Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

-

sędzia Jacek Klęk (spr.)

Sędziowie

-

Marek Podwójniak

-

Marcin Rudnik

Protokolant

-

staż. Izabella Łakomiak

Marcin Rudnik

Jacek Klęk

Marek Podwójniak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 282/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu VI Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Pajęcznie z 06 października 2022 r. sygn. akt VI K 313/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie art. 7 k.p.k., które mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób wykraczający poza swobodną ocenę dowodów i uchybiający zasadzie bezpośredniości, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych, który mógł mieć wpływ na treść orzeczenia, polegający na ustaleniu przez Sąd I instancji, że oskarżony popełnił zarzucany mu aktem oskarżenia czyn, w sytuacji braku świadomości po stronie oskarżonego, co do rodzaju posiadanych substancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest bezzasadny w kategoriach oczywistości.

Skarżący uzasadnienia zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. wskazując na możliwość dokonania przez Sąd „podzielonej” oceny dowodów. Należy wskazać, że wbrew temu twierdzeniu Sąd obowiązany jest ustalić stan faktyczny na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, co w szczególności odnosi się do obowiązku orzekania przy uwzględnieniu każdego z dowodów, przy czym owo „uwzględnienie” obejmuje wyłącznie obowiązek dokonania oceny, nie zaś przyjęcia za podstawę ustaleń faktów. Skarżący wyklucza możliwość uznania depozycji oskarżonego za wiarygodne jedynie w części. Nie jest to kwestia „podzielności” oceny materiału dowodowego, bowiem Sąd bazuje na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów oceniając je pod kątem ich wiarygodności, do czego jest nie tylko uprawniony, ale i zobowiązany. Należy przypomnieć, kierując się przepisem art. 7 k.p.k., że określenie wiarygodności jednych i niewiarygodności drugich dowodów jest prawidłową praktyką i taka ocena dokonana przez Sąd pozostaje oczywiście skuteczną, o ile nie sprzeciwia się zasadom logiki oraz wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto uwzględnia ogół okoliczności ujawnionych w toku rozprawy a Sąd swoje stanowisko dostatecznie uzasadni (zatem obrońca winien co najwyżej skarżyć nielogiczność argumentacji Sądu, jeżeli takową stwierdził). To samo odnosi się do możliwości uznania dowodu za wiarygodnego w części, tj., co do niektórych tylko okoliczności albo dowodów z tego samego źródła ale utrwalonych w różnym czasie.

Istotą jednak – jak wynika z apelacji – pozostaje zarzut naruszenia zasady bezpośredniości poprzez przyjęcie podczas oceny ujawnionych dowodów prymatu dowodów przeprowadzonych w dochodzeniu. Należy zaznaczyć w tym miejscu, że nie jest prawdą jakoby zasada bezpośredniości nie została wprost wyrażona w Kodeksie postepowania karnego. Takie twierdzenie dowodzi wyłącznie lekceważenia brzmienia art. 235 § 1 k.p.k. Po wtóre, danie lub nie wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części nie ma nic wspólnego z zasadą bezpośredniości, a pozostaje w gestii zasady swobodnej oceny dowodów, o czym Sąd wspomniał już wyżej. Kwestią zasadniczą pozostaje przebieg rozprawy w dniu 6.10.2022 r. na (k. 231-232). Rozprawę poprowadzono wówczas pod nieobecność oskarżonego, przy czym jego udziału w rozprawie nie uznano za niezbędny, a sam oskarżony nie wnosił o doprowadzenie na rozprawę. Takiego wniosku nie składał także jego obrońca. Zatem nie można czynić zarzutu naruszenia zasady bezpośredniości, jeżeli oskarżony i obrońca nie podjęli w tym zakresie inicjatywy, a jednocześnie Sąd orzekający obowiązany jest jedynie do ujawnienia dowodu podczas rozprawy w sposób zgodny z przepisami. Sąd zatem zadośćuczynił zasadzie bezpośredniości, postąpił zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania karnego, a przy tym był władny do takiego procedowania.

W niniejszej sprawie warto zwrócić uwagę na to, że z protokołu przeszukania pojazdu (k. 2-4), którego wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, ani w toku postępowania przygotowawczego, ani sądowego, wynika, że przed przystąpieniem do czynności oskarżonego wezwano do wydania przedmiotów, których posiadanie jest zabronione – w reakcji, na co oskarżony wydał zabezpieczoną substancję. Z powyższego wynika, że oskarżony miał świadomość bezprawności posiadania zabezpieczonej substancji, co sam – opisanym zachowaniem – wykazał. Co więcej przed wydaniem torebki z substancją przyznał funkcjonariuszom policji (k. 65v przesłuchanie K. D.), że posiada nielegalne substancje. Taki przebieg czynności wespół z konsekwentnymi wyjaśnieniami oskarżonego z 18 sierpnia, 22 października i 20 listopada 2021 r. (k. 17, 54, 73) nie pozostawia wątpliwości, co do okoliczności czynu. Oskarżony otrzymał przy tym pisemne pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach 07 marca 2022 r. czyniące zadość wymogom art. 353 § 4 k.p.k. (k. 105-107, 116). Koniecznym jest również przypomnienie, że w toku dochodzenia podejrzany przyznał się do winy oraz nie podnosił nieświadomości przestępnego charakteru czynu.

Kluczowym w niniejszej sprawie pozostaje to, że twierdzenia skarżącego odnośnie przeświadczenia oskarżonego, że posiada dopalacze, a nie środki psychotropowe – czyli w domyślne substancje, których posiadanie nie jest penalizowane przez art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – jest nieuzasadnione ujawnionym w toku rozprawy materiałem dowodowym, w szczególności wyjaśnieniami oskarżonego konfrontowanymi z treścią protokołu przeszukania pojazdu F. (...) i zeznaniami świadków K. D. (k. 65v w zw. z k. 231v) oraz T. K. (k. 68v w zw. z k. 231v). Gdyby bowiem oskarżony nie uważał posiadanych substancji za substancję, której posiadanie podlega penalizacji, wówczas w żaden sposób nie zareagowałby na wezwanie wydania środków niedozwolonych. Sąd podkreśla raz jeszcze, że oskarżony nie tylko przekazał torebkę z substancją psychotropową, ale również przed wydaniem potwierdził fakt posiadania nielegalnych substancji, w tym posiadania takowych przez niego samego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez:

a)  uniewinnienie oskarżonego w zakresie zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu,

ewentualnie:

b)  uchylenie orzeczenia Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zgłoszone zarzuty, jako chybione nie mogły skutkować zmianą orzeczenia postulowaną w pkt. 1. apelacji obrońcy oskarżonego. Co tyczy się wniosku z pkt. b sam skarżący w środku odwoławczym nie zawarł merytorycznego uzasadnienia, nie tylko zasadności uchylenia wyroku, ale i konieczności powtórnego przeprowadzenia postępowania w całości.

3.2.

Naruszenie art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez jego zastosowanie w sytuacji, gdy w jego miejsce winien być zastosowany art. 62 ust. 3 ww. ustawy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustawodawca nie wprowadził do porządku prawnego legalnej definicji znamienia „znaczna ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych”. Sąd w niniejszym składzie stoi na stanowisku, że przy ustalaniu, czy w konkretnej sprawie mamy do czynienia ze zwykłą, czy też ze znaczną ilością środków odurzających lub substancji psychotropowych, należy brać pod uwagę takie okoliczności jak: rodzaj środka odurzającego (podział na miękkie i twarde środki odurzające); waga środka odurzającego; cel przeznaczenia (na użytek własny lub w celach dystrybucyjnych), a w szczególności wielkości dawki środka odurzającego lub substancji psychotropowej wystarczającą do jednorazowego odurzenia się co najmniej kilkudziesięciu osób. Skoro cezurą znamienia „znacznej ilości” w rozumieniu m.in. art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii pozostaje ilość określonego środka lub substancji wystarczająca do jednorazowego odurzenia kilkudziesięciu osób to także te same kryteria (jakościowe i ilościowe) decydują o tym, czy określone zachowania jest wypadkiem mniejszej wagi w rozumieniu art. 62 ust. 3 ustawy z 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Skarżący zarzuca obrazę prawa materialnego wyrażająca się wadliwą podstawą skazania. Sąd uznaje ten zarzut za chybiony. Oskarżony posiadał 4-chlorometkatynon (klefedron) w ilości 200,77 g, którego porcja handlowa to 0,2-0,5 g, a jednorazowa dawka konieczna do wywołania efektu odurzenia to 0,2 g (opinia z badań fizykochemicznych k. 40-41). Powyższe oznacza, że oskarżony posiadał substancję w ilości, z której można było wydzielić aż (...),85 dawek jednorazowych koniecznych do wywołania odurzenia. Wartość ta w oczywisty sposób stanowi o niezasadności zarzutu obrazy prawa materialnego.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez zmianę kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu i przyjęcie, że czynem przypisanym oskarżony wyczerpał dyspozycję art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja przytoczona powyżej dowodzi oczywistej bezzasadności wskazanego wniosku skarżącego.

3.3

Rażąca niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Skarżący uzasadnia przedmiotowy zarzut tezą o tym, że dolegliwość orzeczonej kary przekracza stopień winy oraz nieuwzględnienia po stornie okoliczności łagodzących przyznania się oskarżonego do winy i dobrowolnego wydania przedmiotu czynu policji.

Co do stopnia winy, Sąd – zważywszy liczbę możliwych do wydzielenia dawek pozwalających na odurzenie – nie stwierdza, aby ten był wadliwie oceniony. Sam skarżący zresztą poprzestaje na sformułowaniu tezy, której w żaden sposób nie rozwinął. Odnośnie do przyznania się oskarżonego do winy i wydania substancji – zważywszy okoliczności przechowywania substancji przez oskarżonego (całość w jednym worku przechowywana w schowku samochodu, którego kierowcą był oskarżony) oraz ujawnienia czynu (czynności wstępne przeszukania przeprowadzanego w trybie art. 219 § 1 k.p.k.) podnoszone przez skarżącego „przyznanie się” oskarżonego nie czyni kary 2 lat pozbawienia wolności rażąco niewspółmiernie surową. Jest oczywistym – wobec wspomnianego miejsca przechowywania substancji, że zostałaby ona ujawniona już we wstępnej fazie przeszukania, tymczasem zarzut rażącej niewspółmierności kary jest zasadny wówczas, gdy kara choć mieści się w graniach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób prawidłowy zarówno okoliczności przestępstwa, jak i osobowości sprawcy (które skarżący pomija), a także jego dotychczasowego zachowania, tzn. pozostaje „niedoszacowana” pod względem społecznego poczucia sprawiedliwości. Zarzut wymaga wykazania, że kara mieszcząc się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób oczywisty zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy.

Zdaniem Sądu Okręgowego ferując zaskarżony wyrok odniesiono się do elementów zawartych w art. 53 k.k. Oskarżony posiadał ilość substancji psychotropowej pozwalającej na wydzielenie wielokrotności kilkudziesięciu dawek jednorazowych, ilość odpowiadająca ponad 400 standardowym porcjom handlowym (waga porcji wynosi 0,5 g – za opinią). Oskarżony do tej pory nie był karany za przestępstwa narkotykowe, ale był już skazywany za przestępstwa przeciwko funkcjonowaniu organów państwa i przeciwko mieniu, przy czym popełnił przedmiotowe przestępstwo ledwie 7 miesięcy po ostatnim prawomocnym skazaniu. Należy też wskazać, że skazanie prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zapadłe przed 1 lipca 2015 r., jeśli do tego czasu nie nastąpiło jego zatarcie, ulega po tej dacie zatarciu po myśli art. 76 § 1 k.k., a więc przy zastosowaniu art. 108 k.k., który zakłada dopuszczalność tylko jednoczesnego zatarcia wszystkich skazań. Biorąc pod uwagę, że wyrok wydany przez Sąd Rejonowy w Radomsku w sprawie VI K 381/16 zapadł w 2016 r., bez wątpienia stosuje się do zatarcia skazania w jego przypadku obecnie obowiązujące normy, co oznacza, że oskarżony do tej pory był skazywany trzykrotnie, co musiało znaleźć odzwierciedlenie w wymierzonej mu karze. Dolegliwość kary nie przekracza w niniejszej sprawie stopnia winy, a ilość zgromadzonej nielegalne substancji świadczy o konieczności odpowiedniej reakcji prawnokarnej na popełnione przez oskarżonego przestępstwo. Wszystkie przesłanki wyrażone w art. 53 kk i art. 115 § 2 kk wskazują na konieczność izolacji skazanego w zakładzie karnym w orzeczonym wymiarze 2 lat.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez obniżenie wymiaru kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek nie mógł zostać uwzględniony wobec bezzasadności argumentacji skarżącego mającego dowodzić tezę o rażącą niewspółmiernie surowym ukaraniu oskarżonego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie ujawniono.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu VI Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Pajęcznie z 06 października 2022 r. sygn. akt VI K 313/21 – w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Podniesione w apelacji zarzuty okazały się bezzasadne, a przy tym w części nie zostały one uzasadnione. Sąd Rejonowy orzekając uwzględnił ogół prawidłowo ujawnionych w toku rozprawy okoliczności. Dokonał oceny dowodów respektując wymogi art. 7 k.p.k. i prawidłowo ustalił okoliczności faktyczne oraz właściwie ocenił je w aspekcie ustawy z 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wymierzona oskarżonemu kara 2 lat pozbawienia wolności czyni zadość zasadom z art. 53 k.k. i nie można jej uznać za rażąco niewspółmiernie surową. Argumentacja skarżącego nie pozwala na przyjęcie jego twierdzeń za prawidłowe.

We wcześniejszej części uzasadnienia wskazano, dlaczego wszystkie podniesione w środku odwoławczym zarzuty okazały się chybione. W sprawie nie ma wątpliwości zarówno, co do sprawstwa oskarżonego, jego winy, jak zasadności orzeczonej kary oraz jej wymiaru. Jednocześnie w sprawie nie wystąpiły jakiekolwiek uchybienia, które należałoby uwzględnić z urzędu. Wobec braku jakichkolwiek przesłanek uzasadniających wzruszenie zaskarżonego wyroku, orzeczenie to zostało utrzymane w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Przedmiotem postępowania odwoławczego była wyłącznie apelacji wywiedziona na korzyść oskarżonego, która nie została uwzględniona choćby w części. Powyższe, zgodnie z art. 636 § 1 k.p.k. przesądziło o obciążaniu kosztami postępowania apelacyjnego oskarżonego. W ramach kosztów procesu Sąd zobligował oskarżonego do zwrotu Skarbowi Państwa 20 zł z tytułu doręczeń oraz zasądził od niego opłatę za postępowanie odwoławcze w kwocie 300,00 zł (art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U.2023 r. poz. 123).

7.  PODPISy

Marcin Rudnik Jacek Klęk Marek Podwójniak