Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt I AGa 407/21

sygn. akt I AGz 150/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Andrzej Żelazowski

Protokolant: Jakub Zieliński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2023 r. w Krakowie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w T.

przeciwko K. N.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 14 października 2021 r., sygn. akt IX GC 461/20 oraz na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie I. i IV. wyroku

1.  w częściowym uwzględnieniu apelacji i zażalenia zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  w punkcie I. kwotę 43.153,43 zł zastępuje kwotą 6.100,00 zł (słownie złotych: sześć tysięcy sto) oraz eliminuje słowa „- w części dotyczącej kosztów postępowania”

b)  w punkcie II. kwotę 56.846,57 zł zastępuje kwotą 93.900,00 zł (słownie złotych: dziewięćdziesiąt trzy tysiące dziewięćset”,

c)  punktowi IV. nadaje brzmienie: „IV. zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.637,00 zł (słownie złotych: jeden tysiąc sześćset trzydzieści siedem) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;”,

d)  uchyla punkt V.

e)  w punkcie VI. kwotę 1.618,50 zł zastępuje kwotą 229,00 zł (dwieście dwadzieścia dziewięć,

2.  w pozostałej części apelację i zażalenie oddala;

3.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 3.096,00 zł (trzy tysiące dziewięćdziesiąt sześć) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia ogłoszenia niniejszego wyroku do dnia zapłaty;

4.  znosi wzajemnie pomiędzy stronami koszty postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt I AGa 407/21, IAGz 150/21

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 03 kwietnia 2023 roku

Pozwem wniesionym w dniu 30 sierpnia 2019 r. strona powodowa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej K. N. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) kwoty 200.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania. Strona pozwana wskazała, że żąda zapłaty na podstawie weksla, który stanowi zabezpieczenie roszczeń z tytułu umowy sprzedaży towarów. Wskazała, że terminy płatności wierzytelności wynikających z umowy sprzedaży bezskutecznie upłynęły w dniu 17 lipca 2019 r., natomiast pozwana nie zapłaciła ceny do chwili obecnej.

Nakazem zapłaty z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt (...), wydanym w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla Sąd Okręgowy w K. nakazał pozwanej, aby zapłaciła stronie powodowej kwotę 200.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 6.117 zł tytułem kosztów postępowania, w tym kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniosła w tymże terminie zarzuty (k.22).

Pozwana K. N. wniosła zarzuty od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości (k. 28 i n.). Pozwana wniosła o uchylenie nakazu zapłaty oraz oddalenie powództwa w całości, a także o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut niezgodnego z deklaracją uzupełnienia weksla in blanco. Wskazała, że weksel został podpisany na blankiecie do sumy wekslowej nieprzekraczającej 1.000 zł, został natomiast wypełniony na kwotę 200.000 zł. Pozwana przyznała fakt zawarcia umowy i wystawienia weksla in blanco na zabezpieczenie należności strony powodowej z umowy handlowej. Na wypadek uwzględnienia powództwa wniosła o rozłożenie na raty świadczenia i odroczenie terminu spełnienia świadczenia do czasu wyegzekwowania należności od kontrahenta pozwanej (...) (...) spółka jawna. Nadto pozwana podniosła zarzut nadużycia prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c.

W toku postępowania pozwana cofnęła zarzuty od nakazu zapłaty w części obejmującej kwotę 100 000 zł oraz należnych od tej kwoty odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz kosztów postępowania (k. 340 i n.). Pozwana wskazała, że powyższe wynika z faktu wyegzekwowania przez nią w drodze postępowania egzekucyjnego części wierzytelności przysługującej jej od byłego kontrahenta, która podlega zajęciu egzekucyjnemu w ramach wykonania zabezpieczenia z nakazu zapłaty w obecnej sprawie.

W konsekwencji tut. Sąd postanowił pozostawić w mocy nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w K. z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt (...), w zakresie kwoty 100 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania w kwocie 6.117 zł, w tym kwoty 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, umarzając postępowanie w pozostałym zakresie (k. 352 – 353).

Wyrokiem z dnia 14 października 2021 r., sygn. akt IX GC 461/20, Sąd Okręgowy w Krakowie:

I.  uchylił nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt (...), wydany przez Sąd Okręgowy w K.:

- w części dotyczącej nakazania pozwanej K. N. zapłatę na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwoty 43.153,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od tej kwoty od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty i w tym zakresie oddalił powództwo;

- w części dotyczącej kosztów postępowania;

II.  utrzymał w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt(...), wydany przez Sąd Okręgowy w K. w części dotyczącej kwoty 56.846,57 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od tej kwoty od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty;

III.  oddalił wniosek pozwanej o rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia;

IV.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 10 456,52 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 4 234,68 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zwrotu kosztów postępowania;

V.  zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 2 877,48 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 1165, 32 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

VI.  obciążył stronę powodową kwotą 1 618,50 zł na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie tytułem części opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty, od której uiszczenia pozwana była zwolniona w całości;

VII.  w pozostałej części nieopłaconymi kosztami postępowania – to jest częścią opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty– od których pozwana była zwolniona w części, obciążył Skarb Państwa;

Sąd wskazał, że w toku postępowania pozwana powołała się na rozstrzygnięcie zapadłe w toczącym się przed Sądem okręgowym w K. postępowaniu o sygn. akt (...), w którym zasądzono od pozwanej K. N. na rzecz strony powodowej (...) sp. z o.o. w K. kwotę 649 347,36 zł dochodzoną na podstawie weksla własnego wystawionego przez pozwaną na rzecz strony powodowej. Weksel ten był początkowo wekslem in blanco. Pozwana wskazała, że zasądzenie całości dochodzonej w niniejszym postępowaniu kwoty tj. 200 000 zł oznaczałoby niezasadne uznanie, że w sposób prawidłowo wypełniono oba weksle in blanco. W ocenie pozwanej kwota 849 347,36 zł (649 347,36 zł + 200 000 zł) przekracza wszelkie należności wynikające ze stosunku podstawowego łączącego ją ze stroną powodową, a które miały być zabezpieczone wystawionymi wekslami in blanco.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 9 lutego 2005 r. strona powodowa zawarła z pozwaną umowę handlową ustalającą warunki współpracy. Stosunki gospodarcze łączące strony polegały na tym, że strona powodowa sprzedawała pozwanej paliwo (...), olej napędowy oraz inne produkty naftowe, natomiast pozwana odsprzedawała nabyte towary swoim odbiorcom, przy czym jej strategicznym i w ostatnim okresie prowadzenia działalności gospodarczej, w tym w 2018 r. i 2019 r., jedynym odbiorcą był przedsiębiorca działający pod firmą (...) (...) spółka jawna. Pozwana zawarła ze wskazaną stacją paliw umowę gwarancji, w której spółka jawna zobowiązała się do zaspokojenia roszczeń beneficjenta wobec pozwanej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej objętej koncesją na obrót paliwami ciekłymi.

Zgodnie z pkt. 4 umowy handlowej z dnia 9 lutego 2005 r. w przypadku zalegania z płatnościami sprzedawca może wstrzymać sprzedaż towaru, a w przypadku opóźnienia w zapłacie będzie naliczał odsetki ustawowe. Zapłata miała następować przelewem w ciągu 7 dni. W pkt 6 umowy strony wskazały, że na zabezpieczenie wierzytelności pozwana jako kupujący przedstawi stronie powodowej jako sprzedającej podpisany weksel, który sprzedający może wypełnić w przypadku nieuiszczenia zapłaty za pobrany towar, po upływie terminu płatności.

Pozwana wystawiła dwa weksle własne in blanco na zabezpieczenie należności strony powodowej powstałych w czasie współpracy na podstawie umowy handlowej z dnia 9 lutego 2005 r. Weksle wystawiono na urzędowych blankietach do sumy wekslowej nieprzekraczającej 1000 zł.

Co do pierwszego z weksli in blanco w deklaracji wekslowej z dnia 9 lutego 2005 r. strony uzgodniły, że strona powodowa (...) sp. z o.o. ma prawo wypełnić weksel in blanco w każdym czasie na sumę określoną w zobowiązaniu, tj. kwotę 200.000 zł. W stosunku do drugiego weksla in blanco strony zawarły jedynie w sposób konkludentny porozumienie w zakresie jego uzupełnienia.

Pozwana nie uiściła na rzecz strony powodowej ceny za nabyty towar. Z tego tytułu stronie powodowej przysługuje wierzytelność oparta na stosunku podstawowym w wysokości 806 193,93 zł. Na wskazaną należność złożyła się kwota 793 997,72 zł (należność główna) oraz 12 196, 21 zł tytułem odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. Wierzytelność przysługująca stronie powodowej względem pozwanej wynika z faktur VAT o numerach: (...). Przyczyną zaprzestania płatności przez pozwaną na rzecz strony powodowej był fakt, iż jedyny kontrahent (...) J. K. sp. j. w czerwcu 2019 r. przestał płacić za zakupione od pozwanej towary. Pozwana wraz z małżonkiem M. N. wielokrotnie informowali stronę powodową, że spełnią zaległe świadczenie, gdy otrzymają pieniądze od swojego dłużnika. Jednocześnie (...) J. K. sp.j. obiecywała pozwanej zapłatę i nie negowała swojego zadłużenia, a pismami z dnia 9 lipca 2019 r. i 24 września 2019 r. uznała zadłużenie względem pozwanej na kwotę ponad 1 mln zł. Pozwana wypełniła względem (...) J. K. sp.j. weksel in blanco, po czym uzyskała z tego tytułu prawomocny wyrok Sądu zasądzający na jej rzecz żądaną kwotę. Pozwana wyegzekwowała w drodze postępowania egzekucyjnego część wierzytelności przysługującej jej od byłego kontrahenta (...) J. K. sp.j. w wysokości 100 000 zł. Kwota ta została zajęta w postępowaniu egzekucyjnym w ramach wykonania zabezpieczenia z nakazu zapłaty w niniejszej sprawie. W pozostałej części, jak dotąd egzekucja prowadzona przez pozwaną w stosunku do (...) J. K. sp.j. jest bezskuteczna.

Strona powodowa pismem z dnia 22 lipca 2019 r. wezwała pozwaną do zapłaty wierzytelności w wysokości 793 998,02 zł. Wskazała, że kwota ta stanowi sumę wierzytelności wynikających z faktur VAT o numerach: (...)

W dniu 19 sierpnia 2019 r. strona powodowa wypełniła weksel in blanco na kwotę 200 000 zł z terminem zapłaty w dniu 28 sierpnia 2019 r. Tak uzupełniony weksel stanowi przedmiot niniejszego postępowania. W tym samym dniu strona powodowa wypełniła drugi weksel in blanco na kwotę 649 347,36 zł z terminem zapłaty w dniu 28 sierpnia 2019 r. Weksel ten był przedmiotem postępowania przed Sądem Okręgowym w K. o sygn. akt (...) w wyniku którego Sąd wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2021 r. utrzymał w całości w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym z dnia 23 października 2019 r., sygn. akt(...) na podstawie, którego Sąd nakazał pozwanej K. N. zapłatę na rzecz strony powodowej (...) sp. z o. o. w T. kwoty 649.347,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 15.334 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwoty 7.200 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. W chwili orzekania przez Sąd wyrok Sądu Okręgowego w K. z dnia 27 kwietnia 2021 r., sygn. akt(...) pozostawał nieprawomocny.

Pismem z dnia 19 sierpnia 2019 r. strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty sumy z weksla, który stanowi przedmiot niniejszego postępowania (opiewającego na kwotę 200 000 zł) w terminie 7 dni, tj. do dnia 28 sierpnia 2019 r., na wskazany rachunek bankowy i poinformowała o wypełnieniu weksla załączając jego kserokopię. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone pozwanej najpóźniej w dniu 28 sierpnia 2019 r. W tym samym dniu wezwała do wykupu weksla, w którym jako sumę wekslową wskazano 649 347,36 zł.

W 2021 roku wobec (...) J. K. sp.j. otwarto uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – postępowanie o zatwierdzenie układu. Z tego powodu postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku pozwanej zostało zawieszone. Spółka jawna zawierając układ zobowiązała się spłacić dług wobec pozwanej K. N. w 50 ratach, przy czym pierwsza rata w wysokości 100 000 zł płatna będzie do końca 2021 r., kolejne 12 rat to miesięczne raty począwszy od stycznia 2022 płatne do końca każdego miesiąca kalendarzowego w wysokości 10 500 zł każda, raty od 14 do 49 począwszy od stycznia 2023 r. każda po 19 500 zł oraz rata nr 50 w styczniu 2026 r. – 11 340, 75 zł. (...) J. K. sp.j. złożyła wniosek do właściwego Sądu o zatwierdzenie układu. Do chwili obecnej nie zapadło rozstrzygnięcie w sprawie.

Obecnie pozwana K. N. utrzymuje się z emerytury wynoszącej 1.101,48 zł miesięcznie (kwota po odliczeniu należności egzekwowanych na mocy tytułu wykonawczego przez ZUS). Prowadzi gospodarstwo domowe wraz z małżonkiem M. N. pozostającym w wieku przedemerytalnym. Małżonkowie otrzymują pomoc finansową od dzieci, które kupują im żywność oraz dają lub pożyczają pieniądze. M. N. wraz z pozwaną wykonują różnego rodzaju prace dorywcze m.in. polegające na opiece nad dziećmi, sprzątaniu, robieniu zakupów, sprzątaniu grobów, pomocy w magazynie. Prace te nie przynoszą jednak znaczących dochodów. Pozwana wraz z mężem pożyczyła od członków rodziny kwotę 15.000 zł w celu wszczęcia egzekucji w stosunku do (...) J. K. sp. j.

Pozwana wraz z mężem M. N. korzystają z samochodu na podstawie umowy leasingu. Obecnie koszt rat leasingowych w wysokości 1.640 zł miesięcznie pokrywa syn pozwanych.

Pozwana posiada spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 52 m 2 o wartości ok. 430.000 zł w K. . K. N. nie poczyniła oszczędności na potrzeby ewentualnego procesu sądowego. Posiada jedynie wierzytelność na kwotę ok. 1 mln zł względem (...) (...) spółka jawna. Z zestawienia przychodów i kosztów w roku obrotowym 2019 a także deklaracji pit – 5 za poszczególne miesiące roku 2019 wynika, że przychody wyniosły razem około 3,5 mln zł przy kosztach około 3,6 mln zł. Z deklaracji podatkowej pit - 36 za rok 2018 wynika, że przychody pozwanej wyniosły ponad 8, 5 miliona zł, koszty ponad 8,4 mln zł a dochód 87 tys. zł. W październiku 2019 r. pozwana zawiesiła działalność gospodarczą. Po powstaniu zaległości względem strony powodowej oraz wstrzymaniu sprzedaży paliw, pozwana nie kontynuowała działalności gospodarczej i nie poszukiwała innych odbiorców.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Wypełnienie weksla na kwotę wyższą niż wskazana w blankiecie wekslowym nie oznacza niezgodnego z porozumieniem uzupełnienia weksla in blanco i braku powstania zobowiązania w tym zakresie. Blankiet wekslowy wskazuje bowiem jedynie wartość weksla dla celów ustalenia opłaty skarbowej. Sam zaś weksel może być wystawiony i wypełniony nie na blankiecie wekslowym, a na czystej kartce papieru. Nadto w deklaracji wekslowej strony jednoznacznie uzgodniły, że strona powodowa ma prawo uzupełnić weksel in blanco na kwotę do 200 000 zł.

Odnośnie zarzutu niezgodnego z porozumieniem uzupełnienia weksla in blanco Sąd wskazał, że w deklaracji wekslowej z dnia 9 lutego 2005 r. (dotyczącej weksla, których stanowi podstawę żądania zapłaty w niniejszym postepowaniu) strony uzgodniły, że strona powodowa (...) sp. z o.o. ma prawo wypełnić weksel in blanco w każdym czasie na sumę określoną w zobowiązaniu, tj. kwotę 200.000 zł. Deklaracja wekslowa jest umową ocenianą w świetle przepisów prawa cywilnego. Zgodnie z art. 65 § 1 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Natomiast w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu (§ 2). Dla wykładni oświadczenia woli przywołanego powyżej, a stanowiącego porozumienie wekslowe istotnym jest, że w celu zabezpieczenia roszczeń z umowy handlowej pozwana wystawiła na rzecz strony powodowej dwa weksle in blanco. Do weksla, który jest przedmiotem niniejszej sprawy strony sporządziły deklarację wekslową, natomiast w zakresie uzupełnienia drugiego weksla in blanco strony zawarły porozumienie w sposób konkludentny.

Zgodnie z pkt 6 umowy handlowej strona pozwana jako kupująca przedstawi powódce jako sprzedającej podpisany weksel, który sprzedający może wypełnić w przypadku nieuiszczenia zapłaty za pobrany towar, po upływie terminu płatności. Strona powodowa uzupełniła weksel in blanco niebędący przedmiotem niniejszego postępowania na kwotę 649 347,36 zł. Natomiast weksel przedłożony w niniejszej sprawie uzupełniła na kwotę 200 000 złotych zgodnie z deklaracją wekslową. Dokonując wykładni oświadczeń woli stron, w szczególności biorąc pod uwagę wystawienie przez pozwaną dwóch weksli in blanco w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z tego samego stosunku podstawowego wskazać należy, że celem porozumienia wekslowego oraz samego weksla in blanco jest zabezpieczenie dochodzenia roszczeń ze stosunku podstawowego. Wystarczającym zabezpieczeniem roszczeń jest uzupełnienie jednego weksla in blanco na sumę istniejących już wierzytelności ze stosunku podstawowego. Nie ma bowiem potrzeby, aby remitent uzupełnił dwa weksle in blanco na sumę wekslową opartą na tych samych wierzytelnościach. Zachowanie takie nie tylko nie byłoby celowe, ale stwarzałoby pewien chaos w dochodzeniu roszczeń oraz zagrożenie dla wystawcy weksla, od którego żądano by wykupu weksli wystawionych co do tych samych wierzytelności. Strony co prawda nie uzgodniły w sposób wyraźny w deklaracji wekslowej, że weksel in blanco może zostać uzupełniony tylko w zakresie tych wierzytelności, które nie zostały objęte drugim wekslem in blanco po jego uzupełnieniu, jednakże porozumienie takie należy wywodzić z samego faktu zabezpieczenia tego samego stosunku podstawowego dwoma wekslami in blanco. Taka bowiem wykładnia oświadczeń woli stron jest zgodna z zasadami współżycia społecznego oraz potrzebami obrotu gospodarczego.

Stronie powodowej przysługuje wobec pozwanej wierzytelność oparta na stosunku podstawowym w wysokości 806 193,93 zł. Na wskazaną należność złożyła się kwota 793 997,72 zł (należność główna) oraz 12 196,21 zł tytułem odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. Łączna wartość sum wekslowych z obu wypełnionych weksli in blanco opiewa na kwotę 849 347,36 zł, która to przekracza należność pozwanej wobec strony powodowej wynikającą ze stosunku podstawowego, którego zabezpieczeniem stały się wskazane wyżej dwa weksle in blanco. Odejmując bowiem od kwoty 806 193,93 zł kwotę 649 347,36 zł (suma wekslowa z weksla niebędącego przedmiotem niniejszego postępowania), a następnie odliczając kwotę 100 000 zł, którą to pozwana uznała w toku niniejszego postępowania (w tej części nakaz zapłaty stał się już prawomocny) zobowiązanie pozwanej wynosi 56 846,57 zł, nie zaś 100 000 zł. Wobec tego, że pozwana kwestionuje nakaz zapłaty jedynie do jego części dotyczącej 100 000 zł od kwoty tej należało odliczyć kwotę 56 846,57 zł i następnie w stosunku do uzyskanej różnicy - 43 153,43 zł uznać iż pozwana nie jest zobowiązana do zapłaty tak obliczonej kwoty na rzecz strony powodowej.

Zobowiązanie wekslowe powstało jedynie co do kwoty 156 846,57 zł, przy czym co do kwoty 100 000 zł pozwana uznała powództwo a nakaz zapłaty tej części sumy wekslowej stał się prawomocny.

Za niezasadny uznał Sąd podniesiony przez pozwaną zarzut nadużycia prawa z art. 5 k.c. Dochodzenie przez stronę powodową zapłaty w niniejszej sprawie nie może być uznane za nadużycie prawa. Wierzyciel nie ma bowiem obowiązku kredytować dłużnika bez względu na przyczyny braku zapłaty. Pozwana nie może przerzucać na sprzedawcę towaru ryzyka skutków finansowych swoich decyzji biznesowych. Prowadząc wiele lat działalność gospodarczą w zakresie hurtowego obrotu paliwami, w tym opartą na jednym kontrahencie, pozwana jako przedsiębiorca musiała się liczyć z ryzykiem, że jeśli jej kontrahent nie zapłaci nawet tylko za jeden miesiąc, może stanąć przed koniecznością spłaty powstałych wskutek tego zaległości wobec strony powodowej. Z kolei strona powodowa także prowadzi działalność gospodarczą w celu osiągania celu gospodarczego – dochodu, zatem wbrew interesom spółki byłoby oczekiwanie na zapłatę do czasu, aż pozwana uzyska należność od swojego kontrahenta.

Sąd wskazał, że mając na uwadze powyższe należało uchylić nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt (...) wydany przez tutejszy Sąd w części dotyczącej nakazania pozwanej K. N. zapłaty na rzecz (...) sp. z o.o. kwoty 43.153,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od tej kwoty od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty i w tym zakresie powództwo oddalić. Tym samym należało utrzymać w mocy nakaz zapłaty w pozostałej części, to jest w części dotyczącej kwoty 56.846,57 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od tej kwoty od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty.

O odsetkach orzekł Sąd na podstawie art. 7 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Sąd wskazał, że nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek pozwanej rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty na podstawie art. 320 k.p.c. Zastosowanie regulacji z art. 320 k.p.c. ma charakter wyjątkowy, a jej zastosowanie uzależnione jest również od takich czynników jak charakter zasądzanego świadczenia, tak by nie premiować dłużników niesolidnych i nie dających gwarancji, że należności, mimo rozłożenia na raty, nie będą realizowane. Rozłożenie na raty jest zasadne, gdy dłużnik ma realne możliwości spełnienia świadczenia w ratach, a z drugiej strony wysokości tych rat i długość spłaty zobowiązania w ratach nie narusza interesów wierzyciela, który też nie może przez okres kilku lat czekać na otrzymanie świadczenia (chyba, że sam się na to godzi, ale w niniejszej sprawie taka sytuacja nie ma miejsca). W rozpatrywanej sprawie trudno stwierdzić, że pozwana z pewnością wyegzekwuje przysługującą jej należność. Co prawda pozwana powołuje się na zawarty ze (...) J. K. sp.j. układ jednak nie został on jeszcze nawet zatwierdzony przez właściwy Sąd. Przedsiębiorca opierający swoją działalność w szczególności na współpracy z jednym głównym kontrahentem powinien zabezpieczyć środki dla swoich kontrahentów - wierzycieli na wypadek, gdyby ten jego kontrahent - dłużnik mu nie zapłacił. Jeśli działalność taka jak w przypadku pozwanej nie jest oparta na posiadaniu wartościowych środków trwałych, a opiera się na obrocie towarami, to prowadzący działalność tego typu powinien albo zgromadzić pewne rezerwy finansowe na wypadek braku zapłaty ze strony swojego dłużnika i to w wysokości adekwatnej do wielkości podejmowanego ryzyka gospodarczego (wielkości transakcji) albo zawrzeć stosowne umowy ubezpieczenia gospodarczego zapewniające wypłatę wierzycielom w razie braku zapłaty ze strony dłużnika. Sama zatem okoliczność, że pozwana ma wolę zapłaty, ale nie płaci bowiem jej kontrahent jej nie zapłacił i dlatego nie ma środków na zapłatę, nie może być uznana za szczególny wypadek z art. 320 k.p.c.

Sąd uchylił nadto nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt (...), wydany przez Sąd Okręgowy w Krakowie w części dotyczącej kosztów postępowania (pkt I wyroku). Ostatecznie Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Odnosząc się do nakazu zapłaty z dnia 13 września 2019 r., sygn. akt (...), Sąd wskazał, że należy pozwana uznała powództwo w zakresie kwoty 100 000 oraz cofnęła zarzuty od nakazu zapłaty w tej części. W konsekwencji Sąd pozostawił w mocy nakaz zapłaty w zakresie kwoty 100 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od dnia 29 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania w kwocie 6 117 zł, w tym kwoty 3 617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, umarzając postępowanie w pozostałym zakresie.

Sąd wskazał, że na koszty postępowania (od chwili jego wszczęcia) złożyły się:

- opłata od pozwu w wysokości 2 500 zł;

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł uiszczona przez stronę powodową;

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł uiszczona przez pozwaną;

- koszty pomocy prawnej udzielonej pozwanej w wysokości 5400 zł (§ 2 pkt 6 w zw. z § 3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych);

- koszty pomocy prawnej udzielonej stronie powodowej w wysokości 5400 zł (§ 2 pkt 6 w zw. z § 3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

Łącznie koszty postępowania wynosiły 13 334 zł. Strona powodowa wygrała sprawę w 78,42 % (156 846, 57 zł z 200 000 zł) przygrywając ją w 21,58 %. Pozwana wygrała zaś sprawę w 21,58 %, przegrywając ją w pozostałej części. Tym samym należało zasądzić od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 10 456,52 zł w tym kwotę 4 234,68 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zwrotu kosztów postępowania (żądanie zawarte w odpowiedzi na zarzuty). Natomiast od strony powodowej na rzecz pozwanej należało zasądzić kwotę 2 877,48 zł w tym 1165,32 zł tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanej przez profesjonalnego pełnomocnika (pkt IV i V wyroku).

Pozwana w toku postępowania została zwolniona od kosztów sądowych w części dotyczącej opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, która to opłata wynosiła 7 500 zł (5 % z 200 000 = 10 000; ¾ z 10 000 = 7 500 zł; art. 13 ust. 2 w zw. 19 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Zgodnie z art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Mając na uwadze treść cytowanego powyżej art. 100 k.p.c. oraz to, iż strona powodowa przegrała sprawę w 21,58 % Sąd obciążył (...) sp. z o.o. kwotą 1 618,50 zł na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie. Wobec zwolnienia pozwanej od kosztów sądowych w części dotyczącej opłaty od zarzutów, nieuiszczoną kwotą w wysokości 5 881,50 zł należało obciążyć Skarb Państwa (pkt VI i VII wyroku).

Strona powodowa w apelacji zaskarżyła powyższy wyrok w części uchylającej nakaz zapłaty i oddalającej powództwo co do kwoty 43.153,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych, liczonymi od tej kwoty od dnia 19 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty, tj. objętej pkt I, a w konsekwencji również w części orzekającej o kosztach postępowania, tj. w pkt IV, V. i VI. wyroku, i na podstawie art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c. zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:

I. naruszenie przepisów postępowania:

1) art. 4, 227 i 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez poczynienie przez Sąd ustaleń w zakresie innego toczącego się postępowania, przenoszenie tamtejszych ustaleń na grunt rozpoznawanej sprawy i przeprowadzanie przez Sąd dochodzenia w celu uzupełnienia twierdzeń pozwanej i wykrycia środków, pozwalających na ich udowodnienie, co poskutkowało naruszeniem przez Sąd I instancji zasady kontradyktoryjności w procesie,

2) art. 233 k.p.c. poprzez dowolne uznanie, z pominięciem postępowania dowodowego, że zobowiązanie wekslowe powstało w niniejszej sprawie jedynie co do kwoty 156.846,57 zł, podczas gdy wysokość roszczenie powoda w sprawie prowadzonej pod sygn. akt: (...) nie jest jeszcze definitywnie określona z uwagi na nieprawomocność tamtejszego rozstrzygnięcia i okoliczności kwestionowana wysokości roszczenia również we wskazanym postępowaniu przez stronę pozwaną,

3) art. 365 k.p.c. poprzez odwoływanie się do nieprawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego w Krakowie i ustaleń poczynionych w innej sprawie prowadzonej pomiędzy stronami pod sygn. akt: (...)

4) art. 327 1 § 1 pkt 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem odpowiednich przepisów prawa

II. naruszenie prawa materialnego, tj.: art. 10 w zw. z art. 48 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo wekslowe w zw. z art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że ciężar dowodu w niniejszej sprawie spoczywał na stronie powodowej w sytuacji, gdy powództwo zostało oparte na podstawie weksla in blanco, a tym samym sprawa miała charakter sprawy wekslowej, co oznaczało, iż obowiązek udowodnienia wad wypełnionego weksla, niezgodności z deklaracją wekslową, czy też nieistnienia zobowiązania, bądź wykazania, iż zobowiązanie nie opiewa na kwotę wskazaną w treści weksla zgodnie z zawartym przez strony porozumieniem obarcza pozwanego, a nie stronę powodową.

Z ostrożności procesowej przedmiotowemu rozstrzygnięciu strona powodowa zarzuciła naruszenie przepisów postępowania tj. art. 231 k.p.c. poprzez błędne uznanie, że z ustalonego przez Sąd faktu wypełnienia przez powoda dwóch weksli na łączną kwotę 849.347,36 zł można wyprowadzić twierdzenie, iż kwota ta przekracza należności pozwanej względem powoda, co w konsekwencji doprowadziło do ustalenia, iż dochodzona w niniejszej sprawie kwota 200.000,00 zł należności głównej przekracza należności ze stosunku podstawowego, podczas gdy strona pozwana tego nie wykazała, a ustalenia sądu nie uwzględniają doliczonych do sumy wekslowej odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych wyliczonych na dzień 16 sierpnia 2019 roku za okres od stycznie 2018 r. do lipca 2019 r. w łącznej kwocie 34.032,94 zł, które to powód miał prawo doliczyć do sumy wekslowej i które winny zostać zasądzone w niniejszym postępowaniu,

Mając na względzie powyższe, celem uzupełnienia materiału dowodowego, strona powodowa wniosła o dopuszczenie dowodu z dokumentu tj.: wydruku noty odsetkowej nr (...) z dnia 15.7.2019 r., wydruku noty odsetkowej nr (...) z dnia 15.7.2019 r., wydruku noty odsetkowej nr (...)z dnia 16.8.2019 r.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty strona powoda, na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c. wniosła o:

I. zmianę zaskarżonego wyroku w części w jakiej oddalono powództwo o zasądzenie od K. N. na rzecz spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością kwoty 43.153,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami w transakcjach handlowych liczonymi od tej kwoty od dnia 29.8.2019 r. od dnia do dnia zapłaty;

II. zasądzenie od K. N. na rzecz spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych wraz z odsetkami od daty uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Pozwana zaskarżyła powyższy wnosząc zażalenie na postanowienie zawarte w pkt I tiret drugie oraz w pkt IV sentencji rozstrzygające w przedmiocie kosztów postępowania (w tym kosztów zastępstwa procesowego). Zaskarżonym postanowieniom zarzuciła:

1.  naruszenie art. 98 § 1 w zw. z § 4 k.p.c. w związku z art. 13 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej jako: „u.k.s.c.") oraz § 2 pkt 6 w zw. z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265) poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz strony powodowej - wobec stosunkowego rozdzielenia kosztów - zwrotu kosztu procesu w kwocie 10 456,52 zł, podczas gdy w przypadku przegrania przez pozwaną sprawy w całości stronie powodowej przysługiwałaby od pozwanej kwota nie większa niż 7 917 zł;

1.  naruszenie art. 100 k.p.c. poprzez zasądzenie od Pozwanej na rzecz Strony Powodowej - wobec stosunkowego rozdzielenia kosztów - zwrotu kosztu procesu w kwocie 10 456,52 zł, podczas gdy w przypadku przegrania sprawy przez pozwaną w całości stronie powodowej mogłoby przysługiwałaby od pozwanej kwota nie większa niż 7 917 zł.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja i zażalenie zasługiwały częściowo na uwzględnienie.

Pozwana w toku postępowania powoływała się na rozstrzygnięcie zapadłe w toczącym się przed Sądem Okręgowym w K. postępowaniu o sygn. akt (...), w którym zasądzono od pozwanej K. N. na rzecz strony powodowej (...) sp. z o.o. w K. kwotę 649 347,36 zł dochodzoną na podstawie weksla własnego in blanco wystawionego przez pozwaną na rzecz strony powodowej na poczet należności wynikających z umowy handlowej łączącej strony, a zatem z tego samego stosunku podstawowego, wypełnionego w tym samym dniu wskazując, że zasądzenie całości dochodzonej w niniejszym postępowaniu kwoty tj. 200 000 zł oznaczałoby niezasadne uznanie, że w sposób prawidłowo wypełniono oba weksle in blanco. W ocenie pozwanej kwota 849 347,36 zł (649 347,36 zł + 200 000 zł) przekracza wszelkie należności wynikające ze stosunku podstawowego łączącego ją ze stroną powodową, a które miały być zabezpieczone wystawionymi wekslami in blanco.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że pozwana nie uiściła na rzecz strony powodowej ceny za nabyty towar i z tego tytułu stronie powodowej przysługuje wierzytelność oparta na stosunku podstawowym w wysokości 793 997,72 zł. Wierzytelność przysługująca stronie powodowej względem pozwanej wynika z faktur VAT o numerach: (...). Wskazać przy tym należy, że na sporną należność składają się także odsetki w kwocie 12.196,21 zł, co wynika z niekwestionowanych twierdzeń pozwanej (vide: pismo pozwanej z dnia 29 kwietnia 2021 r. i zestawienie faktur k. 345), z tym że zasadność ich naliczenia była przez pozwaną kwestionowana - vide: pismo z dnia 08 października 2021 r., k. 572 i nast.

Łączna wysokość sum wekslowych z obu wypełnionych weksli in blanco opiewa na kwotę 849.347,36 zł, która przekracza łączną wysokość powołanych należności pozwanej wobec strony powodowej (tj. kwotę 806 193,93 zł). Strona powodowa w żaden sposób zarówno w niniejszej sprawie jak i w sprawie (...) nie wskazała co składa się na tak wyliczoną należność wekslową oraz w jaki sposób dokonała rozdzielenia należności głównej na dwa weksle oraz wysokości składników poszczególnych sum wekslowych.

Sąd Okręgowy wskazał, że wobec takich twierdzeń uprawnione było rozumowanie, że ostatecznie należność z obu weksli nie powinna przekraczać kwoty łącznie 806 193,93 zł (tj. 793 997,72 + 12.196,21) i skoro w sprawie sygn. akt (...) zapadł wyrok, w którym zasądzono już na rzecz strony powodowej kwotę 649 347,36 zł, zasądzeniu w niniejszej sprawie ostatecznie winna podlegać różnica, tj. łącznie kwota 156 846,57 zł.

Z tym rozumowaniem nie można się zgodzić. W obu sprawach nie wskazano jakie poszczególne należności składają się na sumy wekslowe. W szczególności strona pozwana mogła zatem w niniejszym postępowaniu skutecznie dochodzić 200.000,00 zł z całkowicie niespornej należności głównej w kwocie 793 997,72 zł, mogła też w niniejszym lub w toczącym się równolegle postępowaniu w sprawie sygn. akt (...) dochodzić także innych należności wynikających z łączącego strony porozumienia ponad kwotę 806 193,93 zł, względnie mogło się zdarzyć, że częściowo żądania w obu sprawach mogły się pokrywać.

Ocena czy i w jakiej części powództwo w niniejszej sprawie zasługiwało na uwzględnienie wymagała ustalenia, z jakich należności wynikających z łączącej strony umowy powód wywodzi swoje roszczenie. Wierzytelność stwierdzona wekslem in blanco winna być skonkretyzowana i wynikać ze stosunku podstawowego, tj. łączącej strony umowy. Jakkolwiek obowiązek wykazania, że weksel in blanco wypełniony został niezgodnie z porozumieniem wekslowym każdorazowo obciąża dłużnika, to na stronie powodowej każdorazowo ciąży obowiązek wskazania należności składających się na dochodzone roszczenie.

Zasadnie wywodzi strona powodowa w apelacji, że brak było podstaw do przyjęcia, że całkowita kwota należności strony powodowej wyczerpuje się kwotą 806 193,93 zł skoro strona powodowa mogła dochodzić także innych należności przekraczających łącznie tą kwotę.

Wskazać należy, że strona powodowa zarzuciła w apelacji, że ustalenia sądu nie uwzględniają doliczonych do sumy wekslowej odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych wyliczonych na dzień 16 sierpnia 2019 roku za okres od stycznie 2018 r. do lipca 2019 r. w łącznej kwocie 34.032,94 zł, które to powód miał prawo doliczyć do sumy wekslowej i które winny zostać zasądzone w niniejszym postępowaniu.

Przy nieznajomości składników sumy wekslowej dochodzonej w niniejszej sprawie i w sprawie sygn. akt (...) nie jest także uprawnione stwierdzenie, iż w to niniejszej sprawie należność winna ulec zmniejszeniu o kwotę 43 153,43 zł w wyniku matematycznego rozliczenia różnicy pomiędzy kwotą 806 193,93 zł a sumą wekslową 649 347,36 zł, gdyż jak wskazano wyżej weksel mógł obejmować w całości niesporną należność główną, tj. część kwoty 793 997,72 zł, co sprawiałoby, że brak byłoby podstaw do oddalenia powództwa w niniejszej sprawie w jakiejkolwiek części. Wskazać należy, że żądania w zakresie ich podstaw mogły się częściowo pokrywać, co czyniłoby całkowicie bezprzedmiotowym poszukiwanie takiej zasady rozstrzygnięcia, aby na rzecz powoda ostatecznie zasądzona została w obu sprawach kwota 806 193,93 zł.

Zasadnie wywodzi strona powodowa, że brak było podstaw do dokonywanie ustaleń w tym zakresie na podstawie nieprawomocnego wyroku, skoro nie przesądza on w sposób wiążący o wysokości należności pozwanej wobec strony powodowej, a dodatkowo ustalenia dokonane przez Sąd w sprawie sygn. akt (...) nie pozwalają na stwierdzenie wysokości składników sumy wekslowej w tym postępowaniu.

W okolicznościach niniejszej sprawy należało poczynić w powołanym zakresie stosowne ustalenia w niniejszym postępowaniu, po uprzednim wezwaniu strony powodowej do wskazania należności składających się na sumę wekslową w niniejszej sprawie, a w razie niemożności ich poczynienia ze względu na bierną podstawę strony powodowej zastosować wszelkie rygory dowodowe i rozstrzygnąć sprawę w oparciu o zgromadzony materiał, co musiałoby z wyżej wywiedzionych przyczyn skutkować oddaleniem powództwa w pozostałej części, ponad uznaną kwotę 100.000,00 zł. Sprawia to, że zaskarżony wyrok zapadł przedwcześnie, a Sąd Okręgowy nie wyjaśnił okoliczności sprawy istotnych dla jej rozstrzygnięcia.

W toku postępowania odwoławczego strona pozwana sprecyzowała należności składające się na sumy wekslowe w niniejszej sprawie oraz w sprawie sygn. akt (...), przedkładając stosowne wyliczenie (k. 694). Strona pozwana wskazała, że na należności te w niniejszej sprawie składa się część sumy należności głównej w kwocie 193 900,00 zł oraz koszty procesu w kwocie 6.100,00 zł, zaś na sumę wekslową w sprawie sygn. akt (...) składa się część sumy należności głównej w kwocie 600 098,02 zł, odsetki w łącznej wysokości 34 032,34 zł oraz koszty procesu w łącznej kwocie 15 217 zł.

Jakkolwiek przedłożone wyliczenie nadal nie pozwala na przyporządkowanie należności objętych oznaczonymi fakturami do konkretnego weksla, to pozwala na ocenę zasadności zgłoszonego żądania przy uwzględnieniu wywiedzionych wyżej okoliczności i zgodności z deklaracją wekslową, a w szczególności na odniesienie żądania zgłoszonego w niniejszej sprawie do żądania zgłoszonego w sprawie sygn. akt (...).

Jak wynika z przedłożonego wyliczenia przedmiotem żądania w niniejszej sprawie jest wyłącznie część niespornej co do wysokości należności głównej w kwocie 193 900,00 zł oraz koszty procesu związane z dochodzeniem tego roszczenia w niniejszej sprawie. Zasadność zgłoszonego żądania i wypełnienia weksla co kwoty należności głównej 193 900,00 zł zgodnie z deklaracją wekslową nie budzi żadnych wątpliwości co sprawia, że żądanie w tej części zasługuje na uwzględnienie. W pozostałej części żądanie to nie zasługuje na uwzględnienie wobec faktu, iż brak podstaw do dochodzenia kosztów procesu na podstawie weksla, są one natomiast objęte odrębnym żądaniem pozwu i ewentualne uwzględnienie tego żądania w ramach należności zasądzonych na podstawie weksla prowadziłoby do podwójnego obciążenia pozwanej tymi kosztami.

Jak nadto wynika z przedłożonego wyliczenia wszelkie pozostałe zarzuty co do wysokości dochodzonych należności, odnoszące się do kwestii odsetek, jak również łącznej wysokości zgłaszanego żądania winny być przedmiotem rozpoznania w sprawie sygn. akt (...) bowiem dotyczą prawidłowości wypełnienia weksla przedłożonego w tamtej sprawie.

Ponieważ jak wyżej wskazano przedłożone wyliczenie nie pozwala na przyporządkowanie należności objętych oznaczonymi fakturami do konkretnego weksla nie mógł odnieść skutku podnoszony przez pozwaną w toku postępowania odwoławczego zarzut częściowego spełnienia świadczenia gdyż nie można jednoznacznie określić czy należność spełniona została w części objętej żądaniem pozwu w niniejszej sprawie, a w szczególności czy nie odnosi się on do części żądania, odnośnie której doszło do cofnięcia zarzutów od nakazu zapłaty, czy też w sprawie sygn. akt (...).

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny, na zasadzie art. 386 §1 k.p.c. zaskarżony wyrok częściowo zmienił, orzekając jak w pkt I. a i b sentencji.

Konsekwencją powołanego rozstrzygnięcia jest zmiana rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu. O kosztach tych orzekł Sąd Apelacyjny stosownie do wyniku procesu na zasadzie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. Na koszty te po stronie powoda składają się poniesiona przez powoda opłata należna od pozwu w postępowaniu nakazowym w kwocie 2.500,00 zł, co do której obowiązku zwrotu na rzecz powoda orzeczono odrębnie w nakazie zapłaty i wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w łącznej kwocie 5.400,00 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. Ostateczną wysokość kosztów zastępstwa procesowego strony powodowej ustalił Sąd Apelacyjny na podstawie §3 ust. 1 pkt 6 i ust. 2 oraz §2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. jednol. Dz. U. z 2018 r., poz. 265) mając na względzie, iż do kwoty 3.617,00 zł zasądzone zostały one nakazem zapłaty oraz, że powód wygrał sprawę w 97% (5.417,00 x 0,97 = 5.254,00; 5.254 – 3.617 = 1.637,00).

Wskazać należy, że zażalenie wniesione przez pozwaną od rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu zawartego w punktach I tiret drugie oraz w pkt IV. zaskarżonego wyroku co do zasady na uwzględnienie. Niewątpliwie bowiem jak zasadnie zarzuca pozwana wynik operacji stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. nie może prowadzić do zasądzenia kosztów wyższych niż faktycznie poniesione przez strony. Suma kosztów procesu poniesionych przez stronę powodowa zamyka się kwotą 7 917 zł i jedynie do tej kwoty przysługiwałby stronie powodowej zwrot kosztów procesu, w razie gdyby sprawę wygrała w całości. Wynik tej operacji prowadzić powinien nadto do zasądzenia jednej ostatecznej kwoty na rzecz jednej ze stron procesu będącej wynikiem obliczenia kosztów w wyniku ich stosunkowego rozdzielenia pomiędzy stronami, nie zaś do zasądzania cząstkowych należności z tego tytułu jak uczynił to Sąd Okręgowy w punkcie IV. I V. zaskarżonego wyroku.

Zmiana rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu w punkcie I., pkt IV. i punkcie V. zaskarżonego wyroku jest jednakże następstwem częściowego uwzględnienia apelacji i rozliczenia kosztów procesu stosownie do jego ostatecznego wyniku.

Wobec zmiany wysokości kwoty, w jakiej powództwo zostało uwzględnione Sąd zmienił odpowiednio do wyniku procesu zaskarżony wyrok w punkcie VI. co do zakresu obowiązku uiszczenia przez pozwaną kosztów sądowych (6.100 x 0,05x0,75=229).

O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł Sąd Okręgowy na zasadzie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. rozdzielając je stosunkowo pomiędzy stronami. Apelacja uwzględniona została w 86%, co uzasadniało zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3.096,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, których wysokość ustalił Sąd Apelacyjny na podstawie §2 pkt 5 w związku z §10 ust. 1 pkt 2 powołanego rozporządzenia.

Wobec faktu, iż zażalenie wniesione przez pozwaną zasługiwało co prawda na uwzględnienie co do zasady, jednakże do zmiany rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu doszło z innych przyczyn, w wyniku częściowego uwzględnienia apelacji strony powodowej, Sąd zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty postępowania zażaleniowego na zasadzie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c.