Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 43/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Karol Skocki

sędziowie: Robert Rafał Kwieciński

Marek Ziółkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Sobieraj

przy udziale prokuratora Urszuli Piaseckiej- Telesińskiej

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2023 r.

sprawy M. K.

oskarżonego o czyny art. 281 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 15 grudnia 2022 r.

sygn. akt II K 1010/22

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w pkt IV w ten sposób, że orzeczoną karę łączną obniża do 4 ( czterech) lat pozbawienia wolności.

2.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części.

2. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego K. N. kwotę 516,60 zł tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

3. Zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Marek Ziółkowski Karol Skocki Robert Rafał Kwieciński

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 43/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 15 grudnia 2022 r., sygn. akt II K 1010/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

- naruszenie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. poprzez przyznanie waloru wiarygodności zeznaniom świadka D. O. i uznanie, iż jako osoba obca dla oskarżonego nie ma powodu zeznawać na jego niekorzyść, w sytuacji, w której świadek jako funkcjonariusz publiczny, pełniący służbę ze świadkiem A. Ś. nie będzie zeznawał na niekorzyść koleżanki czym obciążył oskarżonego,

- naruszenie art. 438 pkt. 4 k.p.k. poprzez orzeczenie wobec oskarżonego niewspółmiernie surowej kary, która nie uwzględnia istotnych okoliczności czynu takich jak wyrażenie skruchy a także dobrowolną chęć naprawienia wyrządzonej szkody,

- naruszenie art. 46 § 1 k.k. poprzez nierozłożenie na raty obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłaty na rzecz pokrzywdzonych mimo, iż istnieją ku temu przesłanki

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy w toku kontroli apelacyjnej nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy.

Sąd wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k..

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy Sąd I instancji prawidłowo ocenił zeznania świadka D. O. – uznając je za wiarygodne w pełni. Przy czym nie ma znaczenia okoliczność, iż świadek ten pełnił służbę ze świadkiem A. Ś. jak twierdzi bezpodstawnie skarżący – chciał on zeznać na korzyść koleżanki. Zapomina jednak tenże skarżący, iż świadek D. O. składał zeznania będąc uprzednio pouczonym o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, ponadto jak słusznie wskazał Sąd I instancji – jako osoba zupełnie obca, biorąca udział w czynnościach nie miał żadnych powodów by pomawiać oskarżonego. Nie można tez pominąć, że oskarżony w toku postepowania przygotowawczego przyznał się do tego czynu i wyraził wolę przeproszenia pokrzywdzonej.

W odniesieniu do twierdzeń obrońcy o pojawiających się w sprawie wątpliwościach dotyczących sprawstwa oskarżonego, które winny zostać rozstrzygnięte na jego korzyść wskazać należy, iż nie można stawiać w sposób uzasadniony zarzutu naruszenia zasady in dubio pro reo, powołując się na wątpliwości samej "strony" co do treści ustaleń faktycznych, wymowy dowodów, czy też sposobu interpretacji przepisów prawa. Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz z art. 5 § 2 k.p.k. nie są bowiem miarodajne tego rodzaju wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale tylko to, czy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości w tym zakresie i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. A zatem w sytuacji, gdy konkretne ustalenie faktyczne zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, nie można mówić o naruszeniu zasady domniemania niewinności.

Na gruncie niniejszej sprawy, Sąd I instancji słusznie uznał, iż nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości w zakresie tego, że oskarżony M. K. swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona zarzucanego mu przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 226 § 1 k.k.

Częściowo zasadny okazał się zarzut apelacji, dotyczący rażącej niewspółmierności kary orzeczonej wobec oskarżonego.

Wskazać w tym miejscu należy, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, „gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Niewspółmierność więc zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985 roku, V KRN 178/85).

Uznać należy, że obrońca słusznie wskazuje, iż kara łączna orzeczona przez Sąd I instancji wobec oskarżonego M. K. rodzi się jako zbyt surowa. Biorąc pod uwagę okoliczności wskazane przez skarżącego, tj., skruchę wyrażoną przez oskarżonego, chęć naprawienia wyrządzonej szkody, a przede wszystkim - zdaniem sądu odwoławczego - orzeczone kary jednostkowe za poszczególne przestępstwa i bliskość czasową wszystkich popełnionych przestępstw popełnionych o okresie dwóch tygodni – Sąd Odwoławczy uznał, iż zasadne jest zmniejszenie orzeczonej kary łącznej do wysokości 4 lat. Kara w tych granicach spełni swoje cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec skazanego a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa w rozumieniu art. 85a k.k.

Jeśli chodzi o zarzut dotyczący przepisu art. 46 kk, to należy podkreślić, że jest to środek kompensacyjny stosuje się w odpowiednim zakresie tutaj przepisy prawa cywilnego. Podmiotem chronionym jest pokrzywdzony i brak podstaw do obniżania wysokości, jej miarkowania w oparciu o sytuacje materialną sprawcy tym bardziej brak podstaw faktycznych i prawnych do rozkładania takiego obowiązku na raty. Podmiotem uprawnionym do decydowania o sposobie realizacji zasądzonego obowiązku jest wyłącznie pokrzywdzony.

Wniosek

- zmianę wyroku w części dotyczącej czynu opisanego w pkt. 4 i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu wypełniającego znamiona art. 224 § 2 kk w zw. z art. 226 § 1 kk,

- zmianę wyroku wskazanego w pkt. IV i złagodzenie orzeczonej kary pozbawienia wolności z kary łącznej 4 lat i 6 miesięcy na karę łączną 2 lat pozbawienia wolności,

- zmianę wyroku wskazanego w pkt. 5 w ten sposób, aby orzec zapłatę na rzecz pokrzywdzonych w rozłożeniu na raty

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w zakresie sprawstwa i winy i uznał, iż sprawstwo i wina oskarżonego w zakresie czynu z art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. nie budzą wątpliwości.

Zasadny natomiast okazał się częściowo wniosek o złagodzenie orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności.

Rozłożenie na raty obowiązku naprawienia szkody orzeczonego na podstawie art. 46 k.k. w świetle aktualnie obowiązujących przepisów jest niedopuszczalne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina oskarżonego M. K.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina nie budzi wątpliwości

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Kara łączna obniżona do 4 lat pozbawienia wolności

Zwięźle o powodach zmiany

Orzeczona przez Sąd Odwoławczy czyni zadość wymaganiom z art. 85a k.k., w szczególności na z uwagi na orzeczone w wyroku kary jednostkowe i bliskość czasową czynów oskarżonego, natomiast kara orzeczona przez sąd i instancji byłaby nadmiernie surowa.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach procesu orzeczono stosownie do art. 624 § 1 k.p.k. i art. 634 k.p.k. oraz § 2 i § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1715 z późn. zm.) uznając, że nakład pracy obrońcy odpowiada zasądzonej opłacie, natomiast ponoszenie kosztów procesu przez oskarżonego z uwagi na orzeczona karę izolacyjna i jego trudna sytuacją materialną byłoby dla niego zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS

Robert Rafał Kwieciński Karol Skocki Marek Ziółkowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina i kara

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana