Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 4/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Iwona Konopka

Protokolant: stażysta Tomasz Modzelewski

przy udziale prokuratora Marii Syta

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2023 r.

sprawy I. H. ur. (...) w E., córki A. i B.

oskarżonej z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie

z dnia 5 października 2022 r., sygnatura akt III K 250/20

orzeka:

1.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. W. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych, powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu w instancji odwoławczej;

3.  koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 4/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie z dnia 5 października 2022 r., sygn. III K 250/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

- błędu w ustaleniach faktycznych, mających wpływ na treść wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora na uwzględnienie nie zasługiwała.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż Sąd I instancji w toku przewodu sądowego ujawnił wszystkie dowody, dokonał ich wnikliwej oceny z uwzględnieniem zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i w następstwie tak dokonanej oceny ustalił stan faktyczny nie zawierający błędów. Tak dokonana ocena w pełni korzysta z ochrony art. 7 k.p.k. Sąd orzekający dokonał wszechstronnej oceny wszystkich dowodów, przemawiających zarówno na korzyść jak i niekorzyść oskarżonej, a poczynione ustalenia faktyczne są wynikiem uznania za wiarygodne określonych dowodów, które to stanowisko Sąd szeroko i przekonywująco umotywował.

Odnosząc się do apelacji wniesionej przez prokuratora należy stwierdzić, iż nie ma racji skarżący podnosząc, iż Sąd Rejonowy, rozpoznający przedmiotową sprawę, dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, który wpłynął na treść zaskarżonego wyroku. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnie uchybień dopuścił się Sąd orzekający w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość zaś przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego odmiennego poglądu nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez Sąd błędu w ustaleniach faktycznych. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, nie może się sprowadzać do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego, lecz powinien polegać na wykazaniu, jakich uchybień w świetle zasad wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd w dokonanej przez siebie ocenie materiału dowodowego. Analiza treści wywiedzionej apelacji prowadzi do wniosku, że stanowi ona jedynie nieuprawnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu orzekającego.

Nie sposób przy tym zgodzić się z apelującym, iż z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że oskarżona dopuściła się popełnienia zarzucanego jej czynu. Analiza sposobu i prawidłowości rozumowania Sądu Rejonowy dokonana przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności zeznań świadka S. L. (1), G. F. (1) w powiązaniu z zeznaniami funkcjonariuszy policji biorącymi udział w zdarzeniu oraz wyjaśnieniami samej oskarżonej prowadzi do jednoznacznego wniosku, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania oskarżonej posiadania środków odurzających ujawnionych w toku czynności prowadzonych w dniu 16 kwietnia 2020 r. w W. w mieszkaniu nr (...) przy ul. (...). Słusznie Sąd Rejonowy doszedł przy tym do przekonania, że treść zeznań świadka S. L. (1) w powiązaniu z treścią zeznań G. F. (2) wskazujących na sprawstwo oskarżonej nie zasługuje na obdarzenie ich walorem wiarygodności z przyczyn wskazanych przez Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wyroku. Zaznaczenia przy tym wymaga, że interwencja policji w mieszkaniu nr (...) odbyła się w związku ze zgłoszeniem dokonanym przez S. L. (1), z którym oskarżona wspólnie zamieszkiwała w tym lokalu, jednocześnie pozostając z nim w tym czasie w głębokim konflikcie na tle niewyjaśnionych pomiędzy nimi rozliczeń finansowych, a także podejrzeń S. L. (1) dotyczących podjęcia przez oskarżoną prób zalogowania się na jego konto bankowe, co miało doprowadzić do zablokowania tego konta. Jednoznacznym przy tym pozostaje, że oskarżona jest osobą uzależnioną od opiatów i nie ukrywała, że była osobą zażywającą środki odurzające. W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie sposób jednak uznać, że oskarżona w dniu podjęcia interwencji przez funkcjonariuszy policji znajdowała się – jak twierdził świadek S. L., a także i G. F. – pod wpływem środków odurzających. W takiej sytuacji po zatrzymaniu oskarżonej, nie doszło by do przeprowadzenia czynności z udziałem oskarżonej, w szczególności jej przesłuchania w charakterze podejrzanej, co przecież miało miejsce tego samego dnia, tj. 16.04.2020 r. (k. 22). Wskazać przy tym należy, że na etapie postepowania przygotowawczego funkcjonariusz policji M. G. w składanych przez siebie zeznaniach nie potwierdził, iż zachowanie oskarżonej wskazywało na to, że mogła znajdować się pod wpływem narkotyków (k. 14-15), a wynikało to jedynie z zeznań S. L. (k. 6-7), który uzasadniał fakt wezwania funkcjonariuszy policji. Sąd odwoławczy przy tym dostrzega, że w toku postępowania sądowego świadek M. G. (k. 242-243) w istocie nie pamiętał szczegółów przeprowadzonej interwencji, jednak wskazał, że widoczny był pomiędzy oskarżoną, a świadek S. L. konflikt. Funkcjonariusz policji P. S. (1) (k. 300) również co do zasady nie pamiętał istotnych szczegółów zdarzenia, jednak pamiętał, że osoby te znajdowały się w toku interwencji w konflikcie (była miedzy nimi awantura) i dodatkowo wskazał (k. 301), że oskarżona podczas przeprowadzanych czynności była pobudzona, co wyglądało jakby znajdowała się pod wpływem narkotyków. Jak już powyżej zaznaczono, niewątpliwie podejrzenie funkcjonariuszy policji, że oskarżona znajduje się pod wpływem narkotyków w dniu zatrzymania, uniemożliwiłoby przeprowadzenie czynności z jej udziałem, zwłaszcza przesłuchania w charakterze podejrzanej. Sama zaś okoliczność iż oskarżona przyznała, że zażywała w przeszłości narkotyki i jej wzburzenie związane z konfliktem jaki istniał pomiędzy nią, a świadkiem S. L. uzasadniało twierdzenie świadka P. S., że oskarżona w toku interwencji była pobudzona, choć zaznaczyć trzeba, że o takiej okoliczności nie wspomniał świadek M. G. i takie spostrzeżenie nie zostało odnotowane przez świadka P. S. (1), który przecież sporządzał notatkę urzędową w tej sprawie (k. 1). W ocenie Sądu odwoławczego w świetle powyższego twierdzenie świadka S. L., że przyczyną wezwania policji był fakt, że oskarżona zachowywała się jakby znajdowała się pod wpływem narkotyków, a także informacja uzyskana na ten temat od kolegi G. F. nie zasługiwała na uwzględnianie. Zaznaczenia przy tym wymaga, że analiza zeznań świadka S. L. dotycząca ujawnienia przez niego środków odurzających złożonych na etapie postępowania przygotowawczego nie zawiera informacji, które zostały podane przez niego na etapie rozprawy, a mianowicie, że zanim świadek przystąpił do przeszukania kanapy i miejsca wokół niej, które finalnie zakończyło się ujawnieniem kosmetyczki, w którym były środki odurzające, oskarżona miała usiąść na tej kanapie i nie chcieć z niej zejść nawet na wezwanie policjantów. W toku postępowania przygotowawczego świadek po prostu wskazał, że po dokonaniu przeszukania oskarżonej i jej rzeczy z wynikiem negatywnym przez funkcjonariuszy policji, on po prosu zaczął przeszukiwać łóżko, na którym spała dotychczas oskarżona i w wyniku tej czynności znalazł kosmetyczkę, którą przekazał policjantom. Z tych zeznań świadka nie wynika, z jakich względów sam rozpoczął przeszukiwanie kanapy, ostatecznie znajdując kosmetyczkę, w której ujawniono środki odurzające. W toku rozprawy świadek wskazał na powołane zachowanie oskarżonej, która nie chciała zejść z tej kanapy, co miało uzasadniać podjęte przez niego działania w zakresie przeszukania kanapy. Zaznaczyć jednak trzeba, że żaden z funkcjonariuszy policji nie pamiętał, aby oskarżona zachowywała się w sposób podany przez świadka, a co więcej zgodnie z zasadami logiki gdyby faktycznie tak było, niewątpliwie funkcjonariusze policji – widząc, że oskarżona nie chce zejść z tej kanapy – sami dokonaliby jej przeszukania. Ponadto za niewiarygodne należy uznać twierdzenia świadka S. L., że to funkcjonariusze policji niejako kazali mu dokonać przeszukania kanapy. Dodatkowo zaznaczenia wymaga, że – jak wynikało z zeznań S. L. – oskarżona miała w dniu 16.04.2020 r. przybyć do mieszkania wspólnie zajmowanego przez oskarżoną i świadka z rzeczami, które miała w czarnej torbie. Świadek przy tym zaznaczał, że oskarżona nie wiedziała o wezwaniu przez niego policji i była tym faktem zaskoczona, przy czym świadek widział, jak po wejściu policjantów do mieszkania, oskarżona miała szybko przemieścić się właśnie na kanapę - „wskoczyła na kanapę i nie chciała zejść” (k. 294). W ocenie Sądu odwoławczego – jak już wskazano powyżej takie zachowanie oskarżonej, jak opisał to świadek, nie uszło by uwadze funkcjonariuszy policji, którzy podjęliby odpowiednie czynności w tym zakresie i poza przeszukaniem osobistych rzeczy oskarżonej, dokonaliby także czynności w tym miejscu, gdzie oskarżona miała siedzieć, czyli w obrębie kanapy, a przecież nie podjęli takich działań. Działania świadka, który – po dokonaniu przez policjantów czynności przeszukania rzeczy oskarżonej z wynikiem negatywnym - pewnie udał się w rejon kanapy, na której wcześniej spała oskarżona i odnalazł tam kosmetyczkę oskarżonej – jak się okazało – zawierającą środki odurzające, w ocenie Sądu odwoławczego wskazuje na celowe działanie świadka, który miał wiedzę, że w tym miejscu znajdowała się saszetka z narkotykami, pomimo, że takiego podejrzenia nie wysnuli funkcjonariusze policji, którzy właśnie na taką okoliczność zostali wezwani i którzy dokonali czynności przeszukania oskarżonej w związku z podejrzeniem posiadania przez nią środków odurzających. Zaznaczenia przy tym wymaga, że oskarżona od początku – poza przyznaniem się, że w przeszłości miała do czynienia z środkami odurzającymi, konsekwentnie zaprzeczała, aby w dniu interwencji posiadała środki odurzające, a po ich ujawnieniu w kosmetyczce do niej należącej – że środki te należą do niej. Nie ulega przy tym wątpliwości, że świadek wezwał funkcjonariuszy policji celem przeprowadzenia interwencji, po tym jak oskarżona pojawiła się w mieszkaniu po jednodniowej nieobecności. Świadek przy tym podawał, że podejrzenia w zakresie posiadania przez oskarżoną środków odurzających powziął od kolegi G. F., z którym oskarżona miała spędzić czas poprzedzający jej pojawienie się w mieszkaniu w dniu 16.04.2020 r. i który miał zauważyć, że oskarżona posiada takie środki przy sobie. Świadek G. F. (1) w złożonych przez siebie zeznaniach (k. 298-300) w istocie potwierdził powoływane przez świadka S. L. okoliczności związane z posiadaniem przez oskarżoną środków odurzających, jak również podał własne podejrzenia, że oskarżona zażywała takie środki podczas wspólnie spędzanego czasu. Sąd odwoławczy podzielił jednak ocenę zeznań tego świadka dokonaną przez Sąd Rejonowy. Świadek bowiem istotnie podał odmienny kolor kosmetyczki, w której oskarżona miała posiadać narkotyki. Nie sposób przy tym podzielić argumentacji prokuratora w tym zakresie, bowiem kolor saszetki, w której rzeczywiście ujawniono środki odurzające był na tyle charakterystyczny, że nie sposób było go nie zapamiętać, nawet po pewnym upływie czasu. Zważyć przy tym trzeba, że świadek podawał w swoich zeznaniach szczegółowo inne okoliczności związane ze spędzaniem czasu z oskarżoną, zwracając baczną uwagę na jej zachowanie, które z jednej strony świadczyć miało o tym, że w trakcie wspólnie spędzanego czasu oskarżona zażywała środki odurzające, a z drugiej, ze próbowała zalogować się na konto internetowe świadka S. L., a dodatkowo zabrać miała pieniądze S. F.. W tym stanie rzeczy nie sposób uznać, że podanie przez świadka G. F. innego koloru kosmetyczki, w której oskarżona miała przechowywać narkotyki, znacząco różniącej się od tej, w której faktycznie środki odurzające zostały ujawnione, nie może stanowić zwykłej pomyłki związanej z nieprzywiązywaniem wagi świadka do koloru tej saszetki. Świadek wskazał przy tym na kolor ciemny, granatowy, a kosmetyczka tak miała być koloru różowego, a zatem wyraźnego, łatwo zapadającego w pamięć. Co istotne warto w tym zakresie odwołać się do wyjaśnień oskarżonej, która zaprzeczała jakoby posiadała tą właśnie kosmetyczkę podczas pobytu z G. F., podając że zostawiła ją w mieszkaniu w łazience, pod umywalką i dawno jej nie używała. Wobec powyższego, w ocenie Sądu odwoławczego, biorąc pod uwagę całokształt dowodów ujawnionych w toku postępowania, ocena zeznań świadków S. L. i G. F. dokonana przez Sąd Rejonowy, nie wykracza poza ramy art. 7 k.p.k., przez co zyskała pełną akceptację Sądu odwoławczego.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Sąd I instancji w toku przewodu sądowego prawidłowo ujawnił materiał dowodowy sprawy, dokonał jego wszechstronnej oceny uwzględniającej wskazania wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i w następstwie tak dokonanej oceny ustalił stan faktyczny nie zawierający błędów. Sąd Rejonowy dokonał również trafnej oceny materiału dowodowego i prawidłowo uznał, że nie sposób przypisać oskarżonej winę i sprawstwo w zakresie zarzucanego jej czynu.

Wniosek

- o zmianę wyroku i skazanie oskarżonej (niezasadny),

-o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (niezasadny).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na brzmienie art. 454 § 1 k.p.k. wniosek o zmianę wyroku w postulowanym przez skarżącego zakresie był chybiony. Z uwagi na brzmienie art. 437 § 2 zd. drugie k.p.k. możliwe w realiach tej sprawy było wyłącznie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wniosek taki nie mógł zostać uwzględniony z uwagi na niepodzielenie przez Sąd odwoławczy zarzutu podniesionego w apelacji prokuratora, o czym była mowa w punkcie 3 formularza uzasadnienia sekcja „zarzut”.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Punkt I-IV

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy uznał, że wywiedziona apelacja były niezasadna i miała charakter wyłącznie polemiczny, zaś orzeczenie Sądu Rejonowego należało uznać za trafne. Szczegółowa odpowiedź na podnoszone przez skarżącego zarzuty, a zatem także i powody nieuwzględnienia apelacji, zostały omówione w punkcie 3 formularza uzasadnienia sekcja „zarzut” i „wnioski”. Sąd odwoławczy nie stwierdził przy tym z urzędu istnienia podstaw do uchylenia, bądź zmiany wyroku poza zakresem zaskarżenia, tj. przesłanek określonych w art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2,3

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w zw. z § 3 i § 4 ust. 3, § 17 ust.2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądził na rzecz obrońcy oskarżonej kwotę 420 zł powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu w instancji odwoławczej.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS