Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 241/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z 21 października 2022 r., sygn. II K 18/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

2

3

4.

5.

.

Prokurator wyrokowi zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym uznaniu przez Sąd, że zgromadzony w przedmiotowym postępowaniu materiał dowodowy, a następczo ustalone na jego podstawie okoliczności, nie były wystarczające do tego, aby w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości przypisać oskarżonemu A. G. (1) sprawstwa czynów zabronionych opisanych w punkcie 1.1 i LII części wstępnej orzeczenia, co legło u podstaw jego uniewinnienia podczas, gdy właściwa, zgodna z przepisem art. 7 k.p.k., analiza materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania, w szczególności na etapie postępowania przygotowawczego - w tym tego w postaci decyzji administracyjnych wydanych przez organ podatkowy - Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej we W. oraz orzeczeń sądów administracyjnych, dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, nieodparcie prowadzi do wniosku zgoła odmiennego, to jest, że A. G. (1) posiadał świadomość uczestniczenia w łańcuchu nierzetelnych podmiotów i tym samym swym zachowaniem wypełnił ustawowe znamiona występków stypizowanych w treści przepisu art. 76 § 1 k.k.s., art. 76 § 2 k.k. i art. 62 § 2 k.k.s., a co za tym idzie - dopuścił się popełnienia zarzucanych mu przestępstw skarbowych;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym uznaniu przez Sąd, że zgromadzony w przedmiotowym postępowaniu materiał dowodowy, a następczo ustalone na jego podstawie okoliczności, nie były wystarczające do tego, aby w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości przypisać oskarżonemu L. S. (1) sprawstwa czynu zabronionego opisanego w punkcie 2.1 części wstępnej orzeczenia, co legło u podstaw jego uniewinnienia podczas, gdy właściwa, zgodna z przepisem art. 7 k.p.k., analiza materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania, w szczególności na etapie postępowania przygotowawczego - w tym tego w postaci decyzji administracyjnych wydanych przez organ podatkowy - Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej we W. oraz orzeczeń sądów administracyjnych, dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, nieodparcie prowadzi do wniosku zgoła odmiennego, to jest, że L. S. (1) posiadał świadomość uczestniczenia w łańcuchu nierzetelnych.

Finansowy organ- Naczelnik (...) (...) we W. wyrokowi zarzucił:

3.  obrazę przepisów prawa procesowego - art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks, poprzez pominięcie istotnych okoliczności niekorzystnych dla oskarżonych, wynikających z zeznań świadków A. L. i J. Z. (1) oraz dowodów w postaci potwierdzenia zamówienia towarów w firmach (...), a także poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę całokształtu zebranego materiału dowodowego i poszczególnych dowodów, z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego przy ocenie dowodów w postaci:

-

zeznań świadków - przedstawicieli dostawców (tj. firm (...), (...) Company, B., E., H. i H.), uznając za wiarygodne ich relacje w zakresie legalnych dostaw towaru do firm oskarżonych, pomimo istniejących rozbieżności i udowodnionych faktów, że osoby te nie dysponowały legalnym towarem, a jedynie wprowadzały do obrotu towar nieznanego pochodzenia, posługując się przy tym fikcyjnymi fakturami na zakup tego towaru;

-

decyzji podatkowych i wyroków sądowo-administracyjnych wydanych w przedmiotowej sprawie na rzecz Spółki z o.o. (...) za m-c XI 2011 i I 2013r. oraz Spółki jawnej (...) za m-ce VIII-XII 2011 r., na mocy których prawomocnie odmówiono tym podmiotom prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur objętych niniejszym oskarżeniem;

-

postanowienia o umorzeniu śledztwa o sygn. akt V Ds. 25/13 Prokuratury Okręgowej w Legnicy z 31.12.2015r., które swym zakresem nie dotyczyło czynów karno-skarbowych;

co miało wpływ na treść wyroku, a w konsekwencji doprowadziło Sąd do błędnych ustaleń faktycznych i spowodowało niesłuszne uniewinnienie oskarżonych od zarzucanych im czynów, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na stwierdzenie, iż oskarżeni są winni popełnienia zarzucanych im czynów;

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że oskarżeni nie mieli świadomości uczestniczenia w procederze oszustw podatkowych, który odbywał się - zdaniem sądu - na poprzednich etapach obrotu granulatem srebra i złota, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, że oskarżeni A. G. (1) i L. S. (1), z racji wcześniejszego zatrudnienia w Spółkach należących do Grupy (...) SA, zajmujących się produkcją i obrotem kruszcami metali szlachetnych, mieli wyższą od przeciętnej wiedzę i świadomość w zakresie standardów i ryzyk związanych z obrotem tymi towarami, a pomimo tego zdecydowali się na nabycie towarów: - niewiadomego pochodzenia (bez oznaczenia producenta lub importera),

-

niesprawdzonego jakościowo (bez atestów jakościowych; sprawdzenie zawartości kruszca odbywało się dopiero u finalnego odbiorcy na terenie Czech),

-

za cenę znacznie niższą niż rynkowa (średnio ok. 10% wg ustaleń zawartych w przedmiotowych decyzjach podatkowych wydanych dla (...) i K.),

-

od podmiotów, które - wbrew ustaleniu Sądu I instancji - nie prowadziły rzeczywistej działalności gospodarczej, lecz w ramach zarejestrowanych formalnie firm wprowadzały do obrotu towar niewiadomego pochodzenia, udokumentowany fikcyjnymi fakturami zakupu, co do którego nie uzyskały prawa do rozporządzenia nim jak właściciele, na co oskarżeni A. G. (1) i L. S. (1) co najmniej się godzili, prowadząc transakcje z wybranymi przez siebie dostawcami, na warunkach i w okolicznościach odbiegających od stosowanych przez przeciętnego podatnika (grupa zakupowa, brak badań jakościowych towaru, płatność częściowo odroczona i cena ostateczna zależna od końcowego badania zawartości kruszca, transakcje prowadzone w Restauracji (...) w K.)

5.  błąd w ustaleniach faktycznych przyj ętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na ustaleniu, że spośród zgromadzonych w aktach sprawy faktur wystawionych przez bezpośrednich dostawców na rzecz podmiotów reprezentowanych przez oskarżonych, tj. (...) Sp. z o.o. i K. s.j., w zarzutach - poza fakturami tam wyszczególnionymi - nie ujęto wymienionych przez Sąd enumeratywnie: 30 faktur Spółki (...), 4 faktur Spółki (...), 9 faktur Spółki (...), 1 faktury A. i 17 faktur Spółki (...) (str. 41-42 uzasadnienia wyroku), przy czym dokonując tego ustalenia Sąd całkowicie pominął fakt, że faktury te wystawione były w okresach nieobjętych zarzutami i pozostawały bez wpływu na rozliczenia podatku VAT w Spółkach (...) za okresy objęte oskarżeniem; w tym miejscu podkreślić należy, że oskarżeniem objęto tylko bezprawne odliczenie podatku naliczonego VAT z faktur dokumentujących nabycia towaru, co do którego w toku kontroli skarbowych udowodniono, że nie był przedmiotem legalnego obrotu, został wprowadzony do obrotu fikcyjnymi fakturami, bez opodatkowania, co miało niewątpliwie wpływ na niższą cenę zakupu tego towaru, ale jednocześnie nie dawało prawa do odliczenia podatku naliczonego, który nie został zapłacony przy wprowadzeniu tego towaru do obrotu gospodarczego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1-5. Zarzuty niezasadne. Ponieważ obydwie apelacje w znacznej części zawierają podobne zarzuty i argumentację dla ich poparcia, Sąd odwoławczy na wstępie odniesie się do nich łącznie. Brak jest podstaw do skutecznego postawienia Sądowi zarzutu obrazy wskazanych przepisów postępowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia.

Zgodnie z utrwalonym od lat poglądem, wyrażanym tak w doktrynie jak też w judykaturze, że ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti w toku rozprawy głównej mogą być skutecznie zakwestionowane, a ich poprawność zdyskwalifikowana, wtedy dopiero, gdyby w procedurze dochodzenia do nich Sąd uchybił dyrektywom art. 7 k.p.k., pominął istotne w sprawie dowody lub oparł się na dowodach na rozprawie nieujawnionych, sporządził uzasadnienie niezrozumiałe, nadmiernie lapidarne, wewnętrznie sprzeczne bądź sprzeczne z regułami logicznego rozumowania, wyłączające możliwość merytorycznej oceny kontrolno-odwoławczej.

Skarżący, wyrażając własną odmienną oceną dowodów i wyprowadzając własne wnioski w tym zakresie nie wykazali w wiarygodny i przekonywający sposób, aby ocena dowodów dokonana przez Sąd meriti nosiła cechy dowolności (wykraczając tym samym poza granice ocen swobodnych zakreślone dyrektywami art. 7 k.p.k.).Tego rodzaju uchybień jakie oskarżyciele podnosili w związku z oceną czynów zarzucanych oskarżonym aby rodziły one wątpliwości co do merytorycznej trafności zaskarżonego wyroku w tym zakresie, Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie jednak nie stwierdził. Rzecz w tym, że dla skuteczności zarzutu tego rodzaju (ukierunkowanego na kwestionowanie oceny dowodów) nie wystarczy wysłowienie własnego stanowiska, odmiennego od ustaleń Sądu meriti. Konieczne jest natomiast wykazanie w oparciu o dowody i ich wnikliwą ocenę, że ustalenia te są błędne, wskazanie możliwych przyczyn powstałych błędów i wszechstronne uargumentowanie własnego odmiennego stanowiska.

Apelacje oskarżycieli publicznych nie dostarczają dostatecznych argumentów mogących przemawiać za zasadnością ich uwzględnienia, a co za tym idzie, uzasadniać możliwości odmiennego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, owe środki odwoławcze zawierają jedynie odmienną, jednostronną ocenę materiału dowodowego, a podniesione w nich argumenty mają charakter stricte polemiczny a w szczególności abstrahują od treści zebranych dowodów.

Powołany przez finansowy organ postępowania przepis art.4 kpk (zasada obiektywizmu) stanowi, że organy prowadzące postępowanie karne obowiązane są badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego. Zasada ta jest wyrazem postulatu ustawowego, ażeby ustalenia faktyczne odpowiadały prawdzie, co w postępowaniu sądowym jest osiągalne tylko wtedy, gdy przedmiotem zainteresowania sądu jest cały zebrany w sprawie materiał dowodowy, bez pominięcia istotnych jego części i gdy całokształt tego materiału jest przedmiotem rozważań sądu.

O braku obiektywizmu możemy więc mówić w sytuacji, gdy organy procesowe wykonywały czynności procesowe z pewnym osobistym pozytywnym bądź negatywnym nastawieniem, uprzedzeniem, zaś podejmowane w toku postępowania decyzje były stronnicze, bądź gdy przedmiotem oceny i rozważań sądu orzekającego nie był cały zebrany w sprawie materiał dowodowy (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 16 lutego 1978r IV KR 4/78, OSNKW 1978, nr 4-5, poz.52 ; wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 1999r, V KN 459/97, OSN Prok. i Pr. 2000, nr 2, poz.10).

Żadna z tych sytuacji nie zachodzi w niniejszej sprawie.

Waga zasady obiektywizmu nie przesądza o tym, że zarzut obrazy art.4 kpk może sam przez się stanowić podstawę apelacji.

Wręcz przeciwnie – zarzut obrazy art.4 kpk nie może stanowić samodzielnej podstawy apelacji. Przepis ten ma bowiem charakter ogólny, a respektowanie gwarantowanej w nim zasady obiektywizmu (bezstronności) gwarantowane jest w przepisach szczegółowych i dopiero wskazanie ich obrazy może uzasadniać zarzut apelacyjny. Stanowisko takie ugruntowane jest w orzecznictwie Sądu Najwyższego, jak i sądów apelacyjnych (por. wyroki Sądu Najwyższego z 20 kwietnia 2004r, V KK 332/03 Prok. i Pr. 2004/7-8/6 oraz z 1 października 2002r V KKN 238/01 LEX nr 56826, wyrok Sadu Apelacyjnego w Lublinie z 23 czerwca 2004r II AKa 140/04 Prok. i Pr. 2005/4/17).

Z powyższych względów podniesienie zarzutu naruszenia art.4 kpk nie jest zasadne.

Niezasadnie powołuje się ten organ także na naruszenie przez Sąd I instancji art.410 kpk. Zgodnie z tym przepisem podstawę wyroku stanowić może tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Oznacza to, że sąd wydając wyrok nie może opierać się na tym co nie zostało ujawnione na rozprawie, jak również i to, że wyroku nie wolno wydawać na podstawie części ujawnionego materiału dowodowego, a musi on być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych, które tezę aktu oskarżenia potwierdzają, jak i tych, które ją podważają.

Zasada określona w art.410 kpk obowiązuje także strony procesowe, które przedstawiając własne stanowisko nie mogą opierać go na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do innych wniosków ( por. wyroki Sądu Najwyższego z 30 lipca 1979r, III KR 196/79 OSNPG 1980/3/43 i z 5 listopada 1997r V KKN 62/97 Prok. i Pr. 1998/2/13).

O naruszeniu tego przepisu może być zatem mowa jedynie wtedy, gdy sąd orzekający pominie jakąś okoliczność ujawnioną w toku rozprawy lub oprze ustalenia faktyczne na okoliczności w toku rozprawy nie ujawnionej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 kwietnia 1997r, IV KKN 103/96 Prok. i Pr. 1997/10/12 ).

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, przedmiotem rozważań Sądu I instancji były wszystkie dowody przeprowadzone i ujawnione w toku przewodu sądowego, oceniane z taką samą wnikliwością i starannością. Skoro więc Sąd I instancji oparł swe rozstrzygnięcie na analizie całokształtu ujawnionych okoliczności i przeprowadzonych dowodów nie można skutecznie stawiać mu zarzutu naruszenia art.410 kpk.

Tymczasem dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie nie stanowi naruszenia art.410 kpk,

Skarżący nie wykazali w skargach apelacyjnych , aby w zaskarżonym wyroku, przy ocenie wyjaśnień oskarżonych, zeznań świadków a także dokumentów, Sąd dopuścił się obrazy art.7 kpk.

Zdaniem Sądu Okręgowego ocena dowodów poczyniona przez sąd I instancji jest bezstronna, pełna i wolna od błędów faktycznych czy logicznych oraz zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, natomiast próby jej podważenia przez skarżących są niczym innym jak zwykłą polemiką ze swobodną oceną dowodów.

Tymczasem Sąd Rejonowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego rozważył szczegółowo i wszechstronnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wszystkie dowody. Wskazał którym i dlaczego dał wiarę oraz którym nie dał wiary, przedstawiając motywy swoich ocen.

Apelacje zawierają odmienną ocenę dowodów tej od dokonanej przez Sąd, niekorzystną dla oskarżonych.

W kwestii oceny zeznań świadków należy w tym miejscu zauważyć, iż merytoryczna ocena dowodów w myśl obowiązujących przepisów procesu karnego, należy do sądu orzekającego, który zachowuje bezpośredni kontakt z przesłuchiwanymi osobami. Lektura protokołów przesłuchania zawierających zazwyczaj treść wystylizowaną przez protokolant , z istoty rzeczy pełną ocenę ogranicza. Spostrzeżenia i wrażenia wynikające z bezpośredniego kontaktu z osobą przesłuchiwaną, umożliwiające ocenę poziomu intelektualnego przesłuchiwanej osoby, jej stanu emocjonalnego w czasie wypowiadania się, a także jej zachowania się i sposobu formułowania wypowiedzi, nie są obojętne dla kształtowania poglądu o wiarygodności przedstawionej relacji.

Tak więc w sytuacji, gdy kontrola apelacyjna uzasadnia stwierdzenie, że zaskarżony wyrok znajduje pełne oparcie w prawidłowo dokonanej ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego i ujawnionego w postępowaniu (art.410 kpk), nie ma podstaw do zdyskwalifikowania zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Co do kwestii szczegółowych:

- ponownie dobitnie należy stwierdzić, że środki odwoławcze zawierają jedynie odmienną, jednostronną ocenę materiału dowodowego, a podniesione w nich argumenty mają charakter stricte polemiczny a w szczególności abstrahują od treści zebranych dowodów;

- niezasadne jest stanowisko skarżących domagających się uznania decyzji podatkowych i wyroków sądowo-administracyjnych wydanych w przedmiotowej sprawie wobec spółki z o.o. (...) oraz spółki jawnej (...)., na mocy których prawomocnie odmówiono tym podmiotom prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur objętych oskarżeniem, za wręcz przesądzające o winie oskarżonych za zarzucane im czyny; tymczasem w polskim prawie, odpowiedzialność podatkowa i karna nie są tożsame, jako że:

- w postępowaniu podatkowym nie bada się winy ani zaistnienia przestępstwa a zobowiązanie podatkowe i odpowiedzialność z tego tytułu powstaje niezależnie od winy podatnika ( stwierdzenie wyartykułowane wprost przez organ podatkowy w Decyzji Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 17 maja 2017 roku w sprawie (...) Sp. z o.o. ) ;

- zasadą polskiej procedury karnej jest samodzielność jurysdykcyjna sądu orzekającego w kwestii odpowiedzialności karnej (art. 8 § 1 k.p.k.); art. 8 § 2 k.p.k. nadaje moc wiążącą jedynie prawomocnym rozstrzygnięciom sądowym i to takim, które kształtują prawo lub stosunek prawny. W ocenie Sądu Najwyższego orzekającego w sprawie V KK 26/20 ( vide postanowienie z dnia 26 maja 2020 r.) nie są wiążące decyzje innych organów, w szczególności decyzje administracyjne; nie można obejmować dyspozycją art. 8 § 2 k.p.k. decyzji organów skarbowych, których prawidłowość objęta jest kontrolą sądów administracyjnych; Sąd taki ma prawo do własnych, także odmiennych niż poczynione przez inny organ ustaleń i ocen; kontrola ich prawidłowości może następować tylko w drodze rozpoznania apelacji lub kasacji; związanie sądu orzekającego o odpowiedzialności karnej wcześniejszymi ustaleniami i decyzją organu podatkowego czyniłyby orzeczenie sądu jedynie potwierdzającym w stosunku do decyzji i ograniczały li tylko do wymiaru kary; ustawodawca nie przyjął takiego modelu odpowiedzialności karnej skarbowej;

Powyższy pogląd jest ugruntowany także w orzecznictwie innych sądów w tym sądów powszechnych. I tak:

- „ w postępowaniu karnym obowiązuje zasada samodzielności jurysdykcyjnej (art. 8 § 1 k.p.k.), a postępowania podatkowe i wydawane w ich toku decyzje (oprócz ustalających powstanie obowiązku podatkowego właśnie w efekcie jej wydania - co nie dotyczy podatku VAT) nie wiążą sądu”( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2019 r.II AKa 197/180);

- „Sąd karny jest legitymowany do tego, aby samodzielnie badać kwestię istnienia zobowiązania podatkowego oraz wysokość podatku określonego decyzją organów administracyjnych „ ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 października 2018 r. II AKa 231/18);

- „…z art. 8 § 1 k.p.k. wynika, że sąd karny samodzielnie rozstrzyga (wszystkie) zagadnienia, zarówno prawne, jak i faktyczne, jakie wyłoniły się w rozpatrywanej sprawie, i nie wiążą go inne rozstrzygnięcia sądów zapadłe, tak w sprawach karnych, jak i cywilnych czy administracyjnych, powiązanych z rozpoznawaną sprawą karną (zob. wyrok SN z 10.10.2007 r., OSNwSK 2007/1/2200, LEX nr 476244). Jedyny wyjątek od tej zasady, sformułowany w § 2 wymienionego przepisu, wskazuje na prawomocne rozstrzygnięcia sądu kształtującego prawo lub stosunek prawny, a zatem nie dotyczy decyzji organów administracji publicznej”’

- „w postępowaniu o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe zasada samodzielności jurysdykcyjnej sądu karnego (art. 8 § 1 k.p.k.) obowiązuje stosownie do art. 113 k.k.s. i w tym postępowaniu nie podlega ani osłabieniu, ani dalszym wyjątkom, innym niż określone w art. 8 § 2 k.p.k. Sąd karny jest zatem legitymowany do tego, aby samodzielnie badać kwestię istnienia zobowiązania podatkowego oraz wysokość podatku określonego decyzją organów administracyjnych (wyrok SN z 29.10.2015 r., IV KK 187/15, LEX nr 1929133, KZS 2016/2/37);

- „orzeczenia organów podatkowych i dokonywane dla celów podatkowych przez te organy ustalenia, w żaden sposób nie wiążą Sądu rozpoznającego sprawę karną; Sąd karny samodzielnie rozstrzyga zagadnienia faktyczne (dokonuje ustaleń faktycznych) w zakresie zachowań objętych stawianym oskarżonym zarzutem, a następnie dokonuje subsumpcji tych zachowań pod właściwy przepis Kodeksu karnego. Całokształt ustaleń opartych o liczne okoliczności sprawy różni się znacząco od ustaleń dla celów podatkowych, które nie mogą, jak chce skarżący, determinować orzeczenia w sprawie karnej, tak ze względów faktycznych, jak i prawnych - art. 8 § 1 k.p.k. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 sierpnia 2017 r II AKa 210/17).

Oczywiście sądowi odwoławczemu znany jest też pogląd WSA w Łodzi w wyroku z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie I SA/Łd 739/18, że „ samodzielność jurysdykcyjna sądu karnego (art. 8 § 1 k.p.k.) nie uprawnia do dokonywania dowolnych ustaleń w zakresie obowiązku podatkowego. Skoro ustalenie istnienia tego obowiązku (bądź braku powinności) oraz wysokości podatku należy do organów skarbowych pod kontrolą sądu administracyjnego, zapadające w odnośnym postępowaniu decyzje należy traktować jako rozstrzygnięcia kształtujące stosunek prawny (art. 8 § 2 k.p.k.) i uznawać za wiążące w postępowaniu karnym”.

Podsumowując powyższe argumenty o charakterze ogólnym i przenosząc je na grunt niniejszej sprawy Sąd odwoławczy stwierdza, że nie tylko rozstrzygnięcia w postępowaniu podatkowym nie przesądzały o winie oskarżonych w niniejszej sprawie, to wręcz sąd I instancji nie był nimi związany, mógł czynić własne ustalenia i dokonywać własnych ocen kwestii istotnych dla rozstrzygnięcia. Przy tym, co istotne, sąd ten nie negował samej istoty rozstrzygnięć podatkowych związanych z odmową spółkom oskarżonych prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur objętych oskarżeniem, nie czynił też własnych ustaleń w zakresie obowiązków podatkowych spółek.

- nie jest uprawnione twierdzenie skarżących jakoby oskarżeni „co najmniej godzili się na udział w oszustwie podatkowym… a co najmniej powinni byli wiedzieć że wykazani w fakturach sprzedawcy nie zajmowali się w rzeczywistości granulatem i nie rozporządzali tym towarem jako legalni właściciele, a w konsekwencji tego prawa nie mogli przenieść na inne podmioty gospodarcze…”; oskarżyciel obowiązany był wykazać dowodami, że oskarżeni wiedzieli lub powinni byli wiedzieć, że uczestniczą w oszukańczym procederze;

- skarżący w apelacjach swoich racji i winy oskarżonych wywodzili z nieprawidłowości obrotu na wcześniejszych etapach niż zakup oskarżonych od bezpośrednich podmiotów; w sprawie nie ma jakichkolwiek dowodów na to, aby oskarżeni mieli świadomość udziału w tym procederze lub świadomość w jaki sposób proceder ten się odbywał; tymczasem oskarżeni bezspornie dysponowali towarem, który następnie odsprzedawali, niekwestionowane przez organy podatkowe były bowiem dostawy do (...) (...) w Czechach a i nie przeczyły temu zeznania któregokolwiek z przesłuchanych świadków;

- materiał dowodowy dotyczący nieprawidłowości występujących na pierwszych poziomach obrotu, przesłuchani świadkowie nie dają podstaw do przyjęcia, że oskarżeni mieli z tymi nieprawidłowościami jakikolwiek związek; żaden dowód nie wskazuje na kontakty, czy udział spółek reprezentowanych przez oskarżonych w przestępczym procederze, aby oskarżeni i reprezentowane przez nich spółki łączyły jakieś transakcje z podmiotami będącymi bezpośrednimi lub pośrednimi kontrahentami spółek wskazanych w akcie oskarżenia jako dostawcy bezpośredni;

- winy nie sposób domniemywać, musi ona wynikać z konkretnych faktów i dowodów; tymczasem materiał dowodowy pozwalał co najwyżej na przypuszczenia i wątpliwości aby „oskarżeni nie wiedzieli i nie mieli świadomości”, że uczestniczą w oszukańczym procederze, jakim było posługiwanie się nierzetelnymi fakturami VAT, a następnie bezpodstawne żądanie zwrotu tego podatku; znamiennym jest, że oskarżeniem nie były objęte osoby, które literaturze tematu określa się mianem „słupów”, „buforów” lub „ znikających podmiotów”;

- ma rację Sąd I instancji twierdząc, że nie było też obiektywnych przesłanek do podejmowanie przez oskarżonych i ich spółki działań w celu upewnienia się, że nie mają do czynienia z oszustwem; także okoliczności towarzyszące współpracy przez oskarżonych z ich bezpośrednimi dostawcami, jak i same transakcje zakupu granulatu, nie odbiegały od standardów przyjętych w tego rodzaju relacjach; należy powtórzyć za sądem I instancji że oskarżeni i ich kontrahenci byli zarejestrowanymi podmiotami, składali deklaracje podatkowe do właściwych sobie urzędów skarbowych, posiadali siedzibę i organy zarządzające, wyposażenie, samochody oraz środki finansowe; z kolei osoby bezpośrednio współpracujące posiadały wiedzę specjalistyczną; co do eksponowanych w apelacjach kwestii cen za nabywany towar, Sąd odwoławczy w pełni podziela stanowisko Sądu meritii, przyjmuje jako własne, przy tym nie znajduje powodów ich powielania, odsyła do uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia na str. 45-46;

- wbrew odmiennym twierdzeniom apelującego organu finansowego przesłuchani świadkowie związani z bezpośrednimi dostawcami oskarżonych spółkami (J. Z., R. L., A. O., M. T., A. K., O. K., S. K., K. B., L. i A. D.) potwierdzali ową współpracę; byłi oni zorientowani w przedmiocie działalności ich spółek, znali wielu szczegółów co do osób współpracujących oraz potwierdzających, że do przekazania towaru faktycznie dochodziło, znali terminologię branżową oraz opisywali sposób ustalania ceny za towar; co do szczegółów zeznań tych świadków należy odwołać się do uzasadnienia Sądu I instancji; bez wątpienia zasadna jest konstatacja tego sądu, iż zeznania tych świadków nie były obciążające dla oskarżonych w sprawie; w szczególności nie potwierdzali tego aby oskarżeni mieli świadomość ewentualnych nieprawidłowości, czy też nielegalnego pochodzenia towaru oraz pozorności obrotu towarem;

- bez istotnego znaczenia jest zarzut organu finansowego ( pkt 3 apelacji ) związany z wymienieniem przez Sąd na str. 41-42 uzasadnienia wyroku pozostałych faktur VAT wystawionych przez bezpośrednich dostawców ( a więc spółki (...),, H., , H., (...) ) na rzecz podmiotów reprezentowanych przez oskarżonych, jako nie ujętych w zarzutach; jest bowiem oczywistością, że faktury te wystawione były w okresach nieobjętych zarzutami i pozostawały bez wpływu na rozliczenia podatku VAT w Spółkach (...) za okresy objęte oskarżeniem; powyższe stwierdzenie sądu należy bowiem odczytywać nie jako zarzut nieobjęcia ściganiem pozostałej działalności spółek objętej tymi fakturami ale raczej jako potwierdzenie, że spółki te prowadziły rzeczywistą działalność gospodarczą w tym związaną z obrotem granulatem złota i srebra, w rzeczywistości współpracowały ze spółkami oskarżonych ( ich niekwestionowanie przekonuje o ich legalności), co przeczy odmiennym twierdzeniom oskarżycieli w toku postępowania; w realiach sprawy powyższe ma więc swoją doniosłość;

- wbrew twierdzeniom organu finansowego ma też istotne znaczenie w sprawie postanowienie z dnia 31 grudnia 2015 roku Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Legnicy w sprawie V Ds. 25/13, następnie utrzymane w mocy przez Sąd Okręgowy w Legnicy, który nie uwzględnił zażaleń Urzędu Kontroli Skarbowej; jest znamiennym, że z treści postanowienia wynika, że pomimo przeprowadzenia szczegółowego postępowania organy skarbowe nie dysponowały dowodami uprawdopodabniającymi nawet istnienie przestępczego mechanizmu; nie zdołano ustalić czy towar pochodził z transakcji legalnych czy nielegalnych; z treści uzasadnienia wynika wprost, że oskarżeni w sprawie A. G. i L. S. znajdowali się na tych poziomach transakcji, na których nie wykazano nieprawidłowości a materiał dowodowy nie potwierdził przestępczych ich powiązań z poddostawcami lub dalszymi dostawcami; organ prowadzący postepowanie przygotowawcze wprost podał, że działania oskarżonych charakteryzowały się legalnością, brak było podstaw do uznania, że działali w złej wierze oraz zarzucenia im, że zaniechali sprawdzenia kontrahentów; co prawda postępowanie dotyczyło przestępstwa z art. 299 kk nie zaś karno- skarbowego jak w niniejszej sprawie , jednak pranie brudnych pieniędzy może mieć swoje źródło w przestępstwie karno- skarbowym a rozumienie winy jest tożsame; z kolei stwierdzenie o braku winy oskarżonych jest jednoznaczne.

Wniosek

o uchylenie wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec ustaleń i argumentacji Sądu Rejonowego skarżący nie przedstawili przekonującej argumentacji pozwalającej na uchylenie zaskarżonego wyroku. Apelacje zawierają odmienną ocenę dowodów i sprowadzają się do stwierdzenia, że dowody „korzystne”, odciążające oskarżonych należy uznać za niewiarygodne.

Wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jest sprzeczny z treścią art. 437 § 2 k.p.k. Nie zachodzą też przesłanki wskazane w art. 439 § 1 k.p.k., oraz art. 454 k.p.k.

Finalnie nie ma żadnych podstaw do negowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie braku zawinienia oskarżonych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie o braku zawinienia oskarżonych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Argumentacja jak wyżej. Brak było podstaw do ingerencji sądu odwoławczego w orzeczenie pierwszoinstancyjne z uwagi na prawidłowość dokonanej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów a w konsekwencji na zasadność poczynionych ustaleń faktycznych. Wyrok odpowiada prawu i podlegał utrzymaniu w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

.

.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono po myśli art.636§1 k.p.k. Skoro to oskarżyciele publiczni spowodowali postępowanie odwoławcze to wobec nieuwzględnienia ich środków odwoławczych, to Skarb Państwa ponosi jego koszty.

7.  PODPIS