Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 128/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Łaszczych

Sędziowie: SSO Artur Bobiński

SSO Michał Pieńkowski (spr.)

Protokolant: Marlena Achcińska

przy udziale Andrzeja Ołdakowskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Ostrołęce

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2014 r.

sprawy:

W. N. oskarżonego o czyn z art. 209 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie

od wyroku Sądu Rejonowego w Wyszkowie z dnia 19 listopada 2013 roku

sygn. II K 153/13

orzeka:

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla orzeczenie w zakresie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności,

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przejmując je na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt II Ka 128/14

UZASADNIENIE

W. N. został oskarżony o to, że:

I.  w okresie czasu od dnia 22 sierpnia 2008 roku do dnia 26 grudnia 2012 roku w miejscowości G., gm. D. uporczywie uchylał się od wykonywania ciążącego na nim z mocy ustawy i orzeczeń Sądu Rejonowego w Wyszkowie sygn. akt III RC 70/94 z dnia 13.09.1994 r., sygn. akt III RC 40/ 97 z dnia 27.08.1997 r., sygn. akt III RC 348/99 z dnia 20.12.1999 r. obowiązku opieki przez nie łożenie na utrzymanie swoich dzieci w ten sposób, że w okresie czasu od dnia 22 sierpnia 2008 roku do dnia 30 czerwca 2009 r. na rzecz E. N. oraz w okresie od dnia 22 sierpnia 2008 r. do dnia 26 grudnia 2012r. na rzecz A. N. przez co naraził je na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i konieczność korzystania ze świadczeń Gminnego Ośrodka Pomocy w D. przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne,

to jest o czyn z art. 209 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Wyszkowie wyrokiem z dnia 19 listopada 2013 roku w sprawie II K 153/13:

1.  oskarżonego W. N. uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 209 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. skazał go na karę 6 ( sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby lat 3 ( trzech) lat,

3.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od kosztów procesu i przejął je na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku na niekorzyść oskarżonego na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. złożył Prokurator Rejonowy w Wyszkowie.

Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 4 k.p.k. orzeczeniu temu zarzucił:

- rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego W. N. kary, polegającą na wymierzeniu mu za przypisane przestępstwo kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z zastosowaniem dobrodziejstwa jej warunkowego zawieszenia na okres 3 lat próby, podczas gdy okoliczności popełnienia zarzuconego mu czynu, wysoki stopień jego społecznej szkodliwości i stopień winy oskarżonego, a zwłaszcza jego uprzednia karalność za czyn z art. 209 § 1 k.k. oraz popełnienie zarzuconego czynu w warunkach powrotu do przestępstwa określonego w art. 64 § 1 k.k. uzasadniają przypuszczenie, iż po stronie W. N. brak jest pozytywnej prognozy odnośnie przyszłego postępowania, a w szczególności, iż nie powróci on na drogę przestępstwa i przemawiają tym samym za wymierzeniem wobec niego kary pozbawienia wolności we wskazanej wysokości bez jej warunkowego zawieszenia zgodnie z dyrektywami prewencji indywidualnej i ogólnej.

Na podstawie art. 427 §1 k.p.k. i art. 437 § 1 k.p.k. prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie W. N. kary 6 miesięcy pozbawienia wolności bez zastosowania instytucji jej warunkowego zawieszenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna i została uwzględniona.

Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny oraz kwalifikację prawną czynu. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia cienia wątpliwości, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu. Prokurator słusznie zauważa, iż brak jest pozytywnej prognozy kryminologicznej co do osoby oskarżonego. Dotychczasowa karalność oskarżonego, wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oraz charakter i okoliczności popełnionego czynu przemawiają za orzeczeniem wobec oskarżonego W. N. kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska Sądu Rejonowego w kwestii zastosowania wobec oskarżonego instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu Odwoławczego, Sąd I instancji przy wymiarze kary oskarżonemu nie uwzględnił w należyty sposób całokształtu okoliczności przedmiotowych i podmiotowych niniejszej sprawy przez co wymierzona kara nie jest adekwatna do stopnia zawinienia oskarżonego i nie spełnia swych celów wychowawczych i zapobiegawczych. Podstawową przesłanką stosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary jest pozytywna prognoza, wyrażająca się w przekonaniu sądu, że sprawca wykona nałożone obowiązki próby, będzie przestrzegał porządku prawnego i nie powróci do przestępstwa, a zatem wykonanie wymierzonej mu kary nie jest konieczne. Ponadto kara orzeczona wobec oskarżonego winna również wzbudzać u sprawcy poczucie o nieuchronności i dolegliwości kary za popełnienie czynu zabronionego. O tym, że wymierzona przez Sąd Rejonowy kara jest niewspółmierna świadczy fakt, iż oskarżony był już karany sądownie za przestępstwo z art. 209 § 1 k.k. Sąd Rejonowy w Wyszkowie wyrokiem z dnia 10 kwietnia 2003 roku wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres próby lat 5 oraz nałożył na oskarżonego obowiązek bieżącego łożenia na utrzymanie dzieci. Pomimo nałożonego przez Sąd obowiązku łożenia na utrzymanie dzieci, oskarżony nie realizował tego obowiązku, co skutkowało zarządzeniem wykonania kary pozbawienia wolności. Podkreślenia wymaga fakt, że oskarżony swoim zachowaniem naraził swoje dzieci na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Zachowanie oskarżonego cechowała zła wola, bowiem będąc młodym, zdrowym mężczyzną w sposób świadomy nie podejmował zatrudnienia. Stan taki utrzymywał się przez dłuższy czas. Rodzina oskarżonego zmuszona było do korzystania ze świadczeń Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w D.. Zauważyć należy, iż od 1994 r. do 2012 r. oskarżony W. N. alimenty regulował i to też nie w pełnej wysokości przez okres nieco ponad roku gdy przebywał w zakładzie karnym odbywając wcześniej orzeczoną karę pozbawienia wolności za czyn z art. 209 § 1 k.k. Odbywając karę oskarżony nie miał bowiem możliwości ukrycia swoich dochodów i część z nich przeznaczane było na zaspokojenie potrzeb małoletnich dzieci. Przebywając na wolności oskarżony przez okres 19 lat w zasadzie nic nie łożył na utrzymanie swoich dzieci. W związku z powyższym trudno zrozumieć przekonanie Sądu Rejonowego o istnieniu pozytywnej prognozy wobec oskarżonego, a wydane orzeczenie wręcz zachęca oskarżonego do dalszego łamania prawa. Nastawienia oskarżonego do realizacji obowiązku alimentacyjnego nie zmienił nawet jego uprzedni pobyt w zakładzie karnym. Skoro oskarżony W. N. pozostając na wolności przez 19 lat nigdy nie płacił alimentów na rzecz dzieci to ustalanie kolejnego okresu próby, który ma rzekomo zweryfikować słuszność danej mu szansy jest zupełnym nieporozumieniem, a warunkowe zawieszenie wykonania kary nie tylko nie zrealizuje celów kary lecz jest wręcz sprzeczne z jej celami.

Zachowanie oskarżonego W. N. wskazuje na to, że zlekceważył on wyroki Sądu (w sprawach cywilnych jak i w sprawie karnej) i wynikające z nich obowiązki. Zastosowanie wobec oskarżonego zawieszenia wykonania kary jest więc niecelowe i nie spełni celów kary.

Sąd Okręgowy uznał, że wobec oskarżonego brak jest przesłanek do zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary i dokonał zmiany zaskarżonego wyroku uchylając orzeczenie w zakresie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

O kosztach za postępowanie odwoławcze orzeczono na zasadzie art. 626 § 1 k.p.k.