Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia Wydział VIII Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR Bartłomiej Koelner

Protokolant: Bernadeta Piskorek

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2013 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa: R. K. (1), M. N.

przeciwko: D. Ł. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego D. Ł. (1) na rzecz powodów R. K. (1), M. N. kwotę 1.182,37 zł (tysiąc sto osiemdziesiąt dwa złote i trzydzieści siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 października 2011 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 192,80 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 października 2011 r. powodowie R. K. (1) i M. N. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. K., M. (...) s.c. wnieśli o zasądzenie od pozwanego D. Ł. (2) na ich rzecz solidarnie kwoty 1489,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 26 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazali, iż w dniu 30 marca 2011 r. zawarli z pozwanym umowę nr (...) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej pod nazwą (...) przedmiotem której jest wypożyczanie samochodów. Na podstawie zawartej umowy wydali pozwanemu pojazd marki S. (...), nr rej. (...) na okres od dnia 30 marca 2011 r. do 1 kwietnia 2011 r., w zamian za czynsz najmu ustalony indywidualnie, powyżej stawki minimalnej wynikającej z cennika. W trakcie korzystania z samochodu pozwany spowodował uszkodzenia o charakterze mechanicznym (odpryski i pęknięcie szyby), które zostały ujęte w protokole odbioru pojazdu sporządzonym i podpisanym przez obie strony w dacie zwrotu pojazdu tj. 4 kwietnia 2011 r. Podnieśli, iż zgodnie z ogólnymi warunkami umowy najmu pozwany podpisując umowę zobowiązał się do korzystania z pojazdu w sposób gwarantujący utrzymanie jego pełnej sprawności oraz pokrycia wszelkich kosztów związanych z niewłaściwą eksploatacją auta i likwidacją powstałych szkód do ich pełnej wysokości. Wskazali, że uszkodzenia wycenione zostały w trakcie przeprowadzania naprawy w serwisie na łączną kwotę 1182,37 zł (koszt zakupu oraz wymiany szyby czołowej), która powodowie zapłacili. Naprawa trwała jeden dzień, stąd powodowie nie mogli w tym czasie korzystać z przedmiotowego samochodu i oferować go najemcom (stawka dobowa wynosiła 250 zł + 23 % VAT). W związku z zawartą umową powodowie wystawili pozwanemu w dniu 18 kwietnia 2011 r. fakturę nr (...) na kwotę (...),87 płatną do dnia 25 kwietnia 2011 r. Wskazali, iż pozwany do dnia wniesienia pozwu nie uiścił należnej kwoty, a skierowane do niego wezwania do zapłaty okazały się bezskuteczne.

W dniu 21 lutego 2012 r. w niniejszej sprawie wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym od którego pozwany skutecznie wniósł sprzeciw, zaskarżając go całości, wnosząc o oddalenie powództwa

W uzasadnieniu sprzeciwu podniósł, iż odprysk na szybie przedniej pożyczonego przez niego samochodu był już w chwili wydania mu samochodu. Wskazał, iż potwierdza to adnotacja na protokole odbioru samochodu z dnia 4 kwietnia 2011 r. potwierdzonym przez pracownika firmy (...). W rubryce uwagi widnieje adnotacja pracownika (...) odprysk był. Podniósł, iż szyba zaczęła pękać w trakcie jazdy samochodem, dokładnie w miejscu gdzie znajdował się odprysk, czyli pęknięcie szyby było następstwem odprysku, a nie niewłaściwej eksploatacji pojazdu. Z chwilą zdawania pojazdu w dniu 4 kwietnia 2011 r. pozwany sam zwrócił uwagę pracownika firmy (...) na pęknięcie szyby, pracownik poinformował go, że wszystkie pojazdy w firmie mają wykupione ubezpieczenia AC, właśnie na wypadek takich zdarzeń losowych zaistniałych nie z winy wynajmującego. Po oddaniu auta nikt z firmy powodów nie kontaktował się z nim, chociażby telefonicznie.

W odpowiedzi na sprzeciw powodowie podtrzymali dotychczasowe stanowisko w sprawie. Podnieśli, iż nieprawdą jest, że w dacie wydania pozwanemu pojazdu na szybie widniał odprysk, bądź jakiekolwiek inne uszkodzenie, które następnie powiększyło się w związku z użytkowaniem samochodu. Wskazali, iż uszkodzenia szyby, zwłaszcza te w polu widzenia kierowcy wykluczają dopuszczenie pojazdu do ruchu i skutkować mogą odebraniem dowodu rejestracyjnego oraz wystawieniem mandatu karnego. Usunięcie odprysków jest czynnością niekłopotliwą i nie wymagającą znacznych nakładów finansowych. Istotnym jest aby naprawa taka wykonana była niezwłocznie po powstaniu odprysku, tak aby nie dostały się tam żadne zanieczyszczenia. Podnieśli, iż pozwany nie zamieścił w protokole odbioru żadnych uwag, nie zgłosił ich także w trakcie dalszego użytkowania samochodu. Prawidłowy stan pojazdu oraz brak odprysków na szybie potwierdza także pracownik wydający samochody – J. Z.. Wskazali, iż stwierdzone w chwili zwrotu pojazdu pęknięcie szyby było następstwem odprysku powstałego w toku użytkowania samochodu przez pozwanego. Gdyby pozwany po pojawieniu się tego odprysku niezwłocznie skontaktował się z powodami i zgłosił ten fakt, możliwe byłoby usunięcie tego drobnego uszkodzenia i zapobieżenie dalszemu pęknięciu szyby. Podnieśli ponadto, że pozwany nie wykupił dodatkowego ubezpieczenia, zaś umowa ubezpieczenia pojazdów z wypożyczalni przewiduje udział własny wynoszący 3000 zł + VAT w każdej szkodzie. Z tego względu najemca był obowiązany do pokrycia kosztów związanych z likwidacją szkody, o czym pozwany został zawiadomiony. Szkoda ta nie podlegała nawet zgłoszeniu do ubezpieczyciela.

Na rozprawie w dniu 13 listopada 2012 r. strony podtrzymały swoje stanowiska. Pozwany podniósł, iż prawidłowo użytkował pojazd, a odprysk na szybie zauważył po dłuższej chwili, po przejechaniu kilkunastu kilometrów. Wskazał ponadto, iż ogólne warunku najmu w ocenie UOKiK budzą poważne wątpliwości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 marca 2011 r. strony zawarły umowę najmu samochodu nr 26/WA/ (...)/03/11. Na jej podstawie w dniu 30 marca 2011 r. o godzinie 21.40 w W. pozwanemu został wydany pojazd marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W momencie wydania pojazdu stan licznika wynosił 77824 km. Samochód miał zostać zwrócony w dniu 1 kwietnia 2011 r. o godzinie 21 00. Samochód objęty był ubezpieczeniem OC i AC.

Okoliczność bezsporna

Zawierając umowę najmu pozwany zobowiązał się do pokrycia wszelkich kosztów napraw spowodowanych niewłaściwą eksploatacją samochodu, w tym użytkowania samochodu w sposób niezgodny z warunkami umowy najmu. Pozwany zobowiązał się również do niezwłocznego poinformowania wynajmującego o kradzieży, utracie lub uszkodzeniu pojazdu oraz pojawiających się usterkach w funkcjonowaniu pojazdu, w tym przebiciu opony. Ponadto pozwany zobowiązał się do pokrycia kosztów związanych z likwidacją szkód powstałych w pojeździe bądź związanych z utratą pojazdu w wysokości 3000 pln + VAT w przypadku konieczności usunięcia szkód z polisy ubezpieczeniowej oraz do kwoty wysokości poniesionej szkody w przypadku, gdy szkoda nie jest objęta polisą.

Dowód : ogólne warunki umowy najmu k. 83

W momencie wydania pojazdu szyba nie była uszkodzona.

Dowód: umowa najmu samochodu k. 83;

Po kilkunastu minutach od wydania auta pozwany zauważył odprysk wielkości kilku milimetrów na przedniej szybie pojazdu, który stopniowo się powiększał. Pozwany wynajętym autem pojechał do Z. znajdującego się około 120 km od W.. Następnego dnia wrócił do W., następnie pojechał do Ł. i stamtąd do W..

Pozwany nie zgłosił uszkodzenia od razu gdyż był daleko od W. i nie miałby jak wrócić.

Dowód: przesłuchanie pozwanego k. 120- 121;

Samochód został zwrócony powodom w dniu 4 kwietnia 2011 r. we W.. Stan licznika wskazywał 78528 kilometrów. Przednia szyba była pęknięta.

Okoliczność bezsporna

Powodowie dokonali wymiany szyby przedniej pojazdu w (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.. W związku z czym w dniu 5 kwietnia 2011 r. wystawiona została faktura VAT nr (...) opiewająca na kwotę 1213,36 zł. Koszt wymiany szyby wyniósł 1182,38 zł.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 14;

W dniu 5 kwietnia 2011 r. powodowie wystawili fakturę VAT opiewającą na kwotę 1489,87 zł płatną do dnia 25 kwietnia 2011 r., jako nabywcę wskazując pozwanego. Faktura obejmowała wymianę szyby czołowej (1182,37 zł) oraz brak możliwości wynajmu samochodu z powodu wymiany szyby (307,50 zł).

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 15;

W dniu 30 września 2011 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 1489,87 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 26 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty, wskazując iż płatność zaległej kwoty powinna nastąpić do dnia 7 października 2011 r.

Dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania k. 16;

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w przeważającej części zasługiwało na uwzględnienie.

W sprawie bezspornym było, iż strony łączyła umowa najmu samochodu, na podstawie której powodowie wydali pozwanemu samochód marki S. (...). Poza sporem pozostawał również fakt, iż w momencie zwrotu samochodu przez pozwanego przednia szyba była pęknięta.

Sporna pomiędzy stronami był natomiast okoliczność w jakim stanie znajdowało się auto w momencie wydania samochodu, pozwany podnosił bowiem, iż przyczyną pęknięcia szyby w aucie był odprysk, który widniał na szybie już w chwili jego wydania, w związku z czym szkoda nie powstała w wyniku niewłaściwej eksploatacji. Istota sporu sprowadzała się zatem do ustalenia czy pozwany jest zobowiązany do naprawienia szkody powstałej w pojeździe będącym przedmiotem zawartej pomiędzy stronami umowy najmu.

Zgodnie z treścią art. 675 § 1 k.c. po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie nie pogorszonym; jednakże nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania. Niedopełnienie obowiązku nałożonego w tym przepisie na najemcę stanowi niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Jeśli z kolei wyrządziło ono wynajmującemu szkodę, może on żądać z tego tytułu odszkodowania na zasadzie art. 471 k.c. zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wynajmujący obowiązany jest wówczas udowodnić jedynie powstanie z tej przyczyny szkody i jej wysokość. Samo już bowiem zwrócenie rzeczy najętej w stanie pogorszonym wykazuje niewykonanie przez najemcę przewidzianego w umowie najmu obowiązku zwrócenia rzeczy w stanie niepogorszonym, inaczej, niewykonanie umowy. Najemca może się uwolnić od obowiązku naprawienia szkody jedynie, gdy udowodni, że gorszy stan rzeczy usprawiedliwiony jest jego normalnym zużyciem i w związku z tym nie jest objęty odpowiedzialnością najemcy. Ponadto najemca może się zwolnić z obowiązku naprawienia szkody jeżeli nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Po analizie okoliczności faktycznych sprawy Sąd doszedł do przekonania, iż spełnione zostały wszystkie przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Mianowicie w sposób nienależyty wykonał umowę najmu oddając powodom uszkodzony pojazd. Brak było jednocześnie podstaw do przyjęcia, iż nienależyte wykonanie umowy było następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności. W związku z tym powodowie uprawnieni byli do żądania naprawienia wyrządzonej szkody.

Pozwany podnosił, iż przyczyną powstałej szkody był odprysk na szybie znajdujący się na niej już w chwili wydania pojazdu, w związku z czym nie ponosi on odpowiedzialności za powstałą szkodę.

W ocenie Sądu jednakże brak jest podstaw do przyjęcia, iż pozwany nie ponosi odpowiedzialności za powstałą szkodę. Sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego doszedł do przekonania, iż pojazd w momencie wydania nie posiadał uszkodzeń. Wskazuje na to przede wszystkim protokół przekazania pojazdu zawarty w umowie najmu, w którym brak jakiejkolwiek uwag co do stanu pojazdu. Oceny tej nie zmienia fakt, iż na protokole odbioru pojazdu umieszczona została adnotacja „był odprysk szyba pękła”, gdyż jak wynika z dowodu z przesłuchania pozwanego została wpisana przez niego. Ponadto swoim twierdzeniom, iż odprysk na szybie był w momencie jego wydania zaprzeczył sam pozwany, który podczas przesłuchania stwierdził, iż nie jest w stanie stwierdzić czy odprysk był na szybie w momencie wydania, gdyż było późno i był zmęczony. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż samochód posiadał uszkodzenia szyby już w momencie wydania.

Ponadto wskazać należy, iż niezależnie od tego czy odprysk na szybie istniał już w momencie wydania auta czy powstał dopiero po jakimś czasie pozwany nienależycie wykonał zobowiązanie.

Zgodnie bowiem z art. 666 § 2 k.c. jeżeli w czasie trwania najmu okaże się potrzeba napraw, które obciążają wynajmującego, najemca powinien zawiadomić go o tym niezwłocznie. Ponadto stosownie do treści ogólnych warunków umowy najmu najemca jest obowiązany niezwłocznie poinformować wynajmującego o uszkodzeniu pojazdu oraz pojawiających się usterkach w funkcjonowaniu pojazdu Zauważyć zatem należy, iż pozwany w celu należytego wykonania zobowiązania powinien był niezwłocznie zgłosić uszkodzenie pojazdu wynajmującemu. Pozwany zaniedbał jednakże tego obowiązku. Przyznał, iż nie poinformował wynajmującego, chociaż odprysk zauważył po kilkunastu minutach od momentu wydania. Podkreślenia wymaga ponadto fakt, iż pozwany pomimo, iż zauważył uszkodzenie wynajętego auta przejechał nim ponad 700 km. Zatem bez wątpienia należy uznać, iż nienależycie wykonał zobowiązanie, czego następstwem była szkoda w postaci pękniętej szyby.

Sąd stoi na stanowisku, iż dla odpowiedzialności pozwanego nie ma znaczenia fakt, iż Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakwestionował postanowienia ogólnych warunków umów stosowanych przez powodów w zakresie udziału własnego w szkodzie do wysokości 3000 zł. Wskazać bowiem należy, iż jak to wynika z przedłożonego przez pozwanego raportu Prezes UOKiK zastrzeżenie dotyczyło zapisu tego postanowienia w odniesieniu do sytuacji gdy szkoda powstałaby w okolicznościach, na które najemca nie miał żadnego wpływu. Postanowienie to zatem rażąco narusza interes konsumenta tylko w zakresie jakim wprowadza obowiązek naprawienia każdej szkody, niezależnie od jej przyczyny. W niniejszej sprawie, jak to wskazano wyżej szkoda była wynikiem rażącego niedbalstwa pozwanego, który miał wpływ na jej powstanie i rozmiar, a zatem nie sposób uznać, iż nałożenie na pozwanego obowiązku jej naprawienia rażąco narusza jego interesy.

W ocenie Sądu powodowie w sposób należyty wykazali także wysokość szkody przedstawiając fakturę VAT za nową szybę i jej wymianę. Wysokość kosztów poniesionych przez powodów w związku z dokonaną naprawą nie była kwestionowana przez pozwanego, Sąd również nie znalazł podstaw do uznania iż szkoda została poniesiona w innej wysokości.

Z powyższych względów Sąd uwzględnił powództwo w części dotyczącej kosztów naprawy szyby zasądzając od pozwanego w pkt I wyroku 1182,37 zł.

W pozostałym zakresie, czyli w części jakiej powodowie dochodzili naprawienia szkody w postaci utraconych korzyści, powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Powodowie dochodzili mianowicie kwoty 307,50 zł (stawka dobowa wynosiła 250 zł + 23 % VAT) wskazując, iż naprawa trwała jeden dzień, w związku z czym powodowie nie mogli korzystać z przedmiotowego samochodu i oferować go najemcom. W ocenie Sądu powodowie w żaden sposób nie wykazali, iż ponieśli taką szkodę. Wskazać bowiem należy, iż co prawda ustalenie szkody w postaci ustalonych korzyści jest hipotetyczne, jednakże szkoda taka musi być przez poszkodowanego wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, aby uzasadniała ona w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie że utrata korzyści rzeczywiście nastąpiła. W celu wykazania poniesionej szkody powodowie przedstawili jedynie cennik określający obowiązujące stawki dobowe, czym nie wywiązali się z obowiązku uprawdopodobnienia szkody w postaci utraconych korzyści.

O odsetkach od dochodzonej należności głównej Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może zadąć odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd zasądził odsetki od dnia 8 października 2011 r., gdyż powodowie w wezwaniu do zapłaty wskazali jako datę zapłaty 7 października 2011 r.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, jak w punkcie III sentencji wyroku, znajduje uzasadnienie w przepisie art. 100 zdanie drugie k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Żądanie powodów zostało uwzględnione w 79 %, co Sąd ustalił porównując wysokość dochodzonego roszczenia z ostatecznie zasądzonym roszczeniem.

Na koszty procesu strony powodowej składała się opłata sądowa od pozwu w kwocie 30 zł, kwota 180 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 34 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa a zatem 79 % z tej sumy wynosi 192,80 zł. Pozwany nie poniósł żadnych kosztów, w związku z tym powodom należy się zwrot kosztów postępowania w wysokości 192,80 zł.