę 8996 zł, Sąd Rejonowy oparł się na opinii biegłego J. M., natomiast ustalenie to jest sprzeczne z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, gdyż wyliczenie biegłego co do kwoty 8996 zł dotyczyło nie tylko działki nr (...). Nadto apelujący wskazał, że żądanie pozwu dotyczyło tylko wynagrodzenia za działkę nr (...).

Przedstawiony powyżej wywód pozwanego jest trafny, co powoduje, że zarzut apelacji, dotyczący naruszenia art.321 k.p.c. okazał się uzasadniony.

W pozwie wyraźnie wskazano, że żądanie pozwu dotyczy wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowiącej działkę gruntu (...) – księga wieczysta (...). Żądanie to nie zostało w toku procesu zmienione ( wezwanie do zapłaty
z 13 sierpnia 2014 r. –k.47 też dotyczyło tej tylko nieruchomości). Biegli, którzy wydawali opinie, objęli badaniem, a w konsekwencji wnioskami opinii, także inne nieruchomości, oprócz działki nr (...), także działki nr (...), zapisane, oprócz księgi wieczystej, której numer został wymieniony w pozwie, także w księgach wieczystych (...) . Z tez opinii biegłego J. M. wynika, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie,, ustalone przez niego w opinii, odnosi się do bezumownego korzystania przez pozwanego z działek nr (...) i na podstawie tej opinii nie sposób ustalić wynagrodzenia w odniesieniu do nieruchomości, którą wskazano w pozwie. Sąd Okręgowy zauważa przy tym, że objęcie opinią biegłego J. M. innych nieruchomości niż nieruchomość wymieniona w pozwie było konsekwencją tezy dowodowej, jaką Sąd Rejonowy sformułował w postanowieniu dowodowym w dniu 9 lipca 2015 r. (k.99), a następnie powielił w zleceniu do biegłego J. M. (k.405) oraz tego, że bezumowne korzystanie dotyczy gruntu zajętego przez urządzenia sanitarne, który to grunt zawiera się w granicach więcej niż jedna działka powoda wskazanej w pozwie.

W postanowieniu dowodowym z 9 lipca 2015 r. Sąd Rejonowy postanowił przeprowadzić dowód co do ustalenia wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, nie określając jakiej nieruchomości opina ma dotyczyć. W konsekwencji biegli sporządzali opinie, a zakres rzeczowy tych opinii stanowiła nie nieruchomość wskazana w pozwie, ale urządzenia sanitarne, które znajdują się na tej nieruchomości, ale też na nieruchomościach sąsiednich.

Okoliczność, że Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe w zakresie nie pokrywającym się z żądaniem pozwu, co w toku postepowania umknęło zarówno sądowi, jak
i stronom postępowania, doprowadziło w konsekwencji do tego, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy.

Wobec powyższego, na podstawie art.386§4 k.p.c., Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok w punktach 1. i 3 . ( punkt 2. wyroku Sądu Rejonowego nie był zaskarżony, a więc nie podlegał kontroli instancyjnej ) i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania w tym zakresie Sądowi Rejonowemu. Orzeczenie o kosztach postępowania znajdowało podstawę w treści art.108 § k.p.c.

Rzeczą Sądu Rejonowego przy ponownym rozpoznaniu spawy będzie rozstrzygnięcie
w granicach zgłoszonego powództwa, przy czym Sąd Okręgowy zauważa, że to w gestii powoda pozostaje ewentualna zmiana podstawy faktycznej powództwa.

Maria Antecka