Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga

Sędziowie: SA Bogdan Wysocki (spr.)

SA Jan Futro

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2013 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. M.

przeciwko Bank (...) S.A. we W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. akt: XIV C 405/11

postanawia:

1. uchylić zaskarżone postanowienie w części tj. w zakresie żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego co do należności głównej w wysokości 118.995,33 zł wraz z odsetkami w wysokości 13,5% w stosunku rocznym od tej kwoty naliczonymi od dnia 11 września 2003 r. i w tym zakresie przekazać sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile do dalszego prowadzenia,

2. oddalić zażalenie w pozostałej części.

Bogdan Wysocki Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga Jan Futro

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił pozew.

W uzasadnieniu orzeczenia wskazał, że w przedmiotowej sprawie powód wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Rejonowego Poznań Stare Miasto w Poznaniu (sygn. akt II Co 7759/10) z dnia 14 grudnia 2010 r., opatrzonego klauzulą wykonalności w dniu 29 grudnia 2010 r. Wymienione orzeczenie stanowi dalszy tytuł wykonawczy obejmujący bankowy tytuł egzekucyjny numer (...) z dnia 26 października 2010 r. wystawiony przez pozwany bank przeciwko powodowi i stwierdzający istnienie zobowiązania zgodnie z bankowym tytułem egzekucyjnym z dnia 11 września 2003 r., opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2005 r. (sygn. akt XVII Co 7498/04) w celu prowadzenia egzekucji z nieruchomości położonej w S., gmina (...), dla której Sąd Rejonowy w Wągrowcu prowadzi księgę wieczystą KW (...), stanowiącą własność powoda.

Z inicjatywy powoda przed Sądem Okręgowym w Poznaniu toczyło się postępowanie przeciwko pozwanemu o pozbawienie wykonalności bankowego tytułu wykonawczego z dnia 11 września 2003 r. numer (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2005 r. (sygn. akt XVII Co 7498/04). W konsekwencji Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z dnia 9 marca 2011 r. (sygn. akt I C 2492/08) pozbawił wykonalności ww. tytuł wykonawczy w zakresie należności głównej co do kwoty 83.548,39 zł, oddalił powództwo co do żądania pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie należności głównej w kwocie 160.188,95 zł, skapitalizowanych odsetek karnych w wysokości 35.481,14 zł, kosztów windykacji w wysokości 1.693,07 zł, a także odsetek naliczanych od kwoty należności głównej w wysokości 243.737,34 zł od dnia 11 września 2003 r. oraz umorzył postępowanie w zakresie żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego co do kwoty należności głównej w wysokości 118.995,33 zł wraz z odsetkami w wysokości 13,5 % w stosunku rocznym od tej kwoty naliczanymi od dnia 11 września 2003 r., w zakresie którym powód cofnął pozew i zrzekł się roszczenia. Wyrokiem z dnia 20 października 2011 r. (sygn. akt I ACa 609/11) Sąd Apelacyjny w Poznaniu oddalił apelację powoda od ww. wyroku sądu pierwszej instancji.

Wobec tego między stronami toczyło się już postępowanie o pozbawienie wykonalności bankowego tytułu wykonawczego z dnia 11 września 2003 r. numer (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2005 r. (sygn. akt XVII Co 7498/04) i zostało ono prawomocnie zakończone. Przedmiotowa sprawa dotyczy wprawdzie pozbawienia wykonalności postanowienia Sądu Rejonowego Poznań Stare Miasto w Poznaniu (sygn. akt II Co 7759/10) z dnia 14 grudnia 2010 r., opatrzonego klauzulą wykonalności w dniu 29 grudnia 2010 r., ale na jego mocy, klauzula wykonalności została nadana na bankowy tytuł wykonawczy z dnia 26 października 2010 r. numer (...) wystawiony przez pozwanego przeciwko powodowi opatrzonemu klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2005 r. (sygn. akt XVII Co 7498/04).

Co prawda Sąd w postanowieniu z dnia 14 grudnia 2010 r. błędnie wpisał datę opatrzenia bankowego tytułu wykonawczego klauzulą wykonalności, bowiem zamiast 14 stycznia 2005 r. wpisał 3 lutego 2005 r. Jednakże wskazana pomyłka stanowi powielenie błędu znajdującego się we wniosku pełnomocnika pozwanego o wydanie kolejnego tytułu wykonawczego z dnia 26 października 2010 r. ponieważ klauzula faktycznie została nadana postanowieniem z dnia 14 stycznia 2005 r. Potwierdzeniem wskazanej okoliczności jest tytuł wykonawczy znajdujący się w aktach postępowania egzekucyjnego toczącego się przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Wągrowcu (sygn. akt KM 4/11), z którego wynika, że klauzula została nadana 14 stycznia 2005 r., nie zaś 3 lutego 2005 r.

Zatem tytuł wykonawczy będący przedmiotem niniejszego postępowania stanowi dalszy tytuł wykonawczy wydany na podstawie art. 793 k.p.c. Jednocześnie pozbawienie wykonalności pierwotnego tytułu wykonawczego, na podstawie którego został wydany dalszy tytuł wykonawczy, było już przedmiotem postępowania sądowego toczącego się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu (sygn. akt I C 2492/08), które zostało prawomocnie zakończone.

Wobec tego w sprawie zachodzi powaga rzeczy osądzonej. Sąd przyjął, że przedmiotowe postępowanie jest tożsame w zakresie podmiotowym i przedmiotowym z postępowaniem toczącym się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu (sygn. akt I C 2492/08). Zarówno pierwotny, jak i dalszy tytuł wykonawczy dotyczą tych samych wierzytelności i tych samych stron. Dalszy tytuł wykonawczy został wydany jedynie w celu prowadzenia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości powoda położonej w S., dla której Sąd Rejonowy w Wągrowcu prowadzi księgę wieczystą KW (...).

W związku z tym, że Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 9 marca 2011 r. (I C 2492/08) wydał już prawomocny wyrok w zakresie ww. roszczenia, przyjąć należy, że zachodzi powaga rzeczy osądzonej i pozew w niniejszej sprawie na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. należało odrzucić.

Zażalenie na to postanowienie złożył powód, wniósł o jego uchylenie w całości.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie w części zasługiwało na uwzględnienie.

Powaga rzeczy osądzonej zachodzi w przypadkach, gdy zapadło już prawomocne rozstrzygniecie dotyczące tego samego przedmiotu postępowania, które toczyło się pomiędzy tymi samymi stronami. Wyrok sądu, który uzyskał prawomocność formalną (art. 363 k.p.c.), obok wynikającej z art. 365 k.p.c. mocy wiążącej, uzyskuje także cechę powagi rzeczy osądzonej. Powaga rzeczy osądzonej jest negatywnym aspektem prawomocności wyroku i polega na niedopuszczalności ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, która została już prawomocnie osądzona ( ne bis in idem). Ponowny pozew w sprawie objętej powagą rzeczy osądzonej podlega odrzuceniu (art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.). Powaga rzeczy osądzonej odnosi się tylko do tych orzeczeń, które zawierają osądzenie sprawy, a więc orzeczeń merytorycznych rozstrzygających sporny stosunek prawny.

Powód w zażaleniu nie kwestionował, że przed Sądem Okręgowym w Poznaniu pod sygn. akt IC 2492/08 toczyło się postępowanie o pozbawienie wykonalności pierwotnego tytułu wykonawczego, na podstawie którego został wydany dalszy tytuł wykonawczy objęty niniejszą sprawą i że postępowanie to zostało prawomocnie zakończone.

Należy jednak zauważyć, że Sąd Okręgowy w Poznaniu w powyższej sprawie wyrokiem z dnia 9 marca 2011 r. w części umorzył postępowanie tj. w zakresie żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, co do należności głównej w wysokości 118.995,33 zł wraz z odsetkami w wysokości 13,5% w stosunku rocznym od tej kwoty naliczonymi od dnia 11 września 2003 r. (pkt 3 wyroku). Zatem nie ma podstaw do odrzucenia pozwu w tej części na podstawie art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c. z uwagi na powagę rzeczy osądzonej.

Wobec tego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. za art. 397 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie w części odrzucającej pozew w zakresie żądania powoda pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, co do należności głównej w wysokości 118.995,33 zł wraz z odsetkami w wysokości 13,5% w stosunku rocznym od tej kwoty naliczonymi od dnia 11 września 2003 r. i przekazał w tym zakresie sprawę Sądowi I instancji do dalszego prowadzenia (pkt 1).

Natomiast w pozostałej części zażalenie powoda na nie zasługiwało na uwzględnienie. Powód w zażaleniu podnosił tylko, że Sąd I instancji pominął fakt, iż wyrokiem z 9 marca 2011 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie I C 2492/08, pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy – bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 11 września 2003 r. w części, co powoduje, że powielanie tego w bankowym tytule egzekucyjnym z 26 października 2010 r. przez Sąd Okręgowy jest dla niego krzywdzące. Twierdzenia te nie zasługują na uwzględnienie. Powód bowiem może w trybie art. 825 pkt 2 k.p.c. złożyć do organu egzekucyjnego wniosek o umorzenie egzekucji w odpowiednim zakresie. Należy bowiem zauważyć, że dalszy tytuł wykonawczy wydany na podstawie art. 96 ust. 3 brawa bankowego w celu prowadzenia egzekucji z innej części składowej majątku dłużnika ma charakter jedynie pochodny wobec pierwotnego tytułu wykonawczego. Wydawany on jest w celu usprawnienia egzekucji. Natomiast orzeczenia wydane, co do pierwotnego tytułu wykonawczego i rozstrzygające kwestie merytoryczne, odnoszą skutek również do dalszych tytułów wykonawczych wydanych w trybie art. 96 ust 3 prawa bankowego.

Mając to na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 2 sentencji postanowienia.

Bogdan Wysocki Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga Jan Futro

I ACz 178/12

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE