Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 432/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2024r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Paulina Jarczak

przy udziale Prokuratora Patrycji Klimiuk – Romaniuk

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2024 r.

sprawy P. S.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art.11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji, wniesionych przez oskarżonego i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 23 stycznia 2024 r. sygn. akt II K 953/23

I.  w zaskarżonej części utrzymuje wyrok w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. P. P. 1239,84 złotych (w tym 231,84 zł podatku VAT) za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym oraz 7,80 zł zwrotu poniesionych w związku z tym wydatków;

III.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, jego wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 432/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 23 stycznia 2024 r. w sprawie II K 953/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Rażąca niewspółmierność wymierzonej kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy, podczas gdy wystarczające dla celów kary byłoby orzeczenie kary pozbawienia wolności na poziomie dolnej granicy ustawowego zagrożenia karą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie wykazała, ażeby Sąd Rejonowy dokonał uchybień, na jakie wskazują w środkach odwoławczych obrońca oskarżonego, jak i sam oskarżony. Prezentowane przez skarżących stanowisko, że kara roku i dwóch miesięcy pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu w I instancji jest rażąco surowa, nie zyskało aprobaty Sądu Odwoławczego. Sąd Rejonowy orzekając o karze wobec P. S. w sposób adekwatny wykorzystał rozpiętość ustawowych granic kary, dostosowując wymierzoną podsądnemu represję karną do ustalonych okoliczności sprawy.

Odnosząc się do samej istoty rażącej niewspółmierności kary wskazać należy, że to pojęcie oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nawet nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną. Należy dodać, że przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

z dnia 12 kwietnia 2024 r. II AKa 61/24).

Biorąc pod uwagę kumulatywną kwalifikację przypisanych oskarżonemu czynów, składających się na ciąg przestępstw, Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, przyjmując za jej podstawę art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., uwzględniając przy tym art. 4 § 1 k.k., ponieważ w chwili popełnienia czynów obowiązywała inna treść ustawy, aniżeli w chwili orzekania, a której przepisy były dla niego korzystniejsze. Mając na względzie już tylko samo ustawowe zagrożenie karą za popełnienie jednego przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. – od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, nie sposób obiektywnie poczytywać kary orzeczonej za dwa takie czyny za karę surową, a tym bardziej rażąco. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd meriti trafnie określił stopień społecznej szkodliwości czynu, jak również stopień zawinienia. Oskarżony był świadomy popełnianych czynów, bo nie były one pierwsze w ciągu podobnych zachowań, przedsiębrał szereg czynności mających mu je umożliwić, wykorzystując ku temu skradziony przez niego dowód osobisty J. Z.. Ponadto oskarżony dokonał tego przestępstwa w warunkach recydywy, a nie można dopatrywać się w mnogości podobnych zachowań oskarżonego, mających miejsce nie tylko po wcześniejszym wydaniu wyroku skazującego, ale także po odbyciu kary pozbawienia wolności, okoliczności łagodzących, albowiem byłoby to niejako formą ich premiowania. Niewątpliwie zauważyć można, że oskarżony uczynił sobie poprzez takie zachowanie pewien sposób zarobkowania, który był rozciągnięty w czasie. Czyny, za które oskarżony został skazany, wpisywały się w tę przemyślaną działalność, toteż nie można ich poczytywać jako jednostkowego zachowania, wymuszonego np. trudną sytuacją finansową. Odnosząc się zaś ściśle do argumentacji obrońcy wskazać należało, że nie można przeceniać w realiach niniejszej sprawy odległości czasowej pomiędzy popełnieniem przestępstw a dniem orzekania i rzutowania tego na wymiar kary w aspekcie realizacji funkcji prewencji indywidualnej. Przytaczane przez obrońcę okoliczności, które uzyskały poparcie we wskazywanym orzecznictwie, nie mają zastosowania w przedmiotowej sytuacji, albowiem odnoszą się one do przypadków, gdy oskarżeni funkcjonując wiele lat na wolności, swoim zachowaniem świadczyli o zmianie postępowania. Takie właściwe postępowanie mogło mieć wyraz przede wszystkim w niepopełnianiu kolejnych przestępstw, jak również w pojednaniu się z pokrzywdzonymi, naprawieniu wyrządzonych szkód. W niniejszej sprawie takie sytuacje nie miały miejsca, albowiem oskarżony odbywa długoletnią karę pozbawienia wolności, jego możliwości ewentualnego bezprawnego zachowania są znacznie ograniczone. Na tej podstawie nie można wnioskować o zmianie jego podejścia do przestrzegania prawa, a co najwyżej o dostosowywaniu się do regulaminu jednostki penitencjarnej, w której tę karę odbywa. Sąd nie posiada też żadnych informacji, aby oskarżony naprawił szkodę wyrządzoną czynami, które są przedmiotem tego postępowania. Zważając na powyższe uznać należało, że twierdzenia co do już zrealizowanej wychowawczej funkcji kary, na dodatek w stopniu, który uzasadniałby wymierzenie kary łagodniejszej, są gołosłowne. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd meriti rozstrzygnął w zakresie orzeczonej kary stosując się do dyrektyw płynących z art. 53 k.k., uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu, okoliczności obciążające i okoliczności łagodzące, cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego. Na marginesie zaznaczyć można, jak trafnie Sąd I instancji wskazał w uzasadnieniu do zaskarżonego wyroku, ewentualna całościowa ocena wszystkich popełnionych czynów przez oskarżonego w aspekcie wymierzonych za nie kar, mogłaby być rozpatrywana poprzez instytucję wyroku łącznego, a nie w niniejszym postępowaniu.

Z uwagi na powyższe, zarzuty podniesione w obu apelacjach należało uznać za chybione, a tym samym nie zasługiwały one na uwzględnienie.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu - za oba zarzucane mu czyny, stanowiące ciąg przestępstw określony w art. 91 § 1 kk, kary pozbawienia wolności na poziomie minimalnej, dolnej granicy ustawowego zagrożenia karą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonego, wniosek apelacyjny nie zasługiwał na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

1.

Oskarżony w swej osobistej apelacji podniósł zarzut rażącej surowości orzeczonej kary pozbawienia wolności, przy czym bliżej go nie rozwinął. Literalne brzmienie sformułowanego zarzutu znajduje się na karcie 293-293v akt sprawy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut oskarżonego został rozważony wspólnie z zarzutem jego obrońcy w poprzedniej części uzasadnienia, albowiem były one zbieżne i dotyczyły tożsamych kwestii.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku przez złagodzenie kary pozbawienia wolności lub wymierzenie kary mieszanej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez oskarżonego, wniosek apelacyjny nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w zaskarżonej części.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wniesione w sprawie przez oskarżonego oraz jego obrońcę apelacje okazały się niezasadne, co skutkowało ich nieuwzględnieniem. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się istnienia uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II, III.

W związku ze stwierdzeniem wystąpienia przesłanek wskazanych w art. 624 k.p.k., zwłaszcza z długoletnim odbywaniem kary pozbawienia wolności, Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, jego wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Oskarżony był reprezentowany przez obrońcę ustanowionego z urzędu i tym samym zasadnym było zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. P. P. 1239,84 złotych (w tym 231,84 zł podatku VAT) według stawki określonej w § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 20 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu oraz 7,80 zł zwrotu poniesionych w związku z obroną, uzasadnionych wydatków. Wprawdzie obrońca mógł złożyć apelację nieodpłatnie w biurze podawczym sądu, zamiast wysyłać ją pocztą, jednakże miał prawo złożyć ją do końca terminu, wobec czego również po godzinach urzędowania sądu w ostatnim jego dniu, co uczynił, dlatego też tylko wydatek ten należało uznać za zasadny.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w części wymierzonej kary pozbawienia wolności

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w części wymierzonej kary

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana