Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2023 r.

Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu,

w Wydziale V Cywilnym w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Barbara Dolata

Protokolant -

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2023 r. w (...), na posiedzeniu niejawnym ,

sprawy z powództwa Ł. K.

przeciwko (...) S. A. z siedzibą w S.

o zapłatę

1.  Zasadza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 787,20 zł ( siedemset osiemdziesiąt siedem złotych dwadzieścia groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 stycznia 2019 do dnia zapłaty .

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala .

3.  Kosztami procesu obciąża obie strony powoda w 58%, a pozwanego w 42%

i z tego tytułu:

a/ zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 506,86 zł ,

b/ nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu kwotę 52,71 zł ,

c/ nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu kwotę 72,79 zł .

Sędzia Barbara Dolata

UZASADNIENIE

Pozwem nadanym pocztą w dniu 31 grudnia 2022 r. powód Ł. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 1.894,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 25 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 28 listopada 2018 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzeniu uległ należący do J. F. pojazd marki (...). Poszkodowany po zdarzeniu zlecił naprawę uszkodzonego pojazdu A. J.. Szkoda została zgłoszona (...) S.A. z siedzibą w W. w ramach bezpośredniej likwidacji szkody. Na czas naprawy uszkodzonego samochodu, poszkodowany w dniu 7 grudnia 2018 r. wynajął od powoda samochód zastępczy marki (...) za stawkę dobową najmu wynoszącą 180,00 zł netto. Najem zakończył się w dniu 17 grudnia 2018 r. Powód nabył wierzytelność z tytułu najmu pojazdu zastępczego na podstawie umowy cesji zawartej z poszkodowanym. Łączny koszt najmu we wskazanym okresie wynosił 2.214,00 zł. Zakład ubezpieczeń uznał natomiast swoją odpowiedzialność jedynie za dwa dni najmu, weryfikując dobową stawkę do kwoty 130,00 zł netto i wypłacając odszkodowanie w łącznej wysokości 319,80 zł brutto. W związku z tym roszczenie pozwu w niniejszym postępowaniu obejmuje brakującą kwotę odszkodowania (k. 3-7).

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w S. w ustawowym terminie złożył odpowiedź na pozew domagając się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że wobec bezpośredniej likwidacji szkody przez ubezpieczyciela poszkodowanego, pozwany nie dysponuje żadną dokumentacją szkody. Niezależnie od tego pozwany wskazał, że zgadza się z decyzją (...) S.A. z siedzibą w W. w konsekwencji czego nie uznaje powództwa ani co do zasady ani co do wysokości (k. 29-31).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 listopada 2018 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki (...), należący do J. F.. Poszkodowany oddał swój pojazd do naprawy w systemie bezgotówkowym A. J., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) „Blacharstwo i mechanika pojazdowa” oraz upoważnił go do zgłoszenia szkody.

Szkoda została zgłoszona (...) S.A. z siedzibą w W. w ramach bezpośredniej likwidacji szkody w dniu 8 grudnia 2018 r. Ubezpieczyciel zarejestrował ją pod numerem (...) i przeprowadził postępowanie likwidacyjne.

Uszkodzony pojazd był jezdny, nie wymagał holowania, poszkodowany mógł się nim bezpiecznie poruszać po drogach.

W dniu 11 grudnia 2018 r. odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu. Następnego dnia (...) S.A. z siedzibą w W. przedstawił propozycję kwoty odszkodowania i przyznał bezsporną kwotę odszkodowania w wysokości 3.836,40 zł. okoliczności bezsporne, a nadto dowód: podsumowanie zgłoszenia szkody (k. 16-18), ustalenie wysokości szkody (k. 21-23), decyzja (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 12 grudnia 2018 r. (k. 24), dokumenty w aktach szkody (...) zarchiwizowanych na płycie CD (k. 39, 47), zeznania świadka J. F. (k. 77-78).

W dniu powstania szkody poszkodowany J. F. zawarł z powodem Ł. K. umowę najmu pojazdu zastępczego, w ramach której najął od powoda pojazd marki (...). Strony umowy ustaliły przy tym, że wysokość dobowej stawki najmu będzie wynosiła 180,00 zł netto. Poszkodowany J. F. wynajmował pojazd zastępczy w okresie od 7 do 17 grudnia 2018 r.

Poszkodowany w czasie likwidacji szkody posiadał jeszcze samochód dostawczy. Uszkodzonym pojazdem na co dzień jeździła jego żona, która dojeżdżała samochodem marki (...) do pracy.

J. F. nie wiedział, że może wynająć pojazd zastępczy od zakładu ubezpieczeń. Nie otrzymał takiej propozycji. Nie szukał innych ofert najmu pojazdu zastępczego.

dowód: umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 7 grudnia 2018 r. (k. 11), dokumenty w aktach szkody (...) zarchiwizowanych na płycie CD (k. 39, 47), zeznania świadka J. F. (k. 77-78).

W dniu 21 grudnia 2018 r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 2.214,00 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego w dniach od 7 grudnia 2018 r. do 17 grudnia 2018 r. według stawki dobowej wynoszącej 180,00 zł netto za dobę.

dowód: faktura VAT nr (...) (k. 12), dokumenty w aktach szkody (...) zarchiwizowanych na płycie CD (k. 39, 47).

W dniu 7 grudnia 2018 r. poszkodowany J. F. zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, w ramach której zbył na rzecz Ł. K. roszczenie o zapłatę odszkodowania z tytuł szkody komunikacyjnej zarejestrowanej przez (...) S.A. z siedzibą w W. pod numerem (...), w szczególności w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego z polisy OC sprawcy zdarzenia.

Tego samego dnia poszkodowany upoważnił powoda do odbioru przysługującego mu odszkodowania.

dowód: umowa cesji wierzytełności z dnia 7 grudnia 2018 r. (k. 14), upoważnienie do odbioru odszkodowania (k. 20), dokumenty w aktach szkody (...) zarchiwizowanych na płycie CD (k. 39, 47).

W wiadomości email z dnia 28 marca 2019 r. (...) S.A. z siedzibą w W. poinformował powoda, że nie może uznać roszczenia o najem pojazdu zastępczego do czasu wykazania, że uszkodzony pojazd został naprawiony. Ponadto wskazano, że uszkodzenia pojazdu marki (...) nie zagrażały bezpieczeństwu i pojazd mógł poruszać się po drogach zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. W tych okolicznościach w ocenie zakładu ubezpieczeń zasadny jest wyłącznie czas najmu pojazdu zastępczego tożsamy z okresem naprawy uszkodzonego pojazdu.

dowód: wiadomość emaił z dnia 28 marca 2019 r. w aktach szkody (...) zarchiwizowanych na płycie CD (k. 39, 47).

Decyzją z dnia 1 kwietnia 2019 r. (...) S.A. z siedzibą w W. przyznał powodowi odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 319,80 zł obejmujące dwa dni najmu według stawki dobowej wynoszącej 130,00 zł netto.

dowód: decyzja (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 1 kwietnia 2019 r. (k. 15), dokumenty w aktach szkody (...) zarchiwizowanych na płycie CD (k. 39, 47).

Średnia opłata dobowa za wypożyczenie pojazdu zastępczego o parametrach zbliżonych do pojazdu uszkodzonego marki (...), należącego do segmentu D, na okres Idoby wynosiła w 2018 r. od 179,40 zł netto dla wynajmu do 4 dni, 163,54 zł netto dla wynajmu do 14 dni oraz 153,74 zł netto dla wynajmu do 30 dni. Maksymalna kwota najmu wynosiła 240,00 zł netto, a minimalna 119,00 zł netto. Tym samym dobowa stawka najmu w kwocie 180,00 zł netto zaoferowana przez powoda poszkodowanemu występowała na rynku lokalnym w okresie likwidacji szkody.

Czas technologicznej naprawy uszkodzonego pojazdu zastępczego wynosił 8,8 rbh, co daje 2 dni robocze. Całkowity czas przestoju uszkodzonego pojazdu oraz najmu pojazdu zastępczego obejmował 5 dni.

dowód: pisemna opinia biegłego sądowego M. C. z dnia 3 lutego 2023 r. (k. 83- 88), pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego M. C. z dnia 7 czerwca 2023 r. (k. 116-121).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony do akt niniejszej sprawy, a także na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach szkody na płycie CD, a przedłożonych przez (...) S.A. z siedzibą w W. na potrzeby niniejszego postępowania, żadna ze stron nie kwestionowała mocy dowodowej i wiarygodności dokumentów, zatem i Sąd nie uczynił tego z urzędu. Sąd uznał za wiarygodne i mające moc dowodową kserokopie dokumentów prywatnych złożone przez strony, albowiem ich autentyczność i prawdziwość nie były kwestionowane, a nadto żadna ze stron nie domagała się przedłożenia oryginałów dokumentów w trybie art. 129 k.p.c.

Przydatne dla ustalenia stanu faktycznego okazały się również zeznania świadka J. F.. Wypowiedzi świadka były spójne, logiczne oraz zostały złożone spontanicznie. Strony postępowania nie kwestionowały zeznań świadka a i Sąd nie znalazł ku temu podstaw, w konsekwencji czego należało uznać zeznania świadka za wiarygodne.

Sąd dokonał ustaleń faktycznych również w oparciu o opinię zasadniczą oraz pisemną opinię uzupełniającą, sporządzone przez biegłego dr inż. M. C., które uznał za wiarygodne, rzetelne i logiczne. Opinie zostały sporządzone przez kompetentną i uprawnioną osobę posiadającą należytą wiedzę specjalistyczną, wskazuje na to sposób ich sporządzenia i dochodzenia do wniosków. Opinie biegły wydał opierając się na materiale dowodowym zebranym w aktach sprawy oraz własnym doświadczeniu zawodowym i wiedzy w zakresie naprawy szkód komunikacyjnych.

Zaznaczyć należy, iż dowód z opinii biegłego ma służyć poznaniu przez Sąd wiedzy specjalnej. Funkcją biegłego jest ocena stanu lub właściwości rzeczy lub osoby albo wyjaśnienie przyczyn określonych zdarzeń i określenia ich skutków (tak: M. Rybarczyk, Biegły w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2001, str. 8), sama zaś ocena przeprowadzona na podstawie dowodu z opinii biegłego niczym nie różni się od oceny innych dowodów. Co istotne, służą ku temu kryteria określone w treści art. 233 § 1 k.p.c. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 maja 2009 r., III AUa 270/09, OSAB 2010 nr 1, str. 58). Sąd obowiązany jest zatem dokonać każdorazowej oceny w zakresie opinii sporządzonej na potrzeby postępowania dowodowego pod kątem wyżej wymienionych kryteriów.

W ocenie Sądu przedmiotowe opinie pozostają merytorycznie rzetelne, sformułowane w sposób kategoryczny i spójny, przez osobę posiadającą wysokie kompetencje do ich przygotowania. Wskazują one metodykę opracowania, sposób badań, które doprowadziły biegłego do wysnucia ostatecznych wniosków, a całość wydanych w sprawie opinii okazała się być spójna, logiczna i przydatna dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Kwestią bezsporną w sprawie było to, że powód w wyniku cesji wierzytelności stał się uprawnionym do dochodzenia od pozwanego ubezpieczyciela roszczeń z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 28 listopada 2018 r., w tym określonych w umowie cesji kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego. Pozwany jest też bezspornie odpowiedzialny za likwidację szkody powstałej na skutek zdarzenia z dnia 28 listopada 2018 r. jako ubezpieczyciel sprawcy tego zdarzenia. Nie zmienia tego okoliczność, że przedmiotowa szkoda była likwidowana przez ubezpieczyciela poszkodowanego - (...) S.A. z siedzibą w W. w ramach bezpośredniej likwidacji szkody. Sąd badając z urzędu kwestię legitymacji, uznał, że stanowiąca podstawę legitymacji czynnej powoda umowa cesji jest ważna i skuteczna. Została podpisana zarówno w imieniu powoda, jak i w imieniu poszkodowanego. Nadto zawierała ona wszystkie niezbędne elementy, jakie tego typu umowa zawierać powinna ( art. 509 k.c.j. Na mocy tej umowy powód nabył od właściciela pojazdu - J. F., wierzytelność w takiej postaci i kwocie, która przysługiwałaby poszkodowanemu. Umowa mająca na celu przeniesienie powstałej wierzytelności, w ocenie Sądu, nie sprzeciwiała się ustawie ani właściwości zobowiązania - w sposób jasny precyzowała również przelewane świadczenie. Pozwany w toku postępowania nie kwestionował zresztą legitymacji czynnej powoda.

Podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowiły przepisy art. 805 § 1 k.c. w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. i art. 363 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. ubezpieczyciel przez umowę ubezpieczenia zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§ 4).

Natomiast art. 34 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Zgodnie z art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Zgodnie z art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.

Odnosząc się do samej kwestii odszkodowania należy stwierdzić, że stosownie do treści art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Na mocy art. 361 § 2 w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione (...) (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, Nr 3, poz. 28, uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, OSNC 2014, Nr 9, poz. 85, z dnia 30 listopada 2016 r., III CZP 74/16, OSNC 2017, nr 7-8, poz. 82, z dnia 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17,OSNC 2018, Nr 6, poz. 56 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2017 r.,III CK 35/16, nie publ., z dnia 5 listopada 2004, II CK 494/03, nie publ., z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03, OSNC 2012, Nr 10, poz. 112, z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1916/00, nie publ., i z dnia 6 stycznia 1999 r., II CKN 109/98, nie publ.).

Spór w niniejszej sprawie dotyczył roszczenia z tytułu najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego J. F. zarówno w zakresie stawki dobowej za najem pojazdu jak i uzasadnionego okresu najmu. Powód dochodził bowiem zapłaty przez pozwanego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres i według stawek wynikających z wystawionej przez niego faktury VAT, podczas gdy pozwany kwestionował zarówno wysokość stawek zaproponowanych przez powoda jak i zasadność najmu pojazdu zastępczego w okresie objętym wystawioną fakturą.

Poszkodowany J. F. do zasady był uprawniony do najmu pojazdu zastępczego. Należy wskazać, że korzystanie z samochodu stało się przy obecnym stanie rozwoju stosunków społecznych i gospodarczych standardem cywilizacyjnym (por. uchwała SN (7) z 17.11.2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, nr 3, poz. 28). Możliwość wynajęcia pojazdu zastępczego ma zapewnić poszkodowanemu zachowanie takiego standardu życia codziennego, jak gdyby wypadek nie miał miejsca. Z zeznań poszkodowanego wynika, że potrzebował pojazdu zastępczego na zaspokajanie normalnych potrzeb życia codziennego, takich jak np. codzienne dojazdy żony do pracy. Sąd uznał przy tym, że jeżeli pojazd jest zarejestrowany na męża, to może go użytkować również żona, co mieści się w potrzebach poszkodowanego, gdyż małżeństwa często posiadają wspólność majątkową, zaś rejestracji pojazdów częściej dokonują mężczyźni. Z zebranego materiału dowodowego nie wynika, by poszkodowany dysponował innym pojazdem, z którego mógłby swobodnie korzystać. Wprawdzie posiadał on samochód dostawczy, ale spełniał on inne funkcje niż uszkodzony pojazd osobowy.

Wobec zarzutów ze strony pozwanej Sąd poddał analizie okres w jakim poszkodowany był uprawniony do wynajmu pojazdu zastępczego. Świadek J. F. w trakcie przesłuchania na rozprawie przyznał, że do czasu naprawy można było bezpiecznie jeździć uszkodzonym pojazdem. Uszkodzony samochód został oddany do warsztatu naprawczego w dniu 7 grudnia 2018 r. Tego samego dnia poszkodowany wynajął od powoda pojazd zastępczy, ale nie zgłosił szkody do zakładu ubezpieczeń. W związku z tym Sąd uznał, że za dzień 7 grudnia 2018 r. zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego był niezasadny. Zgłoszenie ubezpieczycielowi szkody dopiero w dniu 8 grudnia 2018 r. miało bowiem wpływ na czas trwania postępowania likwidacyjnego. W oparciu o opinię biegłego Sąd ustalił, że technologiczny czas naprawy pojazdu winien wynosić 2 dni robocze, przy czym, uwzględniając cały proces przyjęcia samochodu do naprawy, prac naprawczych, wydania pojazd, zamówienia części zamiennych oraz innych czynności warsztatu, uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego - przestoju uszkodzonego pojazdu powinien wynosić 5 dni. W ocenie Sądu powód nie wykazał, by poszkodowany potrzebował pojazdu zastępczego w dniach 8-9 grudnia 2018 r. (sobota i niedziela) jak również, że naprawa pojazdu marki (...) winna trwać dłużej, niż 5 dni. Co więcej z zeznań poszkodowanego wynikało, że na same oględziny mógł on podstawić uszkodzony pojazd ze swojego miejsca zamieszkania lub poprosić o ich przeprowadzenie na posesji poszkodowanego. Dlatego też w ocenie Sądu uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego winien obejmować następujące dni: 11 grudnia 2018 r. - oględziny uszkodzonego pojazdu, 12 grudnia 2018 r. - sporządzenie przez zakład ubezpieczeń kalkulacji i zamówienie części przez warsztat naprawczy, 14 grudnia 2018 r. - dostawa części zamiennych, 15, 17 grudnia 2018 r. - naprawa uszkodzonego pojazdu oraz wydanie samochodu poszkodowanemu. Zdaniem Sądu, wobec tego, że poszkodowany do czasu naprawy mógł bezpiecznie użytkować uszkodzony pojazd, niepotrzebne było jego przechowywanie w warsztacie naprawczym. W tych okolicznościach przestój pojazdu należało uznać za uzasadniony wyłącznie w zakresie 5 dni. Tym samym poszkodowany J. F. nie dochował należytej staranności w celu minimalizacji szkody, zaś powód wynajął pojazd zastępczy nie weryfikując w żaden sposób możliwości i potrzeby poszkodowanego do poruszania się pojazdem zastępczym. Powód nie wykazał, by pojazd marki (...) z powodu jakichkolwiek nadzwyczajnych okoliczności musiał być przechowywany w warsztacie naprawczym przed przystąpieniem do naprawy jak również by doszło do opóźnień w procesie naprawczym.

Przechodząc do wysokości stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego należy wskazać, że pozwany nie wykazał, jakoby zakład ubezpieczeń w trakcie likwidacji szkody zaproponował poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego za swoim pośrednictwem. Okoliczności tej zaprzeczył również sam poszkodowany J. F. w trakcie przesłuchania na rozprawie w dniu 18 stycznia 2023 r. W tym miejscu należy zaznaczyć, że w procesie cywilnym obowiązuje pełna zasada kontradyktoryjności. Oznacza to, że Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Innymi słowy Sąd nie ma obowiązku wyręczania stron procesu w poszukiwaniu dowodów na potwierdzenie ich stanowisk procesowych i opiera się na materiale dowodowym zaprezentowanym przez strony postępowania. Strona, która nie podejmuje inicjatywy dowodowej, musi liczyć się z negatywnymi skutkami takiego postępowania.

Wskazana zasada oznacza, że powód składając pozew powinien udowodnić fakty, które w jego ocenie świadczą o zasadności powództwa. Udowodnienie faktów może nastąpić przy pomocy wszelkich środków dowodowych przewidzianych przez kodeks postępowania cywilnego. Nie ulega także wątpliwości, że co do zasady to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia twierdzeń zawartych w pozwie, bowiem to on domaga się zapłaty i powinien udowodnić zasadność swojego roszczenia. Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być jednak pojmowana w ten sposób, że ciąży on zawsze na powodzie. W zależności od rozstrzyganych w procesie kwestii faktycznych i prawnych ciężar dowodu, co do pewnych faktów, będzie spoczywał na powodzie, co do innych z kolei - na pozwanym.

Skoro więc pozwany kwestionował wysokość stawki zastosowanej przez powoda, powołując się na ofertę zakładu ubezpieczeń rzekomo złożoną poszkodowanemu w procesie likwidacji szkody, winien był tę okoliczność udowodnić, któremu to obowiązkowi nie sprostał. Jeśli zaś chodzi o ustalenie waloru rynkowości stawki oferowanej przez powoda, Sąd przeprowadził na tę okoliczność dowód z opinii biegłego sądowego, na podstawie którego ustalił, że oferowany przez Ł. K. czynsz najmu jest wprawdzie wysoki, jednak wobec tego, że w okresie likwidacji szkody występował na rynku lokalnym, stanowi kwotę rynkową, a więc dopuszczalną z perspektywy niniejszego procesu.

W tym stanie rzeczy za uzasadniony należało uznać koszt najmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego w okresie 5 dni, według stawki powoda wynoszącej 180,00 zł netto. Tym samym należne powodowi odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego wynosiło 1.107,00 zł (5 x 180,00 zł netto + 23% VAT). Skoro jednak na etapie postępowania likwidacyjnego poszkodowany zakład ubezpieczeń wypłacił już z tego tytułu 319,80 zł, roszczenie powoda okazało się zasadne w zakresie 787,20 zł (1.107,00 zł - 319,80 zł) i taka kwota podlegała zasądzeniu w punkcie 1 sentencji wyroku.

Rozstrzygając o roszczeniu odsetkowym, Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z tym ostatnim przepisem, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Pozwany już 12.12.2018r przyznał odszkodowanie a zatem już od tej daty możliwe było przyznanie odsetek, jednak powód żądał zasądzenia odsetek od 25 stycznia 2019r . Kierując się zasadą z art. 321 8 1 kpc sad orzekł zgodnie z żądaniem . W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne (pkt 2 sentencji wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 3 sentencji wyroku na podstawie art. 100 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Powód wygrał niniejszą sprawę w 42 % (787,20 zł : 1.894,20 zł), a pozwany w 58 %. Na koszty postępowania poniesione przez powoda złożyły się: 200,00 zł z tytułu opłaty od pozwu, 17,00 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1.000,00 zł z tytułu zaliczki na poczet opinii biegłego sądowego. Pozwany poniósł koszty procesu w łącznej kwocie 7,38 zł z tytułu opłaty za pełnomocnictwo poświadczone notarialnie. Tym samym łączne koszty stron wyniosły 1.224,38 zł. Skoro więc powód przegrał w 58%, winien on ponieść koszty procesu w kwocie 710,14 zł wobec czego w pkt. 3 lit. a) wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda zwrot kwoty 506,86 zł (1.224,38 zł - 710,14 zł). Zarazem wyjaśnienia wymagało, że postanowieniem z dnia 24 lutego 2023 r. przyznano biegłemu sądowemu wynagrodzenie w kwocie 561,25 zł za sporządzenie opinii zasadniczej w sprawie, zaś postanowieniem z dnia 30 czerwca 2023 r. przyznano biegłemu sądowemu wynagrodzenie w kwocie 561,25 zł za sporządzenie opinii uzupełniającej w sprawie. Powyższe koszty zostały do kwoty 1.000,00 zł pokryte z zaliczki powoda, zaś w pozostałym zakresie (561,25 zł + 561,25 zł - 1.000,00 zł = 125,50 zł) tymczasowo ze środków Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu. W związku z tym w punkcie 3 lit. b) - c) wyroku obciążono strony postępowania niepokrytymi dotychczas kosztami procesu w zakresie w jakim strony przegrały tj. powód co do kwoty 72,79 zł zaś pozwany co do kwoty 52,71 zł.

Sędzia Barbara Dolata