Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Aka 141/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 17 marca 2022r. w sprawie III Ko 439/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Sąd dokonał analizy tylko zarzutów prokuratora, kierując się treścią art.457§2kpk, ponieważ tylko prokurator złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu II instancji

obraza przepisów postępowania karnego, tj. art.7kpk, mająca wpływ na treść orzeczenia, polegająca na dowolnym i bezpodstawnym uznaniu, że odpowiednią kwotą zadośćuczynienia krzywdy wyrządzonej wnioskodawcy w związku z jego internowaniem i osadzeniem w zakładzie karnym za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego jest kwota 96.418zł, podczas gdy prawidłowa ocena i analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego, z uwzględnieniem zasad prawidłowego ustalenia wysokości zadośćuczynienia nakazuje uznać zasądzoną kwotę zadośćuczynienia za rażąco wygórowaną

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

zarzut obrazy art.7kpk sformułowany przez prokuratora, którego skutkiem było przyznanie, przez Sąd I instancji, wygórowanej kwoty zadośćuczynienia Z. Ł., nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ prawidłowo oceniony materiał dowodowy, zdaniem Sądu Apelacyjnego, przemawiał za zasądzeniem na jego rzecz kwoty wyższej od przyznanej przez Sąd I instancji tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną przez wnioskodawcę z powodu jego internowania,

Sąd Odwoławczy uwzględnił częściowo apelację pełnomocnika wnioskodawcy i podwyższył kwotę zadośćuczynienia do 120.000zł(z uwzględnieniem kwoty zasądzonej na rzecz wnioskodawcy wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia z dnia 4 grudnia 2008r., w sprawie II Ko 164/08),

w ocenie Sądu Apelacyjnego kwota 120.000zł jest adekwatna do krzywdy doznanej przez Z. Ł.,

należy podkreślić, że Sąd I instancji pomimo dokonania prawidłowych ustaleń co do okoliczności dwukrotnego internowania Z. Ł., okresów jego trwania, pobytu w zakładzie karnym, w jego trakcie, represji jakich doświadczył, w tym pobicia przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, skutków internowania dla zdrowia wnioskodawcy, a także wpływu internowania na relacje rodzinne, nie uwzględnił tych wszystkich okoliczności w sposób właściwy, co doprowadziło do zasądzenia tytułem zadośćuczynienia kwoty nieodpowiedniej, zaniżonej,

wobec powyższego, zarzuty skarżącego nakazujące uznać zasądzoną kwotę zadośćuczynienia za rażąco wygórowaną, są nieuzasadnione,

kwota wnioskowana przez prokuratora- 76.000zł, na poziomie dwu i półkrotnego miesięcznego, średniego wynagrodzenia z daty orzekania przez Sąd I instancji(które wynosiło 6.064zł) za miesiąc internowania Z. Ł., nie jest wystarczającym ekwiwalentem za doznane przez Z. Ł. cierpienia psychiczne i fizyczne,

należy podkreślić, że zadośćuczynienie musi mieć wymierną wartość ekonomiczną,

Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku, że w przypadku Z. Ł. punktem wyjścia do określenia kwoty zadośćuczynienia musi być trzykrotne średnie miesięczne wynagrodzenie z daty orzekania w postępowaniu odwoławczym(3x6.480,67- średnie miesięczne wynagrodzenie w III kwartale 2022r.= 19.442,01zł), żeby ustalona suma była odpowiednia do krzywdy jakiej doznał wnioskodawca w związku z jego dwukrotnym internowaniem, i uwzględniała następstwa internowania dla dalszego życia Z. Ł.,

uwzględnia ona również zmianę siły nabywczej pieniądza w okresie między wydaniem orzeczenia przez Sąd Okręgowy i rozstrzyganiem przez Sąd Odwoławczy,

Sąd Apelacyjny mając na uwadze ponad 5-cio miesięczny, łączny okres internowania Z. Ł., który miał wpływ na jego bliskich – żonę i syna, co pogłębiało pokrzywdzenie wnioskodawcy, który nie mógł ich wspierać- żonę w chorobie, syna w problemach, w szkole, a także skutki internowania po jego zakończeniu, dla wnioskodawcy- stały nadzór ze strony służby bezpieczeństwa, problemy ze znalezieniem pracy, uznał, że kwota zadośćuczynienia jaką powinien łącznie otrzymać Z. Ł. to 120.000zł,

przyjęty przez Sąd Odwoławczy sposób wyliczenia zadośćuczynienia pozwala zobiektywizować poziom krzywdy doznanej przez wnioskodawcę i powoduje, że jego wysokość odpowiada aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa w Polsce- nie jest nadmierna i stanowi gwarancję, że zadośćuczynienie będzie miało realną siłę nabywczą,

wysokość ustalonego przez Sąd Apelacyjny zadośćuczynienia jest zgodnie z art.445§1kc odpowiednie

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku przez zasądzenie na rzecz Z. Ł. kwoty 76.000zł, z zaliczeniem na jej poczet kwoty 22.400zł, zasądzonej na rzecz wnioskodawcy prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 4 grudnia 2008r. w sprawie II Ko 164/08 w związku z jego internowaniem i osadzeniem w zakładzie karnym za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wraz z ustawowymi odsetkami od uprawomocnienia się wyroku, a w pozostałym zakresie utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek bezzasadny wobec uwzględnienia w części apelacji pełnomocnika wnioskodawcy,

kwota zadośćuczynienia adekwatna do krzywdy doznanej przez wnioskodawcę Z. Ł. to kwota wyższa od przyznanej przez Sąd I instancji, i jest to kwota w wysokości 120.000zł(z uwzględnieniem kwoty zasądzonej na rzecz wnioskodawcy wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia z dnia 4 grudnia 2008r., w sprawie II Ko 164/08)

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

utrzymano wyrok w mocy co do odszkodowania zasądzonego na rzecz Z. Ł.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

zarzut pełnomocnika wnioskodawcy dotyczący odszkodowania był bezzasadny i sformułowany w apelacji wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie,

zdaniem Sądu Apelacyjnego roszczenie Z. Ł. w zakresie odszkodowania za szkody wynikłe z internowania było bezzasadne lecz z uwagi na brak zarzutu na niekorzyść wnioskodawcy w tym zakresie, Sąd Odwoławczy nie ingerował w treść rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego w tej części,

Z. Ł. w chwili internowania, zarówno pierwszego- w grudniu 1981r., jak i drugiego- w maju 1982r., pozostawał bez pracy,

został zwolniony z Milicji Obywatelskiej w czerwcu 1981r. i od tego czasu aż do 13 września 1982r. nie pracował,

wnioskodawca nie udowodnił, że w dacie internowania- pierwszego i drugiego, osiągał dochody lub miał obiecaną pracę, której nie podjął z powodu internowania, a tylko wówczas można zasadnie twierdzić, że bezprawny pobyt w izolacji wynikającej z internowania spowodował szkodę rozumianą jako różnica w majątku poszkodowanego między stanem przed internowaniem i po, gdyby zdarzenie wywołujące szkodę, tj. internowanie, nie miało miejsca

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

zmieniono zaskarżony wyrok w ten sposób, że wysokość zadośćuczynienia podwyższono do kwoty 120.000zł(sto dwadzieścia tysięcy złotych), a sformułowania dotyczące odsetek uzupełniono o wyrażenie „za opóźnienie”

Zwięźle o powodach zmiany

kwota do której Sąd Apelacyjny zwiększył należne wnioskodawcy zadośćuczynienie powoduje, że jest ona adekwatna do krzywdy jaką wyrządzono Z. Ł. w związku z jego dwukrotnym internowaniem, ponieważ ma za punkt wyjścia trzykrotne średnie miesięczne wynagrodzenie w dacie orzekania przez Sąd II instancji i ma realną wartość nabywczą, o czym szerzej w punkcie 3.1. uzasadnienia,

wnioskodawca nie udowodnił, że poniesioną przez niego krzywdę z powodu internowania może zrekompensować kwota przekraczająca 120.000zł,

mając na uwadze poczynione w sprawie ustalenia i ocenę wszystkich okoliczności istotnych dla rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w zakresie roszczenia Z. Ł. co do zadośćuczynienia, domaganie się przez wnioskodawcę z tego tytułu kwoty przewyższającej 120.000zł, jest nieuprawnione,

zadośćuczynienie zawiera wprawdzie cechy kompensacyjne to jednak wysokość tego żądania musi być utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa w Polsce,

kwota zadośćuczynienia nie może być nadmierna w stosunku do krzywdy i nie może być źródłem nieuzasadnionej korzyści majątkowej,

trafny był zarzut pełnomocnika wnioskodawcy w zakresie odsetek należnych od kwot przyznanych Z. Ł. tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia,

odsetki należne to odsetki ustawowe za opóźnienie( i takich odsetek pełnomocnik wnioskodawcy się domagał) i dlatego konieczne było uzupełnienie sformułowania zawartego w wyroku Sądu Okręgowego dotyczącego odsetek o wyrażenie „za opóźnienie”

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art.13 ustawy lutowej

7.  PODPIS

SSA Andrzej Olszewski SSA Robert Mąka SSA Stanisław Kucharczyk

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokuratura Okręgowa w Szczecinie

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 17.03.2022r. w sprawie IIIKo 439/21, w części zasądzającej zadośćuczynienie na rzecz wnioskodawcy w kwocie 96.418zł

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik wnioskodawcy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 17.03.2022r. w sprawie IIIKo 439/21, w części oddalającej żądanie zasądzenia dalszych kwot tytułem zadośćuczynienie i odszkodowania, ponad kwoty zasądzone na rzecz wnioskodawcy oraz nieprzyznanie od zasądzonych sum odsetek ustawowych za opóźnienie

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana