Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2023 r. w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) w W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 8 czerwca 2022 r., sygn. akt I C 782/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2. w ten tylko sposób, że termin płatności pierwszej z kolejnych wymienionych tam miesięcznych rat, na które rozłożone zostało należne powodowi świadczenie, ustala na dzień 20 lutego 2023 r.;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3.450 zł (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia.

Bogdan Wysocki

UZASADNIENIE

Powód Stowarzyszenie (...) w W. domagał się zasądzenia od pozwanej A. K. Kwoty 13.735,60 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powództwa wskazano, że między stronami zostały zawarte umowy licencyjne, na podstawie których pozwana uzyskała prawo do eksploatacji, za ustalonym wynagrodzeniem, utworów muzycznych, co do których prawami autorskimi zarządza powodowe stowarzyszenie.

Na podstawie wymienionych umów powód wystawił faktury VAT, które jednak nie zostały przez pozwana uregulowane.

W dniu 15 czerwca 2020 r. Sąd Okręgowy w Katowicach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniający roszczenia pozwu.

Pozwana w sprzeciwie od nakazu wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenia od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, ewentualnie o rozłożenie zasadzonego świadczenia na raty na podstawie art. 320 kpc.

Wyrokiem z dnia 8 czerwca 2022 r. Sąd Okręgowy w Katowicach:

1. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 13.735,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

a) 13.526,49 od dnia 28 maja 2020r. do dnia 8 czerwca 2022 r.:

b) 209,11 zł od dnia 3 czerwca 2020 r. do dnia 8 czerwca 2022 r.,

2. zasądzoną należność rozłożył na 10 równych miesięcznych rat w kwotach po 1.373,56 zł każda, płatnych do dnia 20 – go każdego miesiąca poczynając od 20 lipca 2022 r., z tym zastrzeżeniem, że uchybienie terminowi płatności którejkolwiek z rat powoduje natychmiastową wymagalność całej rozłożonej na raty należności wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od daty terminu płatności tej raty do dnia zapłaty;

3. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.367 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku.

Szczegółowe ustalenia faktyczne oraz rozważania prawne przedstawione zostały przez sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu wyroku (k. 118 – 120 ).

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając go „w całości” i zarzucając naruszenie art. 320 kpc „przez jego błędne zastosowanie poprzez określenie terminu płatności rat przed uprawomocnieniem się wyroku”.

Skarżąca wniosła o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 2. i rozłożenie zasądzonej należności na 10 równych miesięcznych rat płatnych do dnia 20 – go każdeg0o miesiąca, poczynając od pierwszego miesiąca po uprawomocnieniu się wyroku;

2)  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Powód wniósł o oddalenie apelacji oraz o obciążenie pozwanej kosztami postępowania, w tym zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów zastępstwa radcowskiego w postępowaniu apelacyjnym, określonych według norm prawem przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, a w razie uwzględnienia apelacji o nieobciążanie powoda obowiązkiem zwrotu pozwanej kosztów procesu na podstawie art. 102 kpc.

Sąd Apelacyjny, zważył co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona.

Rozkładając zasądzone od pozwanej świadczenie na raty sąd I instancji wyznaczył termin wymagalności pierwszej z nich w miesiącu następującym po dacie wyrokowania.

Tymczasem orzeczenie sądu, o jakim mowa w art. 320 kpc, ma charakter prawnokształtujący (konstytutywny), w tym sensie, że na nowo reguluje treść łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, w części obejmującej sposób i termin wykonania zobowiązania.

Sąd winien zatem, rozkładając świadczenie na raty tak ukształtować treść wyroku, aby wymagalność poszczególnych rat nie przypadała w okresie przed uprawomocnieniem się orzeczenia.

Strona nie powinna być bowiem, co do zasady, zobowiązywana do świadczenia, i to pod rygorem ujemnych dla siebie skutków prawnych, na podstawie nieprawomocnego orzeczenia sądu.

Stąd konieczna była korekta zaskarżonego wyroku w punkcie 2., zgodnie z wnioskami apelacji.

Dlatego na podstawie art. 386 § 1 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie 1. sentencji wyroku.

O należnych stronie skarżącej kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym orzeczono (punkt 2. wyroku) na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 kpc w zw. z art. 391 kpc, przy uwzględnieniu treści przepisów § 10 ust. 1 pkt 2) w zw. z § 2 pkt. 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm.).

Koszty te obejmowały opłatę sądową od apelacji w kwocie 750 zł oraz wynagrodzenie adwokata w wysokości 2.700 zł, czyli razem wynosiły 3.450 zł.

Nie było przy tym w realiach sprawy podstaw do nieobciążania powoda kosztami procesu w postępowaniu apelacyjnym na podstawie art. 102 kpc.

Wbrew poglądowi powoda nie ma podstaw do przyjęcia, aby intencja pozwanej przy wniesieniu apelacji było jedynie generowanie kosztów procesu.

Przeciwnie, wniesienie środka zaskarżenia było, z punktu widzenia interesów procesowych pozwanej, nie tylko uzasadnione, ale wręcz konieczne.

Gdyby bowiem pozwana nie zaskarżyła wyroku, to uprawomocniłby się on w dniu 1 września 2022 r. (por. k. 124).

W tej dacie jednak, zgodnie z treścią rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2. wyroku, wymagalne byłyby już dwie raty obciążającego pozwaną zobowiązania.

Z kolei Sąd Okręgowy orzekł jednocześnie, że uchybienie terminowi płatności którejkolwiek raty skutkuje natychmiastową wymagalnością całej należnością.

W związku z tym, odstępując od zaskarżenia wyroku pozwana w istocie doprowadziłaby do dezaktualizacji korzystnego dla niej orzeczenia o rozłożeniu świadczenia na raty.

Bogdan Wysocki

(...)

starszy sekretarz sądowy

J. F.