Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2014 r. w Gliwicach

sprawy Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

przy udziale A. T.

o podstawę wymiaru składek

na skutek odwołania Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 24 czerwca 2013 r. nr (...)

24 czerwca 2013 r. nr (...)

24 czerwca 2013 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...) w ten sposób, że stwierdza, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne A. T. jako osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u płatnika w Przedsiębiorstwie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R. w okresie od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku nie obejmuje ryczałtu i honorarium dla A. T. za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki, wynikających z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

2.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...) w ten sposób, że stwierdza, iż do podstawy wymiaru składek na Fundusz Pracy za okres od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku nie podlega wliczeniu ryczałt i honorarium dla A. T. za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki, wynikających z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

3.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...) w ten sposób, że stwierdza, iż do podstawy wymiaru składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku nie podlega wliczeniu ryczałt i honorarium dla A. T. za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki, wynikających z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

4.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz odwołującej Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 4.860 zł (cztery tysiące osiemset sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn akt VIII U 2142/13

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z 24 czerwca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne A. T. jako osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u płatnika składek P.W.H. (...) Serwis Sp. z o.o. za okres od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku wynosi kwoty określone w decyzji.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że A. T. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, pełni on także funkcję Prezesa Zarządu. Z tytułu zatrudnienia otrzymuje wynagrodzenie ponadto z tytułu udziału w posiedzeniach zarządu otrzymuje ryczałt i honorarium. Należności z tego tytułu są wypłacane jako części wynagrodzenia z umowy o pracę. W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne nie uwzględniono honorarium i ryczałtu za posiedzenia w zarządzie. Udział w tych posiedzeniach stanowił obowiązek A. T. i otrzymywane kwoty z tego tytułu stanowiły przychód ze stosunku pracy. W ocenie organu rentowego podstawa wymiaru składek powinna obejmować zarówno wynagrodzenie zasadnicze , ryczałt i honorarium za udział w posiedzeniach zarządu.

Decyzją nr (...) z 24 czerwca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że dla płatnika składek P.W.H. (...) Serwis Sp. z o.o. kwota należnych składek na Fundusz Pracy za okres od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku wynosi kwoty wskazane w decyzji.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, że płatnik w powyższym okresie nie doliczył do podstawy wymiaru składki na Fundusz Pracy kwoty ryczałtu oraz honorarium za udział w posiedzeniach zarządu A. T., a za okres od lipca 2011 roku do listopada 2011 roku naliczył składki na Fundusz Pracy za A. L., której płatnik udzielił urlopu macierzyńskiego od 13 stycznia 2010 roku do 15 czerwca 2010 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że obowiązkowe składki na Fundusz Pracy ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Decyzją nr (...) z 24 czerwca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że dla płatnika składek P.W.H. (...) Serwis Sp. z o.o. kwota należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku wynosi kwoty wskazane w decyzji.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, że płatnik w powyższym okresie nie doliczył do podstawy wymiaru składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych kwoty ryczałtu oraz honorarium za udział w posiedzeniach zarządu A. T., a za okres od lipca 2011 roku do listopada 2011 roku naliczył składki na za A. L., której płatnik udzielił urlopu macierzyńskiego od 13 stycznia 2010 roku do 15 czerwca 2010 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że obowiązkowe składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Odwołania od powyższych decyzji złożył płatnik składek.

W odwołaniu od decyzji nr (...) zaskarżył ją w całości i zarzucił jej:

- naruszenie art. 18 ust.1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie skutkujące przyjęciem, że do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe A. T. należy zaliczyć ryczałt i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki wynikające z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

- naruszenie art. 20 ust.1 w zw. z art. 18 ust 1 i art. 4 pkt 9 ustawy o s.u.s. oraz § 1 rozporządzenia przez ich nieprawidłowe zastosowanie skutkujące przyjęciem, że do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe A. T. należy zaliczyć ryczałt i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki wynikające z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

- naruszenie art. 81 ust. 1 i ust.6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej ze środków publicznych w zw. z art. 18 ust. 1 i art. 4 pkt 9 ustawy o s.u.s. oraz § 1 rozporządzenia przez ich nieprawidłowe zastosowanie skutkujące przyjęciem, że do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne A. T. należy zaliczyć ryczałt i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki wynikające z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

- błąd w ustaleniach faktycznych przez nieuwzględnienie okoliczności, iż od dnia 2 maja 2002 roku A. T. nie był zatrudniony na stanowisku Prezesa Zarządu na podstawie umowy o pracę, a podstawę wykonywania przez niego funkcji Prezesa Zarządu stanowiła uchwała Zgromadzenia Wspólników Spółki , nie zaś umowa o pracę.

W związku z powyższym odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji przez ustalenia podstawy składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne A. T. w okresie od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku bez wliczenia ryczałtu i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki . Domagała się także zasądzenia na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołująca wskazała, że ryczałt i honorarium za posiedzenia Zarządu nie są przychodem ze stosunku pracy w przypadku A. T.. Czynności te nie były wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Na postawie umowy o pracę A. T. był zatrudniony na stanowisku dyrektora techniczno- handlowego.

W odwołaniu od decyzji nr (...) zaskarżył ją w części dotyczącej wymiaru składek na Fundusz Pracy dla A. T. i zarzucił jej:

- naruszenie art. 104 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zw. z art. 18 ust. 1 i art. 4 pkt 9 ustawy o s.u.s. oraz § 1 rozporządzenia (...) z 18 grudnia 1998 roku poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie skutkujące przyjęciem, że do podstawy wymiaru składek na Fundusz Pracy dla A. T. należy zaliczyć ryczałt i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki wynikające z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

- błąd w ustaleniach faktycznych przez nieuwzględnienie okoliczności, iż od dnia 2 maja 2002 roku A. T. nie był zatrudniony na stanowisku Prezesa Zarządu na podstawie umowy o pracę, a podstawę wykonywania przez niego funkcji Prezesa Zarządu stanowiła uchwała Zgromadzenia Wspólników Spółki , nie zaś umowa o pracę.

W związku z powyższym odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji przez ustalenie kwoty należnych składek na Fundusz Pracy za A. T. w okresie od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku bez wliczenia ryczałtu i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki . Domagała się także zasądzenia na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołująca powołała się na okoliczności analogiczne jak w przypadku decyzji nr (...).

W odwołaniu od decyzji nr (...) zaskarżył ją w części dotyczącej wymiaru składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla A. T. i zarzucił jej:

- naruszenie art. 29 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy w zw. z art. 18 ust. 1 i art. 4 pkt 9 ustawy o s.u.s. oraz § 1 rozporządzenia (...) z 18 grudnia 1998 roku poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie skutkujące przyjęciem, że do podstawy wymiaru składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla A. T. należy zaliczyć ryczałt i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki wynikające z uchwał Zgromadzenia Wspólników i stosunku korporacyjnego łączącego A. T. ze Spółką;

- błąd w ustaleniach faktycznych przez nieuwzględnienie okoliczności, iż od dnia 2 maja 2002 roku A. T. nie był zatrudniony na stanowisku Prezesa Zarządu na podstawie umowy o pracę, a podstawę wykonywania przez niego funkcji Prezesa Zarządu stanowiła uchwała Zgromadzenia Wspólników Spółki , nie zaś umowa o pracę.

W związku z powyższym odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji przez ustalenie kwoty należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za A. T. w okresie od stycznia 2007 roku do grudnia 2012 roku bez wliczenia ryczałtu i honorarium za udział w posiedzeniach Zarządu Spółki . Domagała się także zasądzenia na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołująca powołała się na okoliczności analogiczne jak w przypadku decyzji nr (...).

W odpowiedzi na odwołania ZUS wniósł o oddalenie odwołań, zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i podtrzymał dotychczasowe stanowisko.

W piśmie z dnia 2 stycznia 2014 roku / karta 35 / organ rentowy wskazał, że ryczałt miesięczny za udział w posiedzeniach zarządu i honoraria były świadczeniem pieniężnym za usługi na rzecz spółki i były opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Umowy o odpłatne świadczenie usług to umowa o pracę, umowa o świadczenie usług , do której mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego o umowie zlecenia. Przychody z tych umów podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ustawy o s.u.s. podstawę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis art. 4 pkt 9 ustawy o s.u.s. stanowi, że użyte w ustawie określenie przychód oznacza w odniesieniu do ubezpieczonych pracowników przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ani ustawa o s.u.s. oraz jej rozporządzenie wykonawcze nie zwalniają od opodatkowania ani nie wyłączają z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przychodów osiąganych przez ubezpieczonych z tytułu udziału w posiedzeniach zarządów spółek prawa handlowego.

A. T. przychylił się do stanowiska odwołującej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością została zawarta 18 października 2000 roku. Wspólnikami byli Z. J., D. S., R. R., F. G., H. K., A. T.. W skład pierwszego Zarządu weszli A. T. jako Prezes i Z. J. jako Wiceprezes. A. T. został ponadto zatrudniony w P.W.H. (...) Serwis Sp. z o.o. w R. na stanowisku Prezesa Zarządu na podstawie umowy o pracę z dnia 6 lutego 2001 roku, na czas nieokreślony. Dnia 2 maja 2002 roku strony umowy o pracę zawarły do niej aneks. Z dniem 2 maja 2002 roku przyznano A. T. wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 2.500 zł oraz powierzono stanowisko dyrektora techniczno-handlowego. Aneksem z dnia 1 września 2008 roku przyznano ubezpieczonemu wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.500 zł. A. T. jako Prezes Zarządu brał udział w jego posiedzeniach. Z tego tytułu otrzymywał ryczałt i honoraria. Wynikały one z uchwały nr 1 Zgromadzenia Wspólników z dnia 5 lutego 2001 roku. Uchwałą nr 4 Zgromadzenia Wspólników z 6 maja 2002 roku utrzymano zasady wynagradzania członków Zarządu ustalone uchwałą nr 1 z 5 lutego 2001 roku. W uchwale tej zawarty jest zapis, że wynagrodzenie Prezesa Zarządu wynikające z umowy o pracę od 1 maja 2002 roku ustala się na poziomie 2.500 zł brutto. Uchwalą nr 2 z 29 sierpnia 2008 roku Zgromadzenia Wspólników od września 2008 roku podwyższono członkom Zarządu ryczałt . Uchwalą nr 1 Zgromadzenia Wspólników z 29 sierpnia 2008 roku ustalono wynagrodzenie Prezesa Zarządu wynikające z umowy o pracę na poziomie 4.500 zł brutto od 1 września 2008 roku.

Zarówno od wynagrodzenia zasadniczego jak i ryczałtu oraz honorarium odprowadzany był podatek dochodowy od osób fizycznych. W PIT-11 kwoty ryczałtu i honorariów ujęte były jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 2,4,6,7-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od kwot ryczałtów i honorariów A. T. za posiedzenia w Zarządzie pracodawca nie odprowadził składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne , Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

(...) odwołującej są R. R., Z. J., D. S.. Spółka zajmuje się konstrukcją urządzeń dźwignicowych dla górnictwa, innowacyjnymi projektami, wprowadzaniem nowości na rynek i opracowywaniem indywidualnych projektów na zlecenia klientów. Początkowo A. T. był jedynym pracownikiem Spółki i zajmował się całością spraw spółki, jej organizacją – do czerwca 2001 roku. W 2002 roku zgłosił on, że działalność spółki się rozrasta, zostały zrealizowane zamierzenia w zakresie innowacyjności. Wnioskował o zatrudnienie pracowników. Wtedy wspólnicy postanowili rozgraniczyć zadania A. T. jako pracownika na stanowisku dyrektora techniczno-handlowego i Prezesa Zarządu. Wtedy też został podpisany aneks do umowy o pracę. Jako dyrektor A. T. zajmuje się działalnością bieżącą- prowadzeniem warsztatu, kontaktami z klientami, zamówieniami, fakturowaniem. Wspólnikom chodziło także o to aby z klientami w drobnych sprawach nie rozmawiał Prezes Zarządu gdyż wtedy powstają wątpliwości co do wiarygodności firmy. Z kolei jako Prezes Zarządu A. T. zajmuje się reprezentacją spółki, podpisywaniem umów, opracowywaniem strategii rozwoju, bierze udział w posiedzeniach Zarządu, które odbywają się po godzinach pracy. Aneks do umowy o pracę podpisał w imieniu spółki (...). Aneks został włączony do dokumentów z posiedzenia Zarządu. W protokołach ze Zgromadzeń Wspólników nadal pojawia się określenie „podwyższenie wynagrodzenia dla Prezesa Zarządu wynikające z umowy o pracę”. Był to błąd, ponadto zwyczajowo nadal A. T. wszyscy tytułują Prezesem.

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie dowodów znajdujących się w aktach organu rentowego, akt osobowych, zeznań świadków: R. R. / karta 55/, Z. J. / karta 55/, D. S. / karta 55/, przesłuchania stron / karta 56/.

Sąd oparł się na wszystkich przeprowadzonych dowodach przyznając im walor wiarygodności i mocy dowodowej. Zeznania świadków i przesłuchanie stron przedstawiało powody, dla których A. T. powierzono stanowisko dyrektora techniczno-handlowego. Ponadto przedstawiono okoliczności podpisania aneksu do umowy o pracę. Twierdzenia świadków i stron były jednolite. W ocenie Sądu wspólnicy odwołującej Spółki i sam zainteresowany mieli wiadomości o wyżej wskazanych faktach. Zgodnie podali oni, że Spółka rozwinęła się, rozpoczęła działalność handlową i pojawiła się potrzeba rozgraniczenia obowiązków reprezentacyjnych – Prezesa Zarządu i obowiązków pracowniczych z zakresu kontaktów z klientami. W ocenie Sądu nie ma podstaw do odmówienia wiarygodności świadkom i stronom. Jako wspólnicy i członkowie Zarządu odwołującej Spółki byli oni najlepiej zorientowani jaki cel chcieli uzyskać zawierając aneks do umowy o pracę A. T.. Ponadto od pracodawcy zależy czy zatrudni Prezesa Zarządu i na jakich warunkach. W ocenie Sądu świadkowie i strony rozwiały wątpliwości organu rentowego co do okoliczności podpisania aneksu do umowy o pracę, zakresu obowiązków A. T. na stanowisku Prezesa Zarządu i dyrektora techniczno-handlowego. Przekonujące jest twierdzenie, że aneks do umowy o pracę został omyłkowo dołączony do protokołu Zgromadzenia Wspólników , a nie do akt osobowych zainteresowanego. Świadkowie zgodnie wyjaśnili, że A. T. jest zwyczajowo tytułowany Prezesem i z tego powodu stanowisko Prezesa Zarządu pojawia się w dokumentach dotyczących stosunku pracy.

Sąd zważył co następuje: odwołania były zasadne.

W sprawie zaskarżona decyzja numer (...) została adresowana do P. W. H. (...) Serwis Sp. z o.o. w R. oraz do A. T.. Odwołanie złożyła Spółka, a pełnomocnictwa w jej imieniu udzielił A. T. jako Prezes Zarządu i F. G. jako Wiceprezes Zarządu. A. T. zajmując stanowisko w sprawie przychylił się do stanowiska odwołującej. W ocenie Sądu odwołująca Spółka była w postępowaniu prawidłowo reprezentowana ponieważ nie zachodziła sprzeczność interesów pomiędzy odwołującą i A. T. – wyrok SN z 3 sierpnia 2011 roku, I UK 16/11 , Lex nr 1084698.

Zgodnie z treścią art. 6 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych /tekst jednolity Dz. U. z 2007r. Nr 11, poz.74 ze zm./, zwanej ustawą o s.u.s. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami.

Po myśli art. 11 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12, zaś według art. 12 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o s.u.s. pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Za pracownika natomiast – w myśl art. 8 ust. 1 - uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy.

W przedmiotowej sprawie A. T. z odwołującą Spółką łączył podwójny stosunek – pracowniczy ponieważ był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku dyrektora techniczno-handlowego i korporacyjny ponieważ sprawował funkcję Prezesa Zarządu na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych. Jako pracownik A. T. otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze. Nie było sporne pomiędzy stronami, że stanowiło ono podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Organ rentowy w zaskarżonych decyzjach stanął na stanowisku, że ryczałt i honoraria za udział w posiedzeniach Zarządu także powinny wchodzić do podstawy wymiaru wyżej wymienionych należności. Twierdzenie to jest błędne w stanie faktycznym niniejszej sprawy. Postępowanie dowodowe wykazało, że udział w posiedzeniach Zarządu nie wchodził w spornym okresie w zakres obowiązków pracowniczych A. T., a wynikał z art. 201 k.s.h. Wyraźnie można rozgraniczyć obowiązki pracownicze A. T. i obowiązki korporacyjne. Jako dyrektor techniczno-handlowy zainteresowany kontaktował się z klientami, uzgadniał szczegóły techniczne zamówień, zajmował się fakturowaniem. Z kolei jako Prezes Zarządu uczestniczył w posiedzeniach, zajmował się strategią rozwoju Spółki i reprezentował ją w stosunkach zewnętrznych. Zadania Prezesa Zarządu były wykonywane po godzinach pracy. W tej sytuacji nie można uznać aby ryczałt i honoraria za udział w posiedzeniach Zarządu były przychodem ze stosunku pracy. Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 ustawy o s.u.s. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Z kolei przepis art. 4 pkt 9 i 10 ustawy o s.u.s. definiuje przychód jako przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy;

przychód z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych - przychody z tytułu pracy w spółdzielni i z tytułu wytwarzania na jej rzecz produktów rolnych;

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych / Dz.U. z 2000r. nr 14, poz. 176 ze zm./ przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń , a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Przychodem A. T. z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy było wynagrodzenie zasadnicze. Nie były nim natomiast ryczałt i honoraria za udział w posiedzeniach zarządu – co wskazano wyżej. Z tego względu kwoty te nie wchodziły do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko zajęte przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 19 kwietnia 2011 roku, III AUa 1714/10.

W konsekwencji ryczałt i honoraria za udział w posiedzeniach Zarządu nie były podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe – zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o s.u.s.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych / Dz. U. z 2008r. nr 164, poz. 1027 ze zm./ do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 a stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Z kolei art. 66 ust. 1 a stanowi, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi które są pracownikami w rozumieniu ustawy o s.u.s. Powyższy przepis nakazuje do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stosować przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe czyli do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne nie wchodzą należności A. T. wynikające ze stosunku korporacyjnego łączącego go z odwołującą Spółką.

Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy / Dz. U. z 2008r, nr 69, poz. 415 / obowiązkowe składki na Fundusz Pracy ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe opłacają pracodawcy. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy / Dz.U. z 2006r. nr 158, poz. 1121 ze zm./ składki na Fundusz ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ryczałt i honoraria za udział w posiedzeniach Zarządu otrzymane w niniejszej sprawie przez A. T. nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Z mocy powyższych przepisów od świadczeń tych nie należało odprowadzać także składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W toku postępowania sądowego organ rentowy stanął na stanowisku, że nie ma znaczenia czy ryczałt i honoraria za udział w posiedzeniach Zarządu są należnościami ze stosunku pracy. Jeśli nie są należnościami ze stosunku pracy to i tak są to świadczenia pieniężne z tytułu usług na rzecz Spółki. Skoro były opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych to podlegają oskładkowaniu. W ocenie Sądu twierdzenie to nie ma oparcia w obowiązujących przepisach. Przepis art. 6 ustawy o s.u.s. stanowi:

art 6 ust. 1 Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

1)pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów;

2)osobami wykonującymi pracę nakładczą;

3)członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, zwanymi dalej "członkami spółdzielni";

4)osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami", oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4;

5)osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi;

6)posłami i senatorami pobierającymi uposażenie oraz posłami do Parlamentu Europejskiego, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 lipca 2004 r. o uposażeniu posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanymi dalej "posłami i senatorami";

7)osobami pobierającymi stypendium sportowe, zwanymi dalej "stypendystami sportowymi";

7a)pobierającymi stypendium słuchaczami Krajowej Szkoły Administracji Publicznej;

8)osobami wykonującymi odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;

9)osobami pobierającymi zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy, zwanymi dalej "bezrobotnymi";

9a)osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych, zwanymi dalej "osobami pobierającymi stypendium";

9b)osobami pobierającymi stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;

10)duchownymi;

11)żołnierzami niezawodowymi pełniącymi czynną służbę wojskową, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę kandydacką;

12)osobami odbywającymi służbę zastępczą;

13)(uchylony);

14)(uchylony);

15)(uchylony);

16)(uchylony);

17)(uchylony);

18)(uchylony);

18a)funkcjonariuszami Służby Celnej;

18b)(uchylony);

19)osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego;

20)osobami pobierającymi świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osobami pobierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osobami pobierającymi wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy;

21)osobami pobierającymi świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia.

W przepisie tym nie ma mowy o osobach należących do składów zarządów spółek prawa handlowego. Gdyby ustawodawca chciał je objąć obowiązkiem ubezpieczeń społecznych to uczyniłby to tak jak zrobił to w przypadku przepisów podatkowych. Brak także podstaw do uznania, że zainteresowany zawarł ze Spółką umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług - jego udział w zarządzie wynika z kodeksu spółek handlowych. Nie ma znaczenia, że od przychodu w postaci honorariów i ryczałtu za udział w posiedzeniach Zarządu był opłacany podatek dochodowy od osób fizycznych. Podatek ten był opłacany na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych / w przepisie tym wymienione są przychody z działalności wykonywanej osobiście/. Przychody z działalności wykonywanej osobiście to zgodnie z art. 13 pkt 7 przychody otrzymane przez osoby z należące do składu zarządów spółek prawa handlowego. Jest to inna kategoria niż przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, o których mowa w art. 13 pkt 8 lub przychodów z kontraktów menadżerskich, o których mowa w art. 13 pkt 9. Zatem powołane przepisy prawa przewidują opodatkowanie przychodów uzyskiwanych z tytułu udziału w składzie zarządów spółek prawa handlowego i nie utożsamiają ich z przychodami uzyskanymi z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Brak natomiast przepisów, które nakazywałyby odprowadzenie składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne , Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od tych przychodów. Jak już wyżej wskazano zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o s.u.s. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Z kolei art. 4 pkt 9 i 10 mówi o przychodach w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy;

przychodach z tytułu pracy w spółdzielni i z tytułu wytwarzania na jej rzecz produktów rolnych. Przepis ten nie mówi o przychodach z tytułu udziału w organach zarządzających spółek prawa handlowego. Z przytoczonych wyżej przepisów prawa podatkowego wynika, że ustawodawca traktuje te przychody odmiennie niż przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

Reasumując zaskarżone decyzje nie były prawidłowe i odwołania podlegały uwzględnieniu na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Wynagrodzenie pełnomocnika odwołującej zostało ustalone z uwzględnieniem wartości przedmiotu sporu w każdej ze spraw połączonych do wspólnego rozpoznania. Miał Sąd na uwadze, że połączenie spraw do wspólnego rozpoznania miało charakter formalny, a rozpoznaniu podlegały trzy odwołania od trzech decyzji ZUS.