Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym

Przewodniczący: SSO Grażyna Borzestowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Łukasz Szramke

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2014r. w Elblągu

na rozprawie sprawy

z odwołania E. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 21/10/2013 r. znak: (...)

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje wnioskodawczyni E. G. prawo do emerytury od dnia 18 września 2013r.

Sygn. akt IV U 2130/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 października 2013 roku (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E., wskutek wniosku z dnia 18 września 2013 roku odmówił E. G. prawa do emerytury nauczycielskiej. Jako podstawę swojego rozstrzygnięcia organ rentowy wskazał art. 88 ust. 1 i ust. 2a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U z 2014 roku poz. 191) – powoływana dalej jako KN, oraz art. 47 i art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 roku poz. 1440 ze zm.) – powoływana dalej jako ustawa emerytalna.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż ubezpieczona nie ma prawa do emerytury ponieważ pomimo tego, że posiada 20 letni staż pracy jako nauczyciel, to nie udowodniła 30 – letniego okresu zatrudnienia ogółem na 31 grudzień 2008 rok. W ocenie organu rentowego ubezpieczona udowodniła łącznie 29 lat, 9 miesięcy i 28 dni stażu pracy. Ponadto wskazano, że na dzień złożenia wniosku ubezpieczona pozostaje w zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy. Do ogólnego stażu pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od 11 grudnia 1975 roku do 31 grudnia 1978 roku, ponieważ w tym okresie wnioskodawczyni uczyła się w Liceum Ogólnokształcącym w I. i przebywała w internacie tej szkoły. Tym samym nie mogła stale i w pełnym wymiarze pracować w gospodarstwie rolnym dziadków, a następnie w gospodarstwie rolnym matki.

W odwołaniu ubezpieczona powołała się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2009 roku, I UK 5/09, wskazując, że warunkiem koniecznym nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej na podstawie art. 88 KN jest m. in. rozwiązanie dotychczasowego nauczycielskiego stosunku pracy, zaś na uzyskanie tego prawa nie ma żadnego wpływu ewentualne podjęcie nowego zatrudnienia nawet jako nauczyciel w tej samej szkole. Jednocześnie podniosła, że według organu rentowego do ogólnego stażu pracy brakuje jej 2 miesięcy i 2 dni. Jej zdaniem do stażu pracy powinien zostać jej zaliczony okres pracy w gospodarstwie rolnym przypadający pomiędzy ukończeniu szkoły ogólnokształcącej (po 20 maja 1978 roku), a podjęciem pierwszej pracy w dniu 9 października 1978 roku. Poinformowała, że we tym czasie w pełnym wymiarze czasu pracy pracowała w gospodarstwie rolnym.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od skarżącej na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Podtrzymał argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Powołał się dodatkowo na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 roku, II UK 235/11, wyjaśniając, że kwestia rozwiązania stosunku pracy może być badana bądź na dzień złożenia wniosku o emeryturę bądź też wydania decyzji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, bądź wyrokowania przez sąd odwoławczy. Z ustaleń organu rentowego wynika, że stosunek pracy wnioskodawczyni uległ rozwiązaniu w dniu 31 sierpnia 2013 roku. Od 1 września 2013 roku skarżąca ponownie pracuje w szkole. Wniosek zaś o emeryturę złożyła w dniu 19 września 2013 roku. Na dzień złożenia wniosku i na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie wykazała zatem, iż rozwiązała stosunek pracy bowiem pozostaje w zatrudnieniu. Organ rentowy wskazał jednocześnie, że nie podziela stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku, na który powołała się ubezpieczona w odwołaniu.

Po ostatecznym sprecyzowaniu stanowiska (k. 22 a.s.) organ rentowy wskazał, że nie jest koniecznym warunkiem do uzyskania emerytury nauczycielskiej niepozostawanie w stosunku pracy. Wskazano, że decyzja odmowna została wydana z uwagi na niespełnienie warunku posiadania 30 lat ogólnego stażu pracy. W decyzji podkreślono, iż ubezpieczona pozostaje w zatrudnieniu, z uwagi na to, że warunek rozwiązania stosunku pracy nie mógł być uznany przez organ rentowy, gdyż ubezpieczona nie udowodniła 30 lat ogólnego stażu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyraził stanowisko, iż to czy wnioskodawczyni pozostaje w zatrudnieniu czy nie, nie jest warunkiem koniecznym do przyznania jej emerytury.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Skarżąca E. G. urodziła się w dniu (...).

Od 1 września 1974 roku do dnia 30 maja 1978 roku ubezpieczona uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego w I.. W czasie nauki w szkole średniej ubezpieczona mieszkała w internacie. Pomagała w gospodarstwie rolnym, początkowo dziadków, a od 1976 roku w gospodarstwie rolnym swojej matki położonym w miejscowości S., gmina P. o powierzchni 7,73 ha. W tym czasie ubezpieczona przyjeżdżała z I. do domu w weekendy, święta, wakacje i ferie. Gdy była potrzeba wykonania pilnych prac skarżąca nie szła do szkoły. Wnioskodawczyni wykonywała prace przy obrządku zwierząt, pracowała w polu, zajmowała się młodszym rodzeństwem, pracowała przy warzywach, ziemniakach, burakach, przyrządzała posiłki dla domowników. Brała udział w sianokosach, żniwach i wykopkach. Większość jednak czasu – od poniedziałku do piątku – przebywała w I..

(dowód: akta organu rentowego: wniosek o emeryturę k. 1 – 12; świadectwo dojrzałości k. 13 – 14; oświadczenie wnioskodawcy k. 15; zaświadczenie o zameldowaniu wnioskodawczyni na pobyt stały k. 16 i 21; oświadczenie wnioskodawczyni w sprawie braku dokumentów k. 17; zeznanie świadków k. 18 – 19; zaświadczenie o posiadaniu nieruchomości k. 20; akta sprawy: zeznania świadka S. C. k. 21; zeznania świadka D. K. k. 21, zeznania wnioskodawczyni k. 21 - 21;)

Od 1 czerwca 1978 roku do 8 października 1978 roku – tj. w okresie przypadającym po ukończeniu szkoły średniej a podjęciem pierwszej pracy zawodowej w (...) Przędzalni (...), nieprzerwanie przebywała w S.. Stale i w pełnym wymiarze pracowała w gospodarstwie rolnym swojej matki.

W powyższym okresie w gospodarstwie rolnym zamieszkiwała matka ubezpieczonej, ubezpieczona, jej nastoletni brat A. i 3 letni brat R.. W okresie od kwietnia 1978 roku do kwietnia 1980 roku najstarszy brat ubezpieczonej K. odbywał służbę wojskową. Ojciec ubezpieczonej zmarł, gdy była dzieckiem. Po rozpoczęciu pracy zawodowej przez ubezpieczoną prowadzeniem gospodarstw rolnego zajmowała się matka ubezpieczonej. Ubezpieczona przyjeżdżała do S. w weekendy, żeby pomagać matce w pracy.

W tym samym budynku co rodzina ubezpieczonej mieszkali także jej dziadkowie, którzy w tamtym czasie posiadali jeszcze własne gospodarstwo rolne, przekazane następnie matce ubezpieczonej. Rodzina ubezpieczonej pracowała również w gospodarstwie rolnym dziadków, gdyż byli oni starzy i schorowani.

Gospodarstwo rolne, w którym pracowała ubezpieczona nie było zmechanizowane. Większość prac wykonywało się tam ręcznie. Trzymano w nim inwentarz: świnie- około 10 sztuk, krowy 4 - 6 sztuk, kury, konie. Uprawiano zboże, buraki, len, rumian, które zbierano ręcznie. Ubezpieczona podczas sianokosów zbierała siano, zwijała je w snopki i wrzucała na wóz. Podczas wykopów ręcznie zbierała ziemniaki. Pracowała podczas żniw. Inni domownicy stosownie do wieku również uczestniczyli w pracach rolniczych.

Większość prac wykonywała ubezpieczona wraz z matką. Nie było między nimi podziału czynności. Gdy matka ubezpieczonej nie mogła wykonywać pewnych prac, wyjeżdżała, albo szła na tzw. odrobek do innych ludzi we wsi, wówczas ubezpieczona zajmowała się gospodarstwem: wyganiała i zganiała z pola krowy, palowała je i poiła, doiła, karmiła świnie, gotowała posiłki.

We wsi, w której zamieszkiwała ubezpieczona był zwyczaj chodzenia na tzw. odrobek do innych mieszkańców. Polegało to na tym, że u jednego gospodarza zbierało się 12 – 13 ludzi, którzy wspólnie pracowali dla niego przy wykopkach bądź przy młóceniu zboża. Następnie taki odrobek był wykonywany u kolejnych osób we wsi. Do gospodarstwa rolnego matki ubezpieczonej również przychodzili inni mieszkańcy na odrobek. Na odrobek do wsi chodziła zwykle matka ubezpieczonej.

(dowód: książeczka wojskowa k. 20; zeznania świadka S. C. k. 21; zeznania świadka D. K. k. 21, zeznania wnioskodawczyni k. 21 - 22;)

Od 9 października 1978 roku do 2 czerwca 1979 roku wnioskodawczyni była zatrudniona w (...) Przędzalni (...).

(dowód: akta organu rentowego: dowód osobisty k. 22)

Następnie od 23 sierpnia 1979 roku do 7 czerwca 1980 roku ubezpieczona była zatrudniona jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w O..

Natomiast od 20 sierpnia od 1980 roku do dnia 31 sierpnia 2013 roku pracowała jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w L.. Wskazany stosunek pracy ustał wskutek rozwiązania za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę na postawie art. 20 ust. 1 pkt 1 KN (całkowita likwidacja szkoły).

Od 1 września 2013 roku skarżąca pracuj w Niepublicznej Szkole Podstawowej w L. na stanowisku dyrektora

Wnioskodawczyni w dniu 18 września 2013 roku złożyła wniosek o emeryturę. Będąc członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w na rachunku w tym funduszu, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

(dowód: akta organu rentowego: wniosek o emeryturę k. 1- 12; świadectwo pracy z dnia 13.02.1995 r. k. 23; świadectwo pracy z 31.08.2013 r. k. 24 – 25; zaświadczenie z dnia 8.10.2013 r. k. 38;)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach organu rentowego dotyczącej ubezpieczonej. Podstawę ustaleń stanowiły także zeznania świadków S. C. (2) i D. K. (2). Był to osoby obce dla skarżącej - nie były zainteresowane wynikiem postępowania, a jednocześnie mieszkały w tej samej miejscowości co skarżąca, były rolnikami i posiadały wiedzę na temat gospodarstwa rolnego, w którym pracowała ubezpieczona i zakresu oraz charakteru wykonywanych tam przez nią prac, gdyż widziały wnioskodawczynię przy tych pracach. Zdaniem Sądu zeznania powyższe zasługują na walor wiarygodności w zakresie charakteru pracy i czynności wykonywanych w jej ramach. Zeznania te są spójne i zgodne w tej części. Zeznania świadków i wnioskodawczyni korespondują, zdaniem Sadu, ze zgromadzonym w toku niniejszego postępowania materiałem dowodowym w postaci dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu w sprawie było uprawnienie do emerytury nauczycielskiej na podstawie przepisów KN.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy emerytalnej prawo do emerytury na warunkach określonych w art. 29, 32, 33 i 39 przysługuje również ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku, a przed 1 stycznia 1969 roku, jeżeli są spełnione przez ubezpieczonego łącznie następujące warunki:

1. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,

2. warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach spełnią do 31 grudnia 2008 roku

Według art. 47 ustawy emerytalnej, odrębne przepisy określają zasady przechodzenia na emeryturę, bez względu na wiek, nauczycieli urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku a przed dniem 1 stycznia 1969 roku.

Odwołująca się urodziła się w dniu (...) zatem dotyczą jej zasady przechodzenia nauczycieli na emeryturę bez względu na wiek zawarte w 88 ust. 1 i 2a KN.

Artykuł 88 KN przewiduje możliwość przejścia nauczycieli na emeryturę niezależnie od wieku, a jedynie po wykazaniu wymaganego okresu zatrudnienia, w tym w szczególności pracy na stanowisku nauczyciela.

Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 25 czerwca 2010 r., II UK 64/10, LEX nr 607446, "przepis art. 88 ust. 1 KN jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisów ustawy emerytalnej i w zakresie uprawnień emerytalnych nauczycieli normuje wszystkie wymagania, których spełnienie uprawnia nauczyciela do przejścia na emeryturę w niższym wieku".

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 maja 2010 r., II UK 352/09, LEX nr 604225, stwierdził, iż "nauczyciele mogą przejść na emeryturę po spełnieniu warunku rozwiązania umowy o pracę, lecz bez czasowego ograniczenia jego wypełnienia przed dniem 31 grudnia 2008 r., jeżeli pozostałe warunki przewidziane w art. 88 ust. 1 KN wypełnią przed tą datą".

Warunkiem skorzystania z uprawnienia do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust. 1 KN jest zatem:

1) posiadanie 30-letniego okresu zatrudnienia, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej, a w przypadku nauczycieli szkolnictwa specjalnego - 25-letniego okresu zatrudnienia, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej w szkolnictwie specjalnym;

2) rozwiązanie na swój wniosek stosunku pracy.

Warunek rozwiązania na swój wniosek stosunku pracy nie jest wymagany, jeżeli z nauczycielem rozwiązano stosunek pracy na podstawie art. 20 KN lub stosunek pracy nauczyciela wygasł z mocy prawa na skutek upływu 6-miesięcznego okresu przebywania w stanie nieczynnym bądź na skutek odmowy podjęcia pracy w razie zaistnienia takiej możliwości (art. 88 ust. 1a KN został dodany przez nowelę z dnia 14 czerwca 1996 r.).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 roku okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego dla przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Rozpatrując wniosek o uznanie okresu takiej pracy należy przyjmować kryteria wskazane w art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2013 roku poz. 1403 ze zm.), a więc za domownika uznawać osobę bliską rolnikowi, która:

a. ukończyła 16 lat,

b. pozostawała w okresie pracy w gospodarstwie rolnym we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem lub zamieszkiwała na terenie gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,

c. stale pracowała w tym gospodarstwie rolnym i nie była związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

Z akt sprawy wynika, że sporne między stronami było czy na datę wydania decyzji odwołująca spełniała przesłanki z art. 88 ust. l i ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela – tj. posiadania 30-letniego okresu zatrudnienia. W istocie sporna pozostawała także kwestia spełnienia przesłanki rozwiązania stosunku pracy.

W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że organ rentowy za udowodniony okres zatrudnienia uznał skarżącej 29 lat, 9 miesięcy i 28 dni. Do okresu pracy nie zaliczono wnioskodawczyni żadnego okresu pracy w gospodarstwie rolnym. Należy zauważyć, że w toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczona twierdziła, że wliczeniu do ogólnego stażu pracy powinien podlegać okres jej pracy w gospodarstwie rolnym dziadków a następnie matki, przypadający po ukończeniu przez nią 16 roku życia do podjęcia przez nią pracy zawodowej (od 11 grudnia 1975 roku do 8 października 1978 roku). Na okoliczność pracy stale i w pełnym wymiarze w tym gospodarstwie złożyła stosowane oświadczenie i zeznania świadków S. C. i D. K. potwierdzające jej oświadczenie.

Natomiast w toku postępowania sądowego ubezpieczona sprecyzowała, że w okresie nauki w szkole w I. w rzeczywistości jej praca w gospodarstwie rolnym nie miała charakteru stałego i w pełnym wymiarze. Podniosła jednak, że o takim jej charakterze pracy w gospodarstwie rolnym matki można mówić w okresie od 1 czerwca 1978 roku do 8 października 1978 roku. Gospodarstwo rolne, w którym pracowała ubezpieczona nie było zmechanizowane. Większość prac wykonywało się tam ręcznie. Trzymano w nim inwentarz: świnie- około 10 sztuk, krowy 4 - 6 sztuk, kury, konie. Uprawiano zboże, buraki, len, rumian, które zbierano ręcznie. Ubezpieczona podczas sianokosów zbierała siano, zwijała je w snopki i wrzucała na wóz. Podczas wykopów ręcznie zbierała ziemniaki. Pracowała podczas żniw. Inni domownicy stosownie do wieku również uczestniczyli w pracach rolniczych. Większość prac wykonywała ubezpieczona wraz z matką. Nie było między nimi podziału czynności. Zeznała, że pracowała w gospodarstwie codziennie, a pracować trzeba była w zasadzie non stop. Skarżąca podniosła, że był to ciężki okres gdyż w kwietniu 1978 roku jej najstarszy brat poszedł do wojska. Zeznała również, że jej matka chodziła na odrobek do wsi, często wyjeżdżała z uwagi na pełnione funkcje radnej i funkcję w kole gospodyń wiejskich. Gdy matka ubezpieczonej nie mogła wykonywać pewnych prac, wówczas ubezpieczona zajmowała się gospodarstwem: wyganiała i zganiała z pola krowy, palowała je i poiła, doiła, karmiła świnie, gotowała posiłki innym domownikom.

Świadkowie C. i K. słuchane w toku postępowania sądowego przyznały, że w okresie nauki w I. ubezpieczona tylko w dni wolne od nauki pracowała w gospodarstwie rolnym. Wyjaśniły, że nie pamiętają dlaczego w pisemnym oświadczeniu wskazały cały okres - od 11 grudnia 1975 roku do 31 grudnia 1978 roku – jako okres pracy wnioskodawczyni w gospodarstwie rolnym stale i w pełnym wymiarze.

Nie mniej jednak zarówno świadek C. i K. potwierdziły, że ubezpieczona w okresie po zakończeniu szkoły średniej, a przed podjęciem pracy zarobkowej stale i w pełnym wymiarze pracowała w gospodarstwie rolnym matki.

S. C. (2) zamieszkiwała w tej samej miejscowości co ubezpieczona i jej rodzina. Wprawdzie mieszkała kilka domów od ubezpieczonej, nie mniej jednak udając się na swoje pole przejeżdżała obok domu, w którym mieszkała ubezpieczona. Zeznała, że widziała ubezpieczoną jak pracuje od najmłodszych lat. Wprawdzie w trakcie nauki w szkole I. ubezpieczoną świadek widywał w gospodarstwie tylko w weekendy i dni wolne od szkoły, ale po skończeniu tej szkoły i przed podjęciem pracy zawodowej ubezpieczona cały czas przebywała w S. i pracowała w gospodarstwie matki. S. C. podała, że w tym gospodarstwie uprawiano zboże. Rodzina ubezpieczonej posiadała kilkanaście świń, krowy. Z jej relacji wynika, że wnioskodawczyni karmiła zwierzęta, doiła krowy, wykonywała prace polowe, pracowała przy burakach, podczas żniw i wykopów.

Świadek poinformował, że w okresie po skończeniu szkoły średniej przez ubezpieczoną w gospodarstwie pracowała matka ubezpieczonej, ubezpieczona i jej nastoletni brat. W domu było również trzyletnie dziecko, którym wszyscy domownicy się opiekowali. Świadek pamiętał, że w tym czasie najstarszy brat ubezpieczonej poszedł do wojska. Ojciec ubezpieczonej natomiast nie żył.

S. C. poinformowała, że we wsi był taki zwyczaj, że się chodziło do innych ludzi na tzw. odrobek. Świadek również chodził na odrobek do innych. Jedni pomagali w pracy innym – taka była zasada. Dotyczyło do przede wszystkim młócenia zboża. Potrzeba było do tego około 12 osób. Z rodziny wnioskodawczyni na odrobek chodziła przede wszystkim jej matka. W tym czasie to wnioskodawczyni zajmowała się gospodarstwem.

Natomiast D. K. (2) była bliską sąsiadką ubezpieczonej. Mieszkała w tym samym budynku. Zeznała, że w gospodarstwie rolnym matki ubezpieczonej większość prac wykonywana była ręcznie. Z jej relacji wynika, że prace rolnicze zaczynało się, o ile to było możliwe, od najmłodszych lat. Świadek widział skarżącą pracującą w gospodarstwie matki: przy gracowaniu buraków, przy wykopkach, sianokosach, przy obrządku zwierząt. Świadek nie pamiętał dokładnie powierzchni gospodarstwa. Zgodnie z jej pamięcią było to kilkanaście hektarów. Uprawiano tam zboże, trzymano świnie, krowy, sadzono ziemniaki i buraki. Wnioskodawczyni pracowała przy wykopkach, sianokosach, zajmowała się zwierzętami.

Świadek pamiętał, że po szkole podstawowej ubezpieczona uczyła się dalej w szkole średniej w I.. Mieszkała wówczas w I. i tylko w dni wolne od nauki przebywała w S., pomagając matce. Zeznała przy tym, że po skończeniu tej szkoły, a przed podjęciem pracy zawodowej stale przebywała i pracowała w gospodarstwie rolnym swojej matki. W tym czasie wraz z wnioskodawczynią zamieszkiwała tam jej matka, nastoletni brat i najmłodszy – trzyletni brat. Najstarszy brat wnioskodawczyni był wówczas w wojsku. Zaś ojciec ubezpieczonej nie żył.

Świadek zeznała, że jak matka ubezpieczonej robiła coś innego, np. szła na odrobek to skarżąca zajmowała się gospodarstwem. Z relacji świadka wynika, że był we wsi taki zwyczaj, że jedni szli do drugich do pracy, do pomocy przy wykopkach lub młóceniu zboża. Potrzeba było do takich prac 12 – 13 osób. Z rodziny wnioskodawczyni na odrobek chodziła jej matka. Następnie na zasadzie wzajemności do gospodarstwa rolnego matki ubezpieczonej inni przychodzili pomagać.

W świetle powyższych zeznań świadków i ubezpieczonej Sąd nie miał wątpliwości co do zaliczenia ubezpieczonej do ogólnego stażu pracy okresu od 1 czerwca 1978 roku do 8 października 1978 roku. W tym bowiem okresie cały czas przebywała w S. stale i w pełnym wymiarze pracując z matką w jej gospodarstwie rolnym. Okoliczność tę potwierdzają również zgromadzone w sprawie dokumenty. Charakter i rodzaj wykonywanych w tym okresie czynności potwierdzają przede wszystkim zgodne zeznania świadków. Należy w tym miejscu nadmienić, że w ocenie Sądu przesłuchani w sprawie świadkowie posiadają odpowiednią widzę na temat charakteru pracy wykonywanej przez ubezpieczoną. Zamieszkiwali bowiem w tej samej miejscowości i byli to świadkowie naoczni. Zauważenia wymaga, że żadna ze stron nie kwestionowała treści zeznań tych świadków. Dlatego Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich wiarygodności, tym bardziej, są one zgodne i spójne. Sąd miał na uwadze okoliczność, iż upływ czasu sprawił, że świadkowie ci nie pamiętali szczegółowo dat, albo dokładnych danych odnoście przedmiotowego gospodarstwa. Nie mniej jednak zeznania te korespondują z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów, a w szczególności dokumentami z akt emerytalnych.

Konkludując, postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie doprowadziło Sąd Okręgowy do przekonania, że skarżąca przez ponad 4 miesiące – w okresie od 1 czerwca 1978 roku do 8 października 1978 roku, stale i w pełnym wymiarze pracowała w gospodarstwie swojej matki. W tym czasie nie uczyła się, nie dojeżdżała do szkoły. Przebywała cały czas w S., pracując w gospodarstwie rolnym. Natomiast słusznie organ rentowy odmówił skarżącej uwzględnienia do stażu pracy, okresu od 11 grudnia 1975 roku do 31 maja 1978 roku, gdyż w tym okresie uczyła się w innej miejscowości mieszkała w internacie. Jej prace w gospodarstwie rolnym były świadczone jedynie doraźnie – w czasie weekendów lub dni wolnych od nauki.

Po uwzględnieniu powyższego okresu pracy w gospodarstwie rolnym, omówionego powyżej, należy dojść do przekonania, że wnioskodawczyni legitymuje się 30 – letnim ogólnym stażem pracy.

Nie mniej jednak, mając na uwadze stanowisko organu rentowego, wyjaśnienia wymaga jeszcze jedna z przesłanek nabycia emerytury nauczycielskiej, a mianowicie przesłanka rozwiązania stosunku pracy.

W wyroku SN z dnia 25 czerwca 2009 r., I UK 16/09, LEX nr 519956, wskazano, iż: "okoliczność, że po rozwiązaniu stosunku pracy, za to w dacie złożenia wniosku o emeryturę, wnioskodawca wykonuje pracę nauczycielską na podstawie kolejnego stosunku pracy, nie wpływa na możliwość nabycia przez niego uprawnień emerytalnych na podstawie art. 88 ust. 1 KN”. Natomiast w wyroku z dnia 16 czerwca 2009 r., I UK 5/09, LEX nr 518058, Sąd Najwyższy stwierdził, iż "prawo do emerytury na podstawie art. 88 ust. 1 KN, nauczyciel nabywa po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli do tego momentu posiadał wystarczający szczególny staż nauczycielski oraz dalszy ogólny. Prawo do emerytury powstaje po spełnieniu wszystkich warunków (art. 88 ust. 1 KN w związku z art. 100 ustawy emerytalnej i art. 86 KN). Warunek aby zainteresowany nie pozostawał w zatrudnieniu, a tym bardziej jako nauczyciel, nie ma prawnego uzasadnienia, gdyż nie ma dla niego normy w przepisie art. 88 ust. 1".

Sąd Okręgowy w pełni podziela wyrażone w przytoczonych wyrokach stanowisko. Skarżąca na dzień 31 grudzień 2008 posiada 30 letni okres pracy w tym 20 lat pracy w szczególnym charakterze. Spełnia również przesłankę rozwiązania stosunku pracy. W dniu 31 sierpnia 2013 roku uległ rozwiązaniu jej stosunek pracy jako nauczyciela w Szkole Podstawowej w L. z uwagi na jej likwidację. Okoliczność, że po rozwiązaniu stosunku pracy wnioskodawczyni ponownie podjęła zatrudnienie, nie ma wpływu na prawo do przedmiotowego świadczenia. Wprawdzie stanowisko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odnośnie tej przesłanki nie było konsekwentne, nie miej jednak z całą pewnością nie zasługuje na aprobatę, stanowisko, że pozostawanie w zatrudnieniu po rozwiązaniu zatrudnienia nauczycielskiego czy posiadanie innej podstawy ubezpieczenia stanowi przeszkodę w nabyciu emerytury na podstawie art. 88 KN.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury od dnia 18 września 2013 roku.