Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 1380/22

Warszawa, dnia 5 kwietnia 2023 r.

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

3Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

protokolant: Monika Zarzycka

4przy udziale prokuratora Jerzego Kopcia

5po rozpoznaniu dnia 5 kwietnia 2023 r. w Warszawie

6sprawy

7N. B., syna S. i M., urodzonego (...) w W.

8oskarżonego przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

9P. W., syna J. i K., urodzonego (...) w M.

10oskarżonego o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

11na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

12od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

13z dnia 23 maja 2022 r. sygn. akt II K 701/16

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok; zwalnia oskarżonych N. B. i P. W. od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa; zasądza od Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Wołominie na rzecz adw. J. U. i adw. M. O. kwoty po 1033,20 złotych obejmujące wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1380/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 23 maja 2022r. , sygn. akt II K 701/16

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny - pełnomocnik

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

1.

P. W.

Uprzednia karalność oskarżonego

Sytuacja majątkowa oskarżonego

Karta karna k. 786-787

e - (...) K. 784

2.

N. B.

Uprzednia karalność oskarżonego

Sytuacja majątkowa oskarżonego

Karta karna k. 788-790

e - (...) k. 785

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty obrońcy oskarżonego P. W.:

1)  Mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku rażącą obrazę przepisów prawa procesowego, mianowicie art. 2 § 1 pkt. 1 oraz art. 4 w zw. z art. 5 § 1 i 2 oraz art. 7 i 410 k.p.k., przez wydanie orzeczenia skazującego w zakresie zarzuconego mu czynu opisanego w akcie oskarżenia bez dowodów uprawdopodabniających fakt zawinienia oraz przez naruszenie zasad procesowych określających regułę dowodzenia winy i zastąpienie ich przez domniemanie winy oskarżonego;

2)  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na:

a)  przyjęciu, że oskarżony dopuścił się doprowadzenia P. i B. Z. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 44 tys. zł. oraz, że usiłował doprowadzić ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 46 tys. zł., a także, że działał wspólnie i w porozumieniu z N. B. oraz, że używał jako autentycznego podrobionego dokumentu;

b)  uznaniu, że działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w sytuacji, gdzie nie otrzymał żadnych pieniędzy z tytułu przeprowadzanych transakcji;

c)  poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, co skutkowało:

- nie daniem wiary wyjaśnieniom oskarżonego, w sytuacji gdy brak jest wiarygodnych dowodów na działanie wspólne i w porozumieniu ze współoskarżonym N. B.;

- uznaniem przez Sąd Rejonowy, że miał wiedzę na temat nieuczciwych zamiarów wobec pokrzywdzonych przez N. B.;

- nie uwzględnieniem przez Sąd Rejonowy faktu, że oskarżony sam był pokrzywdzony działaniem współoskarżonego;

- uznaniem, że używał podrobionego dokumentu jako autentycznego, podczas gdy nie miał świadomości tego i był tylko pośrednikiem pomiędzy oskarżonym N. B. a pokrzywdzonymi.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Apelacja obrońcy nie zawiera żadnych przekonujących argumentów mogących podważyć oceny i wnioski Sądu I instancji prowadzące do poczynienia ustaleń faktycznych, w świetle których wina oskarżonego P. W. nie budzi wątpliwości. W istocie część motywacyjna tego środka zaskarżenia sprowadza się do ponownego przytoczenia wersji przedstawianej w trakcie postępowania przez oskarżonego i powoływania faktu dostrzeżenia nieścisłości w zeznaniach pokrzywdzonych. Otóż podnieść trzeba, że Sąd Rejonowy wnikliwie przeanalizował zgromadzone w sprawie dowody i przekonująco wskazał, w jakiej części daje im wiarę, a w jakiej są one nieścisłe czy niewiarygodne. Wobec obszernych rozważań przedstawionych w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd Odwoławczy nie widzi potrzeby ponownego ich przytaczania. Co do odmienności w zeznaniach pokrzywdzonych to istotnie, co podnosi sam obrońca, Sąd I instancji je nie tylko zauważył, ale przeanalizował i wskazał, dlaczego mimo ich występowania nie dopatrzył się powodów, dla których miałby zakwestionować relacje tych osób. Tymczasem skarżący powołując tę okoliczność poprzestaje li tylko na przywołaniu konstatacji Sądu co do ich zaistnienia, nie odnosząc się do dalszych rozważań Sądu w tym zakresie. Także argument obrońcy bazujący na spisaniu umowy pożyczki między oskarżonymi nie podważa w świetle całokształtu okoliczności sprawy ustaleń co do winy oskarżonego P. W.. Poza sporem pozostaje, że umowa taka została zawarta, natomiast tłumaczenie przedstawione w apelacji nie podważa koncepcji Sądu Rejonowego zaprezentowanej w uzasadnieniu. Działanie wspólnie i w porozumieniu nie wyklucza podejmowania czynności mających na celu zabezpieczenie własnych interesów każdego ze sprawców. Reasumując – zdaniem Sądu Okręgowego apelacja obrońcy ma charakter wyłącznie polemiczny i tym samym stawiane w niej zarzuty są niezasadne.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego P. W., ew. uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Biorąc pod uwagę wcześniejsze rozważania zawarte w apelacji obrońcy oskarżonego P. W. wniosek o zmianę wyroku przez uniewinnienie nie zasługuje na uwzględnienie. Brak jest także podstaw do uwzględnienia wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzuty obrońcy oskarżonego N. B.:

2

1)  Na podstawie art. 438 pkt 1a k.p.k. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

a)  art. 53 § 1, 2, i 3 k.k. poprzez wymierzenie oskarżonemu N. B. kary nie uwzględniającej dyrektyw wymiaru kary, a także nie uwzględniając pozytywnego wyniku mediacji między stronami;

b)  art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 494 § 1 k.p.k. poprzez orzeczenie wobec oskarżonego N. B. obowiązku naprawienia szkody, mimo że pokrzywdzeni zawarli z oskarżonym ugodę, na mocy której strony rozstrzygnęły całkowicie kwestię roszczeń między stronami;

2)  Na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów, w szczególności dowodów z zeznań świadków, w szczególności świadka P. Z. i B. Z., a także dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego N. B. i P. W.;

3)  Na podstawie art. 438 § 3 k.p.k. poprzez popełnienie błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mające wpływ na treść tego orzeczenia, a mianowicie: błędne ustalenie, że :

a)  oskarżeni działali wspólnie i w porozumieniu, podczas gdy nie działali w porozumieniu,

b)  oskarżeni działając wspólnie i w porozumieniu doprowadzili oskarżonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem na kwotę 44 000 zł (otrzymali kwotę 44 000 zł), podczas gdy N. B. otrzymał 8000 zł, a P. W. 36 000 zł,

c)  oskarżeni próbowali doprowadzić pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem na kwotę 46 000 zł;

4)  na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. poprzez wymierzenie kary rażąco niewspółmiernej do zarzucanego czynu; nie uwzględnienie faktu pojednania się oskarżonego z pokrzywdzonym, naprawienia szkody przez oskarżonego N. B., przeproszenia pokrzywdzonych i zapłaty zadośćuczynienia;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Argumenty przedstawione w motywacyjnej części apelacji mają charakter polemiczny, nie uwzględniają przeanalizowanych przez Sąd I instancji całokształtu okoliczności wynikających z dowodów uznanych za wiarygodne, które doprowadziły do prawidłowych ustaleń faktycznych o działaniu oskarżonych wspólnie i w porozumieniu. Kwestionując to ustalenie obrońca nie przedstawia żadnych argumentów, które podważałyby tok rozumowania zaprezentowany w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Bazuje wyłącznie na powoływaniu jednostkowych ustaleń co do kwot otrzymanych przez oskarżonego zupełnie pomijając całokształt ustaleń co do przebiegu zdarzeń objętych aktem oskarżenia i roli, jaką w nich odegrał w/w oskarżony. Nie sposób także zgodzić się z argumentem, że ugoda zawarta miedzy oskarżonym a pokrzywdzonymi co do zwrotu 8000 zł stoi na przeszkodzie orzeczeniu o obowiązku naprawienia szkody w trybie art. 46 § 1 k.p.k. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych Sąd I instancji prawidłowo orzekł taki obowiązek wobec obu oskarżonych uwzględniając przy tym, że kwota 8000 zł została już zwrócona.

Nie można także zgodzić się z argumentami apelacji na poparcie tezy o niesprawiedliwej karze wymierzonej N. B.. Sąd I instancji w sposób obszerny przedstawił okoliczności, które brał pod uwagę przy kształtowaniu kar wobec obu oskarżonych. Co do N. B. jako okoliczność łagodzącą uwzględnił to, że zwrócił pokrzywdzonym część wyłudzonych pieniędzy. Natomiast analizując eksponowane przez obrońcę zróżnicowanie kar pozbawienia wolności i grzywny zauważyć trzeba, że co do każdego z oskarżonych Sąd I instancji szczegółowo wskazał okoliczności, które zdecydowały o ukształtowaniu tych kar. Nie można przy tym pominąć istotnej różnicy między oskarżonymi co do uprzedniej karalności. W dacie wyrokowania przez Sąd I instancji oskarżony P. W. był jeszcze osobą niekaraną ( wyrok w sprawie V K 97/20 Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie stał się prawomocny z dniem 25 maja 2022 r. ), podczas gdy N. B. był już wcześniej wielokrotnie karany, w tym za przestępstwo podobne. Różna jest także ich sytuacja wskazana przez Sąd I instancji, która miała znaczenie przy kształtowaniu kary grzywny wobec każdego z nich. Nie można też pominąć tego, że oskarżony N. B. w istocie – podobnie jak oskarżony P. W. – nie przyznał się do popełnienia przypisanego czynu, a zwrócona przez niego kwota stanowiła jedynie część tej wyłudzonej od pokrzywdzonych.

Reasumując – w świetle dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych wina oskarżonego co do przypisanego mu przestępstwa popełnionego wspólnie i w porozumieniu z P. W. nie budzi wątpliwości, a orzeczone wobec niego kary nie noszą cech rażącej surowości. Orzeczony obowiązek naprawienia szkody uwzględnia kwotę zwróconą przez N. B. pokrzywdzonym.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego, ew. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Alternatywnie – orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania bądź w wymiarze roku i 6 miesięcy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

W świetle wcześniej zaprezentowanych rozważań brak jest podstaw do uwzględnienia wniosków apelacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3  1

Przedmiot utrzymania w mocy

Całokształt rozstrzygnięć zawartych w wyroku wobec obu oskarżonych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Brak podstaw do uwzględnienia zarzutów, a tym samym wniosków obu apelacji, o czym była mowa wyżej.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

Wobec wystąpienia ujemnej przesłanki procesowej, a co za tym idzie – konieczności umorzenia postępowania, niezbędne było uchylenie wyroku

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

Rozstrzygnięcie o kosztach w postępowaniu odwoławczym

Zasądzono od Skarbu Państwa wynagrodzenia za obronę z urzędu w instancji odwoławczej.

Zwolniono oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym; zasądzono od Skarbu Państwa wynagrodzenia za obronę z urzędu w instancji odwoławczej.

7.  PODPIS

SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

0.11.3 Granice zaskarżenia

Numer załącznika: 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego P. W.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu rejonowego w Wołominie sygn. akt II K 701/16

0.11.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3 Granice zaskarżenia

Numer załącznika: 2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego N. B.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu rejonowego w Wołominie sygn. akt II K 701/16

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana