Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 337/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2024r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

przy udziale prokuratora Leszka Wójcika

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2024 r.

sprawy S. Ż.

oskarżonego z art. 278 §1 kk

na skutek apelacji, wniesionych przez oskarżyciela publicznego i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 27 lutego 2024 r. sygn. akt II K 410/23

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uzupełnia go o orzeczenie na podstawie art. 46§1 kk od oskarżonego S. Ż. na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Nadleśnictwo G. odszkodowania w kwocie 4236,68 zł za wyrządzoną przypisanym mu czynem szkodę;

II.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze stwierdzając, że jego wydatki ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 337/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie II K 410/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

S. Ż.

- zaistnienie szkody oraz brak jej naprawienia

informacja z Nadleśnictwa G.

127-127v

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

informacja z Nadleśnictwa G.

Dokument nie budzący wątpliwości co do swej wiarygodności. Stwierdza jednoznacznie, że szkoda zaistniała po stronie Nadleśnictwa G., ale nie została wyrównana przez odebranie skradzionego drewna.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obraza przepisów prawa materialnego, a to art. 46 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie orzeczenia względem oskarżonego S. Ż. na rzecz pokrzywdzonego Nadleśnictwa G. obowiązku naprawienia szkody przez oskarżonego wyrządzonej w okresie od 24 marca 2023 r. do dnia 14 kwietnia 2023 r. wobec złożenia przez pokrzywdzonego Nadleśnictwo G. wniosku o naprawienie szkody, jej orzeczenie było na gruncie art. 46 § 1 kk obligatoryjne

(apelacje – k. 100, 102)

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- wobec kierunku obu wywiedzionych na kanwie przedmiotowej sprawy apelacji oraz tożsamości podniesionych w ich treściach zarzutów, Sąd Okręgowy uznał za celowe, aby omówić je w sposób łączny.

- w myśl art. 290 § 2 kk w razie skazania za wyrąb drzewa w lesie albo za kradzież drzewa wyrąbanego lub powalonego sąd orzeka na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w wysokości podwójnej wartości drzewa. Ma ona charakter obligatoryjny i powinna być orzekana, m.in. w przypadku przypisania sprawcy przestępstwa kradzieży drzewa wyrąbanego lub powalonego z art. 278 § 1 kk. Sąd w oparciu o w/w przepis takie orzeczenie wydał, na co wskazuje treść zaskarżonego wyroku, jak i jego pisemne uzasadnienie. Skarżący jednakże podnieśli, że Sąd wbrew obowiązkowi nie zasądził na rzecz Nadleśnictwa G. na podstawie art. 46 § 1 kk obowiązku naprawienia szkody w wysokości 4236,68 zł odpowiadającej wartości zagarniętego drewna. Zgodnie z treścią art. 46 § 1 kk w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek m.in. pokrzywdzonego orzeka obowiązek naprawienia w całości albo części wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Wniosek taki został przez pokrzywdzonego złożony w terminie, przewidzianym w treści art. 49a kpk (k. 50), jeszcze przed rozpoczęciem przewodu sądowego, które miało miejsce na rozprawie w dniu 27 lutego 2024 r. Na marginesie należy wskazać, że w żadnym wypadku uwzględnienie wniosku o nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody (w całości bądź w części) nie jest uzależnione od jego popierania przez uprawnionego w ramach końcowych głosów stron, bowiem ustawa karnoprocesowa przewiduje jasny termin i jest nim zamknięcie przewodu sądowego na rozprawie głównej, co wynika z treści wskazanego wcześniej art. 49a kpk. Co jednakże najistotniejsze orzeczenie nawiązki w stosunku do sprawcy przestępstwa wyrębu drzewa w lesie albo sprawcy kradzieży drzewa wyrąbanego lub powalonego nie wyłącza możliwości złożenia wniosku przez pokrzywdzonego lub inną osobę uprawnioną o orzeczenie obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody. W takim przypadku w sytuacji złożenia takiego wniosku przez pokrzywdzonego w ustawowym terminie i wydania wobec oskarżonego wyroku skazującego, zgodnie z art. 46 § 1 kk, Sąd a quo zobligowany jest do orzeczenia tego obowiązku w wyroku. Sąd nie może odmawiać nałożenia na sprawcę tego obowiązku, jeśli wina sprawcy została udowodniona oraz zostało wykazane, że w wyniku popełnienia przestępstwa została wyrządzona szkoda. Niewątpliwym jest, że w niniejszym postępowaniu wszelkie przesłanki ustawowe do orzeczenia tego obowiązku zostały spełnione. Pokrzywdzony złożył wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, Sąd meriti wydał wyrok skazujący oskarżonego S. Ż., zaś po stronie Nadleśnictwa G. zaistniała szkoda. Należy jeszcze raz podkreślić, że w przypadku zaistnienia przesłanek uzasadniających orzeczenie nawiązki na podstawie art. 290 § 2 kk zachodzi możliwość orzeczenia wobec m.in. sprawcy przestępstwa kradzieży wyrąbanego lub powalonego drzewa (art. 278 § 1 kk) jednocześnie zarówno nawiązki na podstawie
art. 290 § 2 kk, jak i obowiązku naprawienia szkody w oparciu o art. 46 § 1 kk.
Wówczas w takim układzie nawiązka spełnia cele karnoprocesowe, natomiast obowiązek naprawienia szkody kompensacyjne. Nie budzi wątpliwości, że wobec kilku współsprawców należy orzekać nawiązki indywidualnie od każdego z nich w pełnej wysokości, podczas gdy obowiązek naprawienia szkody solidarnie – co wskazuje na to, że nawiązka nie ma charakteru naprawienia szkody i roszczenia odszkodowawczego nie pochłania. Tym samym nie budzi żadnych wątpliwości, że Sąd Rejonowy odstępując od wydania rozstrzygnięcia kompensacyjnego obraził przepis art. 46 § 1 kk. W tych okolicznościach należało zmienić zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądzić od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Nadleśnictwo G. odszkodowania w kwocie 4236,68 zł, uznając, że przedstawia ona adekwatną wartość do wyrządzonej pokrzywdzonemu szkody. Co wymaga szczególnego podkreślenia drewno, które zostało zatrzymane (k. 14-15), a pochodzące z przypisanego S. Ż. czynu, będzie oskarżony mógł odebrać, bowiem nie zostało procesowo zabezpieczone jako dowód w sprawie, pokrzywdzony na piśmie zadeklarował, że nie zamierza go zabierać, a szkoda zostanie zrekompensowana w ramach orzeczonego obowiązku naprawienia szkody.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 kk od oskarżonego S. Ż. na rzecz pokrzywdzonego Nadleśnictwa G. kwoty 4236,68 zł

(k. 100 – tożsamy jak powyżej)

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność podniesionego zarzutu skutkowała uwzględnieniem wniosku apelacyjnego

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie II K 410/23 - w części niewymienionej w podsekcji 5.2.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

w zakresie tych rozstrzygnięć zaskarżony wyrok – jako słuszny i odpowiadający prawu – należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uzupełnił go o orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 kk od oskarżonego S. Ż. na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Nadleśnictwo G. odszkodowania w kwocie 4236,68 zł za wyrządzoną przypisanym mu czynem szkodę.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały przedstawione w rubryce 3.1.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Z uwagi na sytuację rodzinną i finansową oskarżonego S. Ż. Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 kpk w zw. z art. 634 kpk zwolnił go od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, stwierdzając, że wydatki tego postępowania ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

obowiązek naprawienia szkody

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana