Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 104/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Słupcy z dnia 11.01.2023 r., sygn. akt II K 66/22.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Oskarżyciel publiczny orzeczeniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na przyjęciu, że wina i stopień społecznej szkodliwości czynu, którego dopuścił się oskarżony nie jest znaczny, a jego postawa, właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego, w sytuacji gdy prawidłowa ocena okoliczności przedmiotowej sprawy, prowadzi do wniosku, że przestępstwo którego dopuścił się oskarżony charakteryzowało się winą i stopniem szkodliwości w stopniu wyższym niż nieznaczny.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora okazała się zasadna i doprowadziła do wydania orzeczenia o charakterze reformatoryjnym.

Sąd odwoławczy podziela stanowisko prokuratora, iż w niniejszej sprawie Sąd orzekający dopuścił się nieprawidłowych ustaleń, skutkujących błędnym przyjęciem, że w sprawie zachodzą podstawy do zastosowania wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

Zgodnie z art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwa umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. W tym miejscu podkreślić należy, iż zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania jest możliwe tylko wtedy, gdy wyżej wskazane przesłanki zachodzą koniunkcyjnie. Ponadto instytucja ta może być stosowania w przypadku drobnych przestępstw, w których zachowanie sprawcy, choć sprzeczne z prawem nie wymaga surowej represji karnej. Wszystkie przesłanki warunkowego umorzenia postępowania bezwzględnie muszą ziścić się w momencie stosowania tego instrumentu probacyjnego. W przedmiotowej sprawie wątpliwość Sądu odwoławczego budzi ustalenie stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, o znacznym stopniu społecznej szkodliwości świadczy wysokie stężenie alkoholu stwierdzone u oskarżonego w wydychanym powietrzu, tj. 0,71 mg/l co daje 1,49 ‰ alkoholu we krwi (0,71 mg/l x 2,1) w którym to stanie oskarżony kierował pojazdem. Niewątpliwie wskazana wartość alkoholu istotnie upośledza funkcje psychofizyczne człowieka. Nadto w tym stanie oskarżony kierował samochodem o godz. 7:30, tj. o porze wzmożonego porannego ruchu ulicznego, związanego z dojazdami do pracy, szkół itp., stwarzając tym samym duże niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia innych uczestników ruchu, co przemawia za uznaniem, że stopień społecznej szkodliwości jego czynu był znaczny. Dla prawnokarnej oceny zachowania oskarżonego nie mają znaczenia jego wyjaśnienia, iż planował jechać jedynie 100 metrów po chleb, czuł się dobrze i nie spodziewał się, że nadal znajduje się w stanie nietrzeźwości. (k. 111v). Nadto świadkowie A. S. oraz W. C., tj. funkcjonariusze Policji którzy zatrzymali oskarżonego zeznali zgodnie, iż zachowanie oskarżonego wzbudziło ich podejrzenia, bowiem oskarżony na ich widok był wyraźnie zdenerwowany, obserwował ich oraz wykonywał nienaturalne manewry pojazdem, bowiem po ich zauważeniu na wysokości jednej z posesji wysiadł z samochodu, po czym do niego wrócił i rozpoczął manewr zawracania. (k.136v-137).

W ocenie Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy w sposób pobieżny odniósł się do stopnia winy oskarżonego. Oskarżony D. S. w chwili czynu miał ukończone 37 lat, zatem uznać należy iż posiadał wystarczające doświadczenie życiowe oraz wiedzę, które wymagają oceny jego winy jako większej niż nieznacznej. Pomimo świadomości spożycia poprzedniego dnia alkoholu, zdecydował się w godzinach porannych dnia następnego na jazdę samochodem. Istotne znaczenie ma przy tym duża zawartość alkoholu w wydychanym przez oskarżonego powietrzu, która prawie trzykrotnie przekroczyła dopuszczalną normę. Przy tym jak wynika z samych wyjaśnień oskarżonego, zamierzał udać się do jedynie pobliskiego sklepu, co we wskazanej sytuacji mógł uczynić pieszo. Zachowanie oskarżonego wskazuje zatem, że nie tylko zlekceważył podstawową zasadę ruchu drogowego, ale nie dbał również o bezpieczeństwo innych osób. W świetle powszechnego potępienia zachowań polegających na kierowaniu pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości, nie sposób uznać w realiach ujawnionych w niniejszej sprawie, by stopień winy czy też społecznej szkodliwości czynu oskarżonego nie były znaczne.

Wszystkie opisane powyżej czynniki wskazują na wysoki poziom zawinienia oskarżonego oraz znaczną wagę naruszonych przez niego obowiązków. Instytucja warunkowego umorzenia postępowania winna być stosowana wyjątkowo, gdy przestępstwo jest incydentalne, a sprawca żałuje swojego czynu i wszelkie okoliczności świadczą o tym, że więcej tego nie zrobi. Tymczasem dorosły i odpowiedzialny człowiek powinien był wiedzieć, że po spożyciu alkoholu następnego dnia rana nadal może znajdować się w stanie nietrzeźwości, zatem nie powinien prowadzić pojazdu.

W przedmiotowej sprawie Sąd odwoławczy nie znalazł jakichkolwiek okoliczności łagodzących, działających na korzyść oskarżonego, natomiast w sprawie występuje znaczne nasilenie okoliczności obciążających. Wobec powyższego, Sąd Rejonowy nie miał podstaw do przyjęcia, iż wina oraz społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie są znaczne. W konsekwencji Sąd odwoławczy podzielił stanowisko prokuratora, iż Sąd Rejonowy zbyt pobieżnie ocenił przesłanki warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego D. S..

W konsekwencji Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oskarżonego D. S. uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu z art. 178a § 1k.k. i za przestępstwo to na podstawie tego przepisu w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzył mu karę 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych. Kara grzywny w tym wymiarze jest odpowiednia do stopnia winy oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu, a przy tym uwzględnia możliwości majątkowe oskarżonego oraz spełni swoje cele kompensacyjne i wychowawcze. Jednocześnie Sąd odwoławczy na podstawie art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. B prawa jazdy na okres 3 lat, zaliczając na jego poczet okres zatrzymania prawa jazdy od 12.11.2021 r.;

Ponadto stosownie do treści art. 43a § 2 k.k. Sąd odwoławczy orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 5.000 zł .

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu
z urzędu i powodujących konieczność dalszej zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

Oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd w toku kontroli instancyjnej nie znalazł uchybień, podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia, a w sprawie nie zachodzi również konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego na nowo. Przy jednoczesnym podzieleniu przez Sąd odwoławczy zarzutu zawartego w apelacji skarżącego, Sąd zmienił zaskarżony wyrok w opisanym zakresie, wobec zniesienia takiego zakazu w obecnie obowiązującej procedurze.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oskarżonego D. S. uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu z art. 178a § 1k.k. i za przestępstwo to na podstawie tego przepisu w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzył mu karę 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych; na podstawie art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. B prawa jazdy na okres 3 lat; zaliczając na jego poczet okres zatrzymania prawa jazdy od 12.11.2021 r.; na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 5.000 zł .

Zwięźle o powodach zmiany

Kontrola instancyjna wykazała, iż stopień winy i społecznej szkodliwości czynu jest znaczny, stąd zastosowanie wobec oskarżonego przez Sąd meriti instytucji warunkowego umorzenia postępowania na okres 2 lat próby okazało się niesłuszne i Sąd odwoławczy skazał oskarżonego za zarzucany mu czyn z art. 178a § 1 k.k., wymierzając mu karę 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych. Kara grzywny w tym wymiarze jest odpowiednia do stopnia winy oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu, a przy tym uwzględnia możliwości majątkowe oskarżonego oraz spełni swoje cele kompensacyjne i wychowawcze.

Jednocześnie Sąd odwoławczy wobec skazania oskarżonego za zarzucany mu czyn, na podstawie art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. B prawa jazdy na okres 3 lat.

Stosownie do treści art. 43a § 2 k.k. Sąd odwoławczy wobec skazania oskarżonego za zarzucany mu czyn orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 5.000 złotych.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd odwoławczy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze oraz od opłaty za obie instancje, bowiem ich uiszczenie z uwagi na sytuację majątkową byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS

Agata Wilczewska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Słupcy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Zastosowanie wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana