Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lutego 2014 r. w O.

sprawy z odwołania J. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W.

z dnia 09.04.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. K. (1) prawo do emerytury od dnia 01.01.2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9.04.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił J. K. (1) prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

J. K. (1) wniósł odwołanie od powyższej decyzji. Odwołujący domagał się uznania okresów pracy od 1.06.1977r. do 30.10.1977r., 1.11.1977r. do 22.07.1979r., od 23.07.1979r. do 30.06.1983r., od 1.07.1983r. do 30.11.1993r. oraz od 1.06.1995r. do 31.12.1998r. jako pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych opierał swoje stanowisko na ustaleniach poczynionych w postępowaniu przed tym organem, zgodnie z którymi J. K. (1) nie udowodnił 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze na dzień 1.01.1999r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił i zważył co następuje:

J. K. (1) w dniu 27.12.2012r. złożył w Oddziale ZUS wniosek o ustalenie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 7.01.2013r. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury uznając, że nie zgromadził na dzień 1.01.1999r. 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Po kolejnym wniosku ubezpieczonego z dołączeniem nowej dokumentacji z dnia 29.01.2013r. organ rentowy zaskarżoną decyzją ponownie odmówił J. K. (1) prawa do emerytury uznając, że nie zgromadził 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wykonywanych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Organ rentowy nie uwzględnił okresów pracy odwołującego w Spółdzielni Pracy Usługowo- Handlowej (...) od 1.06.1977 do 30.10.1977r. i od 23.07.1979r. do 30.06.1983r. gdyż w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wskazano, że odwołujący wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę maszynisty urządzeń za i wyładowczych, a stanowisko te nie odpowiada wykazowi prac w szczególnych warunkach z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. a w dokumencie nie wykazano szczegółowo wykazu, działu i pozycji z tego Rozporządzenia, ponadto pracodawca nie powołał się na uchwałę centralnego związku spółdzielczego.

Organ rentowy nie uznał również okresów od 1.11.1977r. do 22.07.1979r. i od 1.07.1983r. do 30.11.1993r. jako pracy w warunkach szczególnych gdyż na przedstawionym przez ubezpieczonego świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wskazano stanowisko kierowcy, a wspomniane przepisy określają jedynie pracę kierowców samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów - jako pracę w warunkach szczególnych.

ZUS nie zaliczył także okresu pracy odwołującego w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo- Usługowym (...) S.C. w okresie od 1.06.1995r. do 31.12.1998r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego jako pracy w szczególnych warunkach ponieważ przepisy emerytalne przewidują jedynie pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony jako pracę w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że na dzień 1.01.1999r. odwołujący zgromadził ogólny staż pracy wynoszący 29 lat 8 miesięcy i 15 dni w tym 29 lat 8 miesięcy i 15 dni okresów składowych.

W oparciu o powyższe ustalenia ZUS wydał zaskarżoną decyzję i odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury.

J. K. (1) urodził się (...) - zgodnie z art. 24 ust 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym w okresie od 1.01.1950r. do dnia 31.03.1950r. przysługuje emerytura w wieku emerytalnym wynoszącym co najmniej 65 lat i 9miesięcy.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 184 w/w ustawy w. z §4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze świadczenie emerytalne przysługuje ubezpieczonemu, urodzonemu po dniu 31.12.1948r. który łącznie spełnił następujące warunki:

1.  Osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

2.  nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa,

3.  w dniu wejścia w życie ustawy ( tj. 1.01.1999r.) udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn w tym co najmniej 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obwiązującym na danym stanowisku pracy.

Odwołujący 60 rok życia ukończył już w 2010 roku nie przystąpił także do do Otwartego Funduszu Emerytalnego. Wymagany okres 25 lat pracy również nie wzbudzał wątpliwości ZUS gdyż już na etapie postępowania administracyjnego organ uznał odwołującemu 29 lat 8 miesięcy i 15 dni stażu pracy.

Kwestią sporną a zarazem ostatnim wymaganym warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych przez J. K. (1) było ustalenie czy odwołujący zgromadził 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy nie uznał okresów pracy J. K. (1) w (...) oraz w PPHU (...) S.C. ze względu na błędy formalne przedstawionych świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, przed Sądem ubezpieczeń możliwe jest wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień o emerytury wszelkimi dowodami (wyrok SN z dnia 06.09.1995r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok SN z dnia 02.02.1996r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239) dlatego też Sąd dopuścił dowód z przesłuchania zawnioskowanych świadków.

Świadek U. D. zeznała, że wraz z odwołującym pracowała w (...)a później w hurtowni (...)w S.gdzie była zatrudniona na stanowisku pracownika biurowego. Zgodnie z jej zeznaniami odwołujący był wcześniej od niej zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, jeździł samochodem marki S., który miał przypisany. Praca odwołującego polegała na rozwożeniu materiałów sanitarnych do sklepów w całym województwie (...). (...)zatrudnionych w tym samym czasie było ok. 5, auta które mieli do dyspozycji to S., T., N.. Ubezpieczony cały okres zatrudnienia w S.był kierowcą samochodu ciężarowego w pełnym wymiarze czasu pracy, bez dłuższych przerw.

Świadek T. L. również pracowała z J. K. (1) w (...) a następnie Gminnej Spółdzielni Pracy w S. gdzie była zatrudniona jako kadrowa. Zdaniem świadka odwołujący pracował w S. przez ok. 13 lat jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony i rozwoził towary po hurtowniach. Wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego, nie wykonywał innych czynności. Świadek dodała, że odwołujący zatrudnił się w Spółdzielni pracy wcześniej przed jej zatrudnieniem.

Świadek J. K. (2) również pracował wraz z odwołującym w (...) w S. – świadek był pracownikiem biurowym, potem likwidatorem Spółdzielni. Według zeznań świadka odwołujący pracował w okresie od 1977 do listopada 1993r. jak kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony z przyczepami, jako maszynista urządzeń za i wyładowczych (wózków widłowych) i zajmował się także obsługą lokomotywy spalinowej.

Według relacji świadka odwołujący wpierw pracował jako operator wózków w dziale spedycji (załadunek- rozładunek), następnie zaś jako kierowca Stara z naczepą rozwoził towary (śruby, gwoździe, łańcuchy, stal budowlana oraz inne materiały budowlane).

Świadek po zapoznaniu się z dokumentacją osobową J. K. (1) potwierdził, że w okresie od 1.11.1977r. do 22.07.1979r. oraz od 1.07.1983r. do 30.11.1993r. był zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego a w pozostałych okresach pracował jako operator wózków, tylko sporadycznie zajmował się także obsługą lokomotywy.

Świadek P. Z. wypowiedział się na temat pracy odwołującego w PPHU (...) S.C. Świadek jako współwłaściciel wspomnianego przedsiębiorstwa oświadczył, że w okresie zatrudnienia ubezpieczonego firma zajmowała się transportem na terenie kraju. Odwołujący był zatrudniony na przestrzeni lat 1995- 2000 jako kierowca (...) o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, zatrudnienie było na pełen etat - a praca polegała również na rozładunku i załadunku towaru. Załadunek towaru odbywał się nocą, odwołujący również w tym uczestniczył i zajmowało mu to ok. 1,5 godziny, następnie przewoził towar – musiał zdać go i rozliczyć się na koniec dnia. Praca odwołującego zaczynał się ok. godziny 2-3 w nocy a kończyła w godzinach 14.

Zeznania świadków korespondują z zeznaniami odwołującego się słuchanego w charakterze strony.

J. K. (1) zeznał, że w początkowym okresie zatrudnienia w Spółdzielni (...) w S. był kierowcą N. a w międzyczasie również wózka widłowego, przy pomocy którego rozładowywał towar. Następnie pracował jako maszynista za i wyładowczych, a kierowcą samochodu ciężarowego był w latach 1983 do 1993 roku. Praca maszynisty za i wyładunkowego polegała na rozładunku materiałów typu blacha, stal, druty - z samochodów i wagonów. Praca kierowcy samochodu ciężarowego polegała na rozwożeniu materiałów budowlanych i była jednocześnie związana z odpowiedzialnością za przewożony towar. W przypadku zatrudnienia w firmie (...) praca kierowcy również była związana z odpowiedzialnością za przewożony towar dlatego w angażu odwołujący miał dopisane stanowisko „konwojenta” i polegała na transporcie artykułów spożywczych. Zarówno pracę kierowcy samochodu ciężarowego jak i operatora sprzętu przeładunkowego odwołujący wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd uznał zebrane zeznania świadków jak i odwołującego za w pełni wiarygodne, złożone zeznania były spójne i logiczne, świadkowie wypowiadali się na temat okoliczności, o których posiadali wiedzę z racji zajmowanych stanowisk. Sąd nie dostrzegł objaw zafałszowania lub braku swobody w wypowiedziach świadków, a dodatkowo okoliczności wskazane przez świadków znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji osobowej J. K. (1). Sąd po zapoznaniu się z dokumentacją pracowniczą odwołującego z pracy w Spółdzielni (...) jak i z PPHU (...) i skonfrontowaniu z zeznaniami świadków doszedł do przekonania, że odwołujący w latach od 1.06.1977r. do 30.10.1977r. i od 23.07.1979r. do 30.06.1983r. wykonywał pracę operatora maszyn urządzeń sprzętu przeładunkowego, które to stanowisko odpowiada ciężkim pracom za i wyładunkowym zgodnie z Działem VIII poz. 1 Wykazu A stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – wymienione w Zarządzeniu Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 14.07.1983r.w Dziale VIII pod poz. 1 pkt 3. Sąd uznał te okresy za pracę w szczególnych warunkach w wymiarze 4 lat 4 miesięcy i 9 dni.

Sąd uznał również okres zatrudnienia odwołującego od 1.11.1972r. do 22.07.1979r. i od 1.07.1983r. do 30.11.1993r. w Spółdzielni (...) w S. a także od 1.06.1995r. do 31.12.1998r. w PPHU (...) S.C. jako kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i zgodnie z działem VIII poz. 2 Załącznika A do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. do pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat 8 miesięcy i 22 dni.

Reasumując, Sąd uznał, że na dzień 1.01.1999r. J. K. (1) zgromadził 20 lat 1 miesiąc i 1 dzień okresów pracy w warunkach szczególnych, a tym samym spełnił ostatni warunek przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Z powyższych względów Sąd na mocy art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu prawo do emerytury począwszy od 1.01.2013r., tj. zgodnie z art. 129 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS od pierwszego dnia miesiąca złożenia wniosku przez ubezpieczonego (J. K. (1) złożył w dniu 29.01.2013r.)..

Stosownie do treści art.118 ust.1 a w/w ustawy – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Dopiero bowiem przeprowadzenie szerszego postępowania przed Sądem umożliwiło stwierdzenie, że w spornym okresie odwołujący pracował w szczególnych warunkach. Zgromadzony na etapie postępowania przed organem rentowym materiał dowodowy nie pozwalał jednoznacznie na ustalenie czy odwołujący spełnił wszelkie wymagane prawem warunki uprawniające do prawa do emerytury.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekła jak w punkcie 2 wyroku.