Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1051/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Barbara Białecka (spr.)

Sędziowie:

SSA Zofia Rybicka - Szkibiel

SSO del. Beata Górska

Protokolant:

sekr. sąd. Karolina Popowicz

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2014 r. w Szczecinie

sprawy A. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział wG.

o przyznanie renty

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 18 września 2013 r. sygn. akt VI U 471/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wG.. na rzecz ubezpieczonej A. C. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSO del. Beata Górska SSA Barbara Białecka SSA Zofia Rybicka - Szkibiel

Sygn. akt III AUa 1051/13

UZASADNIENIE

A. C. odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 24 lutego 2012 r. odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Decyzji zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na wadliwym przyjęciu, że stwierdzona częściowa niezdolność do pracy nie pozostaje w związku przyczynowym z wypadkiem w drodze z pracy jaki zdarzył się w dniu 12 marca 2010 r. Konsekwencją wypadku był uraz prawej kończyny dolnej w stawie kolanowym tj. wewnętrzne uszkodzenie stawu kolanowego. ZUS przyznał ten fakt wypłacając jej świadczenie chorobowe w stawce 100 %. Od tego czasu leczy się – rehabilituje kończynę, nosi ortezę, korzysta z kul ortopedycznych. Dodatkowo zdiagnozowano u niej utrwalony zespół stresu pourazowego, utrwalone zaburzenia lękowo-depresyjne powypadkowe i zaburzenia osobowości, z powodu których korzysta z pomocy psychologa. Natomiast mimo orzeczenia przez Komisję Lekarską ZUS, iż jest częściowo niezdolna do pracy w związku ze stanem narządu ruchu organ rentowy odmówił jej prawa do renty w związku z wypadkiem w drodze z pracy. Z dokumentacji medycznej zaś jednoznacznie wynika, że zdiagnozowane u ubezpieczonej schorzenie stawu kolanowego ma swoje pierwotne źródło w urazie kolana odniesionym podczas wypadku w drodze z pracy jakiemu uległa 12 marca 2010 r. Wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania powołując się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS w Z. z dnia 27 stycznia 2012 r. ustalające, iż ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy do 30 czerwca 2012 r. oraz, że niezdolność do pracy nie pozostaje w związku z wypadkiem w drodze z pracy w dniu 12 marca 2010 r.

Wyrokiem z 18 września 2013 r. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję ZUS w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 6 września 2011 r. do 30 września 2013 r. (pkt I) oraz zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej 60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II).

Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczona (ur. (...)) pracowała jako położna, a następnie jako pracownik ochrony. Od 5 maja 1996 r. do 31 grudnia 1999 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Wykazała 17 lat, 7 miesięcy i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym w ostatnim dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku 2 lata, 4 miesiące i 14 dni. Ostatnio podlegała ubezpieczeniu do 5 kwietnia 2010 r. Dnia 12 marca 2010 r. ubezpieczona uległa wypadkowi
w drodze z pracy, doznając urazu stawu kolanowego prawego. W okresie od 13 marca 2010 r. do 10 września 2010 r. korzystała z zasiłku chorobowego, a od 11 września 2010 r. do 5 września 2011 r. ze świadczenia rehabilitacyjnego. Dnia 31 października 2011 r. złożyła wniosek o ustalenie prawa do renty, wskazując na związek niezdolności do pracy z wypadkiem w drodze z pracy. Komisja lekarska ZUS
w Z. orzeczeniem z 27 stycznia 2012 r. ustaliła, iż ubezpieczona jest okresowo częściowo niezdolna do pracy do 30 czerwca 2012 r. oraz, że niezdolność do pracy nie pozostaje w związku z wypadkiem w drodze z pracy w dniu 12 marca 2010 r. Decyzją z 24 lutego 2012 r. organ rentowy ustalił brak prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Decyzją z 15 maja 2012 r. odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy w dniu 12 marca 2010 r. Sąd Okręgowy przyjął nadto, że u ubezpieczonej rozpoznano: przewlekły pourazowy zespół bólowy stawu kolanowego prawego z objawami łąkotkowymi, niestabilność boczno-przyśrodkową I stopnia z niewielkiego stopnia dysfunkcją zakresu ruchów czynnych, stan po wycięciu pęcherzyka żółciowego prawidłowy, ogólną sprawność poznawczą w granicach normy wiekowej, brak psychologicznych wskaźników organicznego uszkodzenia w obrębie o.u.n. Następnie Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczona jest z przyczyn ortopedycznych częściowo niezdolna do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy od 6 września 2011 r. do 30 września 2013 r. Schorzenia natury psychologicznej i chirurgicznej nie ograniczają zdolności do pracy.

Sąd I instancji zważył, że art. 57 ustawy z rentowej stanowi, iż :

1. Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)jest niezdolny do pracy;

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1
i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Art. 57a tej samej ustawy przewiduje, iż warunek określony w art. 57 ust. 1 pkt 2 nie jest wymagany od ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

Sąd Okręgowy stwierdził, że przedmiotem sporu była okoliczność, czy ubezpieczona jest co najmniej częściowo niezdolna do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy, który miał miejsce 12 marca 2010 r. W związku z tą okolicznością Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych ortopedy, chirurga i psychologa,
a więc lekarzy posiadających specjalizacje odpowiadające schorzeniom ubezpieczonej. Biegli Z. F. i B. Ś. w opinii łącznej zgodnie orzekli, iż ubezpieczona z przyczyn ortopedycznych jest częściowo niezdolna do pracy od dnia ustania świadczenia rehabilitacyjnego do 30 września 2013 r. Stwierdzone
w rozpoznaniu zmiany powodują istotne naruszenie sprawności organizmu i mają związek z wypadkiem w drodze z pracy. Nie stwierdzono natomiast istotnych zmian zwyrodnieniowych w stawach kolanowych przed 12 marca 2010 r. Ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy, tak z przyczyn chirurgicznych, jak i psychologicznych. Biegły Z. F. wskazał, iż na podstawie całości obrazu klinicznego nie stwierdza u ubezpieczonej chorób z zakresu jego specjalności, które kiedykolwiek powodowałyby częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. Biegła D. S. wskazała, iż nie występują
u ubezpieczonej psychologiczne wykładniki organicznego uszkodzenia w obrębie o.u.n.. Sprawność intelektualna ubezpieczonej pozostaje w granicach normy, nie była leczona psychiatrycznie ambulatoryjnie, ani też hospitalizowana na oddziale psychiatrycznym, mimo stwierdzonych w zaświadczeniu lekarskim psychologa, silnych cech depresyjnych. Nie podaje dolegliwości związanych z zespołem stresu pourazowego, jest natomiast skoncentrowana na poczuciu krzywdy instytucjonalnej
i niedocenienia za swoje poświęcenie, całokształt życia.

Sąd I instancji dał wiarę opiniom biegłych i stwierdził, że biegli w sposób jasny przedstawili powody swoich twierdzeń. Wskazali występujące u ubezpieczonej schorzenia oraz ocenili ich wpływ na zdolność do pracy w związku z wypadkiem
w drodze z pracy. Opinie zostały sporządzone przez wyspecjalizowane osoby
w zakresie ich uprawnień. Biegli oparli się na dokumentacji medycznej zawartej
w aktach organu rentowego, w aktach sprawy, wywiadzie uzyskanym od ubezpieczonej oraz na bezpośrednim jej badaniu. Opinie sporządzono zgodnie ze zleceniem Sądu Okręgowego, są logiczne, spójne i jasne. Stanowiska biegłych zostały, w ocenie Sądu I instancji, w sposób racjonalny uzasadnione.

Ubezpieczona wniosła zastrzeżenia do opinii biegłych: psychologa i chirurga. Wniosła również o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego psychologa (bądź z uzupełniającej opinii biegłej D. S.) i chirurga urazowego
oraz z opinii biegłego psychiatry i medycyny pracy. Sąd I instancji uznał jednak, iż wydane w sprawie opinie były wyczerpujące, zaś zarzuty ubezpieczonej nie podważyły skutecznie miarodajności wydanych w sprawie opinii. Sąd Okręgowy stwierdził, że orzeczenie biegłych o niezdolności ubezpieczonej do pracy zbiegło się z żądaniem ubezpieczonej w całości. Ubezpieczona zakwestionowała ustalenia biegłych co do okresu stwierdzonej u niej częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy, jednakże nie podniosła argumentacji uzasadniającej potrzebę weryfikacji opinii biegłych w tym zakresie. Zdaniem Sądu Okręgowego okoliczność, iż ubezpieczona oczekuje w kolejce w LORO w Ś. na zabieg wszczepienia endoprotezy kolana nie stanowi jeszcze przesłanki uzasadniającej dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego ortopedy. Również pozwany wniósł zastrzeżenia odnośnie opinii biegłego ortopedy oraz o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ortopedy. Zastrzeżenia pozwanego nie miały jednak charakteru merytorycznego. Sąd Okręgowy wskazał, że oddalił wnioski stron o dopuszczenie dowodów z opinii innych biegłych oraz z uzupełniającej opinii biegłych ortopedy i psychologa. Sąd Okręgowy ustalając stan faktyczny w sprawie oparł się na opiniach biegłych oraz na dokumentach zgromadzonych w aktach organu rentowego, jak
i w aktach sprawy, których wiarygodności strony nie kwestionowały. Dokumenty te nie wzbudziły również wątpliwości Sądu I instancji, wobec czego zostały uznane za wiarygodne w całości.

Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy. Zarzucił niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy wskutek pominięcia wniosku organu rentowego o przeprowadzenie dowodu
z opinii biegłego lekarza ortopedy na okoliczność braku związku aktualnego uszkodzenia z tym, do jakiego mogło dojść w trakcie wypadku w drodze do pracy, co mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Organ rentowy podniósł, że Sąd I instancji błędnie stwierdził, iż opinie biegłych przeprowadzone w sprawie są logiczne, spójne
i jasne. W ocenie apelującego, jest to wniosek sprzeczny z zebranym materiałem dowodowym. Wskazał, że w zastrzeżeniach do opinii biegłych, organ rentowy podnosił, że analiza obu typów uszkodzeń może wynikać z braku związku aktualnego uszkodzenia z tym, do jakiego mogło dojść w trakcie wypadku w drodze do pracy. Podniósł, że organ rentowy nie miał możliwości badania ubezpieczonej w dacie,
w jakiej dokonali tego biegli. Wskazał, że odpowiedź na pytanie, o którą zabiegał przewodniczący komisji lekarskich ZUS, jest w sprawie kluczowa. W ocenie apelującego ustalenie, czy brak nowej dokumentacji dawał podstawy do ustaleń
o braku niezdolności do pracy, wpłynie również na rozstrzygnięcie. Nowe okoliczności powodują, zdaniem skarżącego, konieczność uchylenia decyzji
i przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu. Podniósł, że nowe badania wykazują nowe, nierozpoznane schorzenia i dają w związku z tym podstawę do odmiennego opisu stanu ubezpieczonej. W związku z powyższym organ rentowy wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę wyroku w całości i oddalenie odwołania ubezpieczonej.

W odpowiedzi na apelację ubezpieczona wniosła o oddalenie apelacji
oraz o zasądzenie od organu rentowego zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą, w tym kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego, według norm przepisanych. W ocenie ubezpieczonej, wyrok Sądu I instancji jest prawidłowy. Wskazała, że przed wypadkiem nie stwierdzono u niej istotnych zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych. Zdaniem ubezpieczonej, wyniki nowych badań ortopedycznych nie stanowią nowych okoliczności w rozumieniu art. 477 14 § 4 k.p.c. i nie skutkują koniecznością przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu. Wyniki te potwierdzają stan zdrowia i przebieg leczenia ubezpieczonej po wypadku w drodze do pracy oraz wskazują na pourazowy charakter zmian w obrębie prawego stawu kolanowego istniejący w dacie orzekania przez ZUS. Brak jest natomiast nowych, nierozpoznanych schorzeń. Wskazała nadto, że w opinii uzupełniającej biegły B. S. stwierdził, że ocenił stan zdrowia, jaki miał miejsce w okresie, gdy wydawano decyzję w ZUS, a nowa okoliczność w przyszłości będzie mogła stanowić dopiero ewentualna implantacja protezy kolana. Łączna opinia ortopedy i chirurga wskazują jednoznacznie, że częściowa niezdolność ubezpieczonej do pracy ma związek z wypadkiem w drodze z pracy. Zdaniem ubezpieczonej, organ rentowy, ani w postępowaniu przed Sądem I instancji, ani w apelacji, nie przedstawił przekonywujących i logicznych argumentów dyskredytujących ustalenia biegłych sądowych – nie wskazał, które badania ujawniają rzekomo nowe schorzenia, podnosząc jedynie ogólny zarzut.

W uzupełnieniu odpowiedzi na apelację ubezpieczona przedstawiła wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z dokumentów: sprzeciwu wniesionego do komisji lekarskiej ZUS oraz orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. Wskazała, że aktualnie ubiega się o przyznanie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy
w związku z wypadkiem w drodze z pracy na dalszy okres. Dowodowym orzeczeniem z 28 października 2013 r., (które ubezpieczona uzyskała po sporządzeniu odpowiedzi na apelację), lekarz orzecznik ZUS potwierdził, że ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy do 30 kwietnia 2014 r., jednak błędnie ustalił datę powstania tej niezdolności na 6 sierpnia 2013 r. oraz zanegował związek niezdolności do pracy
z wypadkiem w drodze z pracy. Podniosła, że w okresie wskazanym przez organ rentowy jako data powstania niezdolności do pracy, ubezpieczona była hospitalizowana w ramach kontynuacji leczenia powypadkowego. Wskazała nadto, że nadal oczekuje na operację endoprotezy kolana. Nadto ponowiła argumentację wyrażoną dotychczas w sprawie. Wniosła jak w odpowiedzi na apelację.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego okazała się nieuzasadniona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest prawidłowe. Sąd Okręgowy – wbrew zgłoszonym w apelacji zarzutom – właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe, w żaden sposób nie uchybiając przepisom prawa procesowego oraz dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, w konsekwencji prawidłowo ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd Odwoławczy podzielił ustalenia i rozważania prawne Sądu Okręgowego, rezygnując jednocześnie
z ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyroki Sądu Najwyższego
z 5 listopada 1998 r. I PKN 339/98, OSNAPiUS 1999/24 poz. 776, z 22 lutego 2010 r. I UK 233/09, Lex nr 585720).

Sąd Odwoławczy akcentuje, że o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Dotyczy to również schorzeń o przewlekłym charakterze, które występują u ubezpieczonej (wyrok SN
z 1 grudnia 2000 r. II UKN 113/00, OSNP 2002/14/343; wyrok SA w Szczecinie
z 5 kwietnia 2013 r. III AUa 900/12, Lex nr 1315707). Schorzenia te muszą naruszać sprawność organizmu w znacznym stopniu na dłuższy okres czasu.

W sprawie bezsporne było, że 12 marca 2010 r. ubezpieczona uległa wypadkowi w drodze z pracy, którego skutkiem był uraz stawu kolanowego. Bezsporne było również, że ubezpieczona nie posiada wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego – 5 lat w ostatnim dziesięcioleciu przypadającym przed dniem złożenia wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, która to przesłanka wynika z art. 57 ust. 2 w zw. z art. 58 ust 1 pkt 5 w zw.
z art. 58 ust. 2 ustawy rentowej. Jednak, zgodnie z art. 57a ustawy rentowej, przesłanka ta nie musi zostać spełniona, jeśli niezdolność do pracy jest skutkiem wypadku w drodze do/z pracy. Kwestią sporną było zatem ustalenie, czy wypadek
w drodze z pracy spowodował częściową niezdolność ubezpieczonej do pracy. Sąd
I instancji w celu ustalenia powyższych okoliczności przeprowadził dowód z opinii biegłych.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że w postępowaniu sądowym ocena niezdolności do pracy, w zakresie naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy – weryfikacja orzeczeń lekarzy orzeczników,
z zasady wymaga wiadomości specjalnych. Z istoty i celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeśli rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłego jest konieczny. W takim wypadku sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyrok SN z 27 listopada 1974 r. II CR 748/74, Lex nr 7618). Sąd ocenia opinie biegłych pod kątem ich logiki, spójności oraz tego, czy odpowiadają na postawione tezy dowodowe.

Sąd Okręgowy przeprowadził dowód z opinii biegłych z zakresu: ortopedii, chirurgii, psychologii oraz medycyny pracy. W ocenie Sądu Odwoławczego, są to biegli o specjalnościach adekwatnych do schorzeń, na które cierpi ubezpieczona. Biegli ortopeda i chirurg w opinii łącznej stwierdzili, że ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy. Niezdolność ta ma związek z wypadkiem w drodze z pracy
z 12 marca 2010 r. Biegły ortopeda stwierdził nadto, że powodem częściowej niezdolności ubezpieczonej do pracy jest rozpoznany przewlekły pourazowy zespół bólowy stawu kolanowego prawego z objawami łąkotkowymi i niestabilnością boczno-przyśrodkową I stopnia oraz z niewielkiego stopnia dysfunkcją zakresu ruchów czynnościowych. Nadto, biegły nie stwierdził objawów istotnie zaznaczonych zmian zwyrodnieniowych w stawach kolanowych. Wskazał, że brak jest również jakiejkolwiek dokumentacji, z której wynikałoby, że odwołująca przed dniem wypadku była leczona z powodu zmian zwyrodnieniowych kolan (z wyjątkiem adnotacji w orzeczeniach lekarzy ZUS w 2000 r. i wcześniej, że początkowe zmiany zwyrodnieniowe kolan nie powodują dysfunkcji). Biegły ortopeda wskazał, że nie może uznać, że przed dniem wypadku występowały wyraźne zmiany zwyrodnieniowe mogące doprowadzić do uszkodzenia struktur w kolanie prawym. Biegły chirurg dodał, że w zakresie jego specjalności brak jest schorzeń powodujących niezdolność do pracy (opinia z 22 listopada 2012 r., k. 148-149v a.s.). Biegła psycholog stwierdziła z kolei, w zakresie swej specjalności, brak podstaw do uznania częściowej niezdolności ubezpieczonej do pracy (opinia z 28 sierpnia 2012 r., k. 83-85 a.s.).
Z kolei biegła z zakresu medycyny pracy nie odniosła się do związku wypadku
w drodze z pracy z częściową niezdolnością do pracy, ponieważ – jak stwierdziła – nie jest specjalistką w tej dziedzinie. Jednak w jej opinii, bez wątpienia ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy na stanowisku pracownika ochrony, woźnej, czy też
w wyuczonym zawodzie położnej, ponieważ zawody te wymagają pełnej sprawności ruchowej (opinia z 13 czerwca 2013 r., k. 233-234 a.s.).

Sąd Apelacyjny wskazuje nadto, że orzekając co do stanu zdrowia w sprawach
o rentę z tytułu niezdolności do pracy, sąd bierze pod uwagę stan zdrowia ubezpieczonego na dzień wydania decyzji, badając jej zgodność z prawem pod względem formalnym i merytorycznym (por. wyroki SN z 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005/3/43 i 7 lutego 2006 r. I UK 154/05, Lex nr 272581, wyrok SA
w Szczecinie z 14 stycznia 2014 r. III AUa 382/13, niepublikowany). Wyjątkowo może być brany pod uwagę stan zdrowia z okresu późniejszego, jeśli jest on konsekwencją stanu zdrowia występującego w dacie wydania decyzji.

W odniesieniu do kwestii podniesionych przez organ rentowy w apelacji, Sąd Odwoławczy stwierdził, że w niniejszej sprawie nie było nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy, które powstały po dniu wniesienia odwołania od decyzji w rozumieniu art. 477 14 § 4 k.p.c. Dokumentacja lekarska
z sierpnia 2012 r. przedstawiona przez ubezpieczoną, o której mówi organ rentowy, obrazowała bowiem stan jej zdrowia będący konsekwencją tegoż stanu występującego w dacie wydania decyzji. Okoliczność tę potwierdził biegły ortopeda w opinii uzupełniającej. Wskazał, że w opinii głównej z 22 listopada 2012 r. ocenił stan zdrowia ubezpieczonej aktualny na dzień wydania zaskarżonej decyzji oraz na dzień wydania opinii przez lekarzy orzeczników ZUS, a także stan zdrowia na moment badania ubezpieczonej przez niego (opinia z 24 kwietnia 2013 r., k. 212 a.s.).

Ponadto, Sąd Odwoławczy wskazuje, że w niniejszej sprawie nie istniała potrzeba przeprowadzenia dowodu z opinii innego specjalisty z zakresu ortopedii. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony
z dotychczas złożonej opinii (por. wyrok SN z 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNP 2000/22/807). W niniejszej sprawie brak było okoliczności uzasadniających uzupełnienie materiału dowodowego o opinie kolejnych biegłych. Ponadto, sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszej opinii, gdy zachodzi taka potrzeba, a więc gdy opinia, którą dysponuje zawiera istotne luki, bo nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, czyli nienależycie uzasadniona albo nieweryfikowalna (por. postanowienie SN z 19 sierpnia 2009 r., III CSK 7/09, Lex nr 533130). Sąd Apelacyjny uznał, że opinie biegłych wydane w postępowaniu przed Sądem
I instancji, spełniają kryteria, które opinie biegłych powinny spełniać (logiczność, spójność, odpowiedź na postawione tezy dowodowe). Z uwagi na charakter schorzeń występujących u ubezpieczonej, kluczowe znaczenie miały opinie biegłego ortopedy (główna oraz uzupełniająca). Dodatkowo, w ocenie Sądu Odwoławczego, pomocnicze znaczenie miała również opinia biegłej z zakresu medycyny pracy. Nie wyjaśniła ona, co prawda, kwestii spornej w niniejszym postępowaniu, ale orzekła jednoznacznie, że ubezpieczona nie jest zdolna do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami
– położnej, a także pracy ostatnio wykonywanej – pracownika ochrony, ani woźnego, ponieważ prace te wymagają pełnej sprawności ruchowej. Sąd Apelacyjny uznał zatem stan faktyczny w niniejszej sprawie za ustalony całościowo i zgodnie
z obowiązującą procedurą.

Nadto, zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 ustawy rentowej, przy ocenie stopnia
i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy
oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy, opierając się na informacjach uzyskanych z opinii biegłych, odniósł się do aspektów wymienionych
w powyższym przepisie i stwierdził, że ubezpieczona jest częściowo okresowo niezdolna do pracy od 6 września 2011 r. do 30 września 2013 r. Zatem zarzuty apelującego stanowią polemikę z prawidłowo uzasadnionym stanowiskiem i jedynie kwestionują wnioski, które są sprzeczne z interesem organu rentowego.

Sąd Odwoławczy wskazuje ponadto, że dla przedmiotowej sprawy nie ma znaczenia fakt wydania przed organ rentowy orzeczenia lekarza orzecznika w kwestii dalszego prawa do renty o treści kwestionowanej przez ubezpieczoną w uzupełnieniu odpowiedzi na apelację, ponieważ dopiero po wydaniu decyzji przez organ rentowy, będzie ona podlegała zaskarżeniu i ewentualne zarzuty będą mogły zostać rozpatrzone w odrębnym postępowaniu sądowym. Ramy rozpoznania niniejszej sprawy zakreśla natomiast treść zaskarżonej decyzji z 24 lutego 2012 r.

Reasumując, w niniejszej sprawie Sąd I instancji oparł się na pełnym materiale dowodowym, prawidłowo go ocenił i przyjął za podstawę ustalenia stanu faktycznego. Na tej podstawie też rozstrzygnął, a wyrok odpowiada prawu.

W związku z powyższym, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację organu rentowego jako bezzasadną.

Na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 w zw.
z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), Sąd Odwoławczy zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w instancji odwoławczej, o czym orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

SSO del. Beata Górska SSA Barbara Białecka SSA Zofia Rybicka - Szkibiel