Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Radosław Ochał

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 20 stycznia 2023 r. w S.

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w S.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w J.

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w J. na rzecz powoda (...) spółki akcyjnej w S. kwotę 17.267,91 (siedemnaście tysięcy dwieście sześćdziesiąt siedem 91/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od poniższych kwot i dat do dnia zapłaty:

- 11.837,24 (jedenaście tysięcy osiemset trzydzieści siedem 24/100) złotych od dnia 15 grudnia 2021 r.

- 5.430,67 (pięć tysięcy czterysta trzydzieści 67/100) złotych od dnia 15 stycznia 2022 r.

II. Zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w J. na rzecz powoda (...) spółki akcyjnej w S. kwotę 4.617 (cztery tysiące sześćset siedemnaście) złotych tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt X GC 753/22

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 12 maja 2022 roku powódka (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. domagała się zasądzenia od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J. kwoty 17.267,91 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 11.837,24 zł od dnia 15 grudnia 2021 roku i od kwoty 5.430,67 zł od dnia 15 stycznia 2022 roku. Wniosła także o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W uzasadnieniu wskazała, że w związku z prowadzonymi działalnościami gospodarczymi strony zawiązały współpracę, w ramach której powódka wynajmowała sprzęt budowlany – minikoparkę wraz z osprzętem oraz zagęszczarkę – w terminie od 27 sierpnia 2021 roku do 22 grudnia 2021 roku. Sprzęt został pozwanej wydany i był przez nią wykorzystywany, jednakże pozwana nie uregulowała dwóch z trzech wystawionych z tego tytułu faktur. Uiściła także kaucję w kwocie 1.201,08 zł, która została zaliczona na poczet drugiej faktury. Niniejszym pozwem powódka dochodzi zapłaty między kwotami wskazanymi w fakturach VAT z tytułu najmu, a należnościami uiszczonymi przez pozwaną. Wezwanie do zapłaty nie odniosło rezultatu. Powódka wniosła również o udzielenie zabezpieczenia jej roszczenia do kwoty 19.667,91 zł.

W dniu 18 maja 2022 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Tego samego dnia wydał także postanowienie, w którym uwzględnił wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia.

Pozwana zaskarżyła przedmiotowy nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postepowania. W uzasadnieniu wskazała, że ze stanu faktycznego wynika, i pozwana nie wykorzystywała wskazanych w treści pozwu urządzeń, a urządzenia te były wykorzystywane przez spółkę córkę pozwanej, tj. (...) sp. z o.o., która opłacała wynajmowane urządzenia zgodnie z terminami zapłaty. Pozwana nie rozumiała, dlaczego powódka wystawiła takie dokumenty sprzedażowe, ale zaprzeczyła, aby pozostawała stroną opisanego w pozwie stosunku najmu.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska. Powódka dodatkowo wskazała jedynie, że umowę w imieniu pozwanej podpisywał M. B., który posiadał pisemne upoważnienie stałe do reprezentacji pozwanej w tym zakresie. Zaś pozwana odparła, że kwestionuje autentyczność przedmiotowego upoważnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 kwietnia 2015 roku powódka (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. zawarła z pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J. umowę najmu sprzętu budowlanego nr (...). Umowę w imieniu pozwanej zawierała E. G., ówczesna (jedyna) członkini zarządu.

W umowie strony ustaliły, że oddanie w najem sprzętu budowlanego będzie następować na podstawie zatwierdzonego przez powódkę jednostkowego zamówienia produktowego (zlecenia) oraz protokołu zdawczo – odbiorczego podpisanego przez osobę upoważnioną przez pozwaną. Najem sprzętu wygasał z chwilą zwrotu sprzętu w takim stanie, w jakim został on wydany pozwanej, z uwzględnieniem zużycia wynikającego z prawidłowego używania. Ponadto powódka mogła świadczyć na rzecz pozwanej także płatne usługi jednorazowe, które obejmują transport docelowy wraz z rozładunkiem sprzętu na budowie, montaż i demontaż sprzętu, załadunek po zakończeniu najmu i transport powrotny oraz inne usługi dodatkowe (§ 1 ust. 4 – 6).

Czynsz najmu ustalany był na podstawie cennika stanowiącego załącznik nr 1 do umowy (§ 4 ust. 1). Do umowy miały zastosowanie także Ogólne Warunki Umowy Najmu, które stanowiły integralną część umowy (§ 5 ust. 4 i 7). Zgodnie z nimi to najemca ponosił koszt transportu sprzętu budowlanego z magazynu powódki do miejsca jego używania oraz z miejsca używania do magazynu powódki, włącznie z kosztami jego opakowania, załadunku i wyładunku.

Dowód:

- umowa najmu k. 18 – 19,

- OWU najmu k. 20,

W dniu 25 marca 2020 roku pozwana podpisała także upoważnienie stałe, zgodnie z którym jej pracownik - M. B., posiadał uprawnienie do składania zamówień, kwitowania odbioru i zwrotu przedmiotu najmu , odbioru faktur VAT oraz dokonywania odbioru/zwrotu sprzętu, jak również rozliczenia i odbioru kaucji.

Dowód:

- upoważnienie stałe k. 54,

W związku z zawartą umową najmu pozwana, w imieniu której działał M. B., złożyła zamówienie na sprzęt budowlany, które – po weryfikacji – zostało akceptowane przez powódkę. Powódka przyjęła więc zamówienie nr (...) z dnia 27 sierpnia 2021 roku. Zamówienie obejmowało minikoparkę, zagęszczarkę, łyżkę do (...) oraz łyżkę do (...). W zamówieniu wskazano, że należna kaucja wynosiłaby 1.000 zł, lecz kwotę taką pozwana uiściła na rzecz powódki już wcześniej.

Wszystkie wskazane w zamówieniu sprzęty budowlane zostały przez powódkę przygotowane do wydania, i następnie wydane pozwanej. M. B. potwierdził odbiór wskazanych w zamówieniu towarów oraz cen jednostkowych za świadczone usługi wskazanych już w treści formułowanych przez pozwaną zamówień. Z czynności tej sporządzono także protokół wydania sprzętu, w którym potwierdzono odbiór każdej z zamówionych pozycji. Pozwana otrzymała zamówione sprzętu budowlane w dniu 27 sierpnia 2021 roku.

Dowód:

- zamówienie k. 21 – 22,

- protokół zdawczo-odbiorczy k. 23,

Wobec złożonego zamówienia powódka wystawiała odpowiednie faktury VAT. Wskazane w nich należności stanowiły iloczyn rzeczywistego okresu wykorzystywania sprzętu przez najemcę (wyznaczaną przez daty wydania i zdania sprzętu) i stawki najmu wskazanej w treści składanych przez zamówień. Pierwsza z faktur została opłacona w całości.

Niesporne,

W związku ze zrealizowaniem zamówienia nr (...) powódka wystawiła pozwanej także następujące faktury VAT:

- fakturę VAT nr (...) z dnia 30 listopada 2021 roku na kwotę 13.038,32 zł brutto z terminem płatności wyznaczonym na dzień 14 grudnia 2021 roku. Faktura obejmowała należności z tytułu najmu minikoparki i zagęszczarki,

- fakturę VAT nr (...) z dnia 31 grudnia 2021 roku na kwotę 10.430,67 zł brutto z terminem płatności wyznaczonym na dzień 14 stycznia 2022 roku. Faktura obejmowała należności z tytułu najmu minikoparki i zagęszczarki.

Dowód:

- zamówienie k. 21 – 22,

- faktury VAT k. 24 – 25,

Pismem z dnia 18 marca 2022 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 22.837,65 zł. Na wskazaną w wezwaniu kwotę złożyła się suma 22.267,91 zł z tytułu faktur VAT nr (...), a także kwota 569,74 zł z tytułu odsetek naliczonych od należności wskazanych w przedmiotowych fakturach. Powódka zażądała zapłaty przedmiotowej kwoty w terminie 7 dni od dnia nadania przedmiotowego pisma.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru k. 26 – 27,

Powódka w dniu 11 maja 2022 roku sporządziła wyciąg należności, który uwzględniał wystawione przez powódkę faktury, a także wpłaty pozwanej, przeksięgowanie kaucji, ewentualne odszkodowania. Ostateczna kwota należności powódki względem pozwanej wskazana w wyciągu to 17.267,91 zł – od wartości dwóch nieopłaconych faktur powódka odjęła bowiem kwotę 1.201,08 zł z tytułu kaucji, którą przeksięgowała, a także potrąciła wzajemną należność pozwanej w kwocie 5.000 zł.

Dowód:

- wyciąg k. 16 – 17.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

Powódka dochodziła zapłaty kwoty 19.667,91 zł z tytułu zapłaty czynszu za wynajęcie pozwanej sprzętu budowlanego – minikoparki i zagęszczarki.

Podstawę prawną roszczenia strony powodowej – poza postanowieniami łączącej strony umowy – stanowił przepis art. 659 § 1 k.c. zgodnie z którym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Stosownie do postanowień § 2 przytoczonego przepisu czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Pozwana, kwestionując roszczenie pozwu, wskazywała, że faktury wystawiane były na pozwaną bezpodstawnie, ponieważ umowa została zawarta przez spółkę córkę pozwanej – (...) sp. z o.o.. Zaprzeczyła także, aby upoważnienie dla M. B. zostało udzielone przez osobę upoważnioną do reprezentacji pozwanej.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), natomiast ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Jeżeli więc materiał zgromadzony przez strony nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nieudowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie twierdzeń. Oznacza to, że jeżeli strona na której spoczywał ciężar dowodu nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Nie jest natomiast rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.).

Opierając się na tej regule, doktryna i judykatura przyjmują zgodnie, że powód powinien udowodnić fakty, z których wywodzi dochodzone roszczenie, a pozwany - fakty uzasadniające jego zarzuty przeciwko roszczeniu powoda; fakty tamujące lub niweczące roszczenie powinien udowodnić przeciwnik strony, która wystąpiła z roszczeniem, a więc w zasadzie pozwany (uzasadnienie do wyroku SN z dnia 20 sierpnia 2009 roku, sygn. akt II CSK 166/09).

Przede wszystkim więc zauważyć należy, że poza sporem pozostawało wydanie najemcy przedmiotu najmu, stan wynajętych urządzeń, wysokość czynszu najmu, okres najmu, czy łączna wysokość należności – choć fakty te także zostały odpowiednio wykazane przy pomocy umowy, która regulowała sposób rozliczeń odnosząc się do czasu najmu i stawek z cennika, a umieszczonych również na dokumencie zamówienia, z ostatecznym potwierdzeniem w postaci faktur VAT. Zarzut natomiast, jakoby przedmiotowa umowa najmu nie została zawarta z pozwaną okazał się być całkowicie chybiony. W umowie najmu nr (...) jako najemca wskazana została pozwana – (...) sp. z o.o. – a nie spółka (...). Wskazany w treści umowy reprezentant pozwanej sygnujący ją, to ówczesna prezes jednoosobowego zarządu pozwanej spółki. W miejscu przeznaczonym na podpis znajduje się natomiast nie tylko sam podpis reprezentanta spółki (...) – którego autentyczności pozwana nie kwestionowała, a który nie budził także wątpliwości Sądu – ale również pieczątka pozwanej spółki. Wreszcie, na bazie tej umowy pozwana – w świetle przedstawionego wyciągu wzajemnych należności – regularnie korzystała z możliwości najmowania sprzętu od powódki, która regularnie wystawiała jej z tego tytułu faktury. Z zebranego w sprawie materiału w żaden sposób nie wynika więc, aby umowa nr (...) została zawarta z innym podmiotem, niż pozwaną.

Jeśli natomiast chodzi o upoważnienie dla M. B., powołać się należy na art. 253 k.p.c., w myśl którego jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie osoby, która je podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać.

W przedmiotowej sprawie kwestionowany dokument miał pochodzić (i w ocenie Sądu faktycznie pochodzi) od pozwanej, a to właśnie pozwana kwestionowała jego autentyczność. Zatem w świetle przywołanej regulacji, to właśnie pozwana powinna wykazać, że przedmiotowe upoważnienie nie zostało podpisane przez osobę uprawnioną do reprezentacji pozwanej. W tym celu powinna zawnioskować o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu analizy pisma ręcznego, lecz wniosku takiego nie złożyła. Co więcej, nie zaprezentowała żadnego innego dowodu, choćby z przesłuchania stron. Twierdzenie to pozostawało więc całkowicie gołosłowne w sytuacji, gdy ciężar jego wykazania spoczywał na pozwanej.

Mając na uwadze powyższe, żaden z zarzutów sformułowanych przez pozwaną nie został odpowiednio wykazany. Pozwana nie wykazała się żadną, najmniejszą choćby inicjatywą dowodową, a jednocześnie nie zakwestionowała wysokości roszczenia powódki, stawki najmu, stanu wynajmowanych maszyn, wysokości uiszczonej kaucji czy prawidłowości rozliczeń przeprowadzonych przez powódkę. W tym stanie rzeczy żądanie powódki – które było niższe, niż łączna suma kwot wskazanych na załączonych do pozwu fakturach VAT – podlegało uwzględnieniu w całości.

W tym stanie rzeczy Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę 17.267,91 zł – tj. sumę zaległych należności w wysokości 11.8373,24 zł z tytułu faktury VAT nr (...) oraz 5.430,67 zł z tytułu faktury VAT nr (...).

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 7 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zgodnie z którym w transakcjach handlowych – z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: wierzyciel spełnił swoje świadczenie i nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie, w związku z art. 4 przywołanej ustawy przez transakcję handlową należy rozumieć umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2 (przedsiębiorcy lub podmioty prowadzące działalność gospodarczą) zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie Sąd oparł się na treści przedłożonych do akt dowodów z dokumentów, które Sąd ocenił jako wiarygodne i kompletne. Ukazywały one istotne dla sprawy okoliczności w sposób kompleksowy, pozwalały na rzetelną ocenę roszczenia powoda, a tym samym Sąd uznał, że mogą one stanowić podstawę niniejszego rozstrzygnięcia.

W związku z powyższym orzeczono jak w punkcie I wyroku.

W punkcie II sentencji wyroku rozstrzygnięto o kosztach postępowania na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w powołanym przepisie strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Strona powodowa wygrała proces w całości i poniosła następujące koszty: 1.000 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3.600 zł – ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2016, poz. 1667). Łącznie koszty te wyniosły więc 4.617 zł i taką właśnie kwotę Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej.