Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 861/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2023r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

sędzia (del.) Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Agnieszka Walerczak

przy udziale prokuratora Jolanty Sulskiej

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2023 r.

sprawy B. W.

oskarżonego z art. 178a § 4 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 20 października 2022 r. sygn. akt II K 447/22

I.  w zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. W. kwotę 840 zł (w tym 157,07 zł podatku VAT) tytułem opłaty za obronę oskarżonego sprawowaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze określając, że wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 861/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 20 października 2022 r. w sprawie II K 447/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

-----------------------------------

------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-----------------

-----------------------------------

-------------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

rażącej surowości kary poprzez nieuwzględnienie w sprawie okoliczności łagodzących, tj. przyznania się do winy przez oskarżonego oraz wyjaśnienia okoliczności zdarzenia, postawy oskarżonego po popełnieniu czynu oraz współpracy oskarżonego z organami postępowania przygotowawczego, co skutkowało orzeczeniem wobec oskarżonego kary 10 miesięcy pozbawienia wolności, w sytuacji kiedy wymierzenie kary pozbawienia wolności w dolnej granicy zagrożenia ustawowego spełniłoby wszelkie cele prewencji ogólnej i indywidualnej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- zarzut wywiedziony przez obrońcę oskarżonego okazał się bezzasadny i jako taki nie mógł znaleźć aprobaty Sądu Odwoławczego.

- uprzedzając zasadniczą część niniejszych rozważań, należy przypomnieć, że nie każda nietrafność orzeczenia o karze, ale tylko jej rażąca niewspółmierność uzasadnia zmianę orzeczenia o karze (art. 438 pkt 4 k.p.k.). Niewspółmierność rażąca to znaczna, zasadnicza, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą. Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy (wyrok SN z 16.11.2021 r., II DOW 15/21, LEX nr 3261440).

- pomimo, iż skarżący nie kwestionował wymierzonych wobec oskarżonego zaskarżonym wyrokiem środków karnych w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, jak też świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 10000 zł, to wobec zaskarżenia wyroku w zakresie kary, przy zarzucie rażącej niewspółmierności, Sąd Okręgowy był zobligowany również do ustosunkowania się w powyższym zakresie, dlatego też zawarł stosowną argumentację w dalszej części niniejszych rozważań.

- wpierw należy zauważyć, że przypisane oskarżonemu przestępstwo zagrożone jest
karą pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat. Tym samym orzeczona przez
Sąd Rejonowy kara 10 miesięcy pozbawienia wolności zbliżona jest bardziej do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, aniżeli górnej. Niekorzystną dla oskarżonego wymowę okoliczności w postaci jego wielokrotnej karalności wbrew temu co twierdzi obrońca wzmacnia fakt, że pomimo dość młodego wieku popełniał czyny skierowane przeciwko różnym dobrom chronionym prawem, w tym był karany za czyn z art. 178a § 1 kk w 2018 r. Pomimo to w niewielkim odstępie czasowym od poprzedniego skazania popełnił kolejne tożsame przestępstwo, okazując w ten sposób lekceważący stosunek do obowiązującego porządku prawnego. Oskarżony prowadził pojazd na drodze krajowej nr (...), wyprzedzając na linii podwójnej ciągłej, przy czym znajdował się w stanie nietrzeźwości przekraczającym ponad trzykrotnie ustawowy próg, określony w art. 115 kk. Uprawnionym wydaje się w takiej sytuacji postawienie tezy, że stwarzał rzeczywiste zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Postępowanie zaś nie wykazało, ażeby oskarżony miał ograniczoną wolność w realizacji inkryminowanego zachowania. Zatem wobec powyższego Sąd Okręgowy aprobuje stanowisko Sądu I instancji co do znacznego stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Owszem wyrażenie przez oskarżonego żalu, okazanie skruchy i przyznanie się do winy powinny znaleźć odbicie w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jako okoliczności łagodzące przy ustalaniu wymiaru kary, niemniej jednak, w ocenie Sądu Okręgowego, okolicznościom tym,
nie należy nadawać zbytniej wagi, podobnie temu, iż oskarżony przedstawił okoliczności zdarzenia, w sytuacji kiedy został on ujęty przez funkcjonariuszy Policji na gorącym uczynku,
a stan jego nietrzeźwości został potwierdzony pełnowartościowymi badaniami. W związku z tym nieuwzględnienie tych okoliczności przez Sąd Rejonowy nie mogło znacząco wpłynąć na rozmiar represji karnej. Orzeczona względem oskarżonego kara jest bowiem adekwatna do zaistniałych okoliczności osądzanego czynu i w żadnym wypadku nie można uznać, że jest niewspółmierna. Taka kara właściwie zrealizuje cele i potrzeby zakładane przez ustawę karną. Z kolei wyrażone w treści wniosku rozstrzygnięcie powodowałoby stan rażącej łagodności sankcji karnej i nie podziałałoby na oskarżonego hamująco, umacniając w nim przekonanie, iż chociażby dla jej rozmiaru bez większego znaczenia pozostaje jego dotychczasowa niewłaściwa postawa. W ocenie Sądu Okręgowego, powyżej przytoczone okoliczności nie uprawniały do stwierdzenia, że na kanwie niniejszej sprawy zachodzi wyjątkowy wypadek, o którym mowa w art. 42 § 3 kk, warunkujący możliwość odstąpienia od orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Wykluczenie oskarżonego z ruchu drogowego dożywotnio, stanowić będzie dla niego dotkliwą represję karną, aczkolwiek sprawiedliwą. Ów środek karny jest bowiem adekwatny do stopnia stanu nietrzeźwości oskarżonego oraz ciężaru naruszonych przez niego norm prawnych. Należy podkreślić, że Sąd Rejonowy w przypadku przypisania oskarżonemu przestępstwa z
art. 178a § 4 kk obligatoryjnie musiał orzec środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych oraz świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wymierzona zaś wysokość drugiego z wymienionych środków karnych została ustalona na minimalnym poziomie, zgodnie z art. 53 kk w zw. z art. 56 kk, przy uwzględnieniu jego sytuacji materialnej, a więc nie może być mowy o rażącej niewspółmierności. W tym miejscu należy przypomnieć, że Sąd Okręgowy odniósł się do wymiaru środków karnych z uwagi na postawiony przez obrońcę zarzut z art. 438 pkt 4 kpk,
wszakże w tym zakresie nie kwestionował on zapadłego przed Sądem I instancji wyroku. Reasumując, sankcja karna wymierzona oskarżonemu jest sprawiedliwą, a obrońca nie zdołał skutecznie podważyć jej zasadności.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I tegoż wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w dolnej granicy zagrożenia ustawowego,

ewentualnie

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadność zarzutu powodowała niezasadność wniosków z jakimi wystąpił skarżący

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 20 października 2022 r. w sprawie II K 447/22 –
w zaskarżonej części

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

zarzuty apelacji okazały się w całości bezzasadne, zaś Sąd Okręgowy nie dostrzegł, ażeby w sprawie zachodziły podstawy do zmiany wyroku na podstawie okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

oskarżony był reprezentowany w sprawie przez obrońcę ustanowionego z urzędu, zatem Sąd Okręgowy na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r.
Prawo o adwokaturze
(t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 z późn. zm.), a także § 11 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.) oraz § 4
ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r.
w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18 z późn. zm.), wobec treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r. sygn. akt
SK 78/21 (Dz. U. poz. 2790) uwzględnił wniosek obrońcy i zasądził od Skarbu Państwa kwotę 840 zł tytułem opłaty za obronę oskarżonego sprawowaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III.

- apelacja obrońcy oskarżonego okazała się bezzasadna, zatem oskarżony na podstawie art. 636 § 1 kpk winien ponieść koszty procesu za postępowanie odwoławcze w całości;

- jednakże z uwagi na konieczność odbycia przez oskarżonego wymierzonej mu zaskarżonym wyrokiem kary pozbawienia wolności oraz jego sytuację majątkową, Sąd Okręgowy uznał na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk, że względy słuszności przemawiają za tym, aby zwolnić go od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana