Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2023r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Ewa Staniszewska

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2023r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. N.
przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.
o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 8 lipca 2021r., sygn. akt XII C 1275/19
I. zmienia zaskarżony wyrok i :
1) zasądza od pozwanego na rzecz powoda 117.985,17 zł ( sto siedemnaście tysięcy, dziewięćset osiemdziesiąt pięć złotych siedemnaście groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 maja 2019r. do dnia zapłaty;
2) oddala powództwo w pozostałej części;
3) koszty procesu rozdziela stosunkowo obciążając nimi powoda w 18% a pozwanego w 82% i na tej podstawie :
a) zasądza od pozwanego na rzecz powoda 12.636,12 zł;
b) zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa ( Sąd Okręgowy w Poznaniu) 155,75 zł tytułem zwrotu zaliczkowego wynagrodzenia biegłego sądowego;
II. oddala apelację w pozostałej części:

III. koszty postępowania apelacyjnego rozdziela stosunkowo obciążając nimi powoda w 18% a pozwanego w 82% i na tej podstawie zasądza od pozwanego na rzecz powoda 8.481,24 zł.

Ewa Staniszewska

Sygn. akt I A Ca 837/21

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 8 lipca 2021r. Sąd Okręgowy w Poznaniu powództwo oddalił i kosztami sądowymi obciążył powoda wyłącznie w zakresie kosztów dotąd przez niego poniesionych, a nadto zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód jest właścicielem pojazdu mechanicznego (...) F. (...) ((...)) o numerze fabrycznym (...), rok produkcji 2002.

Powód kupił maszynę ok. 2005 - 2006 r. w Niemczech jako używaną.

Dnia 13 lipca 2018r. strony zawarły umowę ubezpieczenia komunikacyjnego nr (...), obowiązująca w okresie od dnia 13 lipca 2018r. do dnia 12 lipca 2019r. w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego (...) o numerze (...)/nadwozia/podwozia (...) ( (...)), ochrony pojazdu, jego części lub wyposażenia ( (...)) oraz następstw nieszczęśliwych wypadków ( (...)). Suma gwarancyjna ubezpieczenia (...) określona została na kwotę 150.000 zł brutto (z VAT 23%). Powód wybrał pełną ochronę, czyli wariant ubezpieczenia od wszystkich ryzyk. Ubezpieczyciel wystawił polisę, której załącznikiem były OWU.

Do umowy (...) znajdowały zastosowanie ogóle warunki ubezpieczeń komunikacyjnych (...) nr (...) z dnia 14 września 2017r. (§ 1 ust. 2 pkt 1).

Zgodnie z treścią OWU zakresem AC objęte są szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie pojazdu, jego części lub wyposażenia, wskutek zajścia wypadku ubezpieczeniowego w okresie ubezpieczenia, z zastrzeżeniem § 12 (§ 7 ust. 1).

W dalszej części OWU, w której uregulowano wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, wskazano, że ubezpieczeniem AC nie są objęte szkody, polegające na awarii pojazdu (§ 12 pkt 17). Z kolei w rozumieniu OWU awaria pojazdu, to wynikające z przyczyny wewnętrznej, nagłe i niespodziewane:

a/ zatrzymanie funkcjonowania elementu mechanicznego, elektronicznego, elektrycznego, pneumatycznego lub hydraulicznego pojazdu,

b/ zatrzymanie funkcjonowania lub uszkodzenie elementów połączonych lub współpracujących z elementem, który uległ awarii (§ 3 pkt 2 a-b).

Ponadto w treści OWU wskazano m.in., że szkoda całkowita, to uszkodzenie pojazdu w takim zakresie, że koszty jego naprawy ustalone według zasad określonych w § 18 ust. 2 przekraczają 70% wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania (§ 3 pkt 60 lit. a).

W razie powstania szkody całkowitej wysokość odszkodowania ustalano w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania pomniejszonej o wartość rynkową pozostałości, a w przypadku zastosowania opcji (...) Wartość 100% – w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu na dzień zawarcia umowy AC pomniejszonej o wartość rynkową pozostałości, o ile w czasie trwania umowy AC nie nastąpiła zmiana stanu technicznego pojazdu w odniesieniu do stanu z dnia zawarcia umowy AC. Za zmianę stanu technicznego uważa się powstałe w okresie ubezpieczenia i nienaprawione uszkodzenia, nietechnologiczną naprawę lub zdekompletowanie pojazdu. Jeżeli taka zmiana nastąpiła, (...) określa odszkodowanie w oparciu o wartość pojazdu uwzględniającą tę zmianę, ustaloną na dzień zawarcia umowy AC. Wartość rynkowa pozostałości jest ustalana indywidualnie, w zależności od rozmiaru uszkodzeń i stopnia zużycia eksploatacyjnego pojazdu lub jego części (zespołów) (§ 18 ust. 4).

W okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia pojazd uległ uszkodzeniu.

Dnia 31 lipca 2018r. o godz. 21:00 w miejscowości Ż. doszło do zapalenia się (...) w trakcie prac polowych.

Dnia 2 sierpnia 2018r. powód zgłosił pozwanemu szkodę w pojeździe, którą zewidencjonowano pod numerem (...), w następstwie czego pozwany wszczął postępowanie likwidacyjne w celu ustalenia przyczyny szkody, określenia zakresu uszkodzeń w kombajnie oraz ustalenia wysokości odszkodowania.

W sierpniu 2018r. powód zlecił firmie specjalizującej się w naprawie i konserwacji maszyn (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. weryfikację uszkodzeń kombajnu. Po przeglądzie pojazdu sporządzono ofertę na części – serwis nr (...) Naprawa pojazdu wraz z zakupem wszystkich niezbędnych części wyceniona została na kwotę 209.717,45 zł brutto z wyjaśnieniem, że w wyniku spalenia uszkodzona została cała elektronika w pojeździe, dlatego konieczny stał się zakup i wymiana wiązek elektronicznych, przewodów hydrostatycznych wysokiego ciśnienia, pasków napędowych z lewej strony kombajnu oraz komputera autopoziomowania.

Powód przesłał sporządzoną przez ww. spółkę weryfikację szkód wraz z ich wyceną do ubezpieczyciela w ślad za zgłoszeniem szkody.

Pozwany w trakcie postępowania likwidacyjnego, na podstawie wykonanej na jego zlecenie opinii rzeczoznawcy doszedł do przekonania, że przyczyną pożaru jako zdarzenia wywołującego szkodę w pojeździe powoda było – w stopniu graniczącym z pewnością - zwarcie lub przeciążenie w instalacji elektrycznej, a więc przyczyna szkody, która wypełniała znamiona awarii pojazdu zdefiniowanej w § 3 pkt 2 OWU. Z uwagi na fakt, że zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 17 OWU ubezpieczeniem AC nie są objęte szkody polegające na awarii pojazdu. Pozwany dokonał też kalkulacji kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, ale tylko tych elementów, które nie uległy awarii ani nie były połączone lub nie współpracowały z elementem, który uległ awarii.

Dnia 13 sierpnia 2018r. pozwany ustalił wysokość szkody w ww. zakresie na kwotę 639,85 zł brutto. Ponadto ubezpieczyciel wskazał, że ustalenie wysokości szkody nie jest decyzją o wypłacie odszkodowania, a odszkodowanie zostanie wypłacone po ustaleniu odpowiedzialności ubezpieczyciela. Tego dnia ubezpieczyciel skierował do wypłaty kwotę 639,85 zł brutto.

Dnia 11 października 2018r. pozwany ustalił wysokość dalszej szkody na kwotę 5.735,13 zł brutto, łącznie ustalając ją (z uwzględnieniem wcześniejszej kalkulacji) na kwotę 6.374,98 zł brutto, co uwzględniało wymianę przewodów hydraulicznych, pasków klinowych oraz koszty lakierowania. Ponadto ubezpieczyciel wskazał, że ustalenie wysokości szkody nie jest decyzją o wypłacie odszkodowania, a odszkodowanie zostanie wypłacone po ustaleniu odpowiedzialności ubezpieczyciela. Tego dnia ubezpieczyciel skierował do wypłaty kwotę 5.735,13 zł brutto.

Dnia 15 lutego 2019r. pozwany przesłał powodowi raport z zweryfikowanego kosztorysu, wskazując, że przedstawiony mu przez powoda kosztorys został zweryfikowany do kwoty 8.624,00 zł netto tj. 10.607,52 zł brutto.

W piśmie z dnia 7 maja 2019r. powód wezwał pozwanego do zapłaty na jego rzecz w terminie 7 dni od doręczenia pisma kwoty 142.958,17 zł ze wskazaniem, że do dnia złożenia pisma ubezpieczyciel wypłacił poszkodowanemu jedynie kwotę 7.014,83 zł. Pozwany odebrał pismo dnia 13 maja 2019r.

Najbardziej prawdopodobną przyczyną awarii (prawdopodobieństwo graniczące z pewnością), skutkującej zniszczeniem kombajnu powoda w dniu 31 lipca 2018r. był pożar wywołany zwarciem i/lub przeciążeniem instalacji elektrycznej. Najprawdopodobniej doszło do zapalenia się izolacji instalacji elektrycznej oraz rur osłaniających, a w dalszej kolejności pyłu organicznego, pod wpływem ciepła wydzielonego z przegrzania instalacji elektrycznej.

Części lub elementy kombajnu, które powinny ulec wymianie lub naprawie, aby maszyna była zdatna do pracy polowych, pokrywają się swym zakresem z zakresem „oferty na części” przedstawionej powodowi. Koszt naprawy według cen z daty 7 maja 2020r. wynosi 206.391,89 zł netto (253.862,02 zł brutto). Ponadto wymieniony powinien zostać terminal dotykowy w kabinie za kwotę ok. 10.000 zł oraz powinna zostać wykonana nowa skrzynka bezpieczników za kwotę ok. 3.000 - 6.000 zł. Dodatkowo do kosztów naprawy należy doliczyć koszty odnowy powłoki lakierniczej, które jednak w porównaniu z ogólnym kosztem części zamiennych są bardzo niewielkie.

Ze względu na zakres zniszczeń kombajnu i koszt naprawy należy ocenić, że pojazd został uszkodzony w takim zakresie, że szkodę kwalifikować należy jako szkodę całkowitą w rozumieniu OWU, jako że szkoda przekracza 70% wartości kombajnu.

Szacunkowa wartość kombajnu na dzień szkody wynosiła 171.380 zł netto (191.797 zł brutto). Wartość kombajnu uszkodzonego lub jego części składowych jest możliwa do ustalenia w stopniu bardzo szacunkowym i opiewa na kwotę 25.000 zł.

W tak ustalonych okolicznościach Sąd stwierdził, że dokonaną przez pozwanego wypłatę na rzecz powoda części świadczenia z tytułu odszkodowania należy zakwalifikować jako uznanie niewłaściwe co do tych roszczeń i tylko co do objętej uznaniem ich wysokości. Uznanie to nie objęło natomiast kwot odszkodowania przewyższających uznanie, a dochodzonych w niniejszym procesie.

Oznacza to, że pozwany mógł w niniejszym procesie kwestionować zasadność dochodzonych przez powoda roszczeń, w tym wykazywać, że są one nieusprawiedliwione już co do samej zasady.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się zasadniczo do zbadania przyczyn szkody, co było niezbędne dla ustalenia, czy źródłem pożaru było takie zdarzenie, za które w świetle postanowień umowy oraz OWU ubezpieczyciel odpowiadał, czy też jego odpowiedzialność była wyłączona.

W ocenie biegłego sądowego najbardziej prawdopodobną przyczyną awarii (prawdopodobieństwo graniczące z pewnością), skutkującej zniszczeniem kombajnu powoda w dniu 31 lipca 2018r. był pożar wywołany zwarciem i/lub przeciążeniem instalacji elektrycznej. Najprawdopodobniej doszło do zapalenia się izolacji instalacji elektrycznej oraz rur osłaniających, a w dalszej kolejności pyłu organicznego, pod wpływem ciepła wydzielonego z przegrzania instalacji elektrycznej.

Określona wyżej przyczyna szkody wypełniła znamiona awarii pojazdu, zdefiniowanej w § 3 pkt 2 OWU. W konsekwencji Sąd uznał, że ziściła się okoliczność wyłączająca odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z § 12 pkt 17 OWU.

Hipotetycznie wskazał, że zasadne byłoby uwzględnienie żądania zapłaty kwot obejmujących wartość tych części pojazdu, które nie uległy awarii, względnie nie były połączone lub nie współpracowały z elementem, który uległ awarii. Powód nie złożył jednak wniosku dowodowego, który miałby stanowić dokonanie kalkulacji kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu w zakresie tych elementów, które nie uległy awarii ani nie były połączone lub nie współpracowały z elementem, który uległ awarii. Powód, na którym ciążył obowiązek wykazania wysokości szkody, złożył wniosek dowodowy na fakty związane z wysokością szkody tylko w całości, także tych elementów, które uległy uszkodzeniu na skutek awarii lub były połączone i współpracowały z elementem, który uległ awarii, a za co pozwany nie ponosi szkody.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości powód wnosząc o:

- zmianę pkt 1 wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu,

- zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania przed sądem I i II instancji, w ty, kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Wyrokowi zarzucił:

1/ naruszenie prawa procesowego art. 233 § 1 k.p.c. mającego wpływ na wynik sprawy, poprzez przekroczenie przez Sąd zasady swobodnej oceny dowodów, polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, wyprowadzeniu wniosków sprzecznych z tym materiałem i przyjęciu, że z opinii biegłego sądowego z dnia 7 maja 2020r. wynika, że przyczyną pożaru skutkującego zniszczeniem kombajnu powoda było zwarcie i/lub przeciążeniem instalacji elektrycznej;

2/ naruszenie prawa procesowego art. 286 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. mającego wpływ na wynik sprawy, poprzez niewezwanie biegłego sądowego na rozprawę celem ustnego uzupełniania opinii, kiedy to wydana opinia pisemna z dnia 7 maja 2020r., a także opinia uzupełniająca z dnia 13 marca 2021r. nie wyjaśniła wszelkich istotnych dla rozstrzygnięcia kwestii,

3/ naruszenie prawa materialnego art. 15 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności

ubezpieczeniowej (dalej jako u.d.u.) w związku z art. 60 i 65 k.c., polegające na ich błędnej wykładni i przyjęciu że wypłata odszkodowania przez ubezpieczyciela nie stanowi formy tzw. uznania właściwego długu;

4/ naruszenie prawa materialnego art. 12 ust. 3 i 4 u.d.u. w związku z art. 385 § 2 k.c., poprzez ich niezastosowanie i nie uznanie § 3 pkt 2 oraz § 12 ust. 1 pkt 17 OWU (...), jako zapisów niejasnych, polegających interpretacji na korzyść ubezpieczonego (powoda),

5/ naruszenie prawa materialnego art. 60 i 65 k.c. w związku z art. 805 § 1 i 2 pkt 1 k.c. w związku z § 12 ust. 1 pkt 17 oraz § 3 pkt 2 OWU (...), poprzez ich błędną wykładnie i uznanie, że powyższe zapisy wyłączają odpowiedzialność pozwanego za szkody będące następstwem pożaru powstałego w wyniku (rzekomej) awarii, kiedy zgodnie z wykładnią celowościową tychże przepisów, wyłączeniu odpowiedzialności podlegają jedynie szkody polegające stricte na fizycznych awariach podzespołów pojazdu,

6/ naruszenie art. 805 § 4 k.c. w związku z art. 385 ze zn. 1 § 1 k.c. poprzez ich nie zastosowanie i w konsekwencji nie uznanie zapisów OWU pozwanego tj. § 12 ust. 1 pkt 17 w związku z § 3 pkt 2 OWU (...) za niewiążących powoda, z uwagi na okoliczność, że kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Sąd Apelacyjny ważył co następuje.

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie w przeważającej części.

Fakty ustalone przez Sąd I instancji Sąd Apelacyjny przyjął za własne (art. 387 § 2 ze zn. 1 pkt. 1 k.p.c.). Nie ma bowiem racji skarżący zarzucając naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. czy art. 286 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c., ponieważ ocena Sądu Okręgowego uwzględnia całokształt materiału dowodowego i została przeprowadzona zgodnie z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego bez przekroczenia dopuszczalnej swobody. Przy czym w ocenie swej Sąd należycie uwzględnił treść opinii biegłego sądowego. Stanowisko skarżącego odnośnie do opinii biegłego jest dowolne tym bardziej gdy się uwzględni, że ostatecznie, na ostatniej rozprawie przed jej zamknięciem, nie wnosił o powołanie innego biegłego sądowego czy wezwanie dotychczasowego do złożenia dalszej opinii ustnej na rozprawie.

Przy czym trudno nie zauważyć, że przy stawianych zarzutach w związku z opinią biegłego, powód nie złożył żadnych wniosków dowodowych.

Sąd Apelacyjny uznał natomiast za uzasadnione zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego z art. 60 k.c., 65 k.c., 385 § 2 k.c., 805 § 1 i 2 pkt.1 k.c.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Apelacyjny odmiennie niż Sąd I instancji ocenił, że przyjęcie przez pozwany zakład ubezpieczeń odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia AC za skutki zdarzenia zgłoszonego przez powoda i to przy znajomości wszystkich faktów (bo żadne nowe, a w każdym razie nie niemożliwe do ustalenia w postępowaniu likwidacyjnym nie ujawniły się w toku procesu) i spełnienie świadczenia przez wypłatę odszkodowania – stanowiły uznanie właściwe.

Poprzez oświadczenie pozwanego zawarte w jego decyzji o wypłacie odszkodowania na podstawie łączącej strony umowy ubezpieczenia A.C. na warunkach w niej określonych, ostatecznie na kwotę 6.374,98 zł netto, pozwany złożył nie tylko oświadczenie wiedzy o istnieniu jego długu z tytułu umowy ubezpieczenia, ale również oświadczenie woli zmierzające do wywołania określonych skutków prawnych, a jego czynność w postaci wypłaty odszkodowania ostatecznie potwierdziły jego zamiar. Tym bardziej tylko, że w decyzji o ustaleniu wysokości szkody , pozwany zastrzegał, że odszkodowanie wypłaci po ustaleniu jego odpowiedzialności, co nastąpiło. Pozwany spełnił swoje świadczenia po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, tym samym stosownie do art. 60 i 65 § 1 k.c. w zw. z art. 805 § 1 i § 2 pkt.1 k.c. zaistniały podstawy do przyjęcia, że uznał on swój dług co do zasady. Na dzień wniesienia pozwu, sporna więc pozostała wartość szkody, tym samym wysokość należnego odszkodowania.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, osoba uznająca dług nie traci możliwości przeprowadzenia dowodu, że uznany dług nie istnieje, bo czynność uznania nie jest czynnością abstrakcyjną; odnosi się zawsze do wierzytelności, którą uznaną (np. wyrok SN w sprawach o sygn. I CK 580/04 czy II CSKP 170/22 z przywołanymi tam orzeczeniami).

Oznacza to jednak, że to na pozwanym zakładzie ubezpieczeń ciążył obowiązek wykazania wad swojego oświadczenia czy bezzasadności żądań ponad objętych jego oświadczeniem co do swej odpowiedzialności również co do zasady, gdy następnie ,tak jak w niniejszej sprawie, kwestionuje nawet zasadę swej odpowiedzialności.

Pozwany tej powinności nie spełnił.

Na wstępie wskazać należy, że niewątpliwie umowa stron w przedmiocie ubezpieczenia autocasco kombajnu została zawarta według ustalonego przez pozwanego wzorca umowy co oznacza, że zastosowanie znajduje przepis z art. 805 § 4 k.c. Wprawdzie przepis ten odwołuje się jedynie do przepisów z art. 385 ze zn.1 – 385 ze zn. 3 k.c., jednak kłóciłoby się z zasadami współżycia społecznego, o których mowa w art. 353 ze zn.1 k.c., wykluczenie możliwości oceny postanowień umowy ubezpieczenia z użyciem wzorca umowy przy odpowiednim zastosowaniu art. 385 § 2 k.c., zgodnie z którym postanowienia niejednoznaczne postanowienia tłumaczy się na korzyść konsumenta.

Według niekwestionowanej przez pozwanego opinii biegłego sądowego, przyczyną szkody wynikłej z pożaru kombajnu, było zwarcie instalacji elektrycznej na skutek przeciążenia pracą (przegrzania wskutek przeciążenia) w warunkach sprzyjających powstaniu pożaru w postaci unoszącego się materiału łatwopalnego tj. pyłu organicznego.

Zgodnie z § 12 pkt. 17 w zw. z § 3 pkt. 1 i 2 o.w.u. AC nie są objęte szkody polegające na awarii pojazdu rozumianej jako wynikające z przyczyny wewnętrznej, nagłe i niespodziewane: a) zatrzymanie funkcjonowania elementu mechanicznego, elektrycznego, pneumatycznego lub hydraulicznego pojazdu lub b) zatrzymanie funkcjonowania lub uszkodzenia elementów połączonych z elementem, który uległ awarii.

Według powszechnych i obiektywnych kryteriów rozumienia użytych w umowie pojęć, cytowane postanowienia nie dają jednoznacznych podstaw do przyjęcia, że w rozważanym przypadku szkoda polegała na awarii z przyczyny wewnętrznej w postaci nagłego i niespodziewanego zatrzymania się funkcjonowania określonego elementu, skoro zdarzenie nie sprowadzało zatrzymania funkcjonowania danego elementu, a zwarcie instalacji i powstanie pożaru nie zaistniałoby bez czynników zewnętrznych tj. bez przeciążenia instalacji elektrycznej kombajnu w wyniku intensywnych prac polowych w otoczeniu łatwopalnych materiałów organicznych.

W nawiązaniu do wcześniejszych uwag co do wykładni umowy według wzorca umowy dodać należy, że niejednoznaczność użytych w o.w.u. pojęć (których dowodził chociażby niniejszy spór sprowadzający się w istocie do ich wykładni) musi przemawiać na korzyść powoda, tym bardziej gdy się uwzględni, że : po pierwsze - jak zaznaczono na pierwszej stronie polisy, ochrona ubezpieczeniowa została udzielona od wszystkich ryzyk (pełna ochrona); po drugie – wymienione w § 12 o.w.u. szkody nie objęte AC dotyczą sytuacji z reguły zawinionych przez ubezpieczającego (np. jazda bez uprawnień, pojazdem niezarejestrowanym) bądź szczególnych (jak działania wojenne). W zestawieniu z wymienionymi postanowieniami dodatkowo usprawiedliwione staje się rozumienie pojęcia awarii, jako wywołanego wyłącznie przyczyną wewnętrzną tkwiącą w danej części pojazdu, a nie wywołaną dodatkowo innymi zewnętrznymi czynnikami.

Pozwany zresztą podobnie rozumiał definicje awarii z o.w.u. skoro spełnił swoje świadczenie.

Jednocześnie w toku procesu nie wyjaśnił przekonywująco przyczyn swojego wcześniejszego stanowiska; nie uchylił się skutecznie od skutków prawnych oświadczenia woli w tym zakresie.

Pozostało przy tym niewyjaśnione jednoznacznie, jakie szkody objęło wypłacone odszkodowanie.

Według kalkulacji kosztów załączonej do decyzji (...) S.A. z dnia 15 maja 2019r. (k. 49 akt) dotyczyły one wymiany głównie elementów elektrycznych (wiązek elektrycznych), a więc jak się wydaje elementów powiązanych właśnie z instalacją elektryczną. Zwraca uwagę, że nie zostały w niej ujęte np. koszty lakierowania. W każdym razie bez jasnych informacji w tym zakresie i wiedzy specjalnej biegłego (którego to dowodu pozwany nie zaoferował), nie było możliwe miarodajne ustalenie z jakimi uszkodzeniami powiązana została wypłata odszkodowania; nie było możliwe jej odniesienie do zakresu prac wymienionych w opinii biegłego sądowego, też przecież obejmującej głownie elementy elektryczne, a przy tym ustalonych wartościowo na poziomie rażąco wyższym.

Wszystko to potwierdzało jedynie ocenę, że pozwany uznał swoją odpowiedzialność za szkodę, także przyjmując, że nie zachodzi zdarzenie z § 12 pkt. 17 o.w.u. tyle tylko, że kwestionował wysokość szkody przedstawioną przez ubezpieczonego. To ostatnie zaś okazało się w świetle niepodważanej przez pozwanego opinii biegłego - całkowicie bezzasadne. Biegły ustalił bowiem, że koszty naprawy przekraczają 70% kosztów całkowitych pojazdu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny uznał, że roszczenie powoda znajdowało uzasadnienie w treści umowy ubezpieczenia i art. 805 § 1 i 2 pkt. 1 k.c. do wysokości kwoty 117.985,17 zł. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 maja 2019r .Ustalona w umowie kwota 150.000 zł, podlegała umniejszeniu o wypłaconą wcześniej przez pozwanego kwotę 6.347,98 zł netto oraz na podstawie § 18 ust. 4 o.w.u. o kwotę 25.000 zł wartości pozostałości. Wprawdzie biegły w swej opinii zastrzegał, że wartość pozostałości jest zależna od różnych zmiennych i jest wysoce szacunkowa, tym niemniej brak było podstaw do przyjęcia odmiennej niż 25.000 zł kwoty przy jednoznacznie stwierdzonym fakcie istnienia pozostałości. Z kolei odsetki za opóźnienie w zapłacie należne były od dnia 21 maja 2019r. stosownie do wezwania powoda z dnia 7 maja 2019r.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok jak w pkt. I sentencji swojego wyroku, a na podstawie art. 386 k.p.c. apelacje w pozostałym zakresie oddalił (pkt. II). O kosztach postępowania przed sądem I instancji i postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. rozdzielając je stosunkowo odpowiednio do wyniku tych postępowań.

Ewa Staniszewska