Sygn. akt: II AKa 264/22
Dnia 26 października 2022 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący |
Sędzia SA Michał Marzec (spr.) |
Sędziowie |
SA Wojciech Paluch SO del. Maciej Dutkowski |
Protokolant |
Jolanta Stańczak |
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Katowice – Zachód w Katowicach Anety Paciorek
po rozpoznaniu w dniu 26 października 2022 r. sprawy
M. G. , s. R. i K., ur. (...) w K., oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
na skutek apelacji prokuratora i obrońcy oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21 marca 2022 roku,
sygn. akt XVI K 176/21
1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że z opisu czynu eliminuje słowa „które to obrażenia naruszyły czynności narządu ciała w/w pokrzywdzonego i rozstrój jego zdrowia na okres powyżej 7 dni w rozumieniu artykułu 157 § 1 k.k.”;
2. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
3. zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Katowicach) na rzecz adwokata A. J. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu M. G. w postępowaniu odwoławczym;
4. zwalnia oskarżonego M. G. od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.
SSO del. Maciej Dutkowski SSA Michał Marzec SSA Wojciech Paluch
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 264/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21 marca 2022 roku XVI K 176/21 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
1.5. Ustalenie faktów |
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
1.6. Ocena dowodów |
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
zarzut błędu w ustaleniach faktycznych |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest, najogólniej mówiąc, usprawiedliwiony wtedy, gdy sąd orzekający narusza reguły rządzące swobodną oceną dowodów. Zarzut ten będzie więc zasadny zarówno wtedy, gdy sąd ustalił stan faktyczny w oderwaniu od zgromadzonych dowodów (tzw. błąd braku), jak i wtedy, gdy podstawą ustaleń faktycznych uczyniono wprawdzie wszystkie ujawnione w toku rozprawy dowody, lecz dokonano ich nieprawidłowej oceny z punktu widzenia zasad logiki, wskazań wiedzy czy doświadczenia życiowego (tzw. błąd dowolności). W niniejszej sprawie do takich błędów nie doszło. Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny w zakresie sprawstwa oskarżonego w oparciu o złożone w postępowaniu przygotowawczym zeznania bezpośrednich świadków - pokrzywdzonego R. R. i obecnej w mieszkaniu B. S. oraz opinie biegłego K. S.. Powodem uznania wyjaśnień oskarżonego za niewiarygodne, w tej części w której zaprzeczał zadaniu ciosów nożem, była ich sprzeczność ze wskazanym materiałem dowodowym. Podniesienie zatem w apelacji, iż wyjaśnienia oskarżonego winny być podstawa ustaleń faktycznych, bez kompleksowego odniesienia się do argumentacji Sądu Okręgowego powoduje, że apelację należy uznać za niedopuszczalną polemikę z prawidłowymi ustaleniami sądu I instancji. Wniosek, że apelacja nie odnosi się kompleksowo do ocen Sądu Okręgowego wynika z tego, że w ogóle pomija treść zeznań pokrzywdzonego, wskazującego oskarżonego jako sprawcę oraz podejmuje próbę podważenia wiarygodności zeznań B. S. wyłącznie poprzez okoliczności wynikające z opinii biegłej psycholog, które Sąd Okręgowy miał na uwadze i do których odniósł się w uzasadnieniu wyroku. Dla Sądu Okręgowego było wiadome, że B. S. ma obniżoną zdolność do zapamiętywania i odtwarzania treści zdarzeń, może przejawiać skłonności do konfabulacji i być podatna na manipulację. Te okoliczności przemawiały za tym, że jej pierwsze zeznania powinny być najbardziej zbliżone do rzeczywistości. Podstawowym powodem dania wiary właśnie tym pierwszym zeznaniom była ich zgodność z przebiegiem zdarzeń wynikającym z zeznań pokrzywdzonego. Choć apelacja dostrzega, ze z opinii biegłego S. wynika, że wykluczona jest możliwość zadania ciosów w plecy przez pokrzywdzonego samemu sobie, to jednak przechodzi nad tym do porządku dziennego, stawiając tezę, że pozostałe dwa ciosy nożem w klatkę piersiową mógł pokrzywdzony sam sobie zadać. Teza, że oskarżony najpierw otrzymał ciosy nożem w plecy, a potem sam siebie dwukrotnie ugodził w klatkę piersiową bądź na odwrót, jest na tyle niezgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, że trudno się bardziej szczegółowo do niej odnieść. Obrońca zupełnie pomija również tę okoliczność, że oskarżony w pierwszych swych wyjaśnieniach przyznał 4 krotne ugodzenie nożem pokrzywdzonego, a powody odwołania tych wyjaśnień nie można uznać za wiarygodne. Obowiązkiem sadu orzekającego, zgodnie z treścią art. 7 kpk, jest kierowanie się logiką i doświadczeniem życiowym przy ocenie dowodów. Powołane w apelacji „ugruntowane stanowisko doktryny” dotyczy sposobu gromadzenia poszlak i w niniejszej sprawie nie ma znaczenia, gdyż podstawą ustaleń były bezpośrednie dowody, a nie poszlaki. |
||
Wniosek |
||
Zmiana wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Skoro zarzut niezasadny, to wniosku nie można uwzględnić |
||
3.2. |
zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Przepis art. 4 k.p.k. formułuje adresowaną do organów postępowania karnego zasadę obiektywizmu. Wskazany przepis zawiera, bowiem ogólną zasadę postępowania, nie nakazuje zaś ani nie zakazuje sądowi konkretnego sposobu procedowania. Wykazanie, że w toku postępowania odwoławczego doszło do naruszenia zasady obiektywizmu wymaga wskazania uchybień konkretnych przepisów służących realizacji tej zasady” /postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2008 r. II KK 275/07/. Dlatego obraza przepisów art. 4 k.p.k. nie może stanowić samoistnego zarzutu apelacyjnego. Treść apelacji wskazuje, że obrońca kwestionuje zasadność ocen dokonanych przez Sąd Okręgowy w oparciu o zasadę art. 7 kpk, lecz jak wyżej wskazano zarzut ten nie jest zasadny. |
||
Wniosek |
||
Zmiana wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Skoro zarzut niezasadny, to wniosku nie można uwzględnić |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Całość rozstrzygniuęcia |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji są prawidłowe i mają oparcie w prawidłowo przeprowadzonym na rozprawie materiale dowodowym, którego ocena został dokonana bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów /art./ 7 kpk/, zasady prawdy materialnej /art. 2 § 2 kpk/, zasady obiektywizmu /art. 4 kpk/, zasady bezpośredniości /art. 410 kpk/. Kara została wymierzona w dolnej granicy zagrożenia i jest zbliżona do ustawowego minimum. Trudno zatem mówić o jej surowości w kontekście istniejących w sprawie okoliczności obciążających uwzględnionych przez Sąd Okręgowy. Z tych powodów zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy. |
|
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
3 |
Skoro oskarżony nie może ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku na majątku, z uwagi na brak możliwości finansowych, to należało go na mocy art. 624 § 1 kpk od ich ponoszenia zwolnić |
||
7. PODPIS |
|||
1.11. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
całość rozstrzygnięcia |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |