Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie: SSO Andrzej Kieć

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2022 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. W., L. W. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w K.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej (...) S. A. w K. na rzecz powodów E. W. i L. W. (1) kwotę 75.792,14 zł (siedemdziesiąt pięć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt dwa i 14/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 8.000 zł (osiem tysięcy czterysta) złotych od dnia 16 lipca 2021 roku do dnia 19 lipca 2021r.;

- od kwoty 75.792,14 zł (siedemdziesiąt pięć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt dwa i 14/100)złotych od dnia 2 września 2021 roku do dnia zapłaty;

2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3. zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwotę 267,48 zł (dwieście czterdzieści siedem 48/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4. nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 6.219,73zł (sześć tysięcy dwieście dziewiętnaście 71/100) złotych tytułem kosztów sądowych;

5. pozostałymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

SSO Andrzej Kieć

Sygn. akt I Cgg 81/21

UZASADNIENIE

Powodowie E. W. i L. W. (2) w pozwie złożonym w dniu 29.07.2020 r. (data stempla pocztowego) wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od pozwanej (...) S.A. w K. kwoty 8.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu podali, że są użytkownikami działki nr (...) pozostającej w zasobach (...) w R., na której został wzniesiony budynek altany ogrodowej. Budynek uległ uszkodzeniu na skutek eksploatacji górniczej - budynek uległ wychyleniu, wystąpiły uszkodzenia ścian, posadzek i sufitów; powstała też deformacja terenu. Naprawa szkód winna nastąpić w drodze wypłaty odszkodowania.

W piśmie z dnia 16.07.2021 r. (k.160 – nadanym w UP dnia 19.07.2021r), doprecyzowanym pismem z 31.01.2022r (k.211), powodowie dokonali modyfikacji (rozszerzyli powództwo) domagając się zasądzenia odszkodowania w kwocie 131.955,36 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w następujący sposób: od kwoty 8.000 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia modyfikacji roszczenia i od kwoty 131.955,36 zł od dnia następnego po dokonaniu modyfikacji do dnia zapłaty.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów. Oświadczyła, że nie kwestionuje okoliczności, że w składnikach budowlanych powodów mogły wystąpić szkody pochodzenia górniczego. Zakwestionowała jednak wysokość szkody. Nadto zakwestionowała datę naliczania odsetek, wskazując, że ewentualne odsetki mogą być naliczane od dnia wyrokowania.

Sąd ustalił co następuje:

Powodom przysługuje prawo do ogródka działkowego pozostającej w zasobach (...) w R., na podstawie umowy dzierżawy z dnia 21.03.2014r. (umowa k.6). Na działce został wzniesiony budynek altany ogrodowej w 2000r.

Budynek altany został wzniesiony zgodnie z unormowaniami prawnymi; nie został zabezpieczony na wpływy eksploatacji górniczej. Wskutek wpływów eksploatacji górniczej budynek jest odchylony od pionu. Nadto w kondygnacji I posadzki i ściany ujawniają zawilgocenie. Teren działki, jak również cały przyległy teren, jest zdeformowany wpływami eksploatacji górniczej. Zakres uszkodzeń i deformacji budynku altany powodów jest tak duży, że jakiekolwiek naprawy nie mają sensu zarówno technicznego, jak i ekonomicznego. Wszystkie obiekty należy wyburzyć a sposobem naprawy szkody jest wypłata odszkodowania. Z uwagi na obniżenie terenu, cały obszar nieruchomości posiadanej przez powodów, jak i teren przyległy, wymagają rekultywacji.

Naprawa szkody w altanie powodów winna polegać na wypłacie odszkodowania odpowiadającego wartości technicznej budynku. Wartość techniczna obiektu wynosi 75.792,14 zł brutto. Koszty ewentualnej rektyfikacji budynku przewyższyłyby koszty samego budynku.

Koszt rekultywacji działki, na której usytuowany jest ogródek działkowy powodów, wynosi 56.163,22 zł brutto.

(dowód: opinia biegłego z zakresu budownictwa A. K.- k.49-146, 174-181).

Powodowie złożyli do pozwanej wniosek w sprawie naprawy szkód pismem z 13.02.2020r., w wyniku czego zostały z udziałem stron przeprowadzone oględziny działki (k.9,10). We wniosku o naprawienie szkód powodowie wskazali, że szkody ujawniły się w 2017r i później.

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w aktach dowodów z dokumentów oraz w oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa. Opinia biegłej była sporządzona w sposób wykazujący znajomość opiniowanej problematyki, była jasna, logiczna, weryfikowalna a przez to mogła stanowić podstawę ustaleń. Opinia ta nie została przekonująco zakwestionowana przez strony, nie zostało wykazane by była błędna, niefachowa a przez to nie została podważona jej wiarygodność. Tym samym mogła stanowić podstawę ustaleń.

Sąd zważył co następuje:

Działanie sprawcze powodujące szkodę trwało w okresie obwiązywania ustawy prawo geologiczne i górnicze z dnia 9 czerwca 2011r., która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2012 roku. Powodowie określili datę ujawnienia szkody na 2017 rok i nie było to kwestionowane przez stronę pozwaną.

Zgodnie z art. 144 ust 1 ustawy prawo geologiczne i górnicze, właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą. Do naprawiania szkód będących następstwem eksploatacji, zgodnie z art. 145 ustawy prawo geologiczne i górnicze, mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Ogródek działkowy powodów położony jest na terenie górniczym i objęty była zasięgiem wpływów górniczych. (odpowiedzialność pozwanej nie była kwestionowana).

W budynku altany ogrodowej powodów wystąpiły szkody spowodowane działalnością górniczą, za która odpowiada pozwana. Szkody ujawniły się w postaci trwałego wychylenia budynku od pionu, nadto w kondygnacji I posadzki i ściany ujawniają zawilgocenie. Budynek nie nadaje się do rektyfikacji gdyż koszt rektyfikacji przekroczyłby wartość budynku. Naprawa szkody winna polegać na wypłacie jednorazowego odszkodowania w wysokości równej wartości technicznej budynku.

Wartość techniczna budynku powodów (wartość odtworzeniowa, z uwzględnieniem stopnia zużycia technicznego) wynosi według stanu na 2021r: 75.792,14 zł brutto.

Powodowie domagali się ostatecznie zasądzenia jednorazowego odszkodowania w kwocie odpowiadającej łącznie wartości technicznej budynku według stanu na 2021r. (data sporządzenie opinii przez biegłego z zakresu budownictwa). Sąd uznał, iż jest to dopuszczalne i uzasadnione.

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art.363 kc). Odpowiedzialność przedsiębiorcy za skutki eksploatacji górniczej ma charakter odpowiedzialności deliktowej, a do naprawiania szkód będących następstwem eksploatacji zgodnie z art. 145 ustawy prawo geologiczne i górnicze mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Mając na uwadze treść opinii biegłego z zakresu budownictwa sporządzonej w sprawie, sąd uznał, że żądanie naprawienia szkody poprzez zasądzenie na rzecz powodów wartości technicznej budynku jest uzasadnione. Takiego wyboru naprawienia szkody dokonali powodowie.

Wartość techniczna budynku powodów (wartość odtworzeniowa, z uwzględnieniem stopnia zużycia technicznego ) wynosi 75.792,14 zł brutto. Wartość ta stanowi wysokość szkody powodów .

Taką też kwotę w oparciu o przepis art. 144 ust. 1 p.g.g. zasądzono na ich rzecz.

Powodowie domagali się również zasądzenia kwoty 56.163,22 zł z tytułu rekultywacji terenu działki. Żądanie to sąd uznał za niezasadne. Powodom przysługuje prawo do ogródka działkowego pozostającej w zasobach (...) w R., na podstawie umowy dzierżawy z dnia 21.03.2014r. Na działce został wzniesiony budynek altany ogrodowej. Powodowie nie są jednak właścicielami nieruchomości, nie przysługuje im również innego rodzaju prawo, które uzasadniałoby możliwość dochodzenia roszczeń dotyczących rekultywacji terenu. Nie wykazali również takiego uprawnienia wynikającego z jakiejkolwiek umowy. Na marginesie można wskazać, iż nie jest możliwa rekultywacja jedynie terenu działki powodów, bez rekultywacji terenu przyległego – na co zwrócił również uwagę biegły sporządzający opinię w sprawie.

O odsetkach od zasądzonej kwoty orzeczono w oparciu o przepis art. 481 k.c. Powodowie żądanie odsetkowe sprecyzowali ostatecznie w piśmie opatrzonym datą 16.07.2021r (k.160 – nadanym w UP dnia 19.07.2021r) Sąd żądanie odsetkowe uznał za zasadne częściowo. Kwotę należnego odszkodowania za budynek altany biegły wyliczył na kwotę 75.792,14 zł brutto., biorąc pod uwagę stawki w budownictwie obowiązujące na czas sporządzania opinii (czerwiec 2021r). Stawki aktualne na ten czas zrekompensowały zatem wzrost cen we wcześniejszym okresie. W konsekwencji sąd uznał za zasadne żądanie odsetkowe od kwoty 8.000 za okres po doręczeniu stronie pozwanej odpisu opinii biegłego, w której została wyliczona szkoda (co nastąpiło 16.07.2021r k.166) do dnia rozszerzenia powództwa, zaś od rozszerzonej kwoty czyli od 75.792,14 zł - od dnia następnego po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki opatrzonego datą 16.07.2021r. (co nastąpiło 1.09.2021r)– z tymi dniami bowiem roszczenie się zaktualizowało i pozwana pozostawała w zwłoce.

Niezależnie od powyższych uwag co do wymagalności roszczenia zauważyć należy, iż powodowie nie wykazali by przedprocesowo dokonali stanowczego wezwania do zapłaty określonej kwoty pieniężnej, co mogłoby spowodować wymagalność roszczenia – nie spełnia tego wymogu ich pismo dotyczące wezwania do ugodowego zakończenia sporu.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c., uwzględniając wynik procesu. Powodowie utrzymali się z żądaniem w 57,43%. Łączne koszty stron wyniosły 3.600 zł i obejmowały w przypadku obu stron procesu koszty zastępstwa procesowego według taryfy ( taryfa 1800 zł -par. 2 pkt 4 oraz par. 19 rozp. Min.Spraw z 22.10.2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobranie nieuiszczonych kosztów sądowych od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa. Na łączne koszty sądowe składały się opłata od pozwu (kwota 6.598 zł – ustalona od ostatecznego żądania) oraz wydatki na wynagrodzenie biegłego (4.232,41zł). Uwzględniając wynik sprawy 57,43% tych kosztów nakazano pobrać od pozwanej, obciążając pozostałymi kosztami Skarb Państwa.

SSO Andrzej Kieć

.