Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.02.2024 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 15.01.2024 r., odmówił D. S. prawa do emerytury pomostowej, na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2023 r, poz. 1251) ponieważ wnioskodawca po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych oraz na podstawie art. 4 w zw. z art. 49 ustawy ponieważ na dzień 1.01.2009 nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy tj. pracy wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, wynoszącego co najmniej 15 lat.

Zakład poinformował, że od 1.01.2009 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych do wskazanej daty legitymuje się stażem w szczególnych warunkach wynoszącym 20 lat 11 miesięcy i 13 dni zgodnie z art. 4. Natomiast do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach zgodnie z art. 4 w zw. z art. 49 ustawy pomostowej nie zostały zaliczone okresy zatrudnienia od 10.11.1981 do 23.10.1983 od 24.10.1983 do 17.10.1985 oraz od 4.11.1985 do 31.12.2002 ponieważ pracodawca nie potwierdza, że w ww. okresach ubezpieczony wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19.12.2008 r.

/decyzja k. 7 akt ZUS dot. emerytury pomostowej/

Od powyższej decyzji złożył odwołanie wnioskodawca D. S. reprezentowany przez adwokata.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023 r., poz. 164) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że powodowi nie przysługuje prawo do emerytury, ponieważ nie został udokumentowany na dzień 1 stycznia 2009 r. 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ww. ustawy (tj. pracy wymienionej w załączniku 1 lub 2 do ww. ustawy)

2. błąd w ustaleniach faktycznych i przyjęcie, że do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach zgodnie z art. 4 w zw. z art. 49 ustawy pomostowej nie zostały zaliczone okresy zatrudnienia: od dnia 10.11.1981 r. do dnia 23.10. 1983 r. od dnia 24.10.1983 r. do dnia 17.10. 1985 r. od dnia 4.11.1985 r. do dnia 31.12.2002 r. z uwagi na fakt, iż pracodawca nie potwierdził, iż w ww. okresach powód wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r.

Biorąc powyższe pod uwagę, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie D. S. prawa do emerytury pomostowej, zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

/odwołanie - k. 3-7 /

W odpowiedzi na odwołanie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentacje z zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ wskazał , iż zgodnie z art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych płatnik składek jest zobowiazny do wystawienia zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i3 za okresy przypadające przed dniem 1.01.2009 . Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio. Dotyczy to sytuacji w których prace wykonywane przed dniem 1.01.2009 r. są obecnie wymienione w załączniku nr 1 lub 2 ustawy o emeryturach pomostowych. Organ zaznaczył że w przypadku kiedy osoba ubiegająca się o świadczenie - emeryturę pomostową nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy w warunkach szczególnych według poprzednio obowiązujących przepisów, to może nabyć prawo do „nowego świadczenia jedynie wówczas , gdy dotychczasowy staż pracy (okres prac można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych ) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 tej ustawy. Innymi słowy brak podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej takiemu ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze nie może być kwalifikowany w ten sposób - wyrok SN z 13.03.2012 II UK 164/11.

/ odpowiedz na odwołanie k. 12-13/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawca D. S. urodził się (...) Ukończył zasadniczą szkołę zawodową, ale – jak zeznał na rozprawie w dniu 29.05.2024r. , nie ma świadectwa ukończenia .

/ okoliczności bezsporne, zeznania w-cy na rozprawie w dniu 29.05.2024r. e- protokół rozprawy z dnia 29.05.2024r. płyta CD k. 41/

Wnioskodawca legitymuje się, łącznie, okresem 38 lat 4 miesiące i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/ bezsporne/

W dniu 15.01.2024 r., ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę pomostową w rozpoznaniu, którego wydano zaskarżoną decyzję.

/ bezsporne/

D. S., w okresie od 10.11.1981 do 31.01.2020r., był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. od dnia 10.11.1981 do dnia 31.10.1994r, na stanowisku galwanizera, a od 1.11.1994 do 31.01.2020 r. jako polerownik .

/ świadectwo pracy k. 6 akt ZUS dot. emerytury, oraz k. 10, dokumentacja osobowa załączona do akt sprawy, zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 29.05.2024 r. 00:57:38-01:00:32 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:02:46-00:28:35 /

W świadectwie pracy, za wskazany okres zatrudnienia z dnia 12.12.2022 r. , wskazano iż - wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, na stanowiskach galwanizer ( w okresie od dnia 10.11.1981 do dnia 24.10.1983 i od dnia 4.11.1985 do dnia 31.10.1994 r.) oraz polerownik ( w okresie od dnia 1.11.1994 do dnia 31.12.2002) przy wykonywaniu prac w hartowniach i wytrawialniach, prac ocynkowaczy, ocynkowaczy, kadmowaczy oraz galwanizerów cynkiem, miedzią , chromem, kadmem, niklem.

/ świadectwo pracy k. 6 akt ZUS dot. emerytury, k. 10 nadto w dokumentacji osobowej załączonej do akt sprawy /

Wnioskodawca legitymuje się świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 12.12.2022 r. za powyższy okres zatrudnienia w którym wskazano iż był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. od dnia 10.11.1981 r. do dnia 31.01.2020 r. i w tym okresie wykonywał prace przy wykonywaniu prac w hartowniach i wytrawialniach, prac ocynkowaczy, ocynkowaczy, kadmowaczy oraz galwanizerów cynkiem, miedzią, chromem, kadmem i niklem na stanowiskach:

- w okresie od dnia 10.11.1981 r. do dnia 24.10.1983 r. galwanizer - stanowisko wymienione w dziale III poz. 76 pkt 2 Zarządzenia nr 3 M.. Hut. i P.. Masz. z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego,

- w okresie od dnia 04.11.1985 r. do dnia 31.10.1994 r. galwanizer - stanowisko wymienione w dziale III poz. 76 pkt 2 Zarządzenia nr 3 M.. Hut. i P.. Masz. z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego,

- w okresie od dnia 01.11.1994 r. do dnia 31.12.2002 r. polerownik- stanowisko wymienione w dziale III poz. 76 pkt 10 Zarządzenia nr 3 M.. Hut. i P.. Masz. z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego.

/ świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 12.12.2022 r. k. 7 akt ZUS dot. emerytury nadto w dokumentacji osobowej, załączonej do akt sprawy oraz k. 9 /

W spornych okresach zatrudnienia, jako galwanizer wnioskodawca powlekał rzeczy używane do maszyn włókienniczych . Powlekał cynkiem , miedzią ,kadmem i chromem. Pracował przy kąpielach jak oksydacja, cynkowanie i niklowanie. Wnioskodawca pracował w wydziale produkcji nie katalogowej, to jest na wydziale specjalnym S2. W tym wydziale była hartownia i lakiernia. Elementy galwaniczne umieszczone były na hali w której wnioskodawca pracował. Elementy były w wannach, kotłach. Wykonywał czynności przy obsłudze urządzeń typu prostowniki, suwnice wentylatory pompy tj urządzeniach służących produkcji metali nieżelaznych kadm, nikiel, chrom.

Jako polerownik (polernik) wykonywał obróbkę odlewów aluminiowych przed kąpielą galwanizacyjną. Wykonywał usuwanie odlewek, gradu polerował i szlifował odlewy aluminiowe powierzchnię, boki i środek odlewów. Przygotowywał detale do malowania na gorąco. Wykonywał pracę na polerni jako polernik/polerownik, z udziałem metali nieżelaznych: cynk, miedź, chrom, kadm i nikiel , kolorowanych czasami żelaznych np. stali. Odlewy były przywożone na wydział i wnioskodawca zajmował się obradowaniem i polerowaniem odlewów. Wykonywał polerownie ręczne i maszynowe tarczą filcowa z silnikiem elektrycznym lub ręczną małą szlifierką. Używał szlifierki wrzecionowej posypanej korundem. Używał pasty zielonej czarnej i białej. Na koło polerskie nakładał pastę zieloną szara czarna i łój. Polerował za pomocą tarczy filcowej. Pracował na tarczach filcowej, materiałowej i drucianej. Tarczkę filcowa i z tkanin używano do polerowania estetycznego, większe wlewki polerowano na szczotce i papierem ściernym. Pracował w hałasie zapyleniu spowodowanym szlifowaniem mimo stosowanej wentylacji.

Wnioskodawca miał odzież kwasoodporną - gumowe rękawice, kalosze i okulary. Niebezpieczeństwo było - w postaci poparzenia kwasem. Kąpiele galwaniczne miały od 60 do 150 stopni. Kwas był składnikiem kąpieli galwanicznej i do trawienia metali. Wnioskodawca miał z nim bezpośredni kontakt. Obsługiwał wózek widłowy i suwnicę gdyż z jej pomocą wkładał elementy do wanny. Wały ważyły nawet 200 kg

Zakład wypłacał dodatek z pracę w warunkach szczególnych. Wnioskodawca nie był oddelegowany do innych prac. Poza strajkiem w 1993 r. nie było żadnych przestojów.

/zeznania wnioskodawcy e- protokół z rozprawy z dnia 29.05.2024 r. 00:57:38-01:00:32 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:02:46-00:28:35 zeznania świadka Z. K. e- protokół z rozprawy z dnia 29.05.2024 r. 00:29:49-00:45:53, zeznania świadka M. P. e-protokół z rozprawy z dnia 29.05.2024 r. 00:45:53-00:56:51 /

Wskazany sporny okres został zakwalifikowany przez ZUS w całości tj wymiarze 20 lat 11 miesięcy i 13 dni jako staż w szczególnych warunkach w rozumieniu lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS -zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

/ bezsporne/

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd oparł się na powołanych wyżej dokumentach w tym pochodzących z okresu zatrudnienia w spornych okresach oraz na zeznaniach wnioskodawcy i świadków. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, albowiem – pracowali wraz z wnioskodawcą , zatem – znają realia, wykonywanej przez wnioskodawcę, pracy oraz warunki, w jakich – czynności zawodowe, wnioskodawca , wykonywał. Dowody z osobowych źródeł dowodowych , wzajemnie ze sobą korelują i tworząc spójną, logiczną całość.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, należy uznać, że odwołanie D. S., zasługuje na uwzględnienie.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 164 t.j.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku.

Podkreślić należy, że ustawa o emeryturach pomostowych , zastąpiła przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. (art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny emerytura pomostowa ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem, w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (uzasadnienie wyroku z dnia 16 marca 2010 r., K 17/09, (...) 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 4 ustawy prawo do emerytury pomostowej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.,

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

5. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, 9 (pkt 1,2,3,4,6 wskazanego przepisu)

Z art. 4 wynika, że jakkolwiek w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez ustawę stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawa o emeryturach pomostowych .

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 lub art. 5-12;

3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

Stosownie do powołanego przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy pomostowej. (vide m.in. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13).

Należy podkreślić, iż jedynie łączne spełnienie wszystkich przesłanek uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt III AUa 252/12 wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, III AUa 1664/12). Innymi słowy nie spełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W niniejszym postępowaniu niesporne było, iż wnioskodawca, który wiek 60 lat osiągnął w dniu 9.02.2023 roku, udowodnił niespornie 38 lat 4 miesiące i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie spełnił jednak warunku określonego w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy. Nadto nie istnieją podstawy do przyznania świadczenia z uwzględnieniem treści art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, ponieważ wnioskodawca nie udowodnił na dzień 1 stycznia 2009 r. okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy pomostowej, wynoszącego co najmniej 15 lat, tj. pracy wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.

W świetle art. 3 ust. 1 i 3 powołanej ustawy prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy. Jak przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu, co oznacza, że cech pracy „o szczególnym charakterze” lub „w szczególnych warunkach” nie mogą posiadać inne prace, choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 13 marca 2012 r., II UK 164/11).

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1 lub ust. 3 art. 3 (art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o emeryturach pomostowych).

Przy tym w art. 3 ust. 4 ustawy o emeryturach pomostowych nie chodzi o wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę, lecz o wymiar czasu pracy faktycznie wykonywanej w narażeniu na czynniki ryzyka, które powodują, że dane prace są pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Dlatego też dla uznania, iż praca jest wykonywana w szczególnych warunkach, nie wystarcza określenie w umowie o pracę, że pracownik został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na konkretnym stanowisku, z zajmowaniem którego związana jest jedynie (potencjalna) konieczność wykonywania prac wymienionych w wykazie prac w szczególnych warunkach, stanowiącym Załącznik Nr 1, lub szczególnym charakterze stanowiącym Załącznik nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, ale niezbędne jest, aby prace takie rzeczywiście wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy, to jest codziennie i przez całą przewidzianą dla niego dniówkę roboczą. (por wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 22 lipca 2013 r. III UK 106/12 Legalis Numer 787672)

Zgodnie z pkt 10 wykazu prac w szczególnych warunkach stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych pracami takimi są „prace bezpośrednio przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych” oraz zgodnie z pkt 5 tego wykazu „prace bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy: usuwanie elementów układu wlewowego, ścinanie, szlifowanie powierzchni odlewów oraz ich malowanie na gorąco”.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w szczególnych warunkach określonych w art. 3 ust. 1 i 3 powoływanej ustawy dopuścił dowód z dokumentów i z zeznań wnioskodawcy oraz świadków.

Ze wskazanych dowodów jednoznacznie wynika, że ubezpieczony będąc zatrudnionym od dnia 10.11.1981 r. do dnia 31.01.2020 r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy w okresach (wskazanych w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 12 .12.2022 r.) od dnia 10.11.1981 r. do dnia 24.10.1983 r. oraz w okresie od dnia 04.11.1985 r. do dnia 31.10.1994 r. wykonywał obowiązki galwanizera ,natomiast w okresie w okresie od dnia 01.11.1994 r. do dnia 31.12.2002 r. polerownika.

WW jako galwanizer powlekał rzeczy używane do maszyn włókienniczych . Powlekał cynkiem , miedzią ,kadmem i chromem. Pracował przy kąpielach jak oksydacja, cynkowanie i niklowanie. Wnioskodawca pracował w wydziale produkcji nie katalogowej to jest na wydziale specjalnym S2. Wykonywał czynności przy obsłudze urządzeń typu prostowniki, suwnice wentylatory pompy tj urządzeniach służących produkcji metali nieżelaznych kadm, nikiel, chrom.

Natomiast pracując jako polerownik (polernik) wykonywał obróbkę odlewów aluminiowych przed kąpielą galwanizacyjną. Wykonywał usuwanie odlewek, gradu polerował i szlifował odlewy aluminiowe.

Wnioskodawca wykonywał te prace stale w pełnym wymiarze czasu pracy nie był oddelegowywany do wykonywania innych obowiązków.

W ocenie Sądu w świetle tych okoliczności praca odwołującego wykonywana w wyżej wymienionych warunkach w winna być kwalifikowana odpowiednio jako praca w szczególnych warunkach wymieniona pkt 10 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych „prace bezpośrednio przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych” oraz w pkt 5 tego wykazu „prace bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy: usuwanie elementów układu wlewowego, ścinanie, szlifowanie powierzchni odlewów oraz ich malowanie na gorąco”. Tym samym wykonywane przez niego czynności winny zostać zakwalifikowane jako, spełniające warunki określone ustawa o emeryturach pomostowych. Okoliczności w jakich pracował ubezpieczony spełniały bowiem warunki określone w art. 3 ust. 1 i 3 powoływanej ustawy.

Tym samym, z uwzględnieniem spornych okresów pracy , wnioskodawca D. S. na dzień 1.01.2009 r. udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący co najmniej 15 lat pracy wymienionej w załączniku 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Wobec tego, choć wnioskodawca - co nie było kwestionowane w odwołaniu -nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach po 1.01.2009 r. i nie spełnia wymogu z art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, to kryteria wyznaczone brzmieniem art. 4 w zw. z art. 49 tej ustawy, są w świetle okoliczności faktycznych sprawy, spełnione, co determinuje konieczność zmiany zaskarżonej decyzji.

Reasumując – ustalone w sprawie okoliczności skutkują uznaniem, że odwołujący spełnił warunki uprawniające go do przyznania prawa do emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. ,orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

W przedmiocie kosztów procesu, wraz z odsetkami, Sąd orzekł w pkt 2 wyroku na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. na rzecz wnioskodawcy 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 9 ust. 2, rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r., poz. 1964).

J.L.